Thuốc lá có thể gây hại cho phổi. Đây là điều tất cả chúng ta đều biết. Khi bị đốt cháy, thuốc lá có thể sản sinh ra hơn 4.000 hóa chất. Khói thuốc lá có chứa nicotine, formaldehyde, benzen, cacbon monoxit, và các chất gây ung thư khác có thể làm hỏng các cơ quan trong cơ thể. Ngoài phổi là cơ quan đầu tiên chịu ảnh hưởng từ thuốc lá, những cơ quan dưới đây cũng có thể bị tổn hại do thuốc lá:
Làn da
Thuốc lá có thể gây hại cho da. Hút thuốc làm giảm tốc độ cải thiện các bệnh da tự miễn như bệnh vảy nến ở phụ nữ. Thanh thiếu niên hút thuốc cũng dễ bị nổi mụn.
Bằng chứng lâm sàng chỉ ra rằng có mối liên quan trực tiếp giữa hút thuốc và trứng cá tuổi dậy thì. Hút thuốc và hút thuốc thụ động được cho là làm tồi tệ thêm tổn thương do bệnh lupus. Hút thuốc còn có thể gây lão hóa da sớm.
Ống dẫn trứng
Bằng chứng lâm sàng chỉ ra rằng hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ gây mang thai ngoài tử cung, tình trạng phôi nằm trong ống dẫn trứng thay vì tử cung. Đây cũng là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất ở những phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu. Thủ phạm là lượng dư thừa protein PROKR1 khiến ống dẫn trứng khó tiếp xúc và gửi phôi tới tử cung.
Tử cung
Chất nicotin trong thuốc lá làm giảm hàm lượng oestrogen trong cơ thể và tăng cường các hormon nam tính. Điều này làm ngừng sản sinh trứng trong thời gian dài và gây ra tình trạng kinh nguyệt thất thường.
Theo nghiên cứu, hút thuốc cũng làm giảm lưu thông máu tới tử cung trong thai kỳ.
Cổ tử cung
Vi-rút u nhú ở người hoặc HPV được cho là yếu tố nguy cơ gây ung thư cổ tử cung. Những người bị nhiễm vi-rút này nên tránh xa thuốc lá. Các nghiên cứu chỉ ra rằng hút thuốc làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung xâm lấn ở những phụ nữ bị nhiễm HPV.
Dương vật
Các nghiên cứu cho thấy hút thuốc lá gây suy giảm oxit nitơ, thành phần giúp đưa máu tới dương vật, tạo ra cương cứng. Khi sản xuất oxit nitơ giảm, nam giới sẽ rất khó cương cứng và quan hệ tình dục bình thường.
Bìu
Một nghiên cứu được thực hiện năm 2011 chỉ ra mối quan hệ giữa khói thuốc và sản sinh hormon sinh sản nam. Thuốc lá làm rối loạn nội tiết, giảm khả năng sinh sản ở nam giới. Ngoài ra, việc sản sinh tinh trùng có thể bị giảm đáng kể.
Thận
Người hút thuốc cũng nên theo dõi bệnh thận mạn tính. Những người yêu thuốc lá có lượng albumin tăng lên trong nước tiểu, giảm chức năng thận và hẹp động mạch cung cấp máu tới thận.
Mắt
Các thành phần có hại của thuốc lá gây stress oxy hóa ở mắt. Bên cạnh đó, khói thuốc lá có thể tự kích thích khiến mắt bị tổn thương nhiều hơn. Các nhà nghiên cứu cũng tìm ra mối liên kết giữa sự hình thành đục thủy tinh thể và hút thuốc ở những người bị tiểu đường týp 1.
Thực quản
Hút thuốc có thể làm giãn cơ thực quản dưới, là cơ làm co các axit dạ dày trong thực quản. Khi nới lỏng cơ này, axit sẽ tăng lên, làm tổn thương thực quản. Nó cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh loét và ung thư dạ dày.
