Cách bảo quản sữa mẹ khi bé bú không hết

Sữa mẹ xuống nhiều mà bé con không sử dụng kịp sẽ khiến ngực mẹ căng tức và dễ bị viêm vú. Trong trường hợp này, các mẹ có thể hút và dự trữ sữa cho con dùng sau. Tuy nhiên, bảo quản sữa quá lâu ở môi trường bên ngoài có thể dẫn đến các vấn đề như sữa bị mất chất, bị hỏng gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bé và có thể dẫn đến tiêu chảy.

Theo như khuyến cáo của các tổ chức uy tín như WHO, UNICEF, Viện Dinh Dưỡng quốc gia Việt Nam thì thời gian bảo quản lý tưởng của sữa mẹ ở môi trường bên ngoài được liệt kê như sau:

Môi trường Nhiệt độ Thời gian bảo quản
Môi trường thường 25 đến 35 độ C 4 - 6 giờ
Môi trường máy lạnh Dưới 25 độ C 6 - 8 giờ
Ngăn mát tủ lạnh Từ 4 độ C 3 - 5 ngày
Tủ lạnh mini -5 đến -10 độ C 2 tuần
Ngăn đá tủ lạnh -10 đến -18 độ C 3 tháng
Tủ đông Dưới -18 độ C 6 tháng

Lưu ý: Bạn cần làm ấm sữa [không đun sôi hay dùng lò vi sóng] trước khi cho bé sử dụng.

Khi tiến hành hút sữa, bạn cần lưu ý một số điều sau đây để đảm bảo an toàn vệ sinh cho trẻ:

- Trước khi hút, cần chú ý vệ sinh sạch sẽ dụng cụ chứa, dụng cụ hỗ trợ hút sữa, tay và bầu vú của người mẹ.

- Để tránh lãng phí, bạn nên chủ động chia sữa và lưu trữ vào các chai hay túi trữ nhỏ có mức dung tích từ 60 - 120 ml [vừa đủ cho mỗi lần trẻ bú].

- Sữa mẹ ngay sau khi hút ra cần được bảo quản lạnh để tránh được sự xâm nhập của vi khuẩn ở môi trường bên ngoài.

- Người mẹ cần nghỉ ngơi, bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và trách ép sữa để giữ an toàn cho sức khỏe và tạo được chất lượng sữa tự nhiên tốt nhất cho bé.

Mời bạn tham khảo các máy hút sữa đang kinh doanh tại Điện máy XANH

Máy hút sữa điện đơn BioHealth AE Basic

Còn hàng990.000₫Xem chi tiết

Máy hút sữa điện đôi BioHealth IE Basic

Còn hàng1.600.000₫Xem chi tiết

- Cần chuẩn bị hút chứa sữa là các túi lưu trữ chuyên dụng, bình thủy tinh hoặc bình nhựa không chứa BPA.

- Trước khi dự trữ, cần đảm bảo các bình chứa, túi chứa đã được vệ sinh sạch sẽ.

- Cần lưu ý ghi chú vào bình hoặc túi chứa dung tích và thời gian hút sữa.

- Sắp xếp bình, túi sữa hợp lý để sữa tránh tồn lại sữa cũ gây lãng phí.

- Sữa hút ra nên đặt ngay vào ngăn mát trước rồi mới chuyển lên ngăn đá.

- Sữa bảo quản ở ngăn đá nên được chuyển xuống ngăn mát trước 12 - 24 giờ trước khi hâm nóng và cho bé sử dụng.

- Khi di chuyển sữa từ nơi này đến nơi khác cần bọc ngoài các túi dự trữ sữa để giữ vệ sinh, tránh tình trạng nhiễm khuẩn chéo.

- Sữa sau khi được bảo quản đông lạnh có thể tăng dung tích nên bạn cần chừa một khoảng trống nhỏ với miệng bình, tránh đổ hay trào sữa gây mất vệ sinh.

- Đối với sữa được bảo quản ở ngăn mát của tủ lạnh: Bạn chỉ cần để ở ngoài để làm tăng nhiệt độ hoặc ngâm trong nước ấm là bé đã có thể sử dụng.

- Đối với sữa được trữ đông ở ngăn đá của tủ lạnh: Bạn cần rã đông ở ngăn mát của tủ lạnh trước, sau đó hâm nóng ở nhiệt độ là 40 độ C bằng máy hâm nóng sữa hoặc ngâm ở nước ấm.

