Ốc bươu vàng [Pomacea canaliculata], thuộc họ [Ampullariidae], lớp Chân bụng [Gastropoda], ngành Thân mềm [Mollusca]; có nguồn gốc Trung và Nam Mỹ. Nó được du nhập vào nước ta những năm 1985-1988 và nhanh chóng trở thành một trong những sinh vật ngoại lai gây hại nghiêm trọng nhất trên cây lúa [*].
Ốc bươu vàng có khả năng gây hại trên lúa ở mọi giai đoạn trong quá trình phát triển của cây – do đặc điểm vừa sống dưới nước nhưng vẫn có khả năng sống trên cạn [giai đoạn ngủ] [**] của nó. Tuy nhiên, ốc gây hại mạnh nhất ở giai đoạn mạ – đẻ nhánh ➙ bà con cần đặc biệt lưu ý để phòng, trừ ốc bươu vàng trong 2 giai đoạn này của lúa.
Đặc điểm nhận diện: ốc bươu vàng khá dễ để nhận diện [xem hình dưới].
- Trứng ốc có màu sắc nổi bật trên đồng lúa và có thể phát hiện từ xa: màu đỏ hồng khi mới đẻ và màu hồng nhạt khi gần nở, bám thành chùm [150-500 trứng] trên nhánh cây, vật nhô lên trên mặt nước.
- Ốc trưởng thành có màu vàng, sọc đen, gồm 2 đôi xúc tua [một đôi ngắn và một đôi dài], ốc thường bám trên thân lúa để ăn lá, ngọn non của lúa.
Ốc bươu vàng trưởng thành và trứng ốc bươu vàng
Đặc điểm sinh sản của ốc bươu vàng: Ốc cái bắt đầu sinh sản khi được 2-3 tháng tuổi. Thời gian đẻ trứng thường vào buổi chiều tối cho đến tối; đẻ liên tục vào các vật thể trên bề mặt nước trong khoảng 3 giờ. Trứng ốc được đẻ thành từng cụm 150-500 trứng/cụm. Tuổi thọ của ốc bươu vàng từ 2-4 năm.
Với khả năng sinh sản nhanh cùng lớp vỏ bảo vệ khá chắc, việc tiêu diệt ốc bươu vàng bằng thuốc thường khó khăn hơn các dịch, bệnh khác trên lúa. Trên thị trường cũng xuất hiện nhiều loại thuốc trừ ốc bươu vàng, để bà con dễ dàng hơn trong việc lựa chọn, các kỹ sư tại AgrViet đã tổng hợp 5 loại thuốc trừ ốc bươu vàng hiệu quả nhất hiện nay.
SACHOC TSC 850WP có hoạt chất chính là Niclosamide với hàm lượng cao [850g/kg] nên có tác dụng mạnh lên hệ hô hấp của ốc. Vì vậy, thuốc có tác dụng rất nhanh – ốc bươu vàng chết sau 15-20 phút. Cụ thể: SACHOC TSC 850WP tạo hiệu ứng xông hơi khi hít phải và vị độc, gây chết ốc bươu vàng nhanh chóng.
Với hàm lượng hoạt chất Niclosamide cao, SACHOC TSC 850WP được WHO xếp vào nhóm độc 2 – Độc.
Thuốc được sản xuất và phân phối bởi Công ty cổ phần Lion Agrevo.
Cách dùng
- Liều lượng: 0.3 – 0.4 kg/ha
- Cách dùng: Lượng nước phun 400 – 500 l/ha. Phun thuốc sau khi sạ lúa 15 ngày
Quy cách đóng gói: Gói 1kg.
Giá bán: Tham khảo tại các cửa hàng thuốc BVTV tại địa phương hoặc mua trực tuyến tại các website uy tín như agriviet.org/shop.
Sản phẩm được sản xuất bởi Singapore Sundat [S] Pte Ltd, đóng gói và phân phối bởi Sundat Sciense Co., Ltd Việt Nam.
Sun-fasti 700WP với hoạt chất Niclosamide có tác dụng lên cả hệ thống tiêu hóa và hô hấp của ốc bươu vàng, phổ tác dụng của thuốc rộng, có khả năng làm ốc chết ngay tại chỗ. Nicosamide là hoạt chất ít độc đối với con người [WHO xếp loại độc nhóm 4 – cẩn thận khi sử dụng]; mà vẫn có hiệu lực mạnh trên ốc bươu vàng nên thuốc được nhiều chuyên gia nông nghiệp khuyên dùng.
Cách dùng
- Liều lượng: 0.3 kg/ha
- Cách dùng: Lượng nước phun 400 – 500 lít/ha. Phun thuốc sau khi sạ hoặc cấy 7-10 ngày.
Quy cách đóng gói: Gói 100gr.
Giá bán và nơi bán: Thuốc Sun-fasti 700WP trị ốc bươu vàng trên lúa được phân phối rộng rãi tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp trên toàn quốc. Hoặc bà con có thể đặt mua thuốc online tại các website uy tín như agriviet.org/shop.
Vịt Đỏ 12BR [tên quốc tế SITTO-NIN] được nhập khẩu từ Thái Lan, thuốc hiện đang được nhiều bà con dùng không chỉ để trị ốc bươu vàng trên lúa mà còn diệt trừ hiệu quả ốc trên các loại cây trồng khác.
