Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất

Hướng dẫn Giải KHTN 6 Bài 6: Tính chất và sự chuyển thể của chất chi tiết, đầy đủ nhất, bám sát nội dung bộ SGK Cánh diều, giúp các em học tốt hơn.

I. Phần mở đầu

Có ba bình: một bình chứa nước, một bình chứ rượu uống và một bình chứa giấm ăn. Làm thế nào để phân biệt chúng?

Trả lời:

Ta phân biệt dựa vào một số đặc điểm và tính chất (màu sắc, mùi vị)

Tuy nhiên với các chất mà chúng ta chưa biết rõ, tuyệt đối không nên phân biệt bằng cách thử mùi vị, vì có thể gây nguy hiểm cho bản thân.

II. Tính chất của chất

1/Em hãy nêu một số tính chất của nước giúp em phân biệt nước với các chất khác. Cho ví dụ.

2/Nêu một số tính chất vật lí của chất có trong mỗi vật thể ở hình 6.1.

3/ Hãy cho biết đá có những quá trình chuyển thể nào xảy ra khi đun nóng một miếng nến (paraffin) sau đó để nguội

4/Những đồ vật bằng sắt (khóa cửa, dây xích…) khi được bôi dầu mỡ sẽ không bị gỉ. Vì sao?

5/Trong hình 6.3 hình nào mô tả tính chất vật lí, hình nào mô tả tính chất hóa học?

Trả lời:

1/ - Một số tính chất hóa học của nước:

+ Nước là chất lỏng, không màu, không mùi, không vị.

+ Nước sôi ở 100oC và hóa rắn ở 0oC.

+ Nước có thể hòa tan được nhiều chất rắn (như muối, đường…); chất lỏng (như rượu; axit …); chất khí (như Chlorine (clo)…).

- Ví dụ:

+ Bằng cách ngửi mùi có thể phân biệt được nước và cồn.

+ Bằng cách nếm có thể phân biệt được cốc đựng nước lọc và cốc đựng nước đường.

2/ Tính chất vật lí của:

Dây đồng: dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt

Kim cương: cứng, sáng lấp lánh

Đường: cứng, có vị ngọt, dễ tan trong nước

Dầu ô liu: thể lỏng, không dễ tan trong nước nhưng tan ở nhiệt độ cao, nổi trên mặt nước

3/ Một số tính chất vật lí khác: thể tích, nhiệt độ sôi, tính dẻo, tính cứng, tính tan, khối lượng...

4/Những đồ vật bằng sắt (khóa cửa, dây xích…) khi được bôi dầu mỡ sẽ không bị gỉ, Vi:

+ Các đồ vật bằng sắt có thể bị gỉ do tiếp xúc với oxygen và hơi nước có trong không khí.

+ Việc bôi dầu, mỡ, … trên bề mặt các dụng cụ bằng sắt là ngăn cách không cho sắt tiếp xúc vớioxygen và hơi nước cókhông khí nên sắt không bị gỉ..

5/Trong hình 6.3 hình nào mô tả

- Hình a, b mô tả tính chất hóa học (do có sự biến đổi chất thành chất khác).

- Hình c, d mô tả tính chất vật lí (cụ thể: hình c mô tả màu sắc, tính dẻo; hình d mô tả trạng thái, màu sắc).

II. Sự chuyển thể của chất

1/ Sự nóng chảy là gì, sự đông đặc là gì?

2/ Vì sao cần bảo quản những chiếc kem trong ngăn đá của tủ lạnh?

3/ Hãy cho biết đá có những quá trình chuyển thể nào xảy ra khi đun nóng một miếng nến (paraffin) sau đó để nguội

4/ Trong sản xuất muối từ nước biển, quá trình chuyển thể nào của nước đã diễn ra?

5/ Trong mỗi trường hợp sau diễn ra quá trình bay hơi hay ngưng tụ?

1. Quần áo ướt khi phơi dưới ánh nắng sẽ khô dần

2. Tấm gương trong nhà tắm bị mờ khi ta tắm nước nóng

6/ Sự bay hơi và sự sôi khác nhau ở điểm nào?

Trả lời:

1/ Sự chuyển từ thể rắn sang thể lỏng gọi là sự nóng chảy. Sự chuyển từ thể lỏng sang thể rắn gọi là sự đông đặc.

2/ Vì khi để kem ở nhiệt độ bình thường, kem sẽ tan chảy. Ở ngăn đá của tủ lạnh, kem mới đông cứng ( không bị tan chảy)

3/ - Khi đun nóng một miếng nến (paraffin) sau đó để nguội vừa có quá trình nóng chảy và vừa có quá trình đông đặc.

