Phạm Ph ơng Chi THCS Cát Linh - Đống Đa - HN Tiết 14Bài 10: giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp Của gia đình, dòng họ.A. Mục tiêu bài học:1. Kiến thức: Giúp HS hiểu thế nào là giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ. ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.Bổn phận và trách nhiệm của mỗi ngời trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ. 2. Thái độ: Giúp HS hình thành tình cảm trân trọng, tự hào về truyền thống gia đình, dòng họ. Có thái độ biết ơn những thế hệ trớc. Hình thành mong muốn tiếp tục đợc phát huy truyền thống đó.3. Kĩ năng: HS biết kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình mình, xoá bỏ những tập tục đã lạc hậu, không phù hợp. Biết phân biệt hành vi đúng sai đối với truyền thống gia đình, dòng họ. Tự đánh giá và thực hiện tốt bổn phận của bản thân để giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.B. Nội dung bài họcSGK lớp 7 trang 30Nội dung cần lu ý:a. Các nội dung cơ bản mà HS cần nắm đợc:- Thế nào là giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.- ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.- Bổn phận, trách nhiệm của mỗi ngời trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.- HS phải làm gì để góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.b. HS cần hiểu con ngời ai cũng có nguồn cội. Đó là gia đình, dòng họ và rộng hơn là dân tộc.Truyền thống là những giá trị tinh thần đợc hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của một cộng đồng. Nó bao gồm những đức tính, tập quán, t tởng, lối sống và ứng xử đợc truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Có thể phân thành nhiều loại: Truyền thống phản ánh kinh nghiệm sản xuất, tri thức khoa học: kinh nghiệm trồng lúa nớc, kinh nghiệm chữa bệnh bằng cây thuốc nam Truyền thống đạo đức: yêu nớc thơng nòi, cần cù lao động, năng động sáng tạo Truyền thống văn hoá: cách giao tiếp, trang phục, tập quán Truyền thống nghệ thuật: các thành tựu thuộc loại hình nghệ thuật: tranh dân gian Đông Hồ, múa rối nớc, dân cac. Gv phải làm cho HS thấy rõ mỗi gia đình có những truyền thống tốt đẹp riêng. Đó là động lực tốt đẹp để thúc đầy những thế hệ sau vơn lên, tiếp nối truyền thống của thế Phạm Ph ơng Chi THCS Cát Linh - Đống Đa - HN hệ đi trớc. Phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ thể hiện lòng biết ơn và sống xứng đáng với những gì đợc hởng. Giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ là góp phần làm phong phú truyền thống, bản sắc của dân tộc Việt Nam.C. Tài liệu và ph ơng tiện - Tranh ảnh, tình huống, các câu chuyện- Giấy khổ lớn, bút dạ để thảo luận.- Máy projector.- Phiếu học tập.- Tài liệu, sách báo, tạp chí nói về truyền thống văn hoá.D. Tiến trình tổ chức dạy học.I. ổn định tổ chức.II. Dạy bài mớiHoạt động của giáo viênHoạt động 1: Giới thiệu bài Chiếu hình ảnh trong SGK và một số hình ảnh về các nghề truyền thống khác cho hs xem. [Hình ảnh nghệ nhân Thái Văn Hồng đang hớng dẫn con trai về nghề chế tạo sản phẩm từ gỗ].Em có cảm nhận gì về bức tranh.GV dẫn vào bài.Hoạt động của học sinhHS quan sát hình ảnh.Cá nhân trả lời.Nội dung cần đạtHiểu biết về những nghề truyền thống đã và đang đợc gìn giữ và phát huy.Hoạt động 2: Phân tích truyện đọc [HS đọc truyện trớc ở nhà]- GV hớng dẫn HS thảo luận về nội dung câu chuyện theo gợi ý trong SGK. a, Sự lao động cần cù và quyết tâm vợt khó của mọi ngời trong gia đình nhân vật tôi trong truyện đọc đợc thể hiện nh thế nào?b, Cuộc đấu tranh chiến thắng đói nghèo đó diễ ra có dễ dàng hay không? Đòi hỏi con ngời có phẩm chất gì?2 HS cùng bàn trao đổi.HS trả lời cá nhân. Truyện đọc. Sự lao động cần cù và quyết tâm vợt khó:- Hai bàn tay cha và anh trai dày lên, chai sạn vì phải cày, cuốc đất.- Bất kể thời tiết không bao giờ rời trận địa. Đấu tranh gay go, quyết liệt.-> Kiên trì, bền bỉ.Phạm Ph ơng Chi THCS Cát Linh - Đống Đa - HN c, Với lòng kiên trì, gia đình họ đã đạt đợc những thành quả gì? d, Noi theo tấm gơng lao động miệt mài của mọi ngời, nhân vật tôi đã có những việc làm cụ thể nào?e, Em có đánh giá gì về việc làm của nhân vật tôi?GV chốt lại vấn đề: Con ngời muốn đạt tới một kết quả tốt đẹp phải bắt đầu đi lên bằng chính đôi bàn tay của mình, trên nền tảng đã có của gia đình.HS trả lời cá nhânHS trả lời cá nhânHS trả lời cá nhân Kết quả:- Biến quả đồi thành trang trại kiểu mẫu.- Trang trại có hơn 100 héc ta đất màu mỡ.- Trồng bạch đàn, hoè, mía, cây ăn quả.- Nuôi bò, dê, gà. Nhân vật Tôi- Mang bạch đàn non cho cha và anh.- Sự nghiệp nuôi trồng của tôi bắt đầu từ chuồng gà bé nhỏ.- Mẹ cho 10 con gà con nay đã trở thành 10 con gà mái đẻ trứng.- Số tiền có đợc để mua sách vở, đồ dùng học tập, truyện tranh và báo.Nhận xét: Việc làm của nhân vật tôi thể hiện sự giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.Hoạt động 3: Tìm hiểu nội dung bài học- GV giới thiệu để HS hiểu thế nào là truyền thống. Truyền thống có thể đợc phân thành nhiều loại.- GV tổ chức cho HS thảo luận nhómGV đa ra một số hình ảnh về truyền thống nghệ thuật.Từ việc nắm đợc khái niệm HS quan sátII. Nội dung bài học1. Khái niệma. Gia đình, dòng họ nào cũng có những truyền thống tốt đẹp về học tập, lao động, nghề nghiệp, văn hoá, dạo đứcb. Giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia Phạm Ph ơng Chi THCS Cát Linh - Đống Đa - HN truyền thống, em hiểu giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ là gì?GV chốt lại các ý chính.GV đa ra các tình huống:- Gia đình GV chuyển ý.- Việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ đem lại những ý nghĩa gì cho bản thân? Cho xã hội?- Điều đó có góp phần để xây dựng nên một gia đình văn hoá nh tiết trớc chúng ta đã tìm hiểu không?HS trả lờiHS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung ý kiến.đình, dòng họ là:- Bảo vệ- Tiếp nối- Phát triển- Làm rạng rỡ thêm truyền thống2. ý nghĩa ý nghĩa: Giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dòng họ để: Có thêm sức mạnh trong cuộc sống. Làm phong phú truyền thống, bản sắc của dân tộc VN. Dân tộc ta có các truyền thống: yêu nớc th-ơng nòi, uống nớc nhớ nguồn, cần cù sáng tạo trong lao động và học tập3. Liên hệ bản thân: Chúng ta cần phải: Trân trọng, tự hào nối tiếp truyền thống của cha ông. Sống trong sạch, l-ơng thiện. Không bảo thủ, lạc hậu. Không coi thờng hoặc làm tổn hại đến thanh danh của gia đình, dòng họ.Phạm Ph ơng Chi THCS Cát Linh - Đống Đa - HN Hoạt động 3: Hớng dẫn Chuẩn bị những tờ bìa, có ghi đặc điểm của 8 gia đình, sau đó yêu cầu học sinh xếp các gia đình đó vào những truyền thống nào đợc phát huy:[Truyền thống lao động sản xuấtTruyền thống đạo đứcTruyền thống văn hoáTruyền thống nghệ thuật]Học sinh dán những tờ giấy đó lên bảng, đội nào xong trớc thì thắng.Sau đó giáo viên hớng học sinh đa ra kết luận: Vậy, gia đình nào cũng có những truyền thốngGV: Từ đó yêu cầu HS rút ra ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dòng họ.GV hỏi thêm: Dân tộc ta có những truyền thống tốt đẹp nào?Hoạt động 4: Liên hệ bản thân trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dòng họ.GV: Em sẽ làm gì để giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dòng họ.IIII. Luyện tập:1. BT tình huống.GV định hớng cho học sinh:- Mỗi gia đình có một truyền thống và cần đợc phát huy. Tuy nhiên, trong thời đại hiện nay, phải có kiến thức thì con ngời mới có thể hoà nhập với thế giới. - Hơn nữa, mỗi ngời học sinh khi đến trờng, bên cạnh việc phát huy truyền thống tốt đẹp [chăm chỉ, cần cù ] của gia đình mình thì cũng phải cố gắng để góp phần xây dựng truyền thống nhà tr-ờng.VD: Trờng THCS Cát Linh có những truyền thống dạy tốt học tốt, hàng năm có rất nhiều học sinh đạt danh hiệu học sinh giỏi cấp Thành phố, cấp Quận, rất nhiều bạn đoạt Huy chơng vàng trong các Hội diễn văn nghệ, TDTT
A. CỦNG CỐ
Bài tập 1: Em hiểu thế nào là giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình dòng họ? Ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình dòng họ
Bài tập 2: Hãy nêu một bài biểu hiện đúng và chưa đúng của việc tự hào về truyền thống gia đình dòng họ
Bài tập 3: Có ý kiến cho rằng" Gia đình dòng họ nào cũng có những truyền thống tốt đẹp" . Em có đồng tính hay phản đối ý kiến đó? Tại sao?
