Nam diễn viên nổi tiếng Horii Arata [giữa] của Đài truyền hình NHK đến ghi hình, phỏng vấn hai anh em Bùi Thanh Tâm và Bùi Thanh Duy vào đầu năm 2020 - Ảnh: DUY TÂM
Dẫu vậy con đường đó không trải hoa hồng bởi thị trường Nhật vốn vô cùng khắc nghiệt, bạn Thanh Tâm đã trải lòng: "Tiệm Bánh mì Xin Chào [BMXC] đầu tiên ra đời vào tháng 10-2016, số lượng bánh bán ra mỗi ngày là 200 ổ. Điều đáng mừng là doanh thu của BMXC vẫn tăng trưởng đều nhờ các sản phẩm đi kèm như cà phê và nước giải khát bán theo combo.
Cũng trong thời gian này, BMXC may mắn tiếp tục được lên sách, tạp chí lớn, đài truyền hình danh tiếng hàng đầu nước Nhật là NHK nên được nhiều người biết đến hơn, giúp chúng tôi tự tin hơn về mô hình kinh doanh và hướng đi của mình".
* Những thử thách khi bắt đầu mở thêm chi nhánh?
- BMXC đang có ba chi nhánh tại Nhật, trong đó có hai tiệm tại Tokyo và một tiệm nhượng quyền ở Kobe.
Trước khi mở thêm chi nhánh, chúng tôi đều tuyển thêm nhân sự và hoàn thiện tất cả quy trình làm việc, dịch vụ, huấn luyện bài bản nhân viên... nên không gặp quá nhiều khó khăn về nhân sự. Thử thách lớn nhất khi mở chi nhánh mới là tài chính. Chi phí mở chi nhánh mới rất lớn, phải xoay xở nhiều phía thì đi vào hoạt động ổn định.
Thanh Tâm [phải] cùng vợ đang làm bánh mì tại quán - Ảnh: CÔNG NHẬT
* Được biết bạn có nhượng quyền, vậy quá trình đó có gì cần lưu ý?
- Hiện tại BMXC đã nhượng quyền thành công cửa hàng đầu tiên tại Kobe vào tháng 6-2020 và đang hoạt động ổn định, đạt lợi nhuận ngay từ tháng đầu tiên.
Phải mất hơn ba năm thì ước mơ mở rộng mô hình, nhượng quyền của BMXC mới thành hiện thực. Thật ra từ năm 2018 cũng có nhiều đối tác chủ động kết nối để nhượng quyền BMXC nhưng cuối cùng không đi đến đích do không tìm được tiếng nói chung. Chúng tôi cũng tự thấy còn quá nhiều điều cần tìm hiểu, học hỏi.
* Lời khuyên cho câu chuyện nhượng quyền?
- Việc đầu tiên cần làm là tối ưu hóa mô hình kinh doanh mình đang sở hữu, chuẩn hóa mọi quy trình rồi mới nghĩ đến việc triển khai nhượng quyền.
Thêm vào đó phải cùng với luật sư thiết lập cơ sở pháp lý, ràng buộc giữa hai bên khi ký kết hợp đồng nhượng quyền, đồng thời đánh giá rõ ràng ưu nhược của mô hình nhượng quyền nhãn hiệu, sẵn sàng ứng phó cho những tình huống xấu, rủi ro có thể xảy ra...
* Trong COVID-19, chuỗi tiệm của bạn có bị ảnh hưởng đáng kể?
- Ngay từ lúc dịch bắt đầu "nóng" tại Vũ Hán, báo đài liên tục cảnh báo, nhắc nhở người dân phòng ngừa đã tạo một làn sóng sợ việc ra ngoài của người dân Nhật Bản, lúc này tất cả các loại hình dịch vụ, quán xá bắt đầu bị ảnh hưởng.
Và khi các đường bay quốc tế bị cấm cửa cũng là lúc BMXC bị chao đảo, nhất là chi nhánh mới khi nằm ngay vị trí khu du lịch, ít dân cư. Doanh số của tiệm giảm đến 50%, chúng tôi gồng mình, vùng vẫy tìm mọi cách thoát khỏi khủng hoảng.
Ngoài bánh mì, tiệm Xin Chào còn giới thiệu các đặc sản khác của Việt Nam như cafe sữa, mì Quảng, nước ép trái cây - Ảnh: CÔNG NHẬT
* Giải pháp lúc đó?
- Nhận thấy tình hình nghiêm trọng, doanh số giảm sút đáng kể, chúng tôi đã quyết định nghiên cứu, đẩy mạnh nhiều hoạt động như: thực hiện chiến dịch bán mang về và giao hàng trên xe điện, bán coupon điện tử, kết hợp với một ứng dụng vận chuyển có tiếng... để đảm bảo yếu tố vệ sinh, tiện lợi.
