Hãy nêu những biểu hiện nói lên sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp thời Lý, Trần, Lê.
Chi tiết Chuyên mục: Bài 18: Công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế trong các thế kỉ X-XV- Thủ công nghiệp
+ Nhà nước thành lập các quan xưởng, tập trung thợ giỏi sản xuất : tiền, vũ khí, thuyền chiến
+ Các nghề thủ công cổ truyền như: đúc đồng, rèn sắt, làm gốm, dệt ngày càng phát triển, chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao.
+ Các làng nghề thủ công ra đời: Thổ Hà, Bát Tràng, Nga Sơn,Chu Đậu...
+ Sản xuất được một số sản phẩm kĩ thuật cao: đại bác, thuyền chiến,...
- Thương nghiệp
+ Nội thương: Các chợ làng, chợ huyện, chợ chùa mọc lên ở khắp nơi. Kinh đô Thăng Long trở thành đô thị, trung tâm buôn bán và làm nghề truyền thống.
+ Ngoại thương: Khá phát triển, nhiều bến cảng được xây dựng, vùng biên giới Việt – Trung hình thành các địa điểm buôn bán.
Xem tiếp...
- Thế kỷ XVI – XVIII, Nho giáo từng bước bị suy thoái.
- Trật tự phong kiến bị đảo lộn.
- Thi cử không còn nghiêm túc như trước
- Tôn ti trật tự phong kiến không còn được như thời Lê Sơ.
- Phật giáo có điều kiện khôi phục lại.
- Nhiều chùa, quán được xây dựng thêm
- Một số chùa được trùng tu, nhưng không phát triển như thời Lý.
- Thế kỷ XVI – XVIII, đạo Thiên Chúa được du nhập vào nước ta và được truyền bá ngày càng rộng rãi.
- Thế kỷ XVI, do nhu cầu của việc truyền đao chữ quốc ngữ ra đời, nhưng chưa được truyền bá rộng rãi.
- Tín ngưỡng truyền thống được phát huy:
- Thờ cúng tổ tiên, thần linh
- Đời sống tín ngưỡng ngày càng phong phú
1. Giáo dục
- Nhà Mạc : tổ chức đều đặn các kì thi Hương, thi Hội để chọn nhân tài.
- Đàng Ngoài : Giáo dục như thời Lê sơ nhưng sa sút dần về số lượng.
- Đàng Trong: 1646 chúa Nguyễn tổ chức khoa thi đầu tiên theo cách riêng. Nội dung Nho học sơ lược.
- Thời Quang Trung : đưa chữ Nôm thành chữ viết chính thống.
=> Nội dung giáo dục chủ yếu vẫn là kinh sử, các môn khoa học tự nhiên không đưa vào nội dung khoa cử nên hạn chế phát triển kinh tế.
2. Văn học
- Văn học chữ Hán: mất dần vị thế trong thời Lê sơ.
- Văn học chữ Nôm: nhiều nhà thơ nổi tiếng như : Nguyễn Bỉnh Khiêm, Phùng Khắc Khoan, Đào Duy Từ…
- Văn học dân gian : ca dao, tục ngữ, truyện cười, truyện dân gian…cũng phát triển ở các vùng dân tộc ít người làm cho kho tàng văn học thêm đa dạng, phong phú.
- Áng thơ Nôm bất hủ : Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm khúc.
III. Nghệ thuật và khoa học – kĩ thuật
- Nghệ thuật:
- Nghệ thuật kiến trúc: Chùa Thiên Mụ [Thừa Thiên – Huế]
- Nghệ thuật điêu khắc: Tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay [chùa Bút Tháp-Bắc Ninh]
- Nghệ thuật dân gian: Trên các vì kèo ở ngôi đình làng khắc những cảnh sinh hoạt thường ngày
- Nghệ thuật sân khấu: Làn điệu dân ca địa phương như quan họ, hát giặm, hò, vè, lí, si, lượn..
- Khoa học kĩ thuật
- Sử học: Ô châu cận lục, Đại Việt thông sử, Phủ biên tạp lục, Đại Việt sử kí tiền biên, Thiên Nam ngữ lục [chữ Nôm]…
- Địa lí: Tập bản đồ Thiên Nam tứ chí lộ đồ thư
- Quân sự: Hổ trướng khu cơ của Đào Duy Từ
- Y học: Bộ sách y dược của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác
- Quốc phòng: Đúc súng đại bác kiểu phương Tây, đóng thuyền chiến, xây thành luỹ…
B. Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Trang 122 – sgk lịch sử 10
- Em cho biết lúc bấy giờ nước ta có những tôn giáo nào?