Vịt Đỏ 12BR là sự phối hợp giữa 2 hoạt chất Metaldehyde 6g/kg + Niclosamide 6g/kg. Metaldehyde có tác dụng dẫn dụ, đồng thời gây độc cho hệ thần kinh của ốc bươu vàng, Niclosamide tác động lên hệ hô hấp và hệ tiêu hóa của ốc. Vị đỏ 12BR với hàm lượng Niclosamide thấp [6gr/kg] nên thuốc được cả WHO và GHS xếp vào dạng cảnh báo [độ độc thấp], tuy hàm lượng hoạt chất Niclosamide thấp nhưng khi phối hợp với hoạt chất Metaldehyde nó lại có tác dụng tiêu diệt ốc bươu vàng cực kỳ hiệu quả.
Cách dùng:
- Liều lượng: 13-15 kg/ha
- Cách dùng: Rải thuốc ngay sau khi sạ lúa
Giá tham khảo: Liên hệ.
TRIOC annong 12WG với thành phần hoạt chất chính Metaldehyde ở nồng độ cao [12%w/w] có tác dụng dẫn dụ ốc tự tìm đến thuốc và gây độc thần kinh cho ốc bươu vàng.
Thuốc được đóng gói 1kg dạng bả mồi tan chậm nên sử dụng rất thuận lợi, có thể trộn cùng phân để rải cho lúa. Khả năng tan chậm tốt giúp thuốc có thể tiêu diệt ốc bươu vàng trên lúa cả khi trời mưa, hiệu quả kéo dài. Hoạt chất Metaldehyde khá an toàn khi sử dụng nhưng do hàm lượng cao nên thuốc được WHO xếp vào độc nhóm 3 – Nguy hiểm.
Thuốc TRIOC annong 12WG được sản xuất và phân phối bởi Công ty TNHH Nông Nghiệp Ngọc Ánh.
Cách dùng
- Liều lượng: 5 kg/ha
- Cách dùng: Rải thuốc sau khi sạ 10 – 20 ngày. Có thể trộn với phân để rải. Giữ nước trong ruộng 3-5 ngày
Giá bán: Tham khảo giá bán tại các cửa hàng thuốc bvtv địa phương hoặc cập nhật thông tin tại agriviet.org/shop.
Toxbait 160AB có hoạt chất chính là Metaldehyde, thuốc có tác dụng dẫn dụ và tiêu diệt ốc bươu vàng hai lúa bằng cách gây ngộ độ lên hệ thần kinh của ốc, làm ốc ngay lập tức không phá hoại được lúa và chết dần.
Thuốc được sản xuất dạng viên bả nên sử dụng thuận tiện, hiệu quả tác dụng lâu dài. Hoạt chất Metaldehyde của thuốc ít gây hại cho con người và không ảnh hưởng đến cá. Thuốc có tính đặc hiệu tương đối cao đối với ốc bươu vàng. WHO và GHS đều xếp thuốc vào nhóm ít độc.
Cách dùng:
- Liều lượng: 3-4 kg/ha
- Cách dùng: Rải thuốc sau khi sạ 7 ngày. Mực nước trong ruộng khi rải từ 3 – 5 cm
Giá bán: Tham khảo tại các cửa hàng thuốc BVTV địa phương hoặc thường xuyên truy cập website agriviet.ort/shop để cập nhật thông tin về giá bán thuốc Toxbait 160AB trừ ốc bươu vàng trên lúa.
✓ Ngoài các các loại thuốc trị ốc bươu vàng trên lúa, với mật độ không quá cao bà con có thể chủ động xử lý ốc bươu vàng trên đồng ruộng bằng phương pháp bắt ốc trưởng thành và trứng ốc thủ công [bằng tay]. Phần ốc bắt về không chỉ làm thức ăn cho gia súc, gia cầm, thủy sản… mà còn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon cho con người.
✓ Ốc bươu vàng có thể cạnh tranh để giao phối với ốc bản địa, tạo ra các loại ốc khác có đặc tính khác biệt. Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm suy giảm số lượng ốc bản địa ở nước ta.
Bạn có thể đặt mua các thuốc trong danh sách Top 5 thuốc trị ốc bươu vàng ở lúa ở các cửa hàng vật tư nông nghiệp hoặc gần hoặc tiện nhất. Bạn cũng có thể đặt mua online tại các website bán vật tư nông nghiệp uy tín như agriviet.org/shop
—
Như vậy, Agriviet đã giới thiệu những thông tin tổng quan về danh sách Top 5 thuốc trị ốc bươu vàng ở lúa, hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn đọc có được những kiến thức hữu ích để chăm sóc bắp cải đạt chất lượng tốt. Mọi người cũng có thể tìm đọc nhiều bài viết về nông nghiệp khác tại website agriviet.org.
———-
Ghi chú:
[*] 3 loại sinh vật ngoại lai gây hại chủ yếu trên đồng ruộng ở nước ta gồm: ốc bươu vàng [Nam Mỹ], ốc sên [châu Phi], sâu róm [các tỉnh phía Nam Trung Quốc].
[**] Giai đoạn ngủ của ốc bươu vàng: Ốc có thể sống nhiều tháng khi bị khô hạn bằng cách đóng nắp và vùi sâu trong đất. Khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng có thể hoạt động trở lại sau 12 giờ.