Tim
Hút thuốc lá còn tàn phá sức khỏe tim mạch của bạn. Ngay cả liều thấp 4mg nicotin cũng được cho là làm co thắt động mạch vành, giảm lưu lượng máu. Vì vậy, muốn có trái tim khỏe mạnh hãy bỏ thuốc lá.
Để thành công, người hút thuốc muốn bỏ thuốc lá cần có kế hoạch để đánh bại sự thèm muốn và kích thích của hoạt chất này. Người hút thuốc càng nhanh chóng cắt bỏ thuốc, họ sẽ giảm được nguy cơ ung thư, bệnh tim, phổi và các điều kiện có hại khác liên quan đến hút thuốc nhanh hơn.
Khi người hút thuốc cố gắng cắt giảm hay dừng hút thuốc, họ sẽ trải qua quá trình khó chịu và không thoải mái bởi vì não bộ phản ứng và “yêu cầu” phải tiêu thụ nicotine. Nếu vượt qua được cảm giác này, bạn sẽ cai nghiện thuốc lá thành công. Đặc biệt, việc bỏ thuốc sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá giảm đáng kể.
Chỉ vài phút sau khi bạn hút điếu thuốc cuối cùng, cơ thể đã bắt đầu xuất hiện những thay đổi tích cực. Dần dần nguy cơ mắc bệnh tim mạch, ung thư, bệnh phổi... cũng sẽ giảm xuống, thậm chí trở về như người bình thường. Chính vì vậy, dù bạn bao nhiều tuổi, hút thuốc bao lâu, thì buông điếu thuốc ngay lập tức sẽ không bao giờ là muộn.
Bốn điểm tổng quát cần chú ý
Nghiện thuốc là một bệnh mạn tính cũng như là bệnh tăng huyết áp hay bệnh đái đường, cần phải có thái độ nghiêm túc và có cách chữa trị đúng mới thành công. Nhưng điều quan trọng là:
Gia đình, bạn bè và những người xung quanh có vai trò quan trọng trong việc giúp bạn bỏ thuốc.
Để bỏ thuốc thì quyết tâm là yếu tố quyết định: Hiểu biết Quyết tâm Hỗ trợ = Thành công.
Có 4 giai đoạn của cai nghiện cần phải vượt qua:
a] Nghĩ về việc bỏ thuốc
b] Chuẩn bị các yếu tố cần thiết để bỏ thuốc
c] Bỏ hẳn thuốc
d] Duy trì thời gian hoàn toàn không lệ thuộc vào thuốc lá
Những rào cản phải vượt qua khi quyết tâm bỏ thuốc
* Ngày đầu tiên
Trong vòng 24 giờ, các khí carbon monoxide - gây cản trở việc cung cấp ôxy cho các tế bào, mô và cơ quan của cơ thể - dần được loại bỏ khỏi cơ thể của bạn. Các lông nhỏ trong phổi bắt đầu thực hiện nhiệm vụ “quét sạch” kích thích ra khỏi phổi, làm cho việc hô hấp được dễ dàng hơn.
Những ngày đầu tiên là khó khăn nhất vì cơ thể bạn đang tự điều chỉnh nicotine tự do. Nếu công việc của bạn có thể tách ra khỏi để ngừng hút thuốc lá, thì không nên ngồi tại bàn của bạn mà hãy đi lại và làm một điều gì đó - như đi bộ, đọc một cuốn tạp chí hoặc có thể có một bữa ăn nhẹ lành mạnh chẳng hạn. Bí quyết là không phải chỉ ngồi đó nhấm nháp nỗi đau khổ khi bỏ thuốc, mà hãy tìm kiếm một cái gì đó để quên đi sự chiếm đóng của nó trong thói quen và cơn thèm thuốc.
