Đáp án chi tiết, giải thích dễ hiểu nhất cho câu hỏi: “So sánh vương triều Đêli và Môgôn” cùng với kiến thức tham khảo do Top Tài Liệu biên soạn là tài liệu cực hay và bổ ích giúp các bạn học sinh ôn tập và tích luỹ thêm kiến thức bộ môn Lịch sử 10.
– Hai vương triều: Hồi giáo Đêli và Hồi giáo Môgôn trong lịch sử Ấn Độ:
– Giống nhau:
+ Cả hai vương triều đều do đế quốc bên ngoài xâm chiếm và xây dựng nên.
+ Tạo điều kiện cho văn hóa phát triển.
+ Áp bức thống trị nhân dân Ấn Độ -> sự mâu thuẫn giai cấp và dân tộc, làm cho cả 2 triều đại đều suy yếu và sụp đổ.
– Khác nhau:
* Hồi giáo Đê-Li:
– Năm 1206 người Hồi giáo đến xâm chiếm Ấn Độ và lập ra vương triều Hồi giáo Đê-li
– Chính sách cai trị:
+ Truyền bá, áp đặt đạo hồi, tự dành cho mình quyền ưu tiên trong ruộng đất và địa vị quan lại.
+ Tôn giáo: thi hành chính sách mềm mỏng nhưng vẫn xuất hiện phân biệt tôn giáo.
+ Văn hóa: văn hóa hồi giáo được truyền vào Ấn Độ, xây dựng 1 số công trình kiến trúc mang dấu ấn Hồi giáo và xây dựng kinh đô Đêli thành 1 trong những thành phố lớn nhất thế giới.
* Hồi giáo Môgôn
– Vua Ba-bua [gốc Trung Á,tự nhận là dòng dõi Mông Cổ] đến xâm chiếm Ấn Độ lập ra vương triều Mô-gôn [1526-1707]
– Chính sách cai trị: các vua ra sức củng cố theo hướng Ấn Độ hóa, xây dựng đất nước, đưa Ấn Độ đạt đến bước phát triển mới dưới thời vua Acơba [1556-1605]
+ Xây dựng chính quyền mạnh dựa trên liên kết quý tộc, không phân biệt nguồn gốc.
+ Xây dựng khối hòa hợp dân tộc, hạn chế sự phân biệt chủng tộc và tôn giáo, hạn chế sự bóc lột của chủ đất và quý tộc.
+ Đo đạc lại ruộng đất để định ra mức thuế đúng đắn và hợp lí, thống nhất đơn vị đo lường.
+ Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hóa nghệ thuật.
– Đến thế kỉ VII, Ấn Độ lại bị rơi vào tình trạng chia rẽ, phân tán.
– Nguyên nhân:
+ Chính quyền trung ương suy yếu;
+ Mỗi vùng lãnh thổ lại có những điều kiện và sắc thái riêng của mình, nên đất nước chia thành hai miền, Bắc và Nam;
+ Mỗi miền lại tách thành ba nước riêng, thành sáu nước, trong đó, nước Pa-la ở vùng Đông Bắc và nước Pa-la-va ở miền Nam có vai trò nổi trội hơn.
– Trong trường hợp này, sự phân biệt không nói lên tình trạng khủng hoảng, suy thoái mà lại phản ánh sự phát triển tự cường của các vùng địa phương.
– Nước Pa-la-va ở miền Nam, thuận tiện về bến cảng và đường biển, đã có vai trò tích cực trong việc phổ biến văn hoá Ấn Độ đến các nước Đông Nam Á.
=> Như thế, ngaỵ từ đầu Công nguyên và trong 5 thế kỉ tiếp theo [thế kỉ VII – XII], văn hoá truyền thống của Ấn Độ phát triển rộng trên toàn lãnh thổ và có ảnh hưởng ra bên ngoài.
– Vị trí của Vương triêu Hồi giáo Đê- li:
+ Mở ra sự tiếp xúc, giao lưu văn hóa phương Tây mà người A-rap mang đến. Bước đầu tạo ra sự giao lưu văn hóa Đông – Tây.
+ Đạo Hồi được truyền bá vào Ấn Độ, từ đó có ảnh hưởng đến nhiều nơi khác, nhất là khu vực Đông Nam Á.
Vương quốc hồi giáo delhi
– Vị trí của Vương triều Mô-gôn:
+ Những chính sách dưới thời vua A-cơ-ba giúp cho xã hội Ấn Độ ổn định, kinh tế phát triển, văn hóa có nhiều thành tựu, đất nước thình vượng.
+ Ghi dấu với hai công trình kiến trúc lớn và tuyệt đẹp: Thành Đỏ và lăng Ta-giơ-Ma-han.
– Thế kỉ XV, Vương triều Hồi giáo Đê-li bắt đầu suy yếu, thì cũng là lúc mà một bộ phận dân Trung Á khác do thủ lĩnh – vua là Ti-mua Leng chỉ huy, cũng theo đạo Hồi nhưng lại tự nhận là dòng dõi Mông cổ, bắt đầu tấn công Ấn Độ từ năm 1398. Tuy thế, phải đến cháu nội của ông là Ba-bua mới thực hiện được việc đánh chiếm Đê-li, lập ra một vương triều mới, gọi là Vương triều Mô-gôn [gốc Mông cổ].
– Vương triều Mô-gôn [1526 – 1707] là thời kì cuối cùng của chế độ phong kiến Ấn Độ. Tuy là thời kì cuối cùng, nhưng không phải chỉ có khủng hoảng, suy thoái và tan rã. Thật vậy, các vị vua thời kì đầu đã ra sức củng cố vương triều theo hướng “Ấn Độ hoá” và xây dựng đất nước. Đến thời trị vì của vị vua thứ tư là A-cơ-ba, Ấn Độ đạt được bước phát triển mới.
Vua A-cơ-ba
– Trong nửa thế kì trị vì, A-cơ-ba [1556 – 1605] đã thi hành một số chính sách tích cực:
+ Xây dựng một chính quyền mạnh mẽ, dựa trên sự liên kết tầng lớp quý tộc, không phân biệt nguồn gốc, số quan lại gốc Mông cổ [thực ra là gốc Trung Á Hồi giáo], gốc Ấn Độ Hồi giáo và cả gốc Ấn Độ Ấn giáo, có tỉ lệ gần như bằng nhau ;
+ Xây dựng khối hoà hợp dân tộc trên cơ sở hạn chế sự phân biệt sắc tộc, tôn giáo và cũng có biện pháp hạn chế sự bóc lột quá đáng của chủ đất, quý tộc ;
+ Tiến hành đo đạc lại ruộng đất đế định ra mức thuế đúng và hợp lí, thống nhất các hệ thống cân đong và đo lường ;
+ Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hoá, nghệ thuật.
– Những chính sách đó làm cho xã hội Ấn Độ ổn định, kinh tế phát triển, văn hoá có nhiều thành tựu mới, đất nước thịnh vượng. A-cơ-ba được coi như là một vị anh hùng dân tộc ; ngày nay tên ông được đặt cho nhiều đường phố, công trình, xứng với danh hiệu của Ông là Đấng Chí tôn A-cơ-ba.
Vua Ba-bua, người sáng lập vương quốc Mô-gôn
– Tuy nhiên, hầu hết các vua của vương triều này đều dùng quyền chuyên chế, độc đoán để cai trị một đất nước rộng lớn nhưng rất đa dạng, phân tán. Một số vị vua đã dùng biện pháp đàn áp quyết liệt, hình phạt khắc nghiệt để bắt dân chúng phục tùng, đóng thuế và lao dịch nặng nề, bắt các quý tộc có ý chống đối phải vâng lời.
– Con và cháu của A-cơ-ba là Gia-han- ghi-a [1605 – 1627] và Sa Gia-han [1627 – 1658] đã chiếm đoạt rất nhiều của cải. Để chứng tỏ quyền lực, ý muốn của mình, các ông đã cho khởi công xây dựng nhiều công trình kiến trúc, đặc biệt là lăng mộ Ta-giơ Ma-han và lâu đài Thành Đỏ [La Ki-la], dưới thời Sa Gia-han trên hai bờ sông Y-a-mu-na ở Bắc Ấn Độ.
Đền Taj Mahal – Thành tựu tiêu biểu vương triều Mô-gôn
– Những công trình đó đã trở thành di sản văn hoá bất hủ, niềm tự hào vĩnh cửu về sự sáng tạo, niềm xúc động sâu sắc và tình cảm cao quý của con người. Nhưng Gia-han-ghi-a và Sa Gia-han đã làm cho sự đối kháng của nhân dân tăng thêm, do lạm dụng quyền lực, công quỹ cùng sức lao động của dân. Hai ông vua này hầu như đã đốt cháy tất cả thành quả của vua A-cơ-ba.
– Ít lâu sau, tình trạng chia rẽ và khủng hoảng xuất hiện trở lại.
– Trong lúc đó, thực dân Bồ Đào Nha đến từ thời kì đầu vương triều và ngày càng nhiều, nhất là dưới thời Sa Gia-han. Họ đã lập các điểm buôn bán như I Điu, Đa-man… Vua cuối của Vương triều là Ao-reng-dép đã phải đối diện với thực dân Anh và bước đầu để mất Ma-đrát, Bom-bay.
