Ảnh hưởng của phương pháp đúc với môi trường
Sự phát triển của nền công nghiệp làm gia tăng ô nhiễm môi trường làm điều không thể trách khỏi. Và công nghiệp gia công kim loại tấm không nằm ngoài vấn đề môi trường. Làm thế nào để giảm bớt ảnh hưởng tới môi trường khi gia công kim loại tấm thì hãy cùng Smart Việt Nam hướng tới giải pháp thiết thực, tối ưu nhất đang được áp dụng. Show Những ảnh hưởng môi trường có thể gia công kim loại tấm gây raÔ nhiễm tiếng ồnÔ nhiễm tiếng ồn làm cho người xung quanh khó chịu bởi tiếng ồn vượt quá ngưỡng cho phép. Trong hoạt động chế tạo kim loại tấm, những tiếng ồn vang được phát ra, đặc biệt cường độ gia công càng cao công việc chế tạo càng nhiều lại càng gây nên những tiếng ồn lớn. Làm việc trong môi trường tiếng ồn vượt ngưỡng cho phép có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người lao động. Ô nhiễm không khíÔ nhiễm không khí do gia công chế tạo kim loại tấm chắc chắn sẽ không thể so sánh bằng những ngành công nghiệp sản xuất chế biến khác. Tuy nhiên, các hoạt động cắt gọt, hàn xì sử dụng nguồn năng lượng ánh sáng mạnh để thực hiện thao tác, đồng thời sẽ giải phóng khác loại khí CO2 ra môi trường. Số lượng các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực gia công kim loại tấm nhiều thì sự cộng hưởng khí thải ra môi trường sẽ nhiều lên. Bên cạnh đó, không thể không nhắc đến vấn đề bụi kim loại. Bụi kim loại cực kỳ ảnh hưởng xấu tới sức khỏe con người. Bụi kim loại phát sinh ở các dây chuyền gia công cơ khí như: máy tiện, máy đáng bóng kim loại, máy cắt, khoan, máy mài, máy CNC… Ô nhiễm rác thải kim loại nặng ra môi trườngPhế liệu kim loại sau gia công có khả năng tái chế, song việc tái chế kim loại sẽ trải qua bước nung nóng chảy kim loại và điều đó thải ra môi trường lượng khí không hề nhỏ. Tóm lại các hoạt động của ngành cơ khí chính xác gia công kim loại tấm bao gồm: cắt gọt, đột dập, hàn xì và sơn mài,… là một trong những nguyên nhân góp phần gây nên sự ô nhiễm môi trường nặng nề. Vậy phải làm gì để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực mà gia công kim loại tấm gây ra? Phần giải pháp đề xuất từ Smart Việt Nam sẽ cho ta câu trả lời tốt nhất. Giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường do gia công kim loại tấmSmart Việt Nam, công ty hoạt động trong ngành chế tạo cơ khí chính xác gia công kim loại tấm tiêu biểu đang ứng dụng mô hình sản xuất thân thiện với người lao động và môi trường. *Bài viết liên quan: Công nghiệp gia công kim loại tấm với tính bền vững môi trường Mô hình gia công kim loại tấm mà Smart có máy móc hiện đại và sử dụng công nghệ cao, cải tiến kỹ thuật sản xuất. Đây cũng chính là giải pháp tối ưu nhằm hạn chế những tác hại xấu đến môi trường. Với lý do: Thứ nhất, công nghệ máy móc gia công kim loại tấm truyền thống như: máy cắt tay, khoan tiện thủ công,… có nhiều điểm hạn chế vừa tốn thời gian vừa lãng phí nguyên vật liệu cùng với đó là tạo tiếng ồn và bụi kim loại khối lượng lớn. Thứ hai, ưu điểm của các máy gia công đời mới hiện nay hoàn toàn khắc phục những hạn chế của máy móc cũ. Công nghệ cắt gọt, chấn, đột CNC cho phép thực hiện các thao tác nhanh chóng, tiết kiệm phế liệu và không gây ra tiếng ồn và bụi kim loại vượt ngưỡng cho phép. Cùng với đó, sự hoạt động của các máy móc còn rút ngắn các khâu gia công như mài, đánh bóng đường viền bao,… bởi các được cắt gọt hay đột dập rất ít khi để lại ba – via, đường cắt sắc nét, gọn gàng. Giải pháp tối ưu thận thiện với môi trường áp dụng trong gia công kim loại tấm đó chính là đối mới công nghệ, đổi mới hô hình hoạt động. Smart Việt Nam đang là công ty gia công kim loại tấm thực hiện rất tốt chính sách môi trường nhờ mô hình sản xuất và công nghệ mới nhập khẩu Đức.