Rất may bánh mì của người Việt chúng ta là sản phẩm có tính cơ động cao, lại đầy đủ dinh dưỡng và giá cả phải chăng nên nhu cầu mua mang về cao.
Và nhờ đó mà dù nằm ngay trong tâm dịch là thành phố Tokyo, chúng tôi vẫn lấy lại doanh số ngang ngửa, có lúc thậm chí cao hơn cả trước dịch.
Ngoài ra, chúng tôi cũng rất biết ơn những hỗ trợ kịp thời của Chính phủ Nhật Bản cho các doanh nghiệp thời điểm đó như giảm thuế, hỗ trợ tiền thuê nhà...
* Bạn có lời khuyên gì cho những bạn trẻ mong muốn khởi nghiệp ở nước ngoài?
- Khởi nghiệp chưa bao giờ là dễ, nhất là khởi nghiệp nơi đất khách quê người. Chính vì vậy, khi bắt đầu lên ý tưởng các bạn trẻ cần phải xác định rõ ràng mục tiêu, tiềm năng thị trường và phân khúc khách hàng mình nhắm đến. Tìm hiểu rõ ràng và chắc chắn về luật pháp, các quy định về lĩnh vực mình kinh doanh để tránh rắc rối về pháp lý sau này.
Người Nhật có tiếng là một dân tộc bảo thủ, ít khi tiếp nhận cái mới, tuy nhiên nếu đã chinh phục được họ thì họ sẽ rất trung thành với sản phẩm của mình.
Hai thực khách người Nhật háo hức thưởng thức ẩm thực Việt tại quán - Ảnh: CÔNG NHẬT
* Có hay không một thử thách mà các bạn tưởng chừng không vượt qua nổi?
- Từ lúc mở cửa đến giờ có một lần chúng tôi tưởng chừng sẽ không vượt qua nổi.
Sáu tháng đầu tiên sau khi mở quán, tình hình doanh thu không đạt được như kỳ vọng, tài chính cạn kiệt... do sản phẩm chưa được người Nhật đón nhận khiến chúng tôi như ngồi trên đống lửa. Nhiều lần chúng tôi cứ ngỡ đã vào đường cùng.
Nhưng chúng tôi tự nhủ phải quyết tâm hơn, tìm cách cải thiện chất lượng sản phẩm, quảng cáo... rồi từ từ khách hàng bắt đầu quen dần, doanh số cải thiện đáng kể. Từ tháng thứ 7 trở đi, câu chuyện dần được "vẽ" lại.
* Ngoài bánh mì, hiện các bạn cũng định "tấn công" sang một số mặt hàng khác như cà phê, mì Quảng...?
- BMXC vẫn có bán các sản phẩm như cà phê, mì Quảng ngay từ đầu lúc mới mở, nhưng sau hơn ba năm hoạt động, nhận thấy sự cần thiết cho việc mở rộng thị trường và xây dựng thương hiệu lớn mạnh hơn, chúng tôi đã kết hợp cùng một công ty chuyên xuất khẩu cà phê sang thị trường Âu - Mỹ sản xuất sản phẩm cà phê BMXC dành riêng cho thị trường Nhật. Đây là thị trường ngách mà hiện tại vẫn chưa được nhiều người khai thác hết tiềm năng.
Hiện tại lượng khách của mặt hàng trên ở BMXC đã dần vào ổn định, trong đó khách người Nhật chiếm từ 50-80%.
Chào đón các ý tưởng, dự án khởi nghiệp
Nhằm tạo sân chơi ý nghĩa, khích lệ tinh thần cho các start-up tại TP.HCM cũng như nhiều địa phương khác trên cả nước, báo Tuổi Trẻ đồng hành cùng một số đơn vị tổ chức giải Tuổi Trẻ Golf Tournament for Start-up 2020.
Đây cũng là hoạt động nhằm kỷ niệm 75 năm Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam, 89 năm ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và 45 năm ngày thành lập báo Tuổi Trẻ.
Sẽ có 15-20 câu chuyện khởi nghiệp nổi bật được chọn để giới thiệu trên báo Tuổi Trẻ [online hoặc báo giấy, truyền hình Tuổi Trẻ, fanpage...] trong khoảng tháng 7 và tháng 8-2020.
