De cương luật so sánh đại học luật hà nội

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI VIỆN LUẬT SO SÁNH

ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC

LUẬT HỌC SO SÁNH

HÀ NỘI - 2017

BẢNG TỪ VIẾT TẮT

2

BT

Bài tập

CAND

Công an nhân dân

GV

Giảng viên

GVC

Giảng viên chính

KTĐG

Kiểm tra đánh giá

LVN

Làm việc nhóm

NC

Nghiên cứu

TC

Tín chỉ

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI VIỆN LUẬT SO SÁNH

Hệ đào tạo: Tên môn học: Số tín chỉ: Loại môn học:

1 2

3 4 5 6

8.

Chính quy - Cử nhân luật Luật học So sánh 03 Tự chọn

1. THÔNG TIN VỀ GIẢNG VIÊN PGS. TS. Nguyễn Thị Ánh Vân - GVC, Viện trưởng Viện luật so sánh E-mail: TS. Nguyễn Toàn Thắng - GV, Phó Viện trưởng Viện Luật so sánh Email: TS. Đào Lệ Thu - GV, Giám đốc Trung tâm So sánh Luật công E-mail: ThS. Phạm Quý Đạt - GV E-mail: ThS. Đỗ Thị Ánh Hồng - GV E-mail: ThS. Đặng Thị Hồng Tuyến - GV E-mail: 7. Bùi Thị Minh Trang - GV E-mail: ThS. Phạm Minh Trang - GV E-mail: 9. ThS. Hà Thị Út - GV

E-mail: Văn phòng Viện Luật So sánh Phòng 301 và 302, nhà K4, Trường Đại học Luật Hà Nội Số 87, đường Nguyễn Chí Thanh, quận Đống Đa, Hà Nội Điện thoại: 04. 37736090 Giờ làm việc: 7h30 - 17h00 hàng ngày [trừ thứ Bảy, Chủ nhật và ngày nghỉ lễ] 3

2. MÔN HỌC TIÊN QUYẾT - Lí luận nhà nước và pháp luật; - Luật hiến pháp. 3. TÓM TẮT NỘI DUNG MÔN HỌC Luật học so sánh là môn học cung cấp cho người học những kiến thức cơ bản về các dòng họ pháp luật chủ đạo trên thế giới thông qua phương pháp tiếp cận so sánh luật.

-

Môn học gồm hai nhóm vấn đề chính: [1] Lí luận chung về luật học so sánh; [2] Các dòng họ pháp luật chủ đạo trên thế giới và một số chế định pháp luật đặc thù của những hệ thống pháp luật điển hình. Cụ thể: Khái niệm, sự hình thành và phát triển của luật học so sánh; Phương pháp nghiên cứu của luật học so sánh; Kĩ năng sử dụng phương pháp nghiên cứu so sánh; Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luật học so sánh; Phân nhóm các hệ thống pháp luật; Sự hình thành và phát triển của dòng họ Civil Law;

Cấu trúc và nguồn luật của các hệ thống pháp luật thuộc dòng họ civil law; Một số hệ thống pháp luật thuộc dòng họ Civil Law; Những vấn đề cơ bản về dòng họ pháp luật XHCN; Sự hình thành và phát triển của dòng họ Common Law; Một số hệ thống pháp luật điển hình của dòng họ Common Law; Pháp luật ở các quốc gia chịu ảnh hưởng của đạo Hồi; Đào tạo luật và nghề luật ở các nước trên thế giới.

4. NỘI DUNG CHI TIẾT CỦA MÔN HỌC

3. 4.

Vấn đề 1. Nhập môn luật học so sánh Khái niệm luật học so sánh Sự hình thành và phát triển của luật học so sánh Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luật học so sánh Phân nhóm các hệ thống pháp luật trên thế giới 4

5.

Môn học luật học so sánh

3. 4.

1. 2.