* Tuần đầu tiên
Sau hai ngày không còn có nicotine trong cơ thể, các giác quan và cảm nhận mùi vị của bạn sẽ bắt đầu được cải thiện đáng kể. Sau 3 ngày, bạn sẽ bắt đầu cảm nhận nhiều hơn sinh lực và nhịp thở của bạn cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Những tuần đầu tiên là rất quan trọng, vì vậy cần đảm bảo rằng chung quanh bạn luôn có sự hỗ trợ thực sự hữu ích từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp... để nhắc nhở rằng bạn không đơn độc.
* 3 đến 5 tháng
Trong khoảng 3 tháng, tuần hoàn của bạn đã được cải thiện và không có bất kỳ cơn ho hoặc biểu hiện thở khò khè nên hầu hết hệ hô hấp đều được sạch sẽ. So với khi bạn đang hút thuốc, chức năng của phổi đã tăng thêm khoảng 10%.
Khoảng thời gian này, có nhiều nguy cơ khiến bạn trở nên tự mãn, nghĩ rằng bạn đang làm rất tốt và tự nhủ “mình sẽ chỉ cần như vậy là đủ”. Chẳng may bạn gặp một “tình huống xã hội”, một ngày khó khăn tại nơi làm việc, hoặc nhận được một số tin xấu và cảm thấy một chút căng thẳng... đó là những lý do làm bạn dễ dàng lại cầm điếu thuốc trên tay. Với tình huống này, những gì bạn cần làm là nghỉ ngơi vài phút, suy nghĩ nhiều và nhắc nhở bản thân lý do, quyết tâm vì sao bạn bỏ thuốc lá.
Thay vì tìm một điếu thuốc, hãy tìm một cách giải tỏa khác như nghe nhạc, làm một số động tác thể dục hoặc đi bộ ngắn. Dần dần bạn sẽ bắt đầu phá vỡ sự liên kết giữa những tình huống này với việc hút thuốc lá.
[Nguồn: Chương trình Phòng chống tác hại thuốc lá quốc gia, Trung tâm Truyền thông sức khỏe Trung ương]
Nghe có vẻ nực cười vì ngày nay ai cũng biết rằng hút một điếu thuốc thì cũng tương đương với việc bạn vừa tự tay cắt ngắn tuổi thọ đi vài phút. Nhưng sự thật là 1 thế kỷ trước đây, nhiều bác sĩ đã ra sức quảng bá cho các hãng thuốc lá, khuyến khích hút thuốc lá để bảo vệ sức khỏe.
Giống như nhiều sản phẩm khác, để bán được thuốc lá, nhà sản xuất đưa ra các lý do như: Nghiên cứu chứng minh hút thuốc tốt cho sức khỏe, bác sĩ xác nhận tốt cho sức khỏe; bác sĩ là người hiểu biết, ông chọn thương hiệu XYZ; từ trẻ đến già đều được khuyên là nên hút thuốc, hút tùy thích…
Nếu bạn hỏi một số người phương Tây đứng tuổi, họ cũng khẳng định, đã từng có một thời trẻ em được hút thuốc trong trường học, thậm chí là phần thưởng khi các em có thành tích nào đó!
Dưới đây là một số quảng cáo được công bố chủ yếu là giữa năm 1930 và năm 1960 tại Mỹ và đang được trường Đại học Y khoa Stanford lưu giữ.
Xì gà của Joy [1881] và Marshall [1882]
Thuốc lá đã trở thành một sản phẩm tiêu dùng phổ biến vào cuối thế kỷ 19. Thời đó, các quảng cáo đưa tin:
Hen suyễn, viêm phế quản, sốt mùa hè, cảm cúm, khó thở… Niềm vui của thuốc lá là phương thuốc cho bạn!
Thương hiệu Marshall quảng cáo rằng thuốc lá của họ là liều thuốc kỳ diệu cho tất cả các bệnh về họng, cảm lạnh, sốt, hen suyễn và thậm chí là vấn đề mùi trong hơi thở!
Thương hiệu Happy Thought [1904]: “Bác sĩ biết rõ sứ mệnh của ông, để cứu mạng các bệnh nhân, ông luôn luôn song hành với gói Happy Thougth.”
