Có xét nghiệm máu để chẩn đoán viêm gan B không?
Có một xét nghiệm máu để chẩn đoán viêm gan B đơn giản mà bác sĩ hoặc phòng mạch của bạn có thể yêu cầu gọi là “loạt xét nghiệm máu để chẩn đoán viêm gan B”. Mẫu máu này có thể được lấy tại phòng khám của bác sĩ.
Có 3 xét nghiệm thường gặp tạo nên loạt xét nghiệm máu này.Đôi khi bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu lại sáu tháng sau lần thăm khám đầu tiên để xác nhận tình trạng viêm gan B của bạn. Nếu bạn nghĩ rằng gần đây bạn đã bị nhiễm viêm gan B, có thể cần đến 9 tuần trước khi phát hiện được siêu vi khuẩn trong máu bạn.
Kết quả xét nghiệm máu để chẩn đoán viêm gan B của bạn có thể khó hiểu, vì vậy bạn muốn chắc chắn về chẩn đoán của mình – bạn có bị nhiễm viêm gan B không, bạn đã bình phục sau khi bị nhiễm viêm gan B chưa, hay bạn có bị nhiễm viêm gan B mạn tính không?
Ngoài ra, rất hữu ích nếu bạn yêu cầu một bản sao bằng văn bản các xét nghiệm máu của bạn để bạn hiểu rõ xét nghiệm nào là dương tính hay âm tính.
Ba xét nghiệm nào tạo thành "loạt xét nghiệm máu để chẩn đoán viêm gan B"?
Loạt xét nghiệm máu để chẩn đoán viêm gan B chỉ cần một mẫu máu nhưng bao gồm ba xét nghiệm cần thiết để đưa ra chẩn đoán cuối cùng:
HBsAg [kháng nguyên bề mặt viêm gan B]
HBsAb hoặc anti-HBs [kháng thể bề mặt viêm gan B]
HBcAb hoặc anti-HBc [kháng thể lõi viêm gan B]
Kháng nguyên bề mặt viêm gan B [HBsAg] là gì?
Kết quả xét nghiệm HBsAg "dương tính" hoặc “có phản ứng” nghĩa là người đó bị nhiễm siêu vi khuẩn viêm gan B, có thể là bệnh "cấp tính" hoặc "mạn tính". Những người bị nhiễm bệnh có thể lây siêu vi khuẩn sang người khác qua máu của họ.
Kháng thể bề mặt viêm gan B [HBsAb hoặc anti-HBs] là gì?
Kết quả xét nghiệm HBsAb [hoặc anti-HBs] "dương tính" hoặc “có phản ứng” cho thấy một người hoặc đã đáp ứng thành công với vắc-xin viêm gan B hoặc đã bình phục sau khi nhiễm viêm gan B cấp tính. Kết quả này [cùng với kết quả HbsAg âm tính] có nghĩa là bạn được miễn dịch với [bảo vệ khỏi] bệnh viêm gan B trong tương lai.
Kháng thể lõi viêm gan B [HBcAb] là gì?
HBcAb là một kháng thể vốn là một phần của siêu vi khuẩn - nó không có tác dụng bảo vệ. Kết quả xét nghiệm HBcAb [hoặc anti-HBc] "dương tính" hoặc "có phản ứng" cho thấy tình trạng nhiễm bệnh trong quá khứ hoặc hiện tại. Giải thích kết quả xét nghiệm này phụ thuộc vào kết quả của hai xét nghiệm còn lại. Sự xuất hiện của nó cùng với kháng thể bề mặt bảo vệ [HBsAb hoặc anti-HBs dương tính] cho thấy tình trạng nhiễm bệnh trước đó và đã bình phục. Với người nhiễm bệnh mạn tính, nó thường xuất hiện với siêu vi khuẩn [HbsAg dương tính].
Is there a blood test for hepatitis B?
There is a simple hepatitis B blood test that your doctor or health clinic can order called the “hepatitis B blood panel”. This blood sample can be taken in the doctor’s office.
There are 3 common tests that make up this blood panel. Sometimes the doctor may ask to check your blood again six months after your first visit to confirm your hepatitis B status. If you think you have been recently infected with hepatitis B, it can take up to 9 weeks before the virus will be detected in your blood.
Understanding your hepatitis B blood test results can be confusing, so you want to be sure about your diagnosis – are you infected with hepatitis B, have you recovered from a hepatitis B infection, or do you have a chronic hepatitis B infection?
In addition, it is helpful if you request a written copy of your blood tests so that you fully understand which tests are positive or negative.