Vấn đề 2. Dòng họ Civil Law Sự hình thành và phát triển của dòng họ Civil Law Cấu trúc của các hệ thống pháp luật thuộc dòng họ Civil Law Nguồn của các hệ thống pháp luật thuộc dòng họ Civil Law Pháp luật một số nước thuộc dòng họ Civil Law

Vấn đề 3. Dòng họ Common Law Sự hình thành và phát triển của dòng họ Common Law Một số hệ thống pháp luật thuộc dòng họ Common Law Vấn đề 4. Dòng họ pháp luật xã hội chủ nghĩa 1. Quá trình hình thành và phát triển của dòng họ pháp luật XHCN 2. Hệ thống pháp luật Liên Xô - Hệ thống pháp luật chủ đạo trong dòng họ pháp luật XHCN Vấn đề 5. Dòng họ pháp luật Hồi giáo 1. Luật Hồi giáo 2. Pháp luật các quốc gia Hồi giáo Vấn đề 6. Hệ thống pháp luật của một số quốc gia ở Đông Á 1. Hệ thống pháp luật Nhật Bản 2. Hệ thống pháp luật Trung Quốc 5. MỤC TIÊU CHUNG CỦA MÔN HỌC 5.1. Về kiến thức - Hiểu được khái niệm, đặc điểm, đối tượng và phương pháp nghiên cứu của luật học so sánh; - Hiểu được sự hình thành và phát triển của các dòng họ pháp luật trên thế giới; - Hiểu được nội dung các loại nguồn luật, cách thức áp dụng các

loại nguồn luật trong hệ thống pháp luật ở các nước trên thế giới; - Hiểu được hệ thống toà án và thẩm quyền giải quyết các vụ việc của toà án ở một số nước trên thế giới; - Hiểu được việc đào tạo luật và nghề luật ở một số nước trên thế giới. 5

5.2. Về kĩ năng - Hình thành và phát triển năng lực thu thập thông tin về pháp luật của các nước trên thế giới; kĩ năng tổng hợp, hệ thống hoá thông tin pháp luật nước ngoài; - Phân tích, bình luận, đánh giá các hệ thống pháp luật; - Hình thành và phát triển kĩ năng so sánh pháp luật để ứng dụng vào thực tiễn. 5.3. Về thái độ - Tích cực nâng cao trình độ nhận thức về hệ thống pháp luật của các nước trên thế giới; - Khách quan hơn trong đánh giá hệ thống pháp luật Việt Nam. 5.4. Các mục tiêu khác - Góp phần phát triển kĩ năng cộng tác, LVN; - Góp phần phát triển kĩ năng tư duy sáng tạo, khám phá tìm tòi; - Góp phần trau dồi, phát triển năng lực đánh giá; - Góp phần rèn kĩ năng lập kế hoạch, tổ chức, quản lí, theo dõi kiểm tra việc thực hiện chương trình học tập. 6. MỤC TIÊU NHẬN THỨC CHI TIẾT Mục tiêu Vấn đề 1.

Nhập môn luật học so sánh

6

Bậc 1

Bậc 2

Bậc 3

1A1. Nêu được định 1B1. Phân tích 1C1. Lí giải được nghĩa luật học so sánh. được định nghĩa việc sử dụng tên gọi 1A2. Nêu được đối luật học so sánh. "luật học so sánh". tượng của luật học so 1B2. Phân biệt 1C2. Bình luận sánh, hai cấp độ so được so sánh vi và đánh giá được sánh pháp luật. mô và so sánh vĩ về thực trạng và 1A3. Nêu được phương mô. triển vọng phát pháp của luật học so 1B3. Phân biệt triển của luật học

sánh. được luật học so so sánh ở Việt 1A4. Nêu được 4 vấn sánh và phương Nam. đề cần lưu ý khi nghiên pháp so sánh luật. 1C3. Đánh giá cứu pháp luật nước 1B4. Phân tích được 2 cách phân ngoài. được nội dung của nhóm các hệ 1A5. Nêu được 5 yếu 4 vấn đề cần lưu ý thống pháp luật ở tố quyết định sự tương khi nghiên cứu các nước trên thế đồng và khác biệt giữa luật học so sánh. giới. các hệ thống pháp luật. 1B5. Phân tích 1A6. Nêu được sự hình được 5 yếu tố thành và phát triển của quyết định sự luật học so sánh trên tương đồng và thế giới và ở Việt Nam: khác biệt giữa các Các tổ chức nghiên cứu, hệ thống pháp các nhà nghiên cứu và luật. các công trình nghiên 1B6. Phân tích cứu tiêu biểu. được ý nghĩa của 1A7. Nêu được 4 ý luật học so sánh. nghĩa khoa học và thực tiễn của luật học so sánh. 1A8. Nêu được tiêu chí của 2 cách phân nhóm các hệ thống

pháp luật trên thế giới.