- Những nét đẹp trong tín ngưỡng dân gian của Việt Nam là gì?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 2: Trang 122 – sgk lịch sử 10
Ở các thế kỉ XVII – XVIII, việc không chú ý nhiều đến các môn khoa học tự nhiên có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế của nước ta?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 3: Trang 123 – sgk lịch sử 10
Văn học Việt Nam thế kỉ XVII – XVIII có gì mới? Điểm mới đó nói lên điều gì?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 4: Trang 123 – sgk lịch sử 10
- Nêu một vài công trình nghệ thuật hay làn điệu dân ca ở địa phương mà em biết?
- Chứng minh sự phong phú của nghệ thuật Việt Nam ở các thế kỉ XVI – XVIII?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 1: Trang 124 – sgk lịch sử 10
Phân tích đặc điểm và ý nghĩa của văn học Việt Nam ở các thế kỉ XVI –XVIII?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 2: Trang 124 – sgk lịch sử 10
Lập bảng thống kê các loại hình nghệ thuật tiêu biểu của nước ta trong các thế kỉ XVI – XVIII. Nhận xét về đời sống văn hóa của nhân dân ta thời đó?
=> Xem hướng dẫn giải
Câu 3: Trang 124 – sgk lịch sử 10
Thống kê các thành tựu khoa học – kĩ thuật các thế kỉ XVI – XVIII. Nhận xét về ưu điểm và hạn chế của nó?
=> Xem hướng dẫn giải
Trắc nghiệm lịch sử 10 bài 24: Tình hình văn hóa ở các thế kỉ XVI – XVIII [P2]
Trong tình hình chính trị không ổn định, giáo dục Nho học vẫn tiếp tục phát triển.
- Nhà Mạc: tiếp tục phát triển giáo dục, tổ chức đều đặn các kì thi Hương, Hội để tuyển chọn nhân tài.
- Giáo dục ở Đàng Ngoài vẫn như cũ nhưng sa sút dần về số lượng.
- Đàng Trong: 1646 chúa Nguyễn tổ chức khoa thi đầu tiên. Nội dung Nho học sơ lược.
- Thời Quang Trung: đưa chữ Nôm thành chữ viết chính thống.
* Nhận xét:
- Giáo dục tiếp tục phát triển nhưng chất lượng giảm sút.
- Nội dung giáo dục vẫn là Nho học, vẫn học sách Tứ Thư, Ngũ Kinh. Các nội dung khoa học không được chú ý, vì vậy giáo dục không góp phần tích cực để phát triển nền kinh tế thậm chí còn kiềm hãm sự phát triển kinh tế.
Giải bài tập câu hỏi thảo luận số 1 trang 123 SGK Lịch sử 10. Văn học Việt Nam thế kỉ XVII - XVIII có gì mới?
Đề bài
Văn học Việt Nam thế kỉ XVII - XVIII có gì mới? Điểm mới đó nói lên điều gì?
Phương pháp giải - Xem chi tiết
dựa vào sgk Lịch sử 10 trang 122, 123 để trả lời.
Lời giải chi tiết
* Điểm mới của văn học thế kỉ XVII - XVIII:
- Văn học chữ Hán:
+ Cùng với sự suy thoái của Nho giáo, văn học chữ Hán mất dần vị thế.
+ Tuy vậy, ở Đàng Trong, xuất hiện một số nhà thơ, hội thơ, nhà nghiên cứu biên soạn các sưu tập thơ văn, một số người viết truyện kí,… góp phần làm cho văn học thêm phong phú.
- Văn học chữ Nôm: phát triển.
+ Xuất hiện nhiều nhà thơ Nôm nổi tiếng như: Nguyễn Bỉnh Khiêm, Phùng Khắc Khoan, Đào Duy Từ,…
+ Hình thành những áng thơ Nôm bất hủ như: Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm khúc,…
- Văn học dân gian: phát triển.
+ Trong nhân dân hình thành và phát triển một trào lưu văn học dân gian khá rầm rộ, nhân dân sáng tác hàng loạt ca dao, tục ngữ, truyện cười, truyện dân gian,…
+ Văn học dân gian ở các vùng dân tộc ít người cũng phát triển, phản ánh cuộc sống tinh thần và tâm linh của người dân đương thời.
* Điểm mới này nói lên: đời sống nhân dân ngày càng đa dạng, phong phú. Văn học, thơ ca không chỉ phát triển ở một bộ phận nữa mà được phổ biến rộng rãi trong toàn thể quần chúng nhân dân.
Loigiaihay.com
Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Lịch sử lớp 10 - Xem ngay