What three tests make up the "hepatitis B blood panel"?
The hepatitis B blood panel requires only one blood sample but includes three tests that are needed to make a final diagnosis:
HBsAg [hepatitis B surface antigen]
HBsAb or anti-HBs [hepatitis B surface antibody]
HBcAb or anti-HBc [hepatitis B core antibody]
What is the hepatitis B surface antigen [HBsAg]?
A "positive" or “reactive” HBsAg test result means that the person is infected with the hepatitis B virus, which can be an "acute" or a "chronic" infection. Infected people can pass the virus on to others through their blood.
What is the hepatitis B surface antibody [HBsAb or anti-HBs]?
A "positive" or “reactive” HBsAb [or anti-HBs] test result indicates that a person has either successfully responded to the hepatitis B vaccine or has recovered from an acute hepatitis B infection. This result [along with a negative HbsAg result] means that you are immune to [protected from] a future hepatitis B infection.
What is the hepatitis B core antibody [HBcAb]?
The HBcAb is an antibody that is part of the virus- it does not provide protection. A "positive" or "reactive" HBcAb [or anti-HBc] test result indicates a past or present infection. The interpretation of this test result depends on the results of the other two tests. Its appearance with the protective surface antibody [positive HBsAb or anti-HBs] indicates prior infection and recovery. For chronically infected persons, it will usually appear with the virus [positive HBsAg].
Anti HBs là một trong những chỉ số quan trọng giúp đánh giá liệu cơ thể chúng ta có được an toàn trước sự tấn công của virus viêm gan B hay không. Vậy để tìm hiểu rõ hơn về xét nghiệm Anti HBs, chỉ số Anti HBs bao nhiêu là an toàn bạn hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé!
Xét nghiệm Anti HBs là gì?
“Hepatitis B surface antibody” hay được viết tắt là Anti HBs, chính là kháng thể chống lại virus viêm gan B do cơ thể chúng ta sản sinh.
Theo cơ chế miễn dịch dịch thể, khi cơ thể phơi nhiễm với virus viêm gan B, vỏ bọc protein trên bề mặt virus [kháng nguyên] sẽ kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể sản sinh kháng thể dịch thể để chống lại sự xâm nhập của virus, bao gồm:
- Kháng thể IgM: được sản xuất ra đầu tiên, nhằm kích thích hệ thống miễn dịch, thúc đẩy quá trình thực bào virus và trung hòa độc tố, tuy nhiên IgM thường xuất hiện trong giai đoạn cấp tính, sau đó giảm dần và biến mất.
- Kháng thể IgG: sau IgM, hệ thống miễn dịch tăng sản xuất IgG để tiếp tục chống lại virus viêm gan B. Đặc biệt một số IgG sẽ trở thành tế bào nhớ, có tác dụng kích thích cơ thể sản xuất kháng thể đặc hiệu chống lại virus viêm gan B ngay khi chúng tấn công cơ thể vào những lần tiếp theo.
Các kháng thể đặc hiệu chống lại virus viêm gan B do cơ thể sản sinh ra được gọi là Anti HBs, chúng thường được hình thành trong các trường hợp sau:
- Người bệnh viêm gan B cấp tính, nhưng cơ thể có khả năng tự đào thải virus và hình thành kháng thể đặc hiệu. Những người này, cơ thể hoàn toàn miễn nhiễm với virus viêm gan B và không cần lo lắng về nguy cơ lây nhiễm.
- Người đã được tiêm đủ mũi vaccine viêm gan B giúp cơ thể có thể hình thành kháng thể phòng bệnh là Anti HBs.
Xét nghiệm Anti HBs chính là xét nghiệm đo nồng độ kháng thể kháng virus viêm gan B có trong máu, qua đó đánh giá được khả năng bảo vệ cơ thể trước sự tấn công của virus viêm gan B.
Xét nghiệm Anti HBs không chỉ cho biết trong cơ thể bạn có kháng thể kháng virus viêm gan B không, mà còn cho biết chính xác nồng độ Anti HBs trong cơ thể, nhằm giúp đánh giá lượng kháng thể có đủ để bảo vệ cơ thể an toàn trước sự tấn công của virus hay không. Do có thể bạn có Anti HBs dương tính nhưng chỉ số Anti Hbs thấp không đảm bảo thì khi phơi nhiễm với virus viêm gan B bạn vẫn có nguy cơ mắc bệnh.
Chỉ số Anti Hbs được chia thành 3 bậc:
- Chỉ số Anti-HBs ở mức từ 0-10IU/ml cho thấy cơ thể gần như không có khả năng chống lại sự sâm nhập của virus HBV khi bị phơi nhiễm.