1. Dòng họ Civil Law

7

2A1. Nêu được các tên 2B1. Phân tích 2C1. Đánh giá gọi khác của dòng họ được lí do áp dụng được vị trí của Civil Law. luật thống nhất ở Corpus Juris 2A2. Nêu được khái các nước châu Âu Civilis trong luật quát quá trình phát lục địa. La Mã. triển của luật La Mã. 2B2. Phân tích 2C2. Bình luận 2A3. Nêu được 4 bộ được lí do thành được ảnh hưởng phận và nội dung cơ công và thất bại của của dòng họ Civil

bản của từng bộ phận công cuộc pháp Law đến hệ thống trong Corpus Juris điển hoá ở các pháp luật của các Civilis. nước châu Âu lục nước trên thế giới. 2A4. Nêu được sự địa.

2C3. Bình luận hình thành và phát 2B3. Phân tích được về nguyên triển của dòng họ Civil được nguyên nhân nhân ảnh hưởng Law. mở rộng của dòng của Civil Law tới 2A5. Cách thức tiếp họ Civil Law. Việt Nam. nhận luật La Mã ở các 2B4. Giải thích 2C4. Bình luận nước châu Âu lục địa. được lí do của sự được về những nét 2A6. Nêu được sự mở phân chia luật đặc trưng của hệ rộng của dòng họ Civil công và luật tư. thống pháp luật Law. 2B5. Phân tích Pháp và hệ thống 2A7. Nêu được sự được ảnh hưởng pháp luật Đức. phân chia luật công và của luật La Mã tới 2C5. Bình luận luật tư: Định nghĩa, luật công và luật được về Bộ luật đặc điểm của luật công tư. dân sự Pháp và Bộ và luật tư. 2B6. Giải thích luật dân sự Đức và 2A8. Nêu được sự được lí do của sự ảnh hưởng của tương đồng và khác tương đồng và khác chúng tới bộ luật biệt cơ bản của luật biệt của luật công dân sự của các công giữa các hệ thống và luật tư giữa các nước trên thế giới. pháp luật thuộc dòng nước Civil Law.

2C6. Bình luận họ Civil Law. 2B7. Phân tích được về việc đào 2A9. Nêu được sự được vị trí, tầm tạo luật ở Pháp và tương đồng và khác quan trọng của từng Đức, những kinh biệt cơ bản của luật tư nguồn luật của hệ nghiệm có thể tiếp giữa các hệ thống pháp thống pháp luật thu và ứng dụng luật thuộc dòng họ thuộc dòng họ Civil vào Việt Nam. Civil Law. Law. 2C7. Bình luận 2A10. Nêu được bốn 2B8. So sánh, phân được về nghề luật nguồn cơ bản của các tích được những ở Pháp và ở Đức, 8

hệ thống pháp luật điểm tương đồng những kinh thuộc dòng họ Civil và khác biệt giữa nghiệm có thể tiếp Law. hệ thống pháp luật thu và ứng dụng 2A11. Nêu được nội Pháp và hệ thống tại Việt Nam. dung cơ bản của hệ pháp luật Đức. thống pháp luật Pháp 2B9. So sánh, và hệ thống pháp luật phân tích được Đức [nguồn luật, hệ những điểm tương thống toà án, đào tạo đồng và khác biệt luật và nghề luật].

