Tình hình kinh tế vĩ mô tác động tới toàn bộ các lĩnh vực và ngành nghề tồn tại trong nền kinh tế, trong đó có thị trường chứng khoán. Việc nắm được các diễn biến của tình hình kinh tế vĩ mô là điều vô cùng cần thiết với các nhà đầu tư tài chính, ngay cả đầu tư trong ngắn hạn. Điều này giúp các nhà đầu tư biết được mình đang trong giai đoạn nào của chu kỳ kinh tế tăng hay giảm, triển vọng sắp tới ra sao, để xây dựng được vị thế trong kế hoạch đầu tư phù hợp hơn. Dưới đây là tác động của 3 yếu tố kinh tế vĩ mô tới thị trường chứng khoán [TTCK].
Lạm phát
Lạm phát là thuật ngữ dùng để chỉ mức giá của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian và sự mất giá trị của một loại tiền tệ. Khi mức giá chung tăng cao, một đơn vị tiền tệ sẽ mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn so với trước đây, do đó lạm phát phản ánh sự suy giảm sức mua trên một đơn vị tiền tệ. Có nhiều nguyên nhân gây ra lạm phát, trong đó có 2 nguyên nhân chính là lạm phát do cầu kéo và lạm phát do chi phí đẩy
Những tác động của lạm phát đến thị trường chứng khoán:
- Khi lạm phát gia tăng sẽ làm mức lãi suất cũng tăng theo để đảm bảo lãi suất thực dương và kênh TTCK trở nên kém hấp dẫn hơn các kênh đầu tư khác chẳng hạn như gửi tiền tiết kiệm từ đó làm lượng cung lớn hơn lượng cầu cổ phiếu và gây ra tình trạng giảm giá cổ phiếu.
- Bên cạnh đó, lạm phát có thể ảnh hưởng gián tiếp tới thị trường chứng khoán thông qua thị trường hàng hóa. Lạm phát tăng khiến cho chi phí đầu vào của doanh nghiệp tăng cao, ảnh hưởng tới lợi nhuận của doanh nghiệp. Trong trường hợp khác giá thành sản xuất tăng đẩy giá bán hàng hóa tăng theo, cầu hàng hóa giảm xuống khiến doanh thu giảm sút. Cổ phiếu của doanh nghiệp trở nên kém hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư.
Lãi suất
Lãi suất là chi phí phải trả của người đi vay cho việc sử dụng nguồn vốn của người cho vay. Lãi suất là một trong những nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến sự tăng trưởng, phát triển chung của nền kinh tế. Lãi suất thường gây ra tác động ngược chiều tới thị trường chứng khoán:
- Khi lãi suất giảm sẽ có tác động tích cực đến TTCK. Bởi vì khi giá vốn rẻ hơn so với trước sẽ giúp các công ty dễ huy động nguồn vốn để thực hiện các dự án đầu tư, cũng như giảm chi phí cho các công ty sử dụng đòn bẩy tài chính lớn từ đó sẽ làm cải thiện lợi nhuận của công ty và làm tăng giá cổ phiếu của công ty.
- Ngược lại, lãi suất tăng tác động tiêu cực đến hoạt động chung của nền kinh tế. Khi lãi suất tăng lên sẽ làm gia tăng lãi suất cho vay đối với khách hàng, làm giảm nhu cầu cho các hoạt động chi tiêu, mua sắm của người tiêu dùng. Từ đó ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, lợi nhuận của công ty và các chứng khoán đó trở nên kém hấp dẫn hơn trên thị trường
Tỷ giá đối hoái
Tỷ giá hối đoái là tỷ giá giữa hai đồng tiền mà theo đó một đồng tiền này sẽ đổi thành đồng tiền khác bằng một tỷ lệ nhất định. Ngân hàng nhà nước thực hiện chính sách tiền tệ thông qua việc tác động tới tỷ giá hối đoái bằng cách sử dụng quỹ dữ trữ ngoại hối tiến hành mua bán trên thị trường ngoại hối nhằm tác động trực tiếp tới giá trị tương quan của Việt Nam đồng và các ngoại tệ khác.
