Số nội tâm là gì

Thuyết đa trí tuệ của tiến sĩ Howard Gardner không mới. Có lẽ nhiều người đã nghe đến học thuyết và bài test này rồi. Tuy nhiên, các bài viết về một loại hình đặc biệt trong đó còn khá hiếm: Nội Tâm.

Qua bài viết này, mình sẽ giúp bạn khai phá nó với mình một người có trí thông minh nội tâm với tỷ lệ cao hơn các loại hình khác rất nhiềuuu.

Lưu ý trước khi đọc bài viết: Test tính cách không phải là quy chuẩn cuộc đời. Ta luôn có những con đường khác, miễn là muốn đi. Dù bạn có thiên hướng là gì, đừng quá mức bám vào nó. Bài viết này có mục tiêu giúp bạn hiểu về một loại hình thông minh khá đặc biệt và cách để phát huy thế mạnh của mình.

I, Sơ lược về Thuyết đa trí tuệ

Vài chục năm trước, cả thế giới hạn chế mình trong trí thông minh được đo bằng IQ (Intelligence Quotient). Những đứa trẻ có chỉ số IQ cao nghĩa là thông minh, có kết quả tốt và làm được nhiều thứ hơn những đứa trẻ có chỉ số thấp hơn. Niềm tin chính là con dao hai lưỡi. Nếu dùng nó đúng cách, bạn sẽ đạt được những điều mình muốn. Còn ngược lại, bạn hoàn toàn y hệt như người bản thân tin sẽ là.

Với sự tin tưởng tuyệt đối vào chỉ số IQ thời điểm trước đây, cha mẹ không tin con của mình có thể giỏi hơn mức mà chỉ số mà họ và người xung quanh đã nhận định. Những đứa trẻ thì tin vào cha mẹ chúng, dần dần khăng khăng trong tâm trí rằng mình dù làm thế nào cố gắng mức nào cũng chỉ đến mức đó thôi, cứ tới mức đó là hết cỡ rồi. Khả năng một khi được chỉnh bản thân chủ thể giới hạn thì đến cuối cùng, đúng là chỉ đến cái tầm mà tự họ cho rằng.

Tuy nhiên đó là quá khứ, hiện tại người ta ưa chuộng thuyết Đa trí tuệ của tiến sĩ Howard Gardner. Thuyết này bao gồm 8 loại hình trí thông minh (có thể sắp đến là 10 nếu các loại hình mới phát hiện gần đây được thêm vào chính thức) mà theo tiến sĩ, mỗi người chúng ta có ít nhất là hai loại. Mỗi loại lại thể hiện một dạng tài năng riêng.

8 loại hình trí thông minh cơ bản

1. Trí thông minh logic-toán học (Logical-Mathematical Intelligence) : Nhanh nhẹn trong tính toán và số liệu, khả năng suy luận và logic cao.
2. Trí thông minh vận động (Bodily-Kinesthetic Intelligence) : Thường học tốt các môn thể dục thể thao, ham vận động và khéo léo trong việc điều khiển thể chất.
3. Trí thông minh ngôn ngữ (Linguistic Intelligence): Có khả năng tiếp thu và học Ngôn Ngữ tốt, kỹ năng vận dụng ngôn từ nổi bật vì thế dễ dàng viết văn hoặc diễn thuyết.
4. Trí thông minh không gian (Spatial Intelligence) : Dễ dàng hình dung, tưởng tượng và dựng lên trong đầu không gian ba chiều.
5. Trí thông minh tương tác-giao tiếp (Interaction Intelligence): Giỏi liên kết và hòa nhập với người khác; dễ dàng bắt được cảm xúc, tâm trạng và chủ động trong các mối quan hệ.
6. Trí thông minh nội tâm (The Personal Intelligence): Hiểu rõ bản thân mình, làm chủ cảm nhận, biết mình muốn gì.
7. Trí thông minh thiên nhiên (Naturalist Intelligence): Sở hữu khả năng phân biệt và đặc biệt nhạy cảm với sự vận động trong Tự nhiên.
8. Trí thông minh âm nhạc (Musical Intelligence) : Khả năng thẩm âm tốt, nhạy cảm với nhịp điệu và âm thanh.

Theo thuyết Đa trí tuệ, IQ chỉ thể hiện được một loại hình là Trí thông minh Logic-Toán học. Vì thế nó không phải là thước đo chuẩn mực cho Tài năng của một con người.

Để test, bạn hãy tự search nhé!

Theo bài test của học thuyết này, 3 loại hình thiên hướng của mình lần lượt là: nội tâm, ngôn ngữ và hình ảnh. Bạn có thấy nghề mình chọn và công việc mình làm khá phù hợp với 3 loại hình này không. Tuy nhiên, với quan điểm cá nhân mình, đó là những điều thiên hướng, nghĩa là nếu mình phát huy, nó sẽ càng mạnh mẽ hơn, còn nếu mình để nó vậy và không đả động gì đến, nó sẽ dần mất đi.

Vậy nên, bài viết này chính là để mình lưu lại những ghi chú cách mình sống, làm việc và tự điều hòa để phát huy khả năng hiệu quả với trí thông minh nội tâm.

