Giải bài tập Luyện từ và câu: Câu kể: Ai làm gì trang 166 SGK Tiếng Việt 4 tập 1. Câu 3. Viết một đoạn văn kể về các công việc trong một buổi sáng của em. Cho biết những câu nào trong đoạn văn là câu kể Ai làm gì?
II. Luyện tập
1. Tìm những câu kể Ai làm gì ? trong đoạn văn sau:
Cuộc sống quê tôi gắn bó với cây cọ. Cha tôi làm cho tôi chiếc chổi cọ để quét nhà, quét sân. Mẹ đựng hạt giống cây móm lá cọ, treo lên gác bếp để gieo cấy mùa sau. Chị tôi đan nón lá cọ, lại biết đan cả mành cọ và làn cọ xuất khẩu.
Gợi ý:
Câu kể Ai làm gì? gồm hai bộ phận:
- Chủ ngữ trả lời cho câu hỏi: Ai [cái gì, con gì]?
- Vị ngữ trả lời cho câu hỏi: Làm gì?
Trả lời:
Trong đoạn văn có 3 câu kể Ai làm gì ?
a] Cha tôi làm cho tôi chiếc chổi cọ để quét nhà, quét sân.
b] Mẹ đựng hạt giống đầy móm lá cọ, treo lên gác bếp để gieo cấy mùa sau.
c] Chị tôi đan nón lá cọ, lại biết đan cả mành cọ và làn cọ xuất khấu.
2. Tìm chủ ngữ và vị ngữ trong mỗi câu vừa tìm được ở bài tập 1.
Gợi ý:
Con xác định các thành phần trong câu.
Trả lời:
3. Viết một đoạn văn kể về các công việc trong một buổi sáng của em. Cho biết những câu nào trong đoạn văn là câu kể Ai làm gì ?
Gợi ý:
- Hình thức: Đoạn văn
- Nội dung: Kể về các công việc trong một buổi sáng của em
- Yêu cầu: Có sử dụng câu kể Ai làm gì?
Trả lời:
Sáng ra, em thức dậy vào khoảng năm giờ. Em bước ra sân tập mấy động tác thể dục. Sau đó, em đánh răng, rửa mặt. Cũng vừa lúc mẹ dọn bữa điểm tâm lên. Em cùng mọi người ngồi vào bàn ăn sáng. Chị em lấy xe đưa em đến trường.
Tất cả các câu trên đều là câu kể Ai làm gì ?
Loigiaihay.com
Câu 1
Viết tiếp các từ ngữ chỉ gộp những người thân trong gia đình :
M : ông bà, chú cháu,......
Lời giải chi tiết:
Trả lời: dì dượng, cậu mợ, anh chị, ba mẹ, con cháu, anh em, chú bác, cô chú,....
Câu 2
Xếp các thành ngữ, tục ngữ sau vào nhóm thích hợp :
a] Con hiền cháu thảo.
b] Con cái khôn ngoan, vẻ vang cha mẹ.
c] Con có cha như nhà có nóc.
d] Con có mẹ như măng ấp bẹ.
e] Chị ngã em nâng.
g] Anh em như thể chân tay
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
| Cha mẹ đối với con cái | ................................. |
| Con cháu đối với ông bà, cha mẹ | ................................. |
| Anh chị em đối với nhau | ................................. |
Phương pháp giải:
Gợi ý: Em đọc kĩ các câu thành ngữ, tục ngữ, chú ý đến đối tượng được nhắc đến trong câu và sắp xếp vào nhóm thích hợp.
Lời giải chi tiết:
| Cha mẹ đối với con cái | c] Con có cha như nhà có nóc. d] Con có mẹ như măng ấp bẹ. |
| Con cháu đối với ông bà, cha mẹ | a] Con hiền cháu thảo. b] Con cái khôn ngoan, vẻ vang cha mẹ. |
| Anh chị em đối với nhau | g] Anh em như thể tay chân Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần. e] Chị ngã em nâng. |
Câu 3
Dựa theo nội dung các bài tập đọc ở tuần 3, tuần 4, hãy đặt câu theo mẫu Ai là gì ? để nói về :
a] Bạn Tuấn trong truyện Chiếc áo len.
M: Tuấn là cậu bé biết thương mẹ, thương em.
b] Bạn nhỏ trong bài thơ Quạt cho bà ngủ.
c] Bà mẹ trong truyện Người mẹ.
d] Chú chim sẻ trong truyện Chú sẻ và bông hoa bằng lăng.
Phương pháp giải:
Gợi ý: Em hãy đặt câu theo mẫu Ai là gì? để giới thiệu hoặc nhận xét về các nhân vật trên.
Lời giải chi tiết:
| a] Bạn Tuấn trong truyện Chiếc áo len. | - Tuấn là đứa trẻ ngoan. - Tuấn là người anh rất thương em. |
| b] Bạn nhỏ trong bài thơ Quạt cho bà ngủ. | - Bạn nhỏ là cháu ngoan của bà. |
| c] Bà mẹ trong truyện Người mẹ. | - Bà mẹ là người dũng cảm và biết hi sinh vì con. |
| d] Chú chim sẻ trong truyện Chú sẻ và bông hoa bằng lăng. | - Chú chim sẻ là bạn tốt của bé Thơ. |
Loigiaihay.com
Câu hỏi: Đặt câu theo mẫu Ai là gì ?