- Không nên tăng nhiệt độ máy hâm sữa quá cao, sử dụng nước quá nóng khi làm ấm sữa hoặc sử dụng lò vi sóng để hâm sữa vì khi nhiệt độ thay đổi quá đột ngột có thể gây phá hủy một số chất trong sữa, khiến sữa bị mất chất.

- Cần kiểm tra nhiệt độ của sữa sau khi hâm nóng trước khi cho bé sử dụng để tránh tình trạng nhiệt độ quá cao gây bỏng cho bé.

- Không bảo quản lại lượng sữa mà trẻ bú dư hoặc hòa chung lượng sữa dư ấy vào sữa mới hút để đảm bảo vệ sinh cũng như chất lượng sữa cho trẻ.

Sữa sau khi rã đông có thể có màu sắc và mùi khác với sữa mẹ, tuy nhiên nếu được bảo quản đúng cách và chú ý mức thời gian tích trữ thì sữa hoàn toàn an toàn và không bị mất đi chất dinh dưỡng ban đầu. 

Nếu đã quá thời hạn sử dụng hoặc cách bảo quản chưa đúng thì sữa mẹ có thể sẽ bị hỏng. Để phân biệt sữa còn dùng được và sữa hỏng, bạn cần chú ý những đặc điểm dễ nhận biết sau đây:

  Sữa còn dùng được Sữa đã hỏng
Mùi vị

Mùi xà phòng hoặc kim loại 

[Do sự phân tán của chất béo

Mùi chua khó chịu, mùi lên men
Hình thức Có thể bị tách ra từng lớp riêng biệt Sữa bị vón cục

Để đảm bảo an toàn vệ sinh, bạn cần kiểm tra kĩ trạng thái, mùi, vị của sữa trước khi cho bé sử dụng vì sữa hỏng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tiêu hóa của bé và có thể dẫn đến tình trạng tiêu chảy.

Xem thêm:

Bài viết trên cung cấp thông tin về thời gian bảo quản và các chú ý khi lưu trữ sữa mẹ. Chúc bạn luôn đảm bảo nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho bé khỏe mạnh và phát triển toàn diện nhé!

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quan trọng và thiết yếu nhất đối với trẻ em trong suốt 1 năm đầu đời. Trong sữa mẹ không chỉ có rất nhiều dưỡng chất giúp cho trẻ phát triển hoàn thiện cả về thể chất và trí tuệ mà còn chứa nhiều chất đề kháng, giúp bảo vệ bé khỏi những vi khuẩn, vi rút gây hại. Vì vậy, các bà mẹ thường được khuyên là hãy cố gắng cho con yêu của mình bú sữa mẹ ít nhất cho đến khi bé được 1 tuổi. 

Và để thực hiện tốt điều đó, các bạn nên xây dựng cho mình một chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để giúp bé mau ăn chóng lớn. Đồng thời phải biết được cách bảo quản sữa mẹ sao cho tốt nhất để không làm mất đi những dưỡng chất quan trọng có trong sữa mẹ. 

Thông thường sữa mẹ mới vắt ra chắc chắn sẽ có nhiều chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất hơn là sữa mẹ được bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh hoặc tủ đông. Vì thế chẳng có cách nào tốt hơn việc cho bé bú trực tiếp từ mẹ hoặc sữa mẹ vừa vắt ra. 

Nhưng nếu lượng sữa dư còn nhiều thì các bạn hãy bảo quản trong tủ lạnh hoặc tủ đông để sử dụng trong thời gian lâu dài. Nhưng kèm theo đó là điều kiện, bạn phải biết cách bảo quản sữa đúng cách để đảm bảo sữa vẫn còn còn tốt, đầy đủ dinh dưỡng cho bé.

Sữa mẹ mới vắt ra sẽ giữ được từ 6 - 8 giờ trong môi trường có nhiệt độ từ 25 - 35 độ C. Nếu như các bạn để quá thời gian trên ở nhiệt độ phòng mà không bảo quản trong tủ lạnh thì sẽ dễ dẫn đến việc sữa bị mất chất. Các bé uống vào có nguy cơ bị tiêu chảy hay bị nhiễm khuẩn hệ tiêu hóa. Vì vậy, với sữa mẹ mới vắt ra, các bạn có thể bỏ vào trong bình có nắp đậy kín rồi cho bé dùng trước khi quá thời gian 6 - 8 giờ. Bạn cũng đừng quên hâm nóng lại sữa trước khi cho bé bú.