- Chỉ số Anti-HBs ở mức 10-100IU/ml cho thấy cơ thể đã có kháng thể chống lại virus do đã được tiêm vaccine trước đó nhưng yếu và chúng ta có thể cần phải tiêm lại 1 mũi vắc xin để nhắc lại nhằm tăng cường kháng thể.
- Chỉ số Anti-HBs lớn hơn 100-1000IU/ml đây là chỉ số Anti Hbs an toàn, cơ thể có khả năng chống lại sự xâm nhập của virus HBV.
Khi nào cần xét nghiệm Anti HBs?
Bạn thường được chỉ định xét nghiệm Anti HBs trong các trường hợp sau:
- Những người phơi nhiễm với virus viêm gan B: khi bạn nghi ngờ mình có thể bị nhiễm virus thông qua tiếp xúc với máu, quan hệ tình dục không an toàn với người bị viêm gan B.
- Những người đang điều trị bệnh viêm gan B.
- Người sống tại vùng có tỷ lệ mắc viêm gan B cao.
- Trẻ có mẹ nhiễm virus viêm gan B.
- Các trường hợp bị men gan cao bất thường.
- Người nghiện ma túy, nhiễm HIV.
- Trước khi tiêm vaccine phòng virus viêm gan B.
Bệnh phẩm để xét nghiệm Anti Hbs là máu, trước khi xét nghiệm bạn không cần kiêng cữ các vấn đề ăn uống nào cả. Sau khi lấy máu, bệnh phẩm sẽ được gửi lên phòng thí nghiệm để phân tích, kết quả xét nghiệm sẽ có nhanh trong khoảng 30 phút.
Cần làm gì để đạt chỉ số Anti HBs an toàn?
Chỉ số Anti HBs an toàn có thể bảo vệ được cơ thể chống lại sự tấn công của virus HBV. Tùy vào tình trạng cơ thể âm tính hoặc dương tính với HBV, sẽ có những phương pháp tăng kháng thể khác nhau.
Với người chưa bị nhiễm virus viêm gan B
Đối với người chưa bị nhiễm virus viêm gan B, cách tốt nhất để giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại sử xâm nhập của Virus viêm gan B là tiêm vaccine phòng viêm gan B để kích thích cơ thể sản sinh Anti HBs.
Trước khi tiêm vaccine bạn sẽ được làm xét nghiệm Anti HBs và xét nghiệm HBsAg [đây là một loại kháng nguyên chính của virus viêm gan B, nếu HbsAg dương tính chứng tỏ bạn đã mắc viêm gan B]. Trong trường hợp HBsAg âm tính, và lượng Anti HBs trong cơ thể bạn không an toàn thì việc tiêm vaccine phòng bệnh mới được thực hiện.
Vaccine viêm gan B được khuyến cáo tiêm 3 mũi, mang tới khả năng phòng nhiễm virus tới 95%. Tuy nhiên chỉ số Anti HBs có thể giảm dần theo thời gian, vậy nên sau khi tiêm phòng 5-10 năm, bạn cần làm xét nghiệm kiểm tra nồng độ kháng thể Anti HBs, nếu chỉ số Anti HBs dưới 10UI/l bạn cần tiêm nhắc lại để đảm bảo đạt chỉ số Anti HBs an toàn.
Với trẻ sơ sinh nên được tiêm một mũi vaccine phòng viêm gan B ngay trong 24 giờ sau sinh [đây là thời gian hiệu quả nhất]. Đặc biệt với trẻ sơ sinh có mẹ bị nhiễm virus viêm gan B, bên cạnh mũi vaccine như các bé khác, trẻ cần được tiêm 1 mũi kháng thể HBIg trong 12-24 giờ sau sinh nhằm tạo miễn dịch thụ động. Khi trẻ 15-18 tháng tuổi, cần cho trẻ làm xét nghiệm Anti HBs và xét nghiệm HBsAg để xác định cơ thể đã sinh kháng thể và trẻ không bị nhiễm HBV từ mẹ.
Tiêm phòng viêm gan B là cách duy nhất để một cơ thể chưa tiếp xúc với virus viêm gan B đạt được chỉ số Anti Hbs an toàn, đồng thời vaccine cũng rất an toàn cho trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và người trưởng thành do đó được khuyến khích tiêm chủng phổ biến trong cộng đồng.