giữa Bộ luật dân sự Pháp và Bộ luật dân sự Đức. 2B10. So sánh được việc đào tạo luật và nghề luật ở Pháp và Đức. 3. 3A1. Nêu được ba tên 3B1. Phân biệt 3C1. Phân biệt Dòng gọi khác nhau của dòng được bốn nghĩa được sự khác nhau họ họ “Common Law”. của thuật ngữ giữa Common Common 3A2. Nêu được tầm “Common Law”. Law và equity Law quan trọng của pháp luật 3B2. Trình bày law. Anh đối với sự hình được sự hình 3C2. Bình luận thành và phát triển của thành và phát triển được về việc đào dòng họ “Common của hệ thống pháp tạo luật ở Anh, Law”. luật Anh. những kinh 3A3. Nêu được bốn 3B3. Phân tích nghiệm có thể tiếp giai đoạn hình thành và được nguyên tắc thu và ứng dụng phát triển của hệ thống áp dụng án lệ vào Việt Nam. pháp luật Anh.

trong hệ thống 3C3. Bình luận 3A4. Trình bày được pháp luật Anh. được về nghề luật khái quát nguyên nhân 3B4. Xác định ở Anh, những kinh 9

mở rộng của dòng họ được mối quan hệ nghiệm có thể tiếp Common Law. giữa luật thành thu và ứng dụng 3A5. Nêu được ba văn và án lệ trong tại Việt Nam. nguồn luật cơ bản trong hệ thống pháp luật 3C4. So sánh hệ thống pháp luật Anh. Anh. được vị trí và vai 3A6. Mô tả khái quát 3B5. So sánh trò của luật thành được về hệ thống toà được việc đào tạo văn và án lệ trong án Anh, thẩm quyền luật ở Anh với hệ thống pháp luật của từng toà án. việc đào tạo luật ở Anh và hệ thống 3A7. Trình bày khái Pháp và Đức. pháp luật Mỹ. quát được về đào tạo 3B6. Xác định 3C5. Bình luận luật ở Anh về hình thức được những điểm được về vai trò đào tạo, phương pháp giống và khác cơ của hiến pháp đào tạo... bản giữa nghề luật trong hệ thống

3A8. Nắm được sự ở Anh với nghề luật nguồn luật của Mỹ phân chia trong nghề ở Pháp và Đức. và so sánh với vai luật ở Anh. Điều kiện 3B7. Phân biệt trò của hiến pháp để trở thành thẩm được nguyên tắc áp trong hệ thống phán, luật sư; thẩm dụng án lệ trong hệ nguồn luật của các quyền bổ nhiệm, công thống pháp luật nước thuộc dòng nhận; việc hành nghề Anh và hệ thống họ Civil Law. của thẩm phán, luật sư pháp luật Mỹ. 3C6. Bình luận và công chứng viên. 3B8. Giải thích được về việc đào 3A9. Nêu được các được tầm quan tạo luật ở Mỹ, nguồn luật trong hệ trọng của Hiến những kinh thống pháp luật Mỹ, pháp Mỹ trong hệ nghiệm có thể tiếp nguyên tắc áp dụng án thống nguồn luật thu và ứng dụng lệ trong hệ thống pháp Mỹ. vào Việt Nam. luật Mỹ. 3B9. Xác định 3C7. Bình luận 3A10. Mô tả khái quát được điểm giống được về nghề luật 10

được về hệ thống toà và khác nhau về tổ ở một số nước án Mỹ, mối quan hệ chức giữa hệ thống trên thế giới.