Ngoài việc được vinh danh trên mặt báo, những ý tưởng này sẽ có cơ hội tiếp cận với nhiều quỹ đầu tư cũng như quảng bá hình ảnh đến với công chúng. Ban tổ chức sẽ chọn một số start-up tiêu biểu để hỗ trợ một khoản kinh phí với sự đồng hành của các đơn vị như Công ty CP ĐT&TM Thái Bình, HH Bank, Golf Long Thành, IDICO...
Đặc biệt, điểm nhấn của chương trình năm nay sẽ là hội thảo "Cảm hứng khởi nghiệp" dự kiến được tổ chức vào ngày 27-8-2020 tại TP.HCM. Hội thảo sẽ là nơi các CEO hàng đầu Việt Nam, những gương mặt khởi nghiệp thành công trong nước lẫn thị trường quốc tế chia sẻ về kinh nghiệm thực tế, những thăng trầm đã qua xuyên suốt hành trình startup.
Các start-up, nhóm bạn trẻ có ý tưởng khởi nghiệp hay và có tính thực tế cao từ hôm nay có thể gửi bài viết tự giới thiệu, những câu hỏi liên quan về địa chỉ email: .
CÔNG NHẬT thực hiện
Tin liên quan
Bánh Bao tên thật là Lã Ngọc Cát Tiên, 3 tuổi, bé hiện đang sống cùng bố mẹ tại Hà Nội. Ngay từ lần đầu tiên được mẹ đưa lên sóng, cô bé đã gây ấn tượng khó quên bằng “kiểu tóc Maruko” siêu đáng yêu như trong bộ phim hoạt hình đình đám của Nhật Bản. Bánh Bao cùng với Mẹ Lan Anh và Bố Quyền nhanh chóng trở thành hiện tượng mạng, đặc biệt là trên TikTok, những chiếc clip ngắn chỉ từ 30s đến một vài phút của bé cùng gia đình đã mang đến vô vàn niềm vui cho mọi người.
Trong cuộc trò chuyện cùng gia đình Bánh Bao của Emdep, chúng tôi đã biết thêm ý nghĩa đằng sau các clip triệu view của họ.
Người chơi TikTok thì có nhiều nhưng dùng TikTok để ghi lại nhật ký của con thì Bánh bao Xin chào có lẽ là nơi khởi xướng. Từ đâu mà anh chị quyết định làm riêng cho con một kênh TikTok hoàn toàn không không kịch bản như vậy?
Anh Lã Quốc Quyền: Lúc đầu như mọi người, gia đình tôi đơn thuần tạo một tài khoản để lướt xem cho vui. Tôi còn đặt tên tài khoản là “Hồng Nhung 99”. Cho đến đợt dịch Covid thứ 2 bùng nổ, giữa thời điểm đầy biến động của xã hội, chúng tôi mới quay lại những khoảnh khắc đời thường của Bánh Bao với mong muốn lưu giữ những kỉ niệm trong hành trình lớn lên của con. Clip đầu tiên là mẹ Bánh Bao dạy bé nhận diện các thẻ con vật. Ngày đầu khi mới đăng, clip chỉ khoảng 90 lượt xem, sau đó là 10 nghìn lượt xem và sáng hôm sau tỉnh dậy, clip của Bánh Bao chính thức cán mốc 1 triệu lượt xem. Mọi thứ bắt đầu rất tự nhiên như thế.
Chị Nguyễn Lan Anh: Khi chia sẻ những clip của bé Bánh Bao lên thì chúng tôi nhận được rất nhiều phản hồi tích cực từ cộng đồng mạng. Đa phần mọi người đều bị thu hút bởi bé Bánh Bao đáng yêu và mang lại nguồn năng lượng tích cực cho mọi người nên chúng tôi mới quyết định phát triển kênh. Mọi clip trên kênh của Bánh Bao đều không có kịch bản để giữ được sự tự nhiên nhất của bé. Có lẽ mọi người yêu Bánh Bao vì yêu Bánh Bao thôi, vì sự tự nhiên ấy chứ không vì gì cả.
Cuộc sống của gia đình anh chị thay đổi như thế nào sau khi bất ngờ nổi tiếng trên MXH?
Anh Lã Quốc Quyền: Sau hàng loạt những clip triệu view như thế, kênh TikTok Bánh Bao Xin Chào bùng nổ nhanh lắm. Chắc là sau đợt dịch khoảng 1-2 tháng, gia đình chúng tôi đi đâu cũng có người nhận ra. Bánh Bao còn bé lắm nên bé chưa biết gì đâu, mọi người yêu thích bé cũng rất lịch sự, chỉ xin chụp ảnh cùng thôi. Bánh Bao cũng thích thú và vui vẻ khi được chụp ảnh chung với mọi người, không hề biết mình nổi tiếng
Bánh bao là một em bé chỉ mới 3 tuổi. Làm một kênh TikTok của em bé có khó khăn và sự cố nào với anh chị hay không?