Với người đã bị nhiễm virus viêm gan B
Đối với những người đã bị nhiễm virus viêm gan B thì việc tiêm vaccine là không có tác dụng. Do tiếp xúc với kháng nguyên của virus, cơ thể người bệnh vẫn có khả năng sản sinh kháng thể tiêu diệt virus, tuy nhiên sẽ không thể đạt chỉ số Anti HBs an toàn giúp tiêu diệt hết lượng virus trong cơ thể.
Khi đã bị nhiễm viêm gan B để hạn chế mức độ nguy hiểm của bệnh, bạn cần đi thăm khám và thực hiện điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
Mục đích của xét nghiệm Anti HBs
Xét nghiệm Anti Hbs là một trong những xét nghiệm thường quy được chỉ định khi bạn muốn kiểm tra các vấn đề liên quan đến bệnh viêm gan B.
– Đối với người bình thường chưa được tiêm vaccine: xét nghiệm sẽ cho biết trong cơ thể của bạn có chứa kháng thể kháng virus viêm gan B không, và cụ thể nồng độ kháng thể ở mức độ nào có đủ để chống lại sự xâm nhập của virus không để từ đó có kế hoạch tiêm chủng phù hợp.
– Đối với người đã được tiêm vaccine: việc kiểm tra nồng độ Anti HBs trong cơ thể định kỳ là cần thiết giúp biết được cơ thể có sản sinh kháng thể hay không và lượng kháng thể có đủ để phòng bệnh không.
– Đối với người đang điều trị viêm gan B: kiểm tra nồng độ Anti HBs giúp xác định được khả năng chống lại virus của cơ thể, đáp ứng của cơ thể với việc điều trị để từ đó có hướng điều trị thích hợp.
Thực hiện xét nghiệm Anti HBs ở đâu?
Xét nghiện Anti HBs là một trong những xét nghiệm khá phổ biến hiện nay, vậy nên bạn có thể dễ dàng thực hiện xét nghiệm tại các địa điểm sau ngay trong tỉnh thành mà bạn lưu trú:
Thực hiện tại bệnh viện tuyến tỉnh
Hiện nay tất cả các bệnh viên từ tuyến tỉnh trở lên trên cả nước đều có đủ phương tiện, nhân lực để thực hiện xét nghiệm Anti HBs cùng nhiều xét nghiệm liên quan tới viêm gan B khác để phục vụ công tác khám và chữa bệnh. Vậy nên trong các trường hợp sau bạn có thể đến các bệnh viên đa khoa tỉnh nơi mình sống để thực hiện xét nghiệm:
- Nghi ngờ mình bị nhiễm viêm gan B hoặc có yếu tố phơi nhiễm với viêm gan B.
- Kiểm tra định kỳ nồng độ kháng thể kháng viêm gan B trong cơ thể của mình.
- Người bệnh viêm gan B muốn theo dõi sức khỏe trong quá trình điều trị.
Ngoài ra, tại các bệnh viên công lập, nếu bạn có kèm theo bảo hiểm y tế thì sẽ tiết kiệm được chi phí khám bệnh, xét nghiệm khá đáng kể.
Tại trung tâm y tế dự phòng tỉnh
Hiện nay, hầu hết các tỉnh thành đều có Trung tâm y tế dự phòng, nơi đây có chức năng thực hiện xét nghiệm Anti HBs và tiêm chủng vaccine cho người dân. Vậy nên, trong trường hợp:
- Bạn muốn thực hiện tiêm phòng vaccine viêm gan B.
- Định lượng kháng thể Anti HBs sau khi tiêm phòng.
Bạn có thể đến Trung tâm y tế dự phòng để thực hiện xét nghiệm. Việc tiêm vaccine tại các Trung tâm y tế dự phòng thường không cần phải chờ đợi lâu do nguồn vaccine viêm gan B hiện nay khá dồi dào.
Lời kết:
Xét nghiệm Anti HBs là một xét nghiệm quan trọng giúp đánh giá được khả năng chống lại virus HBV khi chúng xâm nhập vào cơ thể. Vậy nên với những người chưa bị nhiễm virus viêm gan B, một kết hoạch tiêm chủng viêm gan B là rất cần thiết để cơ thể đạt chỉ số Anti HBs an toàn, bảo vệ tốt hơn sức khỏe bản thân.
Tài liệu tham khảo:
- //vsh.org.vn/xet-nghiem-anti-hbs-xac-dinh-khang-the-voi-virus-viem-gan-b.htm
- //benhvienthucuc.vn/anti-hbs-la-gi-anti-hbs-bao-nhieu-la-binh-thuong/
- //tongdaiykhoa.com/xet-nghiem-anti-hbs-la-gi/