Chứng khoán là một trong những kênh đầu tư sinh lời hấp dẫn tại Việt Nam và nhiều nước trên thế giới. Chính mức sinh lời không giới hạn của chứng khoán đã thu hút được nhiều người mới tham gia. Bài viết sau đây hướng dẫn cách chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu? Những bước cần thực hiện để bắt đầu tham gia thị trường và kiến thức cơ bản cần phải biết cho người mới.
Thông tin cơ bản về chứng khoán
Chứng khoán và đầu tư chứng khoán
Chứng khoán là tài sản tài chính có thể giao dịch mua bán được, nó thể hiện quyền sở hữu tài sản, cổ phần, vốn góp đối với một tổ chức. Chứng khoán tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau như chứng khoán vốn [cổ phiếu], chứng khoán nợ [trái phiếu, giấy nợ…] và chứng khoán phái sinh.
Đầu tư chứng khoán là các hoạt động tìm kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giữa giá mua và giá bán chứng khoán, cổ tức của doanh nghiệp sau thời gian tổ chức hoạt động sinh lợi nhuận. Bạn cũng nên nghiên cứu tài chính, báo cáo doanh nghiệp định kỳ.
Các sàn giao dịch tại Việt Nam
Các hoạt động mua bán trao đổi chứng khoán được thực hiện trên sàn chứng khoán. Hiện có 3 sàn chứng khoán tại Việt Nam, đó là sàn chứng khoán Hồ Chí Minh [HOSE], sàn chứng khoán Hà Nội [HNX] và sàn chứng khoán UpCom.
Các sàn chứng khoán không hoạt động 24/7 mà được quy định những khung thời gian hoạt động. Trong một ngày giao dịch sẽ được chia làm 2 phiên, phiên sáng bắt đầu từ 9h00 sáng và kết thúc lúc 11h30, sẽ có thời gian nghỉ trưa giữa 2 phiên. Phiên chiều bắt đầu lúc 13h00 và kết thúc ngày giao dịch lúc 15h00. Sàn chứng khoán hoạt động từ thứ 2 tới thứ 6, nghỉ 2 ngày cuối tuần và các ngày lễ tết theo quy định tại Việt Nam.
Khám phá:
Các nguyên tắc dành cho nhà đầu tư mới trong đầu tư giá trị
Cách xem báo cáo tài chính của các công ty niêm yết đầy đủ và mới nhất
Nên mở tài khoản chứng khoán công ty nào
Các phiên giao dịch của thị trường
Phiên khớp lệnh định kỳ: Thị trường dành ra 15 phút đầu tiên và 15 phút cuối cùng của ngày giao dịch để xác định mức giá mở cửa và giá đóng cửa của thị trường, được gọi là phiên khớp lệnh định kỳ, hay còn gọi là phiên ATO [phiên khớp lệnh định kỳ xác định mức giá mở cửa – At the open] và phiên ATC [phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa – At the close].
Trong phiên này, các lệnh mua bán được nhập liên tục vào hệ thống trong 15 phút, nhưng không khớp lệnh ngay. Mà sẽ khớp lệnh sau khi kết thúc 15 phút, và giá khớp lệnh sẽ được xác định tại mức giá có khối lượng khớp lệnh là cao nhất.
Phiên khớp lệnh liên tục: Đây là phiên mà các lệnh mua bán được nhập vào hệ thống và khớp lệnh ngay. Khi tham gia phiên, nhà đầu tư thường dùng lệnh LO [limit order], là loại lệnh đặt mua hoặc bán tại một mức giá bạn chọn hoặc giá tốt hơn [nghĩa là giá thấp hơn đối với lệnh mua, hoặc giá cao hơn đối với lệnh bán].
Cách đọc bảng điện chứng khoán cơ bản
Với kênh trực tuyến, chứng khoán cho người mới bắt đầu nên tập làm quen với bảng điện. Bảng điện chứng khoán là nơi niêm yết giá mua, giá bán và khối lượng mua bán tương ứng của các loại chứng khoán, cũng như khối lượng giao dịch chứng khoán, Bảng điện chứng khoán còn thể hiện diễn biến thị trường tăng hoặc giảm của từng phiên.
