Ốc bươu đen còn có tên gọi là ốc lác, ốc nhồi. Trước đây, ốc bươu đen sinh sống rất nhiều trong tự nhiên, nhưng hiện nay loài này trong tự nhiên giảm đáng kể. Ôc bươu đen ngày nay đã trở thành món đặc sản tại các quán ăn và nhà hàng sang trọng nơi thành thị. Do đó, nuôi ốc bươu hiện đang là mô hình kiếm ra tiền cho bà con nông dân.
Thịt ốc tính hàn, vị ngọt, thành phần chủ yếu là chất đạm, mỡ, cacbua hydrrat, canxi, photpho, sắt, các vitamin B2, PP, A đều là những dưỡng chất có lợi cho sức khoẻ.
Trị viêm loét
Nếu bị viêm loét ở niêm mạc miêng, lưỡi, má, dùng 2 đến 3 vỏ ốc nhồi rửa sạch và phơi khô, sau đó sao vàng và tán mịn, cỏ nhọ nồi 50g rửa sạch và phơi khô, trộn đều hỗn hợp và châm nhẹ vào chỗ loét.
Chữa đi tiểu nhiều
Ốc nhồi 300g, rửa sạch thả vào nước gạo ngâm sau một đêm để ra hết đất, rồi rửa sạch hấp cách thủy, ăn thân ruột ốc và uống nước ốc, ngày ăn 1 lần, ăn trong 5 ngày.
Chữa đại tiện không thông
Ốc nhồi 500g, gừng 3 lát, muối vừa đủ. Ốc nhồi ngâm nước vo gạo, rửa sạch, gừng giã nhỏ, cùng muối cho vào ốc trộn đều cho ngấm đem hấp cách thủy, khi chín cho bệnh nhân ăn ốc chắt lấy nước uống làm nhiều lần trong ngày. Ăn trong 3 5 ngày.
Chữa đau tim đột ngột
Báo Sức khỏe Đời sống dẫn lại bài thuốc của PGS TS Phạm Xuân Sinh cho biết dùng vỏ ốc nhồi rửa sạch, phơi khô, gỗ cây thông chẻ nhỏ đốt và tán thành bột mịn. Sau đó lấy khoảng 8g gỗ trầm hương và sắc lấy nước. Dùng hỗn hợp quấy đều và uống từ 3 đến 5 lần.
Trị hen suyễn, thấp khớp
Dùng thịt của 2 đến 3 con ốc sên lớn, sau đó rửa qua phèn chua khoảng 5% và nướng vàng, thái mỏng và sắc lấy nước đặc. Dùng 50g măng tre tươi sau khi đã rửa sạch và thái nhỏ, giã nát vắt lấy dịch. Trộn đều hỗn hợp và dùng để uống 1 đến 2 lần tron ngày.
Chữa sỏi đường tiết niệu
Ốc nhồi 200g, rượu trắng 200ml. Ốc nhồi ngâm nước vo gạo, rửa sạch. Cho rượu vào ốc, đem hấp cách thủy, khi ốc chín, chắt lấy rượu, cho bệnh nhân ăn ốc ngày 1 lần, rượu chia uống 3 lần trong ngày. Dùng thuốc 5 7 ngày.
Chữa viêm xương
Ốc nhồi 200g, rau hẹ 50g, gừng 3 lát. Ốc nhồi ngâm sạch đem hấp cách thủy cùng lá hẹ, gừng, ăn ngày 1 lần cả cái lẫn nước. Dùng 10 15 ngày.
Chữa say rượu mệt mỏi không tỉnh
Ốc nhồi 10 con, mía đỏ 1 tím. Mía tím ép lấy nước, cho vào ốc đã rửa sạch đem hấp cách thủy sau 30 phút, ốc chín chắt lấy nước cho bệnh nhân uống ngày 2 3 lần.
Chữa kiết lỵ
Ốc nhồi 200g, lá mơ 30g, muối mắm vừa đủ. Ốc đập lấy thân, rửa sạch thái miếng mỏng ướp gia vị. Lá mơ rửa sạch thái nhỏ cho vào ốc trộn đều, đem hấp cách thủy, khi chín ăn ngày 1 lần, ăn trong 3 5 ngày.
Chữa sốt nóng, vàng da, tiểu ít
Ốc nhồi 500 2.000g, nấm hương 20g, thịt nạc 60g. Ốc ngâm nước sạch 1 2 ngày, đem đập lấy phần thịt ốc, rửa sạch nhớt, thái lát; nấm hương ngâm rửa sạch để ráo nước, thái nhỏ; thịt nạc thái cùng trộn lẫn với ốc và nấm hương, thêm gia vị hành, gừng, bột tiêu, muối, dấm; để 15 phút. Xào to lửa với dầu đến chín, thêm nước dùng, đun cho sôi đều. Ăn nóng.
Chữa lợi và niêm mạc lở loét, lưỡi rộp
Vỏ ốc 2 cái, cỏ nhọ nồi 50g. Vỏ ốc sao với cát, tán mịn; cỏ nhọ nồi sấy khô, tán bột. Trộn đều hai thứ bột. Xát vào răng lợi nhiều lần trong ngày.
Trị táo bón
Thịt ốc đồng 100g, gạo nếp 50g. Cho ốc đồng với gạo nếp vào nồi nấu thành cháo để ăn.
