Cách hạch toán vốn thực hiện dự án năm 2024

Kế toán đầu tư xây dựng cơ bản có những đặc điểm độc đáo so với các lĩnh vực khác, do đây là một trong những ngành nghề phức tạp và đòi hỏi tính chuyên môn cao. Vậy kế toán xây dựng cơ bản là gì? Công việc hạch toán kế toán đầu tư xây dựng cơ bản tại doanh nghiệp như thế nào? Hãy cùng AZTAX khám phá chi tiết về loại hình kế toán này trong bài viết dưới đây.

Kế toán xây dựng cơ bản là gì?

Kế toán xây dựng không chỉ đảm nhiệm việc bóc tách toàn bộ chi phí để hạch toán dựa trên giá trị dự toán của dự án do đơn vị trúng thầu mà còn phụ trách các vấn đề liên quan đến thuế trong lĩnh vực xây dựng. Quá trình bóc tách này nhằm giúp đơn vị nắm được những chi phí trong dự toán và từ đó kế toán dễ dàng hạch toán chính xác.

Đối với kế toán thuế trong công ty xây dựng, nhiệm vụ không chỉ giới hạn ở việc thực hiện nghĩa vụ thuế mà còn liên quan đến khai báo thuế trong doanh nghiệp xây dựng. Việc này là trách nhiệm của các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xây dựng nói riêng.

Với vai trò là cầu nối giữa doanh nghiệp xây dựng và Nhà nước, kế toán thuế trong công ty xây dựng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp quản lý các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng một cách hiệu quả hơn.

Công việc này đòi hỏi kế toán phải am hiểu sâu về lĩnh vực xây lắp, bao gồm dự toán chi phí, quản lý nguyên vật liệu, nhân công và các phương pháp thi công. Hiểu biết chi tiết về các yếu tố này giúp kế toán xây dựng quản lý và hạch toán chính xác các chi phí và doanh thu liên quan đến các dự án xây dựng, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động đầu tư xây dựng của doanh nghiệp.

2. Chi phí đầu tư xây dựng cơ bản là gì?

Chi phí đầu tư xây dựng cơ bản là gì?

Căn cứ theo khoản 5 Điều 4 Luật Ngân sách nhà nước 2015 quy định như sau:

Chi đầu tư xây dựng cơ bản là nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội và các chương trình, dự án phục vụ phát triển kinh tế – xã hội.

Theo đó, chi đầu tư xây dựng cơ bản là nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước để thực hiện các chương trình và dự án đầu tư vào kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, cùng các dự án phục vụ phát triển kinh tế – xã hội.

3. Hướng dẫn hạch toán chi phí đầu tư xây dựng cơ bản

Nghiệp vụ hạch toán của kế toán xây dựng cơ bản

3.1 Trường hợp đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) theo phương thức tự làm

Trong trường hợp doanh nghiệp quyết định tự thực hiện dự án xây dựng, điều này chỉ được thực hiện khi Chủ đầu tư đáp ứng đủ năng lực và điều kiện phù hợp với loại dự án, loại và cấp công trình, cũng như các công việc cụ thể.

Khi sử dụng lực lượng lao động của chính mình để thực hiện dự án xây dựng, tất cả các chi phí liên quan đến quá trình thực hiện dự án sẽ được ghi nhận trong tài khoản 2412 – Xây dựng cơ bản. Việc kế toán đầu tư xây dựng cơ bản thường được thực hiện trong cùng một hệ thống sổ kế toán của doanh nghiệp. Hướng dẫn chi tiết về việc hạch toán kế toán kế toán xây dựng cơ bản cụ thể được áp dụng trong trường hợp đầu tư xây dựng công trình theo phương thức tự làm.

Chi phí thực tế phát sinh trong quá trình đầu tư xây dựng cơ bản được phản ánh như sau:

Tất cả các khoản chi phí liên quan đến việc thực hiện các dự án đầu tư xây dựng công trình bao gồm chi phí khảo sát, thiết kế, tiền lương cho công nhân xây lắp, khấu hao máy móc thiết bị thi công, chi phí quản lý dự án… đều được kế toán hạch toán vào tài khoản 241. Khi phát sinh chi phí thì kế toán ghi:

• Nợ TK 2412: Giá trị xây dựng cơ bản chưa bao gồm thuế GTGT.
• Nợ TK 1332: Số tiền thuế GTGT được khấu trừ.
• Có các tài khoản khác như TK 111, 112, 152, 334…

Trường hợp công trình xây dựng hoàn thành phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ. Khi phát sinh chi phí thì kế toán hạch toán:

• Nợ TK 2412: Giá trị xây dựng cơ bản chưa tính thuế GTGT.
• Nợ TK 1332: Số tiền thuế GTGT đã được khấu trừ.
• Các tài khoản khác như TK 111, 112, 152, 334…

Trường hợp công trình xây dựng hoàn thành phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp hoặc thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT, khi phát sinh chi phí thì kế toán hạch toán:

• Nợ TK 2412: Trị giá xây dựng cơ bản dở dang bao gồm thuế GTGT.
• Có các tài khoản khác như TK 111, 112, 152, 334…

Sau khi công trình xây dựng hoàn thành và quyết toán vốn đầu tư được phê duyệt, kế toán thực hiện các bước sau:

Ghi tăng giá trị các loại tài sản sau khi đầu tư và giảm chi phí xây dựng cơ bản. Xem xét nguồn và mục đích đầu tư để ghi nhận bút toán chuyển nguồn.

Trong trường hợp TSCĐ hình thành dùng vào sản xuất, kinh doanh bằng nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản (ngân sách cấp) hoặc quỹ đầu tư phát triển và khi quyết toán vốn đầu tư được duyệt, kế toán ghi:

Nợ TK 441: Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản là tài khoản 441. Tài khoản này được sử dụng để phản ánh nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản của doanh nghiệp.