Các màu sắc cần biết:
Màu vàng: giá tham chiếu là giá mở cửa của ngày giao dịch Màu tím: giá trần, mức tăng tối đa của cổ phiếu trong ngày giao dịch Màu xanh lam: giá sàn, mức giảm tối đa của cổ phiếu trong ngày giao dịch Màu xanh lá cây: khi giá cổ phiếu đang tăng so với giá tham chiếu
Màu đỏ: khi giá cổ phiếu giảm so với giá tham chiếu
Biên độ giao dịch:
Đối với sàn HOSE: mức giá của chứng khoán sẽ tăng không quá 7% và mức giảm giá cũng không được quá 7% trong một ngày giao dịch.
Đối với sàn HNX: mức giá của chứng khoán sẽ tăng không quá 10% và mức giảm giá cũng không được quá 10% trong một ngày giao dịch.
Các chỉ số đại diện:
VN-Index: chí số đại diện cho diễn biến tại sàn HOSE
VN30-Index: chỉ số đại diện cho 30 cổ phiếu vốn hoá lớn nhất trên sàn HOSE
HNX-Index: chí số đại diện cho diễn biến tại sàn HNX
UPCOM: chí số đại diện cho diễn biến tại sàn UPCOM
Những bước cần thực hiện khi chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu
Mở tài khoản chứng khoán
Người mới bắt đầu chơi chứng khoán cần có 1 tài khoản để giao dịch trên thị trường chứng khoán. Hiện có rất nhiều công ty chứng khoán mời chào mở tài khoản để giao dịch chứng khoán. Chúng ta cần tìm hiểu kỹ và lựa chọn các công ty uy tín, có thị phần lớn trong ngành và có bộ phận hỗ trợ tốt cho người mới tham gia.
Bạn cần chuẩn bị chứng minh nhân dân / thẻ căn cước công dân, tài khoản ngân hàng, khi tham gia mở tài khoản chứng khoán.
Internet và công nghệ phát triển đã giúp cho việc mở tài khoản chứng khoán trực tuyến được thuận tiện và dễ dàng xác thực danh tính của người mới.
Chuyển tiền vào tài khoản để bắt đầu giao dịch
Sau khi mở tài khoản thành công, bạn cần chuyển tiền, hay còn gọi là vốn đầu tư vào tài khoản chứng khoán để bắt đầu giao dịch.
Tuỳ mỗi công ty chứng khoán, sẽ có nhiều hình thức chuyển tiền vào tài khoản chứng khoán, như nộp tiền mặt, chuyển khoản trực tuyến vào số tài khoản ngân hàng được chỉ định.
Thực hiện giao dịch đầu tiên
Khi đã có tiền mặt trong tài khoản, bạn đã có thể bắt đầu giao dịch ngay. Bạn chọn cổ phiếu muốn đầu tư, sau đó lập phiếu lệnh, chọn lệnh mua/bán, xác định khối lượng cần mua/bán và tổng giá tiền giao dịch, sau đó xác nhận.
Khi phiếu lệnh được nhập vào hệ thống, sẽ ở trạng thái chờ thực hiện, nếu có lệnh mua/bán thỏa điều kiện sẽ khớp lệnh và hoàn tất giao dịch.
Đầu tư chứng khoán là kênh đầu tư hấp dẫn nhiều nhà đầu tư bởi tỷ suất sinh lời cao cùng việc có thể dễ dàng tham gia. Tuy vậy, không phải ai cũng nắm được cách chơi chứng khoán, đặc biệt với người mới bắt đầu.
Thị trường chứng khoán đem lại nhiều cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro với các nhà đầu tư thiếu kiến thức và kinh nghiệm. Nếu bạn mới bắt đầu chơi chứng khoán hãy tham khảo các thông tin dưới đây.
Những bước cần thiết khi bắt đầu với chứng khoán
Bước 1: Tìm hiểu các kiến thức cơ bản về chứng khoán
Thông thường, những người mới đầu tư chứng khoán sẽ nghĩ đến chơi cổ phiếu đầu tiên. Tuy nhiên trên thị trường còn nhiều loại chứng khoán khác nhau và mỗi loại có ưu điểm và nhược điểm riêng. Do vậy việc tìm hiểu kỹ về thị trường và cách chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu là điều rất quan trọng. Việc này giúp người mới an tâm khi lựa chọn kênh đầu tư, cách thức đầu tư, đơn vị đầu tư và số tiền đầu tư... Sau đâu là những thông tin cơ bản cần nắm vững:
- Chứng khoán là gì, các loại chứng khoán, so sánh và phân biệt được cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền, chứng khoán phát sinh
- Tìm hiểu và phân biệt các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, quỹ đầu tư, sàn chứng khoán, sở giao dịch chứng khoán
- Cách thị trường chứng khoán hoạt động
- Những cơ hội và rủi ro khi đầu tư chứng khoán
- Lợi nhuận đầu tư chứng khoán từ đâu, các khoản phí và thuế nào phải nộp
- Tập đọc hiểu các ký hiệu trên bảng giá chứng khoán trực tuyến
- Tập tìm hiểu thông tin về các mã chứng khoán
Xem thêm: Chứng khoán là gì? Có nên đầu tư chứng khoán hay không?