Anh Lã Quốc Quyền: Thực tế là, để xây một kênh TikTok cho người lớn mà có đông người theo dõi đã khó, xây một kênh cho con nít thì càng khó hơn. Nhưng đối với Bánh Bao, có lẽ tại vì Bánh Bao là Bánh Bao chứ không phải tại vì gì cả. Cũng không biết diễn tả sao nhưng mà cảm giác vì Bánh Bao là Bánh Bao thôi nên mọi người mới yêu quý bé. Chứ bây giờ bảo anh chị làm thế nào để huấn luyện đứa trẻ 1 tuổi diễn, nó diễn kiểu gì. Khi làm kênh TikTok, chúng tôi chỉ mong muốn ghi lại hành trình lớn của con, có cái gì sẽ theo cái đấy, mọi thứ diễn ra tự nhiên như thế. Do vậy, chúng tôi cũng không có áp lực, cũng không thấy khó khăn.
Trong hành trình làm cha mẹ, những kỷ niệm ngọt ngào nào về Bánh Bao mà anh chị nhớ nhất?
Chị Nguyễn Lan Anh: Bé Bánh Bao mạnh về ngôn ngữ nói và những biểu cảm của bé nên lúc bé vừa mới biết nói đáng yêu lắm. Bánh Bao đi chậm nhưng nói lại sớm, bé hay nói những câu tự dưng bé nghĩ ra hay là bé bắt chước mọi người, bắt chước trên tivi. Trong khoảng thời gian Bánh Bao biết nói, bé đã cho chúng tôi những kỉ niệm ngọt ngào và khó quên nhất. Đặc biệt là lúc bé mới tập nói những câu tình cảm như “con yêu bố”, “con yêu mẹ”, “con yêu bố mẹ”. Lúc ấy chúng tôi có quay lại và đăng trên facebook. Bé suốt ngày nói mấy từ ấy thôi và chúng tôi cũng rất thích những lúc bé nói những lời ấy.
Bé Bánh Bao vẫn còn khá nhỏ, chỉ mới 2 tuổi nhưng đã có nhận thức khá nhiều so với các bạn cùng tuổi. Gia đình có lo bé sẽ bị “lớn trước tuổi” không?
Chị Nguyễn Lan Anh: Chúng tôi thấy bé vẫn phát triển bình thường. Mọi thứ của Bánh Bao đều diễn ra rất tự nhiên, không có gò ép gì cho bé phải lớn trước tuổi đâu. Lúc bé đi chậm thì cứ để bé đi chậm, bé phát triển như thế nào thì cứ để tự nhiên như thế ấy. Có lần tôi định nhận quảng cáo của một hãng quần áo khá có tên tuổi thì bố bé bắt trả hết lại đồ vì không muốn cho Bánh Bao đi kiếm tiền từ sớm.
Bánh Bao được mọi người yêu thích đa phần vì bé đáng yêu, ngoan ngoãn và hoạt bát. Chắc hẳn là độc giả cũng sẽ thắc mắc về phương pháp dạy con của anh chị? Anh chị thường tham khảo những phương pháp đó ở đâu?
Anh Lã Quốc Quyền: Thực lòng chúng tôi không theo phương pháp nào, không Easy cũng không Nhật Bản. Chúng tôi hoàn toàn dạy con bằng bản năng của người làm bố mẹ. Bánh Bao có khả năng nhớ rất là nhanh, tôi dạy một bài thơ cho bé tầm hai ngày là bé nhớ, bé có thể đọc vanh vách. Hay mỗi lần Bánh Bao nói chuyện, nhờ mẹ đưa cái này hay cái kia mà nói trống không thì tôi sẽ bảo bé là con phải nói: “Mẹ ơi, đưa cái này ạ”. Tôi sẽ dặn con nói lại thì bé sẽ nhớ luôn, cứ mỗi lần như thế thì lần sau bé sẽ nhớ và không còn nói trống không nữa. Kênh TikTok Bánh Bao Xin Chào giống như nhật ký gắn liền với hành trình lớn lên của bé, mỗi tuổi mới bé sẽ học thêm những điều mới và sẽ phát triển những điều đó, bố mẹ sẽ là người luôn ở cạnh bé và ghi lại những thước phim ấy.
Với một kênh TikTok có lượng tương tác tốt như vậy, đã bao giờ anh chị bị áp lực trong việc duy trì nó hay chưa?