II, Trí thông minh nội tâm là gì?

Trí thông minh nội tâm là năng lực tự nhận thức về bản thân: kể cả tinh thần và động lực.

Một người có tư duy này có thể dễ dàng tiếp cận và nhìn rõ được những cảm xúc của mình. Họ thường hay xem xét bản thân và thích trầm tư suy nghĩ, được ở trạng thái tĩnh lặng hay các trạng thái tìm hiểu tinh thần một cách sâu sắc khác. Họ thích làm việc một mình hơn làm việc cùng những người khác và là người có tính độc lập tính tự giác tốt.

III, Là một người thông minh nội tâm, mình có lợi thế và điểm yếu ở đâu?

Mình luôn đi tìm mình. Mình là người có khả năng phân tách, phân tích cảm xúc và tư duy của bản thân rất mạnh.

Tức là mình nếu mình cảm thấy buồn, gần như mình sẽ biết được mình buồn là tại sao và vấn đề ở đâu, nếu mình thất bại, mình cũng gần như có thể tìm ra được vấn đề và phương hướng ngay. Điều này vừa được hình thành từ trí thông minh nội tâm, vừa được rèn luyện trong thời gian dài.

Người có trí thông minh nội tâm sẽ lợi thế:

• Tự nhận thức bản thân và có khả năng thấu hiểu chính mình: họ biết mình là ai, vị trí ở đâu, mạnh yếu như thế nào, hiện đang có tư duy ra sao. Bạn có thể lấy mình làm minh họa, khi đọc các bài viết của mình bạn sẽ thấy rất rõ khả năng này vì sự thiên hướng trí tuệ nội tâm của mình khá cao.
• Tinh tế trong cảm xúc của bản thân: Mình biết được tại sao mình buồn, vui và giận dữ,bạn có tin không?
• Làm việc một mình hiệu quả: họ có thể tự đúc rút kết luận, thay đổi tiến trình làm việc để phù hợp và tạo ra một quy trình làm việc cho chính bản thân mà không cần thông qua bất kỳ ai.
• Có chính kiến riêng và khó bị lay động bởi người khác: Họ sẽ tự tin (thậm chí quyết liệt) đi theo con đường mình vạch ra, chỉ trừ khi chính họ bắt đầu tự nghi ngờ về con đường đó.

Điểm yếu của người thông minh nội tâm:

• Dễ bị chìm sâu vào suy nghĩ cảm xúc và bị loạn hướng.
• Chịu ảnh hưởng bởi sự thay đổi tâm tư tình cảm trong chính mình nhiều, từ đó gặp các vấn đề liên quan như nghĩ quá nhiều nên bị rối loạn giấc ngủ, rối loạn cảm xúc v.v
• Thay vì tập trung vào hiện tại, thường suy tưởng về tương lai và quá khứ.
• Một khi đã bắt đầu không tin vào bản thân, niềm hoài nghi này sẽ được khuếch trương hơn gấp những người khác 2-3 lần.
• Có chính kiến rất mạnh, khó làm việc nhóm.

Vậy với những điểm mạnh và yếu như trên, người thông minh nội tâm nên phát huy và cải thiện như thế nào?

IV, Cách phát huy thế mạnh dành riêng cho người thông minh nội tâm

Bạn biết tại sao có bài viết này không? Vì mình là người thông minh nội tâm đấy!

Khi bạn thông minh nội tâm, bạn sẽ luôn tự hỏi bản thân liệu có cách nào phát triển hơn, liệu mình hiện tại đang là ai, làm gì? Đó là lý do tại sao những người có trí thông minh nội tâm rất hợp làm các công việc liên quan đến Triết học, Tâm lý học hoặc các công việc mang tính tư duy độc lập.

Vậy sau 5 năm kể từ ngày phát hiện ra điều này, mình đã đúc kết ra những gợi ý gì để bạn có thể sống, làm việc và điều hòa cảm xúc suy nghĩ khi là người thông minh nội tâm? Bạn theo dõi 5 ghi chú dưới đây của mình nhé!

1, Hiểu mình là món quà không phải ai cũng có

Người thông minh nội tâm nên hiểu rằng bản thân có thiên bẩm về việc hiểu chính mình. Đây là một trong những điều mà người khác luôn mong mỏi và cố gắng từng ngày.

Thậm chí, có những người mãi vẫn không thể làm được. Do đó, nếu bạn là người thông minh nội tâm, đây là món quà không phải ai cũng có được Và bạn nên phát huy nó theo hướng tốt hơn.

Khi hiểu mình, bạn sẽ:

• Biết bản thân muốn gì.
• Biết bản thân đang hướng về đâu.
• Biết mình thiếu sót gì để cải thiện.
• Biết mình mạnh ở đâu để phát huy.

Chính việc hiểu mình này sẽ giúp bạn dễ tiến xa và dài hơi trong tương lai vì con người quay về tập trung vào mình mới dễ dàng tạm biệt các phiền não khác và hướng đến sự phát triển mà bản thân mong muốn.