Dây chuyền chế tạo kim loại tấm hiện đại sẽ đem đến những giải pháp sản xuất tiến bộ hơn, ít khói bụi ô nhiễm hơn.
ThS. Nguyễn Thị Lài 2. Một số vấn đề môi trường đặc thù trong ngành luyện kim Các vấn đề môi trường đặc thù trong ngành luyện kim, theo từng công đoạn sản xuất chính có thể bao gồm một phần hoặc nhiều yếu tố như sau:
Các lò luyện kim hoạt động trong điều kiện tiêu thụ điện năng lớn và môi trường nhiệt độ cao do đó luôn tiềm ẩn nguy cơ gây sự cố, gây mất an toàn lao động trong quá trình sản xuất. Các sự cố có thể xảy ra như cháy, chập cháy hệ thống điện, rò rỉ khí than, sự cố bục lò luyện kim hoặc thủng thùng nước gang, nước thép, nổ dẫn đến văng kim loại nóng chảy ra xung quanh. Điển hình cho sự cố môi trường này là sự cố dùng axit để nước súc rửa đường ống xả thải trực tiếp ra biển cùng với nước thải sản xuất của Nhà máy liên hợp gang thép Formosa Hà Tĩnh thuộc Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh. Hậu quả của sự cố này là vào tháng 4 năm 2016 xảy ra hiện tượng rất nhiều cá biển chết hàng loạt rồi trôi dạt vào bờ tại vùng biển Vũng Áng (Hà Tĩnh). Hiện tượng này sau đó lan ra vùng biển Quảng Bình, Quảng Trị, Huế. Có nơi mỗi ngày, ngư dân dọc bờ biển vớt được hàng tấn cá chết. Qua phân tích, cả nước biển lẫn nước đầm Lăng Cô (Huế) đều bị ô nhiễm, nồng độ PO4 (chỉ tiêu phú dưỡng) ở tầng đáy gấp đôi chỉ số cho phép, làm tăng độ pH trong nước, nhiều khả năng đây là nguyên nhân làm cá chết hàng loạt. Ngoài ra tảo biển phát triển mạnh, cộng với khí độc ở đáy lồng khiến cá thiếu oxy. Cũng trong thời gian này, một thợ lặn đã tử vong sau khi lặn xuống vùng nước bị ô nhiễm tại khu vực Vũng Áng (Hà Tĩnh).
3.1. Giải pháp ngăn ngừa ô nhiễm
Lựa chọn hướng nhà hợp lý để sử dụng một cách tốt nhất các điều kiện thông gió tự nhiên, góp phần cải thiện môi trường lao động bên trong nhà xưởng. Bố trí hợp lý các công đoạn sản xuất, các khu phụ trợ, kho bãi, khu hành chính và có dải cây xanh ngăn cách. Tỷ lệ cây xanh trên tổng diện tích đất sử dụng của nhà máy tối thiểu phải đạt 15%. Các hệ thống thải khí, ống khói cần bố trí ở các khu vực thuận lợi cho việc giám sát và xử lý. Khu vực bố trí trạm điện, khu xử lý nước thải tập trung, xử lý rác thải cần được đặt ở phía cuối hướng gió chủ đạo của khu vực.
Nghiêm túc thực hiện chế độ vận hành thiết bị công nghệ, định lượng chính xác nguyên vật liệu, nhiên liệu để quá trình diễn ra ở mức độ ổn định cao, giảm bớt lượng chất thải, ổn định thành phần và tính chất của chất thải, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và xử lý chất thải.
Đối với công nghệ sản xuất có sử dụng nhiên liệu đốt, tải lượng các chất ô nhiễm trong khí thải qua ống khói (lò cao) có thể sẽ giảm đi nhiều nếu sử dụng các loại nhiên liệu đốt (than, dầu) có hàm lượng các chất gây ô nhiễm nhỏ nhất.