Sữa mẹ mới vắt ra các bạn nên bỏ trong bình trữ sữa có nắp đậy kín hoặc bỏ trong túi trữ sữa. Việc áp dụng cách bảo quản sữa mẹ trong tủ lạnh ngăn mát sẽ giúp bảo quản sữa được khoảng 3 - 5 ngày. Tuy nhiên, các bạn phải đảm bảo vắt sữa đúng cách. Kế đến, trên túi trữ sữa trước khi bỏ vào tủ lạnh bạn nên ghi rõ ngày giờ vắt, số thứ tự, thể tích sữa. Rồi sau đó mới cho vào trong ngăn mát tủ lạnh với mục đích kiểm tra được túi trữ sữa nào nên dùng trước, túi sữa nào sẽ dùng sau. Hạn chế được việc sử dụng nhầm sữa quá hạn. 

Bảo quản sữa mẹ trong ngăn đá của tủ lạnh sẽ giúp bạn giữ sữa được khoảng 3 tháng. Riêng với tủ đông dưới âm 18 độ C thì bạn có thể bảo quản sữa với khoảng thời gian lên đến 6 tháng. Cách bảo quản sữa mẹ trong ngăn đá cũng tương tự như khi bảo quản sữa mẹ trong ngăn mát tủ lạnh. Với cách bảo quản sữa này các bạn sẽ sử dụng được trong thời gian dài hơn. 

Trường hợp không dùng hết, bạn có thể tặng sữa mẹ trữ đông của mình đến những mẹ bỉm đang thiếu sữa khác. Miễn là bạn đảm bảo được chất lượng sữa và sức khỏe của mình, tránh gây ra những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cho trẻ được nhận sữa. Ngoài ra, các bạn cũng có thể dùng chính sữa mẹ để chế biến những món ăn thơm ngon cho trẻ như bánh flan hay váng sữa,...

  • Khi sữa mẹ được vắt ra, nên cho vào tủ lạnh hoặc trữ đông ngay. Nếu không thể làm lạnh hoặc làm đông sữa mẹ ngay lập tức, bạn nên cố gắng bảo quản sữa mẹ ở nơi thoáng mát.

  • Sữa mẹ được bảo quản phải được vắt trong môi trường sạch sẽ và hợp vệ sinh: Nếu vắt sữa bằng tay thì tay mẹ phải bảo đảm sạch sẽ còn nếu vắt bằng máy hút sữa thì các bộ phận của máy hút sữa cần được vệ sinh, khử trùng và giữ khô ráo.

  • Bình trữ sữa cần được rửa sạch và khử trùng sau mỗi lần sử dụng. Bạn có thể dùng máy tiệt trùng chuyên dụng để khử trùng, hoặc có thể tráng bằng nước sôi. Sau khi khử trùng cần sấy khô, có thể sử dụng máy tiệt trùng có chức năng sấy khô hoặc có thể để khô tự nhiên.

  • Sau khi cho sữa mẹ vào túi trữ thì nên hút hết không khí bên trong, sau đó đậy nắp kín và cuối cùng phải nhớ ghi ngày vắt sữa. Có một cách đơn giản để thải khí là đặt túi trữ sữa lên mép bàn và dùng mép bàn để làm phẳng túi trữ sữa, không khí sẽ được thải ra ngoài một cách tự nhiên.

  • Lượng sữa chứa trong mỗi túi trữ sữa không được vượt quá giới hạn của thang đo được ghi trên túi trữ sữa, nghĩa là hãy để lại một ít không gian trống thay vì đổ đầy hoàn toàn.

  • Sữa mẹ cho vào ngăn mát tủ lạnh nên đặt càng xa cửa tủ lạnh và càng gần bên trong càng tốt. Bằng cách này, một mặt có thể giữ cho nhiệt độ ở mức thấp, mặt khác nó có thể làm giảm ảnh hưởng của việc đóng mở cửa tủ lạnh đối với nhiệt độ.

Không chỉ bảo quản sữa mẹ trong tủ lạnh hoặc trong tủ đông đúng cách mà các bạn cũng phải biết cách rã đông sữa mẹ sao cho đạt chuẩn. Đảm bảo được tối đa chất dinh dưỡng và khoáng chất có trong sữa mẹ. Vì vậy, bạn nên cho sữa được cấp đông xuống ngăn mát trước 1 đêm. Hoặc cho sữa mẹ ngâm trong chậu nước đá lạnh để tránh tình trạng sữa bị tách nước. Sau đó chuyển ra nhiệt độ phòng cho sữa tự tan hoặc ngâm vào nước ấm. Tuyệt đối không được hâm nóng sữa khi sữa còn đông lạnh. Một số lưu ý khi rã đông sữa mẹ:

  • Luôn luôn rã đông sữa mẹ cũ nhất trước. Theo thời gian, chất lượng sữa mẹ có thể giảm xuống.