Khi tỷ giá giữa đồng ngoại tệ trên Việt Nam đồng đặc biệt là USD/VNĐ tăng sẽ gây tác động tiêu cực tới một số ngành trong khi đó một số ngành lại được hưởng lợi, cụ thể:
- Tỷ giá tăng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp có khoản nợ nước ngoài hoặc doanh nghiệp phải nhập khẩu phần lớn nguyên liệu từ nước ngoài và chủ yếu phục vụ nhu cầu trong nước. Các doanh nghiệp này sẽ phải giải bài toán cân đối giá bán sản phẩm đầu ra sao cho vừa bù đắp được chi phí đầu vào lại vừa đảm bảo giữ được thị phần, doanh thu.
- Ở chiều hướng ngước lại, các doanh nghiệp có nguồn thu ngoại tệ trực tiếp và sử dụng nguồn nguyên liệu trong nước sẽ được hưởng lợi từ việc tăng tỷ giá, từ đó phản ánh tích cực lên giá cổ phiếu
Bên cạnh đó, việc tỷ giá giữa đồng ngoại tệ trên Việt Nam đồng tăng sẽ có thể tác động tiêu cực tới tâm lý của nhà đầu tư như lạm phát, nợ công. Điều này có thể gây tác động tiêu cực tới các quyết định đầu tư trên TTCK.
Tóm lại, khi tìm hiểu tác động của các yếu tố kinh tế vĩ mô tới TTCK, nhà đầu tư cần phải đặt trong một bức tranh tổng thể bao gồm các yếu tố kinh tế vĩ mô khác để có cái nhìn toàn diện. Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng cần xem xét tới các chỉ báo về khả năng tài chính, khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp để lựa chọn thời điểm đầu tư cũng như danh mục đầu tư phù hợp.
Nguồn: Tổng hợp
Chứng khoán Pinetree miễn phí hoàn toàn phí giao dịch trọn đời và công cụ lãi suất Margin 9%/năm không kèm điều kiện. Đây là mức phí tốt nhất thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.
Giá cổ phiếu được quyết định bởi thị trường, nơi mà người bán đáp ứng được nhu cầu của người mua. Sẽ không có một phương trình nào có thể giải đáp được giá cổ phiếu sẽ diễn biến như thế nào. Tuy nhiên, sẽ có những yếu tố giúp chúng ta nhận biết được khi nào giá cổ phiếu sẽ biến động. Những yếu tố đó được xếp thành 3 loại: yếu tố cơ bản, yếu tố kỹ thuật và tâm lý của thị trường.
Trong bài viết này chúng ta sẽ điểm qua một vài yếu tố mà thị trường hay gặp phải
Yếu tố cơ bản
Yếu tố cơ bản chủ yếu tập trung vào nền tảng của doanh nghiệp như: thu nhập của doanh nghiệp và chỉ số định giá. Những yếu tố này thường xuất phát từ bên trong doanh nghiệp và là yếu tố bền vững
Thu nhập doanh nghiệp: một doanh nghiệp khi thu về lợi nhuận sẽ chia lại cổ tức cho cổ đông, khi doanh nghiệp tạo ra càng nhiều lợi nhuận sẽ chia nhiều hơn cho cổ đông hoặc tái đầu tư số lợi nhuận đó khiến triển vọng của doanh nghiệp sẽ tốt hơn từ đó giá cổ phiếu sẽ tăng. Và ngược lại, một doanh nghiệp khi làm ra lợi nhuận thấp hoặc giảm sẽ cắt bớt phần cổ tức và sẽ không đủ khả năng tái đầu tư khiến triển vọng doanh nghiệp trở nên ảm đạm dẫn đến giá cổ phiếu sẽ giảm.