2, Người thông minh nội tâm không chỉ biết suy nghĩ

Theo mình, tư duy và suy nghĩ rõ ràng mạch lạc sẽ giúp bạn sống, làm việc tốt hơn. Khả năng suy nghĩ của người thông minh nội tâm rất tốt và là một thế mạnh không thể bỏ qua.

Rất nhiều người vì không thể tự nhận thức được bản thân nên đâm ra mọi chuyện xung quanh rất dễ rối loạn, nhất là khi có sự việc đột ngột xảy đến.

Đây chính là nguyên nhân những người có trí thông minh nội tâm dễ dàng đối phó với các tình huống phát sinh tốt hơn. Bởi họ có thể ngay lập tức biết được rằng vấn đề của chính bản thân họ ở nơi nào và phải thay đổi như thế nào.

Ngoài ra, tư duy dẫn dắt hành động. Khi một người có tư duy tốt tự khắc hành động của họ cũng tốt.

3, Hướng về bản thân và hiện tại, tránh nghĩ đến quá khứ và tương lai

Người thông minh có một điểm yếu lớn: đó là thường xuyên suy nghĩ nên hay bị lún sâu vào.

Cách giúp bạn có thể giảm được điều này là hãy hít thở thật sâu mỗi khi luồng suy nghĩ bắt đầu tiến đến phạm vi quá khứ hoặc tương lai.

Bạn làm được điều này! Hầu hết người thông minh nội tâm nhận thức sâu sắc đến mức độ như vậy. Tức là họ biết bản thân đang suy nghĩ, có thể đối thoại với chính mình, có thể nhận ra mình đang đưa suy nghĩ về chiều hướng nào.

Chính vì vậy, ngay khi manh nha thấy mình đi về hướng quá khứ (như bắt đầu hối hận về điều đã làm) hay tương lai (lo sợ không biết bản thân có đạt được điều mong ước không). Bạn hãy tập hít thở sâu và tự nhủ phải quay về với suy nghĩ thì hiện tại nhé!

Ngoài phương pháp tức thời ngay lúc suy nghĩ trên, bạn cũng nên tập thiền định để đưa tâm thế của mình dễ dàng bình ổn hơn, tránh suy nghĩ quá nhiều.

4, Cơn lũ cảm xúc đến, hãy viết ra suy nghĩ trong lòng

Là người thông minh nội tâm, mình có một rắc rối: vì tự nhận thức được cảm xúc bản thân nên mình dễ dàng chìm trong cơn lũ cảm xúc. Mình biết mình cần thoát ra nhưng mình lại muốn tìm cho ra nguyên nhân tại sao và tìm cách để giải quyết cho tận gốc vấn đề.

Mỗi lúc bị cảm xúc lấn lướt, mình lại lấy một tờ giấy trắng ra và viết hết mọi thứ mình đang cảm nhận vào. Với bí kíp này, bạn có thể sẽ ổn hơn sau khi đã trải lòng trên giấy.

Nếu bạn không muốn chia sẻ bằng viết hoặc viết không thỏa được lòng bạn, nên tìm đến các phương pháp khác như vẽ tranh, hát nhạc chẳng hạn.

5, Tập lắng nghe góc nhìn người khác

Sự độc lập và chính kiến cao vừa là thế mạnh lại vừa là điểm yếu của người thông minh nội tâm. Họ không thích làm theo trật tự xã hội hoặc môi trường xung quanh bằng việc là chính họ, làm theo điều họ nghĩ là đúng.

Tuy điều này sẽ giúp người thông minh nội tâm trở nên độc đáo và nổi trội trong mắt người khác bởi cá tính riêng nhưng cũng có thể làm họ trở nên dễ rơi vào sự phiến diện. Để tránh điều này, người thông minh nội tâm nên lắng nghe nhiều hơn, đặc biệt là khi người khác nói về góc nhìn của họ. Sau đó tìm hiểu và đánh giá sau.

V, Kết

Khác với các loại hình trí thông minh rõ ràng như logic, ngôn ngữ, hình ảnh, thể chất, người thông minh nội tâm thường không biết cuối cùng thiên hướng này có lợi và bất lợi chỗ nào vì nó không biểu hiện nhiều ở bên ngoài.

Qua bài viết này, mình hy vọng bạn có thể hiểu rằng bản thân tụi mình những người thông minh nội tâm có điểm mạnh và yếu riêng. Từ đó, tụi mình cùng nhau cố gắng phát huy và cải thiện chúng. Vì mình biết người thông minh nội tâm, sẽ liên tục muốn khám phá, tiến lên và tìm ra giải pháp cho mình.

Bạn có thể đọc thêm các bài viết khác về chủ đề Sống của mình hoặc liên hệ nếu cần!

Jeen Nguyễn

=============================

Note: Nội dung trên thuộc bản quyền của Jeen Nguyễn. Về thông tin bổ sung, bạn xem thêm tại trangBản quyền-hợp tác!

Nếu thấy các bài viết hữu ích, bạn có thể ủng hộ blog tại đây!

Cảm ơn bạn.