+ Quá trình nóng chảy: Khi đun nóng, miếng nến từ thể rắn chuyển thành thể lỏng.

+ Quá trình đông đặc: Sau khi để nguội, nến lỏng đông đặc thành thể rắn..

4/ Trong sản xuất muối từ nước biển, đã diễn ra hiện tượng bay hơi. Khi gặp nhiệt độ cao, nước bay hơi còn lại là muối.

5/ Trong mỗi trường hợp sau diễn ra quá trình bay hơi hay ngưng tụ

1. Diễn ra sự bay hơi nước (do đó quần áo khô dần).

2. Diễn ra sự ngưng tụ (hơi nước nóng bay lên, gặp mặt gương lạnh nên ngưng tụ thành những hạt nước bám vào tấm gương, làm tấm gương mờ đi).

6/ Sự sôi là sự bay hơi đặc biệt. Trong suốt thời gian sôi, nước vừa bay hơi tạo ra các bọt khí, vừa bay hơi trên mặt thoáng, đồng thời nhiệt độ của nước không thay đổi. Đối với một số chất lỏng khác, sự sôi cũng diễn ra tương tự

Giải sách Khoa học tự nhiên lớp 6 Cánh diều trang 33

Giải bài tập SGK KHTN Lớp 6 Bài 6: Tính chất và sự chuyển thể của chất giúp các em học sinh trả lời các câu hỏi phần hình thành kiến thức và phần luyện tập vận dụng sách Cánh diều 6. Đồng thời hiểu được kiến thức về tính chất và sự chuyển thể của chất.

Soạn Khoa học tự nhiên 6 Bài 6 được biên soạn bám sát theo chương trình SGK trang 33 →33. Qua đó giúp học sinh nhanh chóng nắm vững được kiến thức để học tốt môn KHTN. Vậy sau đây là nội dung chi tiết tài liệu, mời các bạn cùng theo dõi tại đây.

Giải KHTN 6: Tính chất và sự chuyển thể của chất

Quan sát, trả lời câu hỏi hoặc thảo luận KHTN 6 trang 33

1. Em hãy nêu một số tính chất của nước giúp em phân biệt nước với các chất khác. Cho ví dụ.

2. Nêu một số tính chất vật lí của chất có trong mỗi vật thể ở các hình 6.1

Gợi ý trả lời

1. Tính chất của nước: Là chất lỏng, không màu, không mùi, không vị, sôi ở 100 độ C, hóa rắn ở 0 độ C thành nước đá và tuyết. Nước có thể hòa tan được nhiều chất rắn (đường, muối ăn,..), chất lỏng (axit, cồn...), và chất khí ( hidroclorua HCl, Amoniac NH3...)

2. Tính chất vật lí của:

Dây đồng: dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt

Kim cương: cứng, sáng lấp lánh

Đường: cứng, có vị ngọt, dễ tan trong nước

Dầu ô liu: thể lỏng, không dễ tan trong nước nhưng tan ở nhiệt độ cao, nổi trên mặt nước

❓ Hãy kể tên một số tính chất vật lí khác của chất mà em biết.

Gợi ý trả lời

Một số tính chất vật lí khác: thể tích, nhiệt độ sôi, tính dẻo, tính cứng, tính tan, khối lượng...

Những đồ vật bằng sắt (khóa cửa, dây xích...) khi được bôi dầu mỡ sẽ không bị gỉ. Vì sao?

Gợi ý trả lời

Việc bôi dầu, mỡ, … trên bề mặt các dụng cụ bằng sắt là ngăn cách không cho sắt tiếp xúc với không khí ẩm nên không cho phản ứng hóa học xảy ra và sắt không bị gỉ.

Trong hình 6.2 hình nào mô tả tính chất vật lí, hình nào mô tả tính chất hóa học?

Gợi ý trả lời

Tính chất vật lí: hình a, b

Tính chất hóa học: hình c, d

II. Sự chuyển thể của chất

1. Sự nóng chảy và đông đặc

Sự nóng chảy là gì, sự đông đặc là gì?

Gợi ý trả lời

Sự chuyển từ thể rắn sang thể lỏng gọi là sự nóng chảy. Sự chuyển từ thể lỏng sang thể rắn gọi là sự đông đặc.

Vì sao cần bảo quản những chiếc kem trong ngăn đá của tủ lạnh?