Trả lời:
- Mẹ em là giáo viên.
- Ông tôi là một bác sĩ.
- Hà Nội là thủ đô của nước Việt Nam.
- Anh trai tôi là huấn luyện viên thể hình.
- Văn miếu Quốc Tử Giám là ngôi trường đại học đầu tiên của nước ta nằm ở Hà Nội.
- Hà Nội là trung tâm kinh tế, chính trị, khoa học lớn của nước ta.
- Cô ấy là chị gái tôi.
Các em cùng tìm hiểu thêm về các kiểu câu khác nhé!
1. Các kiểu câu
CÁC KIỂU CÂU
Kiểu câu |
Ai- là gì? |
Ai- làm gì? |
Ai thế nào? |
| Chức năng giao tiếp | Dùng để nhận định, giới thiệu về một người, một vật nào đó. | Dùng để kể về hoạt động của người, động vật hoặc vật được nhân hóa. | Dùng để miêu tả đặc điểm, tính chất hoặc trạng thái của người, vật. |
| Bộ phận trả lời cho câu hỏi Ai? |
- Chỉ người, vật - Trả lời cho câu hỏi Ai? Cái gì? Con gì? |
-Chỉ người, động vật hoặc vật được nhân hóa. - Trả lời câu hỏi Ai? Con gì? Ít khi trả lời câu hỏi cái gì?[ trừ trường hợp sự vật ở bộ phận đứng trước được nhân hóa.] |
-Chỉ người, vật. - Trả lời câu hỏi Ai? Cái gì? Con gì? |
| Bộ phận trả lời cho câu hỏi là gì? [làm gì?/ thế nào? ] |
- Là tổ hợp của từ “là” với các từ ngữ chỉ sự vật, hoạt động, trạng thái, tính chất. - Trả lời cho câu hỏi là gì? là ai? là con gì? |
- Là từ hoặc các từ ngữ chỉ hoạt động. - Trả lời cho câu hỏi làm gì? |
- Là từ hoặc các từ ngữ chỉ đặc điểm, tính chất hoặc trạng thái. - Trả lời cho câu hỏi thế nào? |
| Ví dụ |
Bạn Nam là lớp trưởng lớp tôi. Chim công là nghệ sĩ múa của rừng xanh. Ai?: Bạn Nam Là gì?: Là lớp trưởng lớp tôi. |
- Đàn trâu đang gặm cỏ trên cánh đồng. Ai?: Đàn trâu Làm gì?: đang gặm cỏ. |
- Bông hoa hồng rất đẹp - Đàn voi đi đủng đỉnh trong rừng. Ai?: Đàn voi Thế nào?: đi đủng đỉnh trong rừng. |
2. Bài tập về mẫu câu “Ai là gì?”
Bài tập 1: Tìm câu kể Ai là gì? trong các đoạn văn dưới đây rồi ghi vào vở
a. [1] Nguyễn Tri phương là người Thừa Thiên. Hoàng Diệu là người Quảng Nam. [2] Cả hai ông đều không phải là người Hà Nội. [3] Nhưng các ông đã anh dũng hi sinh bảo vệ thành Hà Nội trong hai cuộc chiến đầu giữ thành năm 1873 và 1882. [4] Ở trung tâm Hà Nội ngày nay có hai đường phố đẹp mang tên hai ông.
b. [1] Ông Năm là dân ngụ cư của làng này. [2] Hồi ông mới ra chòi vịt, ông trầm lặng như một chiếc bóng.
c. [1] Tàu nào có hàng cần bốc lên là cần trục vươn tới. [2] Cần trục là cánh tay kì diệu của các chú công nhân.
Gợi ý làm bài:
a. [1] Nguyễn Tri Phương là người Thừa Thiên, [câu giới thiệu]
[2] Cả hai ông đều không phải là người Hà Nội. [câu nêu nhận định]
b. [1] Ông Năm là dân ngụ cư của làng này. [câu giới thiệu]
c. [2] Cần trục là cánh tay kì diệu của các chú công nhân, [câu nêu nhận định]
Bài tập 2: Viết đoạn văn khoảng 5 đến 7 câu có câu kể Ai là gì ? để giới thiệu về các bạn trong lớp [hoặc giới thiệu từng người trong ảnh chụp gia đình em].
Gợi ý làm bài:
Mẫu 1
Đây là ảnh chụp gia đình mình. Người ở ngồi trên ghế này là ông nội mình. Ông là sĩ quan về hưu đấy ! Ngồi bên cạnh là bà nội mình. Xem này, ở trong hình thôi mà ánh mắt của bà cũng toát lên được vẻ đẹp hiền từ. Đứng cạnh ông nội là ba mình. Người ôm vai bà nội mình là mẹ mình đấy ! Trông mẹ mình thật là đẹp phải không ? Cạnh mẹ mình là em gái nhỏ của mình. Bé đang là học sinh lớp 1. Và đây, là mình. Khi chụp tấm hình này mình đang học lớp ba. Trông mình thật là buồn cười !
Mẫu 2
Đây là ảnh chụp toàn bộ gia đình tôi. Người đàn ông đứng chính giữa là ba tôi. Người ở bên cạnh ba tôi, về phía phải là mẹ tôi. Người đứng sát mẹ tôi là chị gái của tôi. Tôi là người đứng về phía trái của ba tôi.