So sánh điểm giống và khác nhau giữa vương triều Đêli và Mô Gôn
* Vương triều Hồi giáo Đê-li:
- Thời gian: thế kỉ XIII. Nguồn gốc : người Thổ Nhĩ Kì vào xâm lược đất nước Ấn Độ - Chính sách: + Truyền bá và áp đặt đạo hồi. + Thực hiện chính sách kì thị dân tộc và tôn giáo, dành ưu tiên. + Thi hành nhiều chính sách áp bức bóc lột tàn bạo:cướp ruộng đất.* Vương triều Mô-gôn:
- Thời gian: đầu thế kỉ XVI. Nguồn gốc: người Thổ Mông Cổ. - Chính sách: + Về kinh tế, thực hiện nhiều biện pháp tiến bộ + Thực hiện chính sách hòa hợp dân tộc, không phân biệt người Ấn hay người Thổ, hòa đồng tôn giáo, trọng dụng người tài. + Kinh tế, văn hóa đều phát triển...là triều đại phát triển 1 cách thịnh vượng nhất.Bạn tham khảo bài làm của mình. Có bất cứ thắc mắc nào bạn có thể để lại phía dưới hoặc liên hệ trực tiếp với mình để nhận hỗ trợ.
Bạn có thể tham khảo thêm: TRỌN BỘ kiến thức học tốt các môn dành cho bạn. Hoàn toàn miễn phí!
Hoặc bạn có thể tham khảo các topic học thuật mới của box sử tại: Sử Tổng hợp những topic học thuật tại box sử
Bạn ơi, điểm giống nhau thứ 2 mình thấy sai bạn ạ. Vương triều Mogul, dưới sự trị vì của vua Akbar đã phát triển thịnh đạt. Ông được nhân dân tôn làm "Đấng chí tôn", bởi ông xây dựng nhà nước theo hướng Ấn Độ hoá, thực hiện nhiều chính sách tích cực, giảm thiểu sự phân biệt sắc tộc, tôn giáo. Vậy nên, mâu thuẫn dân tộc và giai cấp không phải là nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của vương triều Mogul. Vương triều Mogul sụp đổ do những vị vua cuối triều đại không chăm lo đời sống nhân dân, bắt dân xây dựng nhiều công trình kiến trúc tiêu tốn tiền của, sức lao động. Nước Ấn Độ bước đầu bị mất vào tay thực dân Anh dưới thời vua Ăng-de rép. Thế cho nên, điểm giống nhau thứ 2 này không đúng. Mình nghĩ nên thay bằng "Cả hai vương triều đã có những đóng góp nhất định về văn hóa trong lịch sử Ấn Độ."
Reactions: Nguyễn Thị Thu Hiền 13042006
So sánh điểm giống và khác nhau giữa vương triều Đêli và Mô Gôn
Khác nhau:
| Nội dung so sánh | Vương Triều đê-li | Vương Triều môn gôn |
| Sự thành lập | Người hồi giáo gốc Trung Á tiến hành chính phục vào đất ấn Độ, từng bước chinh phục các tiểu Quốc ấn Độ, lập nên Vương Quốc hồi giáo ấn Độ gọi tên là đê li | Năm 1398, vua ti mua tự nhận là dòng dõi mông cổ bắt đầu tấn công ấn Độ Đến thời ba mua mới đánh chiếm được deli lập ra một vương triều mới gọi là Vương Triều mô-gôn [gốc mông cổ] |
| Thời gian tồn tại | 1206 đến 1526 | 1526 đến 1707 |
| Chính sách cai trị | Truyền bá áp đặt hồi giáo
Từ dành cho mình những ưu đãi về ruộng đất, địa vị trong bộ máy quan lại Phân biệt sắc tộc tôn giáo | Dưới thời vua a-cơ-ba đã thi hành 1 số chính sách cách tích cực:
+Xây dựng chính quyền mạnh mẽ, dựa trên sự liên kết tầng lớp quý tộc, không phân biệt nguồn gốc, số còn lại mông cổ, gốc ấn Độ hồi giáo và cả gốc ấn Độ hin đu giáo, có tỉ lệ gần như bằng nhau
+Xây dựng khối hòa hợp dân tộc dựa trên cơ sở hạn chế sự phân biệt sắc tộc, tôn giáo và cũng có biện pháp hạn chế sự bóc lột quá đáng của chủ đất, Quý tộc
+Tiến hành đo đạc lại ruộng đất để định ra mức thuế đúng và hợp lý, thống nhất các hệ thống cân Đong và đo lường +Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hóa, nghệ thuật |
| Vị trí trong lịch sử | Bước đầu tạo ra sự giao lưu văn hóa Đông Tây truyền bá đạo hồi và văn hóa hồi giáo đến một số nước Đông Nam Á | Là thời kỳ cuối cùng của chế độ phong kiến ấn Độ
Có vị trí nhất định trong lịch sử ấn Độ nhất là giai đoạn của vua a-cơ-ba trị vì. Ông đã thi hành một số chính sách tích cực làm cho xã hội văn hóa ổn định kinh tế phát triển văn hóa có nhiều thành tựu Nhiều công trình kiến trúc đã trở thành di sản văn hóa của nhân loại |
Last edited: 22 Tháng tư 2022