Bước 2: Mở tài khoản chứng khoán
Về cơ bản, một tài khoản chứng khoán cũng giống như một tài khoản ngân hàng. Bạn có thể mở tài khoản ở bất cứ Công ty Chứng khoán nào tại Việt Nam. Mở tài khoản tại công ty chứng khoán giúp bạn có thể thực hiện giao dịch mua bán cổ phiếu, trái phiếu, chứng quyền, chứng khoán phái sinh, quỹ mở, ETF. Nếu bạn chỉ giao dịch mua bán quỹ mở, quỹ đống thì có thể mở tài khoản tại công ty quản lý quỹ.
Việc mở tài khoản chứng khoán rất đơn giản, bạn chỉ cần đến chính nhánh/phòng giao dịch công ty chứng khoán, mang theo CMND và điền thông tin vào các giấy tờ đăng ký mở tài khoản. Sau đó bạn có thể nộp tiền vào tài khoản và bắt đầu mua bán cổ phiếu.
Hoặc mở tài khoản online bằng cách ấn đăng ký mở tài khoản trên trang web/app của công ty chứng khoán và điền đầy đủ thông tin, kèm theo hình chụp chứng minh thư, hình ảnh khuôn mặt. Sau đó công ty chứng khoán sẽ gửi cho bạn email về việc hoàn thiện hồ sơ gốc mở tài khoản. Khách hàng chỉ cần in hợp đồng và bảng kê thông tin bổ sung để ký, ghi rõ họ tên để gửi về theo địa chỉ công ty chứng khoán nêu trong email.
Có rất nhiều công ty chứng khoán tại Việt Nam, sau đây là một số công ty chứng khoán để bạn tham khảo:
- Công ty chứng khoán Sài Gòn [SSI].
- Công ty chứng khoán Hồ Chí Minh [HSC].
- Công ty chứng khoán VNDirect [VND].
- Công ty chứng khoán FPT [FPTS].
- Công ty chứng khoán MB [MBS].
Đăng ký tư vấn miễn phí
Công ty chứng khoán
Bước 3: Giao dịch chứng khoán
Để bắt đầu giao dịch mua/bán chứng khoán, trước tiên bạn cần nộp tiền vào tài khoản chứng khoán bằng cách chuyển khoản đến tài khoản của công ty chứng khoán và sau đó được thực hiện giao dịch mua/bán chứng khoán theo một trong 4 cách sau:
- Đến trực tiếp công ty chứng khoán đặt lệnh
- Gọi điện đến tổng đài công ty chứng khoán để đặt lệnh
- Gọi điện nhờ môi giới đặt lệnh
- Đặt lệnh mua/bán chứng khoán online trên tài khoản của mình
Trong các cách trên, đặt lệnh mua/bán chứng khoán online được nhiều nhà đầu tư lựa chọn vì thao tác nhanh chóng, chủ động, tiết kiệm thời gian.
Xem thêm: Đầu tư chứng khoán ngắn hạn thế nào cho hiểu quả?
Hướng dẫn đặt lệnh mua/bán chứng khoán cho người mới
Bước 1: Truy cập vào website công ty và đăng nhập vào tài khoản đã đăng ký trước đó. Màn hình đặt lệnh sẽ hiển thị đầy đủ các thông tin cơ bản như: số dư tiền mặt, sức mua, số dư chứng khoán giúp nhà đầu tư có đủ thông tin để đặt lệnh mua bán chứng khoán.
Bước 2: Chọn tab “Lệnh thông thường” trên giao diện tài khoản.
Bước 3: Nhập các thông tin như:
- Loại lệnh: Mua/ Bán. Bạn lựa chọn loại lệnh muốn nhập vào hệ thống.
- Mã chứng khoán: nhập mã chứng khoán đặt lệnh.