(2) Xử lý nước thải - Nước thải sinh hoạt: chứa nhiều chất hữu cơ được thu gom, xử lý bằng hệ thống bể tự thoại, bể xử lý sinh học đạt tiêu chuẩn trước khi thoát ra ngoài môi trường. - Nước thải nhà máy cốc hóa: Nước thải trong quá trình dập cốc có chứa nhiều hóa chất độc hại như phenol, amoniac, dầu và các tạp chất khác. Vì vậy hệ thống xử lý nước thải trong dập cốc là một hệ thống các công trình được tổ chức, bố trí hợp lý nhằm tách các chất ra khỏi nước thải:+ Xử lý phenol: phương pháp cơ học + phương pháp sinh học. - Nước thải từ quá trình thủy luyện, điện phân: Quá trình thủy luyện và điện phân hiện được sử dụng trong chế biến các kim loại bao gồm: chì, kẽm và thiếc, đồng. Các dung dịch sử dụng trong điện phân là các dung dịch mang tính axit, vì vậy các dung dịch này cần được thu hồi, xử lý và sử dụng tuần hoàn cho quá trình sản xuất.
(3) Xử lý chất thải rắnCác loại chất thải rắn trong luyện kim đang được xử lý bằng các phương pháp sau:- Chất thải rắn sinh hoạt thu gom riêng và ký hợp đồng với đơn vị có chức năng thu gom, xử lý theo quy định.- Xỉ từ quá trình luyện kim được sử dụng làm phụ gia cho nhà máy xi măng.- Gạch chịu lửa, phế thải thu gom để san lấp mặt bằng hoặc bán cho các cơ sở tái chế.- Vảy sắt từ máy đúc, cán thu hồi và đưa trở lại làm nguyên liệu thiêu kết.- Bụi thu được từ hệ thống lọc bụi thu hồi và đưa trở lại làm nguyên liệu thiêu kết.- Chất thải rắn nguy hại (giẻ lau dính dầu mỡ, bóng đèn huỳnh quang thải, bùn thải từ hệ thống xử lý nước thải….) thu gom riêng theo quy định và ký hợp đồng với đơn vị chức năng xử lý.- Bùn thải: với thành phần kim loại hữu ích (nếu có) quay vòng làm hồi liệu cho dây chuyền công nghệ nhằm tận thu các thành phần kim loại hữu ích. Nếu không tận thu, bùn thải sẽ được thu gom và xử lý giống chất thải nguy hại.- Bã thải: Bã thải sinh ra dưới dạng sản phẩm trung gian của quá trình tinh luyện chì thô có chứa thành phần hữu ích bao gồm Au, Ag, As, Bi, Cu, Sb, Sn, Zn… Bã thải của quá trình hòa tách kẽm có chứa các thành phần hữu ích bao gồm (Ni, Co, Cu và Cd)… Bùn dương cực của quá trình điện phân tinh luyện đồng có chứa kim loại quý hiếm (Au, Ag). Các thành phần hữu ích này cần được thu hồi trong bã thải để tránh phát thải các chất độc hại vào môi trường. 3.3. Quan trắc (monitoring) môi trường Mục tiêu của chương trình quan trắc chất lượng môi trường là thu thập một cách liên tục các thông tin về sự biến đổi chất lượng môi trường, để kịp thời phát hiện những tác động xấu đến môi trường của dự án và đề xuất các biện pháp ngăn ngừa và giảm thiểu ô nhiễm. Mặt khác quan trắc chất lượng môi trường của khu vực còn nhằm bảo đảm cho các hệ thống xử lý ô nhiễm, hệ thống xử lý nước thải, hệ thống xử lý khí thải và các hệ thống khác trong khu vực hoạt động của nhà máy luyện kim có hiệu quả, bảo đảm chất lượng nước và khí thải sau khi xử lý đạt tiêu chuẩn xả vào nguồn nước và vào môi trường không khí theo quy định.Nội dung của chương trình quan trắc chất lượng môi trường bao gồm :
4. Kết luậnTrong ngành công nghiệp luyện kim nói chung, quá trình sản xuất phải qua nhiều công đoạn và sử dụng nhiều loại nguyên, nhiên nhiên liệu, hóa chất… với khối lượng lớn và mỗi công đoạn sản xuất đều phát sinh các chất thải (rắn, khí, bụi, nhiệt dư và nước thải) có khối lượng lớn, là nguồn thải có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Nghiên cứu xác định chính xác các nguồn phát sinh chất thải trong công nghiệp luyện kim nói chung và luyện từng loại khoáng sản nói riêng, đặc điểm của từng dạng chất thải sẽ giúp cho việc đề xuất, đưa ra các giải pháp công nghệ xử lý phù hợp cho từng đối tượng nhà máy luyện kim, qua đó, giảm thiểu tối đa nguy cơ gây ô nhiễm môi trường của ngành công nghiệp luyện kim là đóng góp của nhiệm vụ KHCN cho sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp luyện kim và bảo vệ môi trường của Việt Nam. |