Chữa trĩ
Ốc đồng sống 1 con, băng phiến. Gỡ yếm ốc ra, rồi đặt băng phiến vào miệng ốc. Một lúc thì miệng ốc tiết nước ra lấy nước đó bôi vào trĩ.
Trị đái dắt
Ốc đồng 30 con, lá tre 20g. Ngâm ốc trong nước sạch cho nhả hết bùn, rửa sạch vỏ, cho vào nồi luộc với lá tre để ăn.
Trị đau dạ dày, ợ chua
Vỏ ốc đồng, đường đỏ. Vỏ ốc đồng sấy khô nghiền bột rồi nuốt với đường đỏ mỗi lần uống 15g.
Cách chọn và làm chế biến ốc
Nếu khi các mẹ chạm tay vào miệng ốc, chúng thụt sâu vào bên trong. Đó là những con ốc còn sống và rất tươi.
Còn khi cầm con ốc lên nghe nặng mùi, quan sát thấy lớp mày cứng của ốc thụt sâu vào bên trong, thì chắc chắn ốc đã chết. Ngoài ra, chỉ cần thả vào trong chậu nước, ốc chết sẽ nổi sấp với miệng quay xuống dưới.
Những con ốc béo là những con có mày nằm sát trên miệng ốc, ốc gầy ốm thì lớp mày đó thụt sâu vào bên trong.
Để làm sạch nhớt và bùn đất trong ốc, các mẹ chỉ cần ngâm ốc trong nước vo gạo khoảng 2 tiếng đồng hồ là chúng sẽ nhả hết bùn đất. Bên cạnh đó, các mẹ có thể cho ít ớt bột, ớt trái đã giã vào trong nước ngâm ốc. Ngoài ra, sử dụng giấm ăn pha vào nước ngâm ốc cũng là một cách giúp làm sạch chúng.
Lấy thịt ốc ra khỏi vỏ rất đơn giản. Các mẹ lấy con dao nhỏ khẽ cậy miệng ốc ra, lấy đầu đũa đẩy nhẹ thịt ốc vào trong một lúc, sau đó cầm con ốc vẩy mạnh, ốc sẽ rơi ra khỏi vỏ. Bỏ phần đuôi ốc, cho phần thịt vào bóp sơ với nước giấm, rửa lại bằng nước sạch và bắt đầu chế biến thành những món ngon ưa thích.
Để khử mùi tanh
Lót một lớp lá chanh và sả ở đáy nồi.
Luộc hoặc xào ốc với một chút cơm mẻ không chỉ khử mùi tanh mà món ốc sẽ thơm dậy mùi rất đặc biệt.
Ăn ốc đúng cách
Tuy giàu dinh dưỡng nhưng do đặc điểm môi trường sống, các loại ốc rất có nguy cơ nhiễm ký sinh trùng cũng như có nhiều mầm bệnh, gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Bởi vậy nếu ăn loại ốc chưa chế biến kỹ, thai phụ có thể nhiễm sán từ ốc [sán từ ốc có thể vào cơ thể người, cư trú ở phổi và gan, sinh ra các bệnh sán lá phổi, sán lá gan] sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Chính vì vậy, mẹ bầu cần chú ý chỉ nên ăn ốc đã được làm sạch sẽ và chế biến chín kỹ nhé.
Ngoài ra, bà bầu cần phải lưu ý về tính cân đối và hợp lý của các thực phẩm cũng như chế độ ăn đa dạng chứ không nên chỉ vì thích mà ăn nhiều một món ốc. Một tuần chỉ nên ăn 1 2 bữa ốc, còn với những bà bầu bị rối loạn tiêu hóa trong thời gian dài, bị loét bao tử thì nên tránh ốc.
Chế biến ốc an toàn
Để có được các món ăn từ ốc an toàn, chị em cần lưu ý:
Nên mua ốc ngoài chợ về nhà tự chế biến vì nếu dùng thức ăn ở tiệm, ốc có thể chỉ được rửa vội, sơ sài trước khi chế biến nên không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Cần rửa sạch và ngâm ốc bằng nước vo gạo hoặc nước muối pha loãng khoảng 1 2 giờ trước khi chế biến để ốc nhả hết bùn ra.
Nếu không có thời gian, hãy pha nước chanh, giấm chua hoặc ớt thật cay rồi cho ốc vào ngâm để chúng nhanh chóng nhả chất bẩn ra hết.
Không nên ăn dạng tái chanh, bóp giấm mà phải chế biến cho thật chín.
Khi làm món ốc luộc, có thể cho vào một nồi ít lá chanh, sả để khử mùi tanh.
Đối với các loại hải sản có lớp vỏ cứng như ốc thì bạn không nên để phần vỏ của chúng bị tổn hại. Nếu bạn chưa sơ chế chúng, thì bạn chỉ cần cho chúng vào túi vải sạch và cấp ẩm thường xuyên cho chúng là được. Với cách này thì bạn hoàn toàn có thể giữ ốc sống them từ 2 đến 3 ngày mà không cần dùng đến tủ lạnh. Tuy nhiên nếu để như vậy, ốc sẽ bị đói do thiếu thức ăn khiến ốc bươu gầy đi và ăn sẽ không còn ngon. Tốt nhất là bạn nên dùng càng nhanh càng tốt.
Đối với phần ốc đã được làm sạch thì bạn nên cho chúng vào bọc nhựa hoặc hộp nhựa rồi cho vào ngăn đông tủ lạnh là có thể giữ thịt ốc tươi trong vòng 1 tuần.