- Khối lượng: đây là khối lượng chứng khoán bạn cần mua hoặc bán.
- Loại lệnh: chọn lệnh LO/ATO/ATC.
- Giá: là mức giá bạn chấp nhận mua hoặc bán chứng khoán. Với lệnh LO, giá sẽ nằm trong khoảng [Giá sàn-Giá trần], bạn sẽ đặt giá mua và bán sao cho mua được giá thấp và bán được ở giá càng cao càng tốt. Với lệnh ATO, ATC, hệ thống tự động lấy giá phù hợp.
Lưu ý: Bạn chú ý đặt mua giá trị chứng khoán không được vượt quá số tiền bạn có trong tài khoản nếu không hệ thống sẽ báo lỗi do số dư tài khoản không đủ.
Xem thêm: Các loại lệnh trong giao dịch chứng khoán
Bước 4: Nhấn chọn “Đặt lệnh”, hệ thống sẽ hiển thị màn hình thông tin để duyệt.
Bước 5: Kiểm tra lại thông tin đặt lệnh và nhập mã Pin để xác nhận.
Bước 6: Chọn “Xác nhận” để hoàn tất quá trình đặt lệnh mua bán chứng khoán online. Sau khi xác nhận lệnh thành công, màn hình quản lý lệnh hiển thị đầy đủ các thông tin về lệnh đặt như: người đặt lệnh, thời gian đặt lệnh, loại lệnh, trạng thái lệnh,...Lệnh mới nhất sẽ hiển thị trên cùng.
Sau khi đặt lệnh, hệ thống sẽ tự động đẩy lệnh đặt vào hệ thống giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán ngay trong ngày và thực hiện khớp lệnh. Nếu khớp thì sau kỳ giao dịch T+2, chứng khoán/tiền sẽ về đến tài khoản của bạn.
Bắt đầu chơi chứng khoán cần bao nhiêu tiền?
Số tiền để chơi chứng khoán ít hay nhiều phụ thuộc vào túi tiền của bạn nhưng phải đảm bảo mức tối thiểu. Vậy chơi chứng khoán cần ít nhất bao nhiêu tiền? Số tiền của bạn phải đủ mua ít nhất 100 cổ phiếu/lô [mỗi lô là bội số của 100] với sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh [HOSE] hoặc sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội [HNX].
Ví dụ mã chứng khoán bạn mua một mã chứng khoán trên sàn HNX có giá 18.000 VNĐ. Nếu bạn mua tối thiểu 100 cổ phiếu/lô thì bạn cần số tiền là 1.800.000 VNĐ [= 18.000 x 100]. Nếu bạn mua 200 cổ phiếu thì bạn cần số tiền là 3.600.000 VNĐ [= 18.000 x 200].
Khi bắt đầu chơi chứng khoán, bạn nên mua số lượng nhỏ nằm trong khoảng tài chính vừa phải một vài triệu đồng để làm quen và học hỏi dần.
Bạn có thể bắt đầu chơi chứng khoán với từ 1 đến 2 triệu đồng
Kinh nghiệm cho người mới bắt đầu chơi chứng khoán
- Bổ sung đầy đủ kiến thức và chơi chứng khoán chuyên nghiệp nếu bạn không muốn rơi vào 90% nhà đầu tư chứng khoán thua lỗ trên thị trường
- Nếu bạn mới bước chân vào lĩnh vực chứng khoán mà vẫn còn lo lắng hãy bắt đầu với chơi chứng khoán ảo để giúp bạn có thêm kinh nghiệm trước khi bước vào chơi chứng khoán thật
- Hãy lựa chọn công ty chứng khoán uy tín để tránh rủi ro
- Tìm đến sự hỗ trợ từ những người có kiến thức chuyên môn khi cần thiết
- Và đặc biệt nên xác định đầu dài hạn nếu bạn chưa phải nhà đầu tư chuyên nghiệp
Với hướng dẫn chi tiết trên đây, bạn có thể dễ dàng hơn để bắt đầu tham gia đầu tư vào thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, lợi nhuận luôn tỷ lệ thuận với rủi ro, do đó, bạn cần trang bị cho mình nền tảng kiến thức vững chắc và các kỹ năng cần thiết để đầu tư chứng khoán hiệu quả nhất.
Nếu còn vấn đề thắc mắc và cần tư vẫn miễn phí, hãy liên hệ với chúng tôi theo đường dẫn sau
Đăng ký tư vấn miễn phí