2. “Thuốc lá của bạn đã được các bác sĩ xác nhận bảo đảm!”
Thương hiệu Lucky Strike [1927 và 1930]
Lucky Strike tìm ra được một lý do thuyết phục cho sự tin tưởng của bạn: “thuốc lá đã bị đốt cháy.” Các bác sĩ đều đồng thuận: không có nguy hiểm gì…
Thương hiệu Old Gold [1930]
“Các bác sĩ và chuyên gia về họng bỏ phiếu bầu Old Gold là tốt nhất cho họng của bạn! Ngay cả họ cũng hút chúng thường xuyên.”
Thương hiệu Chesterfield [1952 và 1953]
Các chuyên gia cũng bỏ phiếu cho Chesterfield… Và lần này, một nghiên cứu “khoa học” đã được thực hiện, chứng minh hút thuốc Chesterfield không gây hại gì cho mũi, họng và các nội tạng!
Thuốc lá Kent [1964]
“Nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng Kent là thuốc tốt nhất.”
Thương hiệu Philip Morris [1944]
Các chuyên gia hàng đầu về mũi và họng khuyến cáo dùng Philip Morris …
Thương hiệu Philip Morris [1936]
Ngành công nghiệp thuốc lá sử dụng các bác sĩ như là những bình phong để quảng bá cho sản phẩm của họ. Khi bạn đã khá bối rối trước việc các thương hiệu ra sức tuyên bố đã được các bác sĩ phê duyệt… họ cũng không ngại ngần đưa các thư ngỏ lên các tạp chí y học để quảng cáo.
Những nghiên cứu khoa học nổi tiếng này là gì? Chúng được thực hiện bởi các phòng thí nghiệm của ngành công nghiệp thuốc lá trong đầu những năm 50, và đã khẳng định tác hại gây ung thư của thuốc lá. Tuy nhiên các kết quả này đã bị công khai phủ nhận và ngành công nghiệp tiếp tục sống trong dối trá của mình. Một ví dụ là trường hợp của nhà nghiên cứu Ragnar Rylander, người Thụy Điển đã làm việc tại Đại học Geneva trong khi đang được tài trợ bởi Philip Morris. Vị này này đã bị kết tội gian lận khoa học trong các nghiên cứu về hút thuốc thụ động, trong khi đó mối quan hệ với Philips Morris chỉ được phát hiện vào năm 2001.
3. “Thuốc lá là sản phẩm dành cho sức khỏe của bạn”
Khi xem các quảng cáo ở trên, người ta không thể không nghĩ rằng ngành công nghiệp thuốc lá đã nhận thức được tác hại từ các sản phẩm của họ. Tại sao tất cả các quảng cáo đều cố chứng minh với chúng ta rằng hút thuốc lá không nguy hiểm đến sức khỏe nếu sự thật đúng là như vậy?
Các sản phẩm hỗ trợ cho người hút thuốc bắt đầu ra hàng…
Nic-o-cin [1935]
“Ăn Nic-o-cin rồi sẽ có thể hút thuốc thoải mái, không cần nghĩ đến chuyện cắt giảm hay bỏ thuốc nữa! Các tác hại của thuốc lá sẽ biến mất một cách kỳ diệu!”
Denicotea [1952]
Mới ở trên, nicotin được cho là vô hại, còn bây giờ nó đã trở thành mối lo bận tâm của ngành y tế [!?]. Các bác sĩ lại được đưa ra để loại bỏ nicotin, chứng minh cho hiệu quả của sản phẩm lọc nicotin. Sau khi sử dụng Denicotea, mọi chuyện sẽ tốt hơn, miệng sạch hơn cho dù có hút thuốc lá….
4. Hãy xem các bác sĩ hút thuốc gì
Các bác sĩ sử dụng loại thuốc nào, thì đó sẽ là chuẩn để cho mọi người theo.