Bài tập 4:
Câu 1. Tiếp nổi, phát triển và làm rạng rỡ thêm truyền thống của gia đình, dòng họ là thể hiện
- A. thế nào là giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.
- B. ý nghĩa của giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.
- C. cách rèn luyện để giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.
- D. lí do phải giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.
Câu 2. “Tiếp nổi, phát triển và làm rạng rỡ thêm truyền thống của gia đình, dòng họ” là câu trả lời đúng nhất cho câu hỏi nào dưới đây?
- A. Thế nào là giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.
- B. Cho biết ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.
- C. Cho biết cách rèn luyện để giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.
- D. Cho biết nguyên nhân phải giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.
Câu 3. Trong những hành vị dưới đây, hành vị nào góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ?
- A. Giữ gìn mọi thói quen, cách làm cũ của gia đình, dòng họ
- B. Xoá bỏ các hủ tục lạc hậu của gia đình, dòng họ
- C. Tự ti vì gia đình không có ai học hành cao
- D. Chê bai những thói quen không tốt của gia đình, dòng họ
Câu 4. Trong những hành vi đưới đây, hành vi nào góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ?
- A. Chỉ làm theo cách mà ông bà, cha me đã làm
- B. Bảo vệ và giữ gìn mọi thói quen cũ của gia đình, dòng họ
- C. Không muốn theo nghề của gia đình vì cho rằng đó là nghề tầm thường
- D. Thay đổi cách làm để những truyền thống của gia đình, dòng họ ngày càng được phát triển
Câu 5. Trong những hành vi dưới đây, hành vi nào không góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ?
- A.. Nói và làm những việc theo ý thích của mình, không quan tâm đến danh dự của gia đình, dòng họ
- B.. Xoá bỏ các thói quen xấu của gia đình, dòng họ
- C.. Không coi thường thanh danh của gia đình, dòng họ
- D. Tự hào về những truyền thống đạo đức của gia đình, dòng họ
Câu 6: Minh luôn cố gắng học tập để xứng đáng với truyền thống hiếu học của dòng họ mình, Việc làm của Minh cho thấy Minh là người:
- A. Biết phát huy truyền thống của dòng học
- B. Bảo thủ, lạc hậu
- C. Coi thường truyền thống gia đình
- D. Làm tổn hại đến truyền thống của dòng họ
Bài tập 1:Giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình dòng họ bảo vệ, tiếp nối, phát triển và làm rạng rỡ thêm truyền thống ấy.
Ý nghĩa của việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình dòng họ:
- giúp ta có thêm kinh nghiệm, sức mạnh trong cuộc sống
- Làm phong phú truyền thống bản sắc dân tộc Việt Nam
Bài tập 2:
Biểu hiện đúng của việc tự hào về truyền thống gia đình dòng họ:
- Tích cực tìm hiểu lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của dân tộc.
- Thích xem phim, kịch, nghe nhạc của Việt Nam.
- Sưu tầm những món ăn, trang phục dân tộc độc đáo.
- Tìm hiểu, giới thiệu với mọi người về các lễ hội truyền thống của dân tộc.
Biểu hiện không đúng của việc tự hào về truyền thống gia đình dòng họ:
- Bình chê nghề làm đồ gốm truyền thống của gia đình là nghề lao động vất vả, tầm thường.
- Chê bai nhạc chèo, điệu múa dân tộc cổ truyền
Bài tập 3: Có ý kiến cho rằng" Gia đình dòng họ nào cũng có những truyền thống tốt đẹp" . Em đồng ý với ý kiến đó. Những truyền thống tốt đẹp của gia đình cũng có thể xuất phát từ: truyền thống cần cù, chịu thương chịu khó, yêu nước,..... đó là những truyền thống mà không một gia đình nào là không có
Bài tập 4:
Câu 1: C
Câu 2: A
Câu 3: A
Câu 4: D
Câu 5: A
Câu 6: A