Gợi ý trả lời

Vì khi để kem ở nhiệt độ bình thường, kem sẽ tan chảy. Ở ngăn đá của tủ lạnh, kem mới đông cứng ( không bị tan chảy)

Hãy cho biết đá có những quá trình chuyển thể nào xảy ra khi đun nóng một miếng nến (paraffin) sau đó để nguội.

Gợi ý trả lời

Vừa có quá trình nóng chảy và vừa có quá trình đông đặc. Khi đun nóng, miếng nến từ thể rắn chuyển thành thể lỏng. Sau khi để nguội, nến đông đặc thành thể rắn.

2. Sự bay hơi và sự ngưng tụ

Trong sản xuất muối từ nước biển, quá trình chuyển thể nào của nước đã diễn ra?

Gợi ý trả lời

Trong sản xuất muối từ nước biển, đã diễn ra hiện tượng bay hơi. Khi gặp nhiệt độ cao, nước bay hơi còn lại là muối.

❓ Trong mỗi trường hợp sau diễn ra quá trình bay hơi hay ngưng tụ?

1. Quần áo ướt khi phơi dưới ánh nắng sẽ khô dần

2. Tấm gương trong nhà tắm bị mờ khi ta tắm nước nóng

Gợi ý trả lời

1. Diễn ra hiện tượng bay hơi

2. Diễn ra hiện tượng ngưng tụ (Hơi nước bám vào tấm gương)

❓ Sự bay hơi và sự sôi khác nhau ở điểm nào?

Gợi ý trả lời

Sự sôi là sự bay hơi đặc biệt. Trong suốt thời gian sôi, nước vừa bay hơi tạo ra các bọt khí, vừa bay hơi trên mặt thoáng, đồng thời nhiệt độ của nước không thay đổi. Đối với một số chất lỏng khác, sự sôi cũng diễn ra tương tự.

Cập nhật: 17/09/2021

Bài 6: Tính chất và sự chuyển thể của chất

I. Tính chất của chất

Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất

- Giúp phân biệt chất này với chất khác. Bao gồm:

  + Tính chất vật lí: thể, màu sắc, mùi vị, khối lượng, thể tích, tính tan, tính dẻo, tính cứng, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt, nhiệt độ sôi,…

  + Tính chất hóa học: khả năng chất bị biến đổi thành chất khác: khả năng cháy, khả năng bị phân hủy, khả năng tác dụng được với chất khác

II. Sự chuyển thể của chất

1. Sự nóng chảy và sự đông đặc

- Sự nóng chảy: sự chuyển từ thể rắn sang thể lỏng

Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất

Quá trình này xảy ra ở một nhiệt độ xác định gọi là nhiệt độ nóng chảy hay điểm nóng chảy.

VD: viên đá bị tan thành nước khi để ở nhiệt độ phòng

- Sự đông đặc: sự chuyển từ thể lỏng sang thể rắn

Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất

Quá trình này xảy ra ở một nhiệt độ xác định gọi là nhiệt độ đông đặc hay điểm đông đặc.

VD: khi nước được đưa vào ngăn đá của tủ lạnh tạo thành viên đá

Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất

2. Sự bay hơi và sự ngưng tụ

- Sự bay hơi: sự chuyển từ thể lỏng sang thể hơi (khí)

VD: sau cơn mưa, vũng nước trên đường sẽ dần biến mất vì do một phần nước đã chuyển thành hơi nước

  + Sự bay hơi diễn ra nhanh khi: nhiệt độ cao, gió mạnh, diện tích mặt thoáng lớn

- Sự ngưng tụ: sự chuyển từ thể hơi sang thể lỏng

VD: hơi nước bay lên ngưng tụ tạo thành mây (là do các hạt nước li ti tạo thành)

Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất

3. Sự sôi

- Là sự bay hơi đặc biệt. Trong suốt thời gian sôi, nước vừa bay hơi tạo ra các bọt khí, vừa bay hơi trên mặt thoáng, đồng thời nhiệt độ của nước không thay đổi.

- Sự sôi diễn ra ở nhiệt độ xác định và được gọi là nhiệt độ sôi

VD: nước tinh khiết có nhiệt độ sôi là 100oC

Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất

Sự ngưng tụ và sự bay hơi xảy ra tại mọi nhiệt độ còn sự sôi chỉ xảy ra ở nhiệt độ sôi.

Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất

 Sơ đồ tư duy: Tính chất và sự chuyển thể của chất

Sách bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 6 Tính chất và sự chuyển thể của chất