Thương hiệu Camel [1949]
“Bác sĩ là một người hiểu biết. Nếu anh ta hút thuốc lá Camel, hẳn là anh ta có lý do đúng!”
Thương hiệu Kool [1938]
Vị bác sĩ này đã không cho cảm giác thực sự đáng tin cậy …
5. Phần còn lại của hệ thống y tế cũng tham gia quảng cáo
Viceroys [1949] & Fatima [1950]
Không chỉ các bác sĩ đa khoa, bác sĩ tai-mũi-họng, mà các nha sĩ, y tá cũng hoạt động như các đại sứ, quảng bá cho thuốc lá.
Thuốc lá Mell-O-Well [1930]
“Một loại thuốc lá có lợi cho sức khỏe…”
Lucky Strike [1930] & Chesterfield [1931]
“20,679 bác sĩ ủng hộ thuốc Lucky”
Chesterfield còn đưa ra con số lớn hơn…
Country Doctor [Philip Morris] [1947]
Thậm chí còn tốt hơn nữa, là thánh Peter cũng được đưa ra để xác nhận chất lượng thương hiệu.
6. “Thuốc lá, một toa thuốc cho tinh thần!”
Khi thuốc lá không được bán như một toa thuốc trị nhiều bệnh vào cuối thế kỷ 19 nữa, các nhà sản xuất lại sáng tạo ra một thông điệp khác, bác sĩ xem nó như một toa thuốc cho tinh thần.
Old Gold [1938]
7. Hút thuốc ngay từ khi còn trong nôi!
Ngành thuốc lá hẳn cảm thấy tiếc là trẻ con không hút thuốc. Nhưng để bù lại, họ nhắm vào những ông bố bà mẹ còn trẻ, làm cho họ hiểu rằng hút thuốc lá là không nguy hiểm cho em bé của họ…
Churchman [1930] & Kool [1935]
Marlboro [1951]
Sẽ ra sao nếu con bạn khuyên bạn hút thuốc lá?
Camel [1942] & Cavalier [1953]
Quảng cáo cổ vũ những người trẻ tuổi hút thuốc lá, để cho…thoải mái và sành điệu!
8. “Nếu vận động viên hút thuốc, tại sao tôi không thử?”
Bên cạnh các bác sĩ, ai là những người phù hợp cho quảng cáo các sản phẩm sức khỏe? Các vận động viên!
Camel [1937]
Lý do mới trước đây chưa bao giờ gặp: hút thuốc lá giúp tiêu hóa!
Lucky Strike [1928] & Viceroy [1957]
Vinnie Richards và Pancho Gonzales, hai người chơi quần vợt được tài trợ bởi các nhà công nghiệp thuốc lá!
Craven A [1939] & Chesterfield [1946]
Thời đó tennis là một môn thể thao quý phái cũng sẵn lòng cho mượn hình ảnh để quảng bá một số thương hiệu cho các khách hàng nữ.
True [1976]
Với tất cả những gì tôi nghe nói về thuốc lá, tôi đã có sự lựa chọn giữa bỏ thuốc hoặc là hút thuốc True. Tôi quyết định hút thuốc True.
9. Sử dụng các thông điệp “nhạy cảm”
Để bán được thuốc lá, các nhà sản xuất không ngại ngần sử dụng các thông điệp nhạy cảm, kiểu như: hút thuốc làm tăng vẻ quyến rũ và sexy cho phụ nữ, làm tăng nam tính và khả năng sinh lý cho đàn ông… Bạn sẽ tìm thấy đủ loại!
Còn tại Việt Nam, người ta cũng từng lưu truyền câu:
“Thuốc lào nâng cao sĩ diện, thơm mồm, bổ phổi, diệt trùng lao….!”
Do vậy, nếu tương lai các chuyên gia y tế khuyến khích bạn làm một điều nào đó ngược lại so với bây giờ thì có lẽ cũng không có gì quá ngạc nhiên.
Theo vivepub.fr
Đình Vũ
Xem thêm: