08/03/2018 Tác giả: 1.822 lượt xem
Tuy chỉ số cyfra 21 – 1 không thể khẳng định bạn có mắc ung thư phổi hay không nhưng đây là yếu tố giúp bác sĩ đánh giá dấu ấn ung thư phổi không tế bào nhỏ và làm cơ sở để thực hiện nhiều xét nghiệm chuyên sâu khác.
Chỉ số cyfra 21 – 1: dấu ấn ung thư phổi không tế bào nhỏ
Chỉ số cyfra 21 – 1 là dấu ấn ung thư phổi không tế bào nhỏ
Ung thư phổi là một trong những bệnh ung thư có tỷ lệ mắc cao hàng đầu tại nhiều nước trên thế giới. Bệnh phổ biến ở cả nam giới và nữ giới, thường ở độ tuổi trên 50 tuổi. Thuốc lá được xác định là nguyên nhân chính gây bệnh khi có tới khoảng 80% ca tử vong do bệnh ung thư phổi có liên quan đến yếu tố này.
Ung thư phổi được chia thành 2 loại chính là ung thư phổi không tế bào nhỏ [NSCLC] và ung thư phổi tế bào nhỏ [SCLC]. xét nghiệm chẩn đoán ung thư phổi thường kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh. Xét nghiệm máu tìm dấu ấn ung thư tuy không thể khẳng định chắc chắn tình trạng bệnh nhưng đây lại là xét nghiệm mang tính chất gợi ý để bác sĩ thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu hơn.
Cyfra 21 – 1 được thể hiện ở biểu mô lót trong các phế quản và chỉ số cyra 21 – 1 sẽ tăng sinh quá mức trong các bệnh ác tính, đặc biệt là ung thư phổi không tế bào nhỏ.
Chỉ số cyfra bình thường ở người khỏe mạnh thường ở mức dưới 2 µg/L và ở những người mắc bệnh phổi lành tính là dưới 3 µg/L.
Đối với ung thư phổi không tế bảo hỏ, độ nhạy cyfra 21 – 1 khoảng 59 – 78%. Chỉ số này cũng tăng theo từng mức độ xâm lấn của khối u tại phổi.
Các yếu tố khác làm tăng chỉ số cyfra 21 – 1
Thực tế, chỉ số cyfra 21 – 1 cũng tăng do nhiều nguyên nhân khác nhau, có cả yếu tố không liên quan đến ung thư như các bệnh phổi, chậu hông, đường tiêu hóa lành tính như:
- Viêm phổi
- Viêm phế quản mạn
- Hen phế quản
Các bệnh phổi lành tính cũng ảnh hưởng đến chỉ số cyfra 21 – 1
- Lao phổi
- Viêm nội mạc tử cung
- Nang thận
- U bàng quang lành tính
- Nhiễm khuẩn tiết niệu
- Polyp đại tràng
- Viêm đường mật
- Viêm dạ dày
- Viêm gan cấp…
Chẩn đoán ung thư phổi như thế nào?
Để chẩn đoán chính xác bệnh ung thư phổi, bác sĩ thường chỉ định kết hợp các phương pháp như:
- X quang phổi có thể phát hiện những khối u hạch bất thường
- CT Scan có thể phát hiện những bất thường nhỏ ở trong phổi mà X quang phổi có thể bỏ sót
- Sinh thiết mô tế bào bất thường ở phổi được thực hiện dưới sự hướng dẫn của siêu âm hoặc CT nhằm thu thấp một hoặc nhiều mẫu mô nghi ngờ [thành khối u hoặc hạch] để xác định chính xác tình trạng bệnh, loại ung thư…
- Chụp cộng hưởng từ, cắt lớp phát xạ PET có thể được chỉ định trong trường hợp ung thư phổi được chẩn đoán và cần xác định giai đoạn bệnh.
Chỉ số cyfra 21 – 1 tăng cao do nhiều nguyên nhân, có thể không phải do ung thư. Để chẩn đoán tình trạng bệnh, bạn cần thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu. Để thuận tiện cho người bệnh, Bệnh viện Thu Cúc có xây dựng gói tầm soát ung thư phổi với đầy đủ các xét nghiệm cần thiết để phát hiện bệnh sớm.
Để đăng kí khám hoặc biết thêm thông tin chi tiết, bạn đọc vui lòng liên hệ Hotline 0904 970 909.
Hỏi
Chào bác sĩ,
Kết quả xét nghiệm Cyfra 21-1 của em năm 2019 là 3,56, năm 2020 là 4,26. Bác sĩ cho em hỏi ý nghĩa chỉ số Cyfra 21 – 1? Dựa theo kết quả trên, em có nguy cơ bị bệnh gì? Tình trạng bệnh lý như thế nào? Em cảm ơn bác sĩ.
Đinh Như Tuynh [1976]
Trả lời
Được giải đáp bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Bùi Thị Hồng Khang - Bác sĩ Giải phẫu bệnh - Khoa Xét nghiệm, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Chào bạn,
Với câu hỏi “Ý nghĩa chỉ số Cyfra 21 – 1?”, bác sĩ xin giải đáp như sau:
Kết quả xét nghiệm Cyfra 21-1 của bạn năm 2019 là 3,56, năm 2020 là 4.26. Kết quả xét nghiệm trên cao so với chỉ số bình thường 3,3 ng/ml và có khuynh hướng tăng.
Cyfra 21-1 là Cytokeratin-19 Fragment hòa tan trong nước. Cyfra 21 – 1 là một trong
những xét nghiệm dấu ấn ung thư quan trọng. Cyfra 21 – 1 được thể hiện ở biểu mô lót trong các phế quản và được thể hiện quá mức trong các bệnh ác tính, đặc biệt là trong ung thư phổi tế bào không nhỏ. Như vậy, chỉ số Cyfra 21 – 1 được dùng như gợi ý trong chẩn đoán ung thư phổi; đặc biệt là chỉ định để đánh giá hiệu quả điều trị, theo dõi diễn biến của bệnh và phát hiện tái phát sau điều trị ung thư phổi tế bào không nhỏ. Giá trị bình thường trong huyết thanh < 3,3 ng/ml.
Chỉ số Cyfra 21 – 1 cao không thể khẳng định chắc chắn bạn có mắc ung thư không bởi chỉ số Cyfra 21 – 1 thay đổi do nhiều nguyên nhân khác như:
- Một số bệnh phổi lành tính: Phổi tắc nghẽn mạn tính, viêm phổi, lao phổi, tràn khí phổi, u phổi lành tính,...
- Các bệnh chậu hông lành tính: Viêm nội mạc tử cung, nang buồng trứng, viêm phần phụ, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, nang thận , u bàng quang lành tính,....
- Bệnh đường tiêu hóa lành tính: Viêm gan cấp, mạn tính, viêm dạ dày, viêm tụy, viêm đường mật, polyp đại tràng,...
- Suy thận,...
Tình trạng của bạn sẽ có 2 tình huống:
- Khoảng 95% người khỏe mạnh bình thường có mức độ Cyfra 21-1 huyết thanh < 2,0μg/L và khoảng 95% người bị các bệnh phổi lành tính có mức độ CYFRA 21-1 huyết thanh < 3,3μg/L. Như vậy vẫn có 5% ngoại lệ, bạn vẫn bình thường hoặc mắc các bệnh lành tính có Cyfra 21-1 tăng cao.
- Nếu bạn có yếu tố nguy cơ cao ung thư phổi cao [gia đình có người mắc ung thư, độ tuổi, nghiện thuốc lá,...] thì tầm soát định kỳ được khuyến cáo thực hiện Cyfra 21 – 1. Tuy nhiên, xét nghiệm này chỉ mang tính chất gợi ý, để chẩn đoán ung thư, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp chuyên sâu hơn. Các xét nghiệm cần làm để phát hiện ung thư phổi ngoài Cyfra 21-1, còn có SCC, CEA, NSE, ProGRP; chụp X-quang; chụp CT,...hiện đang có sẵn tại bệnh viện Vinmec.
Tóm lại, khi có biểu hiện Cyfra 21-1 tăng cao, cần được thăm khám lâm sàng, chẩn
đoán hình ảnh, đánh giá một số yếu tố nguy cơ bệnh lý đang có, khi đó mới có thể đưa ra hướng chẩn đoán và điều trị.
Nếu bạn còn thắc mắc về ý nghĩa chỉ số Cyfra 21 – 1, bạn có thể đến bệnh viện thuộc Hệ thống Y tế Vinmec để kiểm tra và tư vấn thêm. Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Vinmec. Chúc bạn có thật nhiều sức khỏe.
Trân trọng!
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để được giảm ngay 20% phí khám khi đặt hẹn khám lần đầu trên toàn hệ thống Vinmec [áp dụng từ 1/8 - 31/12/2022]. Quý khách cũng có thể quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn tư vấn từ xa qua video với các bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.