Chỉ số định giá: các chỉ số định giá giúp giải thích về kỳ vọng trong tương lai của doanh nghiệp những chỉ số đó gồm: P/E, P/B, Chiết khấu dòng tiền, …. Những chỉ số này giúp xác định giá trị trong tương lai của doanh nghiệp từ đó đánh giá xem doanh nghiệp đó ở thời điểm hiện tại đang rẻ, phù hợp hoặc đắt từ đó giá cổ phiếu sẽ biến động dựa trên đánh giá của thị trường. Xem lại tiêu chí chọn cổ phiếu tốt để đầu tư
Yếu tố kỹ thuật
Yếu tố kỹ thuật là những yếu tố xuất phát từ bên ngoài của doanh nghiệp như: lạm phát, sức mạnh của nền kinh tế, các kênh đầu tư thay thế, thanh khoản, xu hướng, tin tức…. Đây là những yếu tố mà doanh nghiệp khó có thể tác động được hoặc ảnh hưởng rất ít đến sự biến động của giá cổ phiếu. Chúng ta sẽ điểm qua một số yếu tố đã nêu trên:
Lạm phát: là một trong những chỉ số ảnh hưởng rất lớn đến giá cổ phiếu vì lạm phát sẽ có tác động rất lớn đến định giá của cổ phiếu. Lịch sử đã cho thấy khi lạm phát thấp có tương quan nghịch với giá cổ phiếu [lạm phát thấp sẽ đưa định giá lên cao và lạm phát cao sẽ đưa định giá về thấp].
Sức mạnh của nền kinh tế: doanh nghiệp thường liên quan mật thiết đến sức mạnh nền kinh tế và ngành của doanh nghiệp đó tham gia vào, nếu ngành của doanh nghiệp đó được đánh giá là triển vọng tăng trưởng tốt trong tương lai thì giá cổ phiếu sẽ tăng và ngược lại.
Thanh khoản: là một yếu tố quan trọng mà đôi khi bị đánh giá thấp, nó thể hiện mức độ quan tâm của nhà đầu tư đến cổ phiếu. Cổ phiếu có thanh khoản cao sẽ được nhiều nhà đầu tư quan tâm và rất nhạy cảm với tin tức từ đó giá sẽ phản ánh sát kỳ vọng của nhà đầu tư.
Tin tức: những tin tức như tình hình chính trị, các thỏa thuận song phương, đột phá sản phẩm mới, sát nhập và mua lại và nhiều thông tin nằm ngoài dự đoán của nhà đầu tư sẽ khiến giá cổ phiếu biến động. Bên cạnh đó những thông tin về lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ làm giá cổ phiếu biến động khá lớn nếu vượt hoặc thấp hơn kỳ vọng của nhà đầu tư [ đặc biệt với những doanh nghiệp thua lỗ sau đó có lãi và ngược lại]
Tâm lý thị trường
Tâm lý thị trường đề cập đến tâm lý của những thành phần tham gia thị trường, cá nhân và tập thể. Tâm lý thị trường ta thường gặp là lạc quan, bi quan và phớt lờ. Ví dụ, khi bạn chắc chắn về một cổ phiếu có triển vọng tốt và chắc chắn giá cổ phiếu đó sẽ đi lên trong dài hạn. Tuy nhiên, tại thời điểm đấy một thông tin tiêu cực xuất hiện và doanh nghiệp bạn đánh giá là triển vọng phải chịu những tâm lý bi quan làm giá cổ phiếu giảm trong ngắn hạn, bạn sẽ phải chờ một thời gian rất lâu thì giá mới phản ánh đúng kỳ vọng mà bạn đặt ra.
Cùng chủ đề:
Kết luận
Có rất nhiều yếu tố tác động đến giá cổ phiếu mà chúng ta phải cân nhắc khi theo dõi cũng như cân nhắc khi đưa ra quyết định đầu tư. Tuy nhiên, yếu tố tâm lý thị trường có thể sẽ là yếu tố khó lường nhất đối với nhà đầu tư mới và đôi khi nhà đầu tư lâu năm cũng mắc phải. Bạn đã đánh giá tất cả dữ liệu để đưa ra quyết định đầu tư, nhưng đôi khi tâm lý đám đông sẽ ảnh hưởng đến tâm lý của bạn làm cho quyết định của bạn trở nên sai lệch. Việc hiểu rõ và giữ vững được tâm lý sẽ giúp nhà đầu tư gặt hái được những thành công rực rỡ trên thị trường chứng khoán đầy biến động.
“Trong ngắn hạn thị trường là một cái máy bỏ phiếu nhưng trong dài hạn thị trường là một cái cân” – Benjamin Graham
Powered by Froala Editor