  • Không bao giờ rã đông hoặc hâm nóng sữa mẹ trong lò vi sóng. Lò vi sóng có thể phá hủy các chất dinh dưỡng trong sữa mẹ và tạo ra các điểm nóng, có thể làm bỏng miệng trẻ.

  • Nếu bạn rã đông sữa mẹ trong tủ lạnh, sử dụng sữa trong vòng 24 giờ sau khi sữa mẹ được rã đông hoàn toàn.

  • Sau khi sữa mẹ được để nhiệt độ phòng hoặc được làm ấm, sử dụng sữa trong vòng 2 giờ.

  • Không bao giờ làm đông lại sữa mẹ sau khi đã rã đông.

Ngoài việc tìm hiểu cách bảo quản sữa mẹ sao cho đạt chuẩn thì chúng ta cũng cần tìm hiểu cách hâm nóng sữa mẹ trước khi cho bé bú như thế nào. Lưu ý:

  • Sữa mẹ không cần hâm nóng. Nó có thể được phục vụ ở nhiệt độ phòng hoặc lạnh.

  • Nếu bạn quyết định hâm nóng sữa mẹ, sau đây là một số mẹo:

    • Giữ hộp đựng kín.

    • Đặt hộp kín vào một bát nước ấm hoặc đặt dưới vòi nước ấm, nhưng không nóng, trong vài phút.

    • Kiểm tra nhiệt độ của sữa trước khi cho bé bú bằng cách nhỏ vài giọt lên cổ tay.

    • Không hâm sữa mẹ trực tiếp trên bếp hoặc trong lò vi sóng.

  • Xoay hoặc lắc sữa mẹ để trộn chất béo có thể đã tách ra.

Bạn cũng nên lưu ý chỉ lấy lượng sữa vừa đủ và cho bé sử dụng hết trong vòng 2 giờ sau khi hâm. Đặc biệt với những túi trữ sữa sau khi đã lấy ra khỏi tủ lạnh thì không nên cấp đông lại lần nữa. Sữa mẹ khi ấy sẽ dễ bị hư và không còn chất bổ dưỡng cho trẻ.

Mong rằng qua những chia sẻ về chủ đề cách bảo quản sữa mẹ mà Cleanipedia nêu trên, các bạn sẽ có thêm được nhiều kiến thức hay về cách bảo quản cũng như sử dụng sữa mẹ đúng cách. Đảm bảo an toàn và giữ được những chất dinh dưỡng quan trọng có trong sữa mẹ cho bé. Và cũng đừng quên theo dõi những bài viết kế tiếp của Cleanipedia nha. 

Tác giả: Team Cleanipedia

Bản quyền thuộc về: Unilever Vietnam. Ghi rõ nguồn khi tham khảo.

Bạn nên ghi chú lại ngày vắt, bao nhiêu ml và đánh số thứ tự sử dụng để tránh sữa bị để quá hạn. Điều này sẽ gây ảnh hưởng đến trẻ nếu bạn cho trẻ sử dụng sữa không đạt chất lượng hoặc bị hư.

Sữa được trữ đông sẽ có màu sắc khác với sữa vừa mới vắt xong. Sữa trữ đông thường có màu hơi vàng, xanh hoặc nâu nhẹ, thậm chí có thể là bị tách lớp. Nhưng nếu bạn đảm bảo việc bảo quản sữa của bạn đã đúng cách thì việc cho bé sử dụng sữa vẫn hoàn toàn an toàn và không có vấn đề gì.

Không rã đông sữa với nhiệt độ bình thường của phòng [điều này sẽ làm tăng lượng vi khuẩn xuất hiện trong sữa]. Không hâm sữa bằng lò vi sóng [có thể sẽ làm bé bị bỏng hoặc sữa bị hư vì nhiệt độ không chuẩn]. Tuyệt đối không bảo quản lại sữa đã được rã đông và để bé sử dụng sữa dư này. Không được pha sữa đã bảo quản với sữa vừa mới vắt.

Xuất bản lần đầu 29 tháng 7 năm 2021

Video liên quan

Chủ Đề