Chị Nguyễn Lan Anh: Cũng giống như chia sẻ ban đầu, chúng tôi không tạo kênh này vì cái nhu cầu mà chỉ để làm cho vui thôi nên Bánh Bao có những khoảnh khắc đáng yêu gì thì cứ quay lại và đăng lên. Chúng tôi vẫn chưa có ý định đi sâu theo các hướng làm clip TikTok chuyên nghiệp. Nhưng cũng không phải clip nào chúng tôi cũng đăng đâu. Nghĩa là clip ấy phải mang thông điệp gì, mang ý nghĩa gì thì chúng tôi mới đăng lên. Phát triển nội dung TikTok tích cực rất khó, còn muốn nổi nhanh theo content drama thì lên rất nhanh. Trên TikTok, nhiều clip kiểu mắng con hay mang nội dung tiêu cực về một em bé nó sẽ viral rất nhanh vì đọc bình luận toàn chửi mắng thôi. Nhưng chúng tôi không theo hướng đấy, clip của chúng tôi lúc nào cũng muốn Bánh Bao phải mang một cái gì đó tích cực để sau Bánh Bao nhìn lại còn thấy clip đó ý nghĩa.
Có rất nhiều gia đình nổi tiếng từ TikTok, và coi đó như là một nền tảng để giúp họ kiếm tiền và cải thiện thu nhập của mình. Anh chị nghĩ sao về việc kiếm tiền qua TikTok?
Anh Lã Quốc Quyền: Thực ra chúng tôi thấy cái đó nếu mà mình làm tích cực thì có thể trở thành một cái nguồn thu nhập chính đáng. Từ trước đến giờ chúng tôi không đặt gánh nặng kiếm tiền trên TikTok đâu nên chúng tôi vẫn chưa kiếm tiền một tí gì từ nền tảng này, đơn thuần chỉ là để giải trí thôi. Còn thực sự nếu để các mẹ bỉm sữa kiếm tiền trên TikTok thì khá là đơn giản. Thường thì từ 20 - 30 triệu 1 booking, nếu mà các clip đều triệu view. View nhiều rồi thì làm gì cũng có tiền. Tức là động vào đâu cũng có tiền luôn. Từ đầu xuống chân tất cả mọi thứ đều ra tiền.
Anh chị có dự định biến sân chơi này thành một nơi “Vui chơi có thưởng” không?
Chị Nguyễn Lan Anh: Thời gian tới tôi cũng đang nghĩ thêm về một nhánh thu nhập từ TikTok. Đó có thể là mình làm affiliate tiếp thị liên kết hoặc là mình sẽ bán hàng, tất nhiên những mặt hàng mình là những mặt hàng Bánh Bao đã từng dùng, hoặc đã từng trải nghiệm. Nhưng dù vậy, kênh TikTok Bánh Bao Xin Chào sẽ không đặt nặng vấn đề tài chính mà vẫn ưu tiên những giá trị tích cực cho cộng đồng.
TikTok đã bao giờ là thứ giúp anh chị xoa dịu và hàn gắn những mâu thuẫn đời thường không?
Anh Lã Quốc Quyền: Đôi lúc vợ chồng chúng tôi cũng có cãi nhau. Nhưng quan điểm của vợ chồng tôi từ lúc yêu nhau đến bây giờ là sẽ không cãi nhau những chuyện linh tinh. Còn nếu hai vợ chồng có mâu thuẫn gì sẽ đợi đến đêm, tức là chỉ có hai vợ chồng với nhau thôi thì mới bắt đầu nói chuyện hôm nay ai đúng sai như thế nào.
Chị Nguyễn Lan Anh: Nhưng đúng là, không phải nhờ Tiktok mà là nhờ có Bánh Bao, gia đình trở nên gắn kết hơn. Cả nhà cứ xoay quanh đứa con này làm sao mà giận nhau đánh nhau, mắng nhau nữa. Chúng tôi cũng không bao giờ để bé Bánh Bao ảnh hưởng tiêu cực từ bố mẹ. Bởi vì bé tinh lắm, hôm trước về nhà ngoại Bánh Bao thấy ông bà ngoại đang nói to ấy, không phải cãi nhau mà đang nói to, Bánh Bao liền chỉnh:“Ông bà ngoại không được cãi nhau đâu”. Ai thấy bé cũng nguôi lòng, thế là chẳng giận nhau cãi nhau được nữa.
Cảm ơn gia đình Bánh Bao về những chia sẻ chân thành này. Chúc cho kênh TikTok Bánh Bao Xin Chào sẽ ngày càng thành công và được khán giả yêu mến nhiều hơn nữa!
Nhóm thực hiện: Kiến Hồng
To view this video please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video