giữa toà án bang và toà án Mỹ và hệ Những kinh Toà án liên bang, thẩm thống toà án Đức. nghiệm có thể tiếp quyền của từng toà án. 3B10. Giải thích thu và ứng dụng 3A11. Trình bày được được lí do dẫn đến tại Việt Nam. sự tương đồng và khác sự tương đồng và biệt cơ bản giữa hệ khác biệt cơ bản thống pháp luật Anh và giữa hệ thống pháp hệ thống pháp luật Mỹ. luật Anh và hệ 3A12. Trình bày được thống pháp luật Mỹ. khái quát về đào tạo 3B11. So sánh luật ở Mỹ về hình thức được việc đào tạo đào tạo, phương pháp luật ở Mỹ và ở đào tạo... Anh. 3A13. Trình bày được 3B12. Xác định điều kiện để trở thành được những điểm thẩm phán, luật sư; thẩm giống và khác quyền bổ nhiệm, công nhau cơ bản trong nhận; việc hành nghề nghề luật ở Anh, của thẩm phán, luật sư Mỹ, Đức, Pháp và và công chứng viên. ở Việt Nam. 4. 4A1. Trình bày được 4B1. Giải thích Dòng một cách khái quát về được lí do dẫn đến họ sự hình thành và phát nhu cầu cải tổ pháp triển của dòng họ pháp pháp luật ở các luật luật XHCN.

nước XHCN. XHCN 4A2. Trình bày được khái quát về hệ thống pháp luật Liên Xô. 11

4C1. Bì nh luận được sự khủng hoảng của dòng họ pháp luật XHCN.

4C2. Bì nh luận được quan điểm cho rằng dòng họ pháp

luật XHCN chỉ là phân nhánh của dòng họ Civil Law.

1. Dòng họ pháp luật Hồi giáo

12

5A1.Trình 5B1. So sánh bày được được luật Hồi giáo khái niệm, và Luật giáo hội. đặc điểm, sự 5B2. Phân tích hình thành được nội dung, ý và phát triển nghĩa của bốn của luật Hồi nguồn của luật giáo. Hồi giáo. 5A2.Nêu 5B3. Phân tích và

được bốn cho được ví dụ về nguồn của các tình huống sử luật Hồi giáo. dụng các cách 5A3.Nêu thức làm cho luật được những Hồi giáo thích cách thức để nghi với xã hội luật Hồi giáo hiện đại. thích nghi với xã hội hiện đại. 5A4.Nêu

5C1. Đánh giá được ảnh hưởng của luật Hồi giáo đối với các nước trên thế giới. 5C2. Nêu được quan điểm cá nhân về khả năng áp dụng một số chế định của luật Hồi giáo trong xã hội hiện đại.

được khái quát về luật áp dụng ở các nước Hồi giáo, phân nhóm các nước theo mức độ ảnh hưởng của luật Hồi giáo.

1. Hệ thống pháp luật của một số quốc gia ở Đông Á

13

6A1.Trình bày được khái quát về hệ thống pháp luật Nhật Bản. 6A2.Mô tả khái quát được về hệ thống toà án Nhật Bản, thẩm quyền của từng toà án. 6A3.Nêu

6B1.Ch ỉ ra được những đặc trưng trong lịch sử

hình thành và phát triển hệ thống pháp luật

6C1.Bì nh luận được những ảnh hưởng của văn hoá đối với hệ thống pháp luật của Nhật Bản. 6C2.Bì

được các nguồn luật cơ bản trong hệ

thống pháp luật Nhật Bản. 6A4.Trình bày khái quát được về đào tạo luật ở Nhật Bản về hình thức đào tạo, phương pháp đào tạo... 6A5.Trình bày được điều kiện hành nghề, việc hành nghề thẩm phán, luật sư, công tố viên ở Nhật Bản. 6A6.Nêu

được các giai đoạn hình thành và phát triển 14

Nhật Bản. 6B2.Xá c định được điểm giống và khác nhau về tổ chức giữa hệ thống toà án Nhật Bản và hệ thống toà án Anh. 6B3.Xá c định được

thứ bậc các loại nguồn luật trong hệ thống pháp luật

nh luận được về đào tạo luật ở Nhật Bản hiện nay và những kinh nghiệm có thể tiếp thu cho Việt Nam. 6C3.Ph ân tích được đào tạo luật và nghề

luật ở Trung Quốc và Việt Nam dưới góc độ so sánh và rút ra

của hệ thống pháp luật Trung Quốc. 6A7.Mô tả được khái quát về hệ thống toà án Trung Quốc, thẩm quyền của từng toà án. 6A8.Nêu được các loại nguồn luật trong hệ thống pháp

luật Trung Quốc. 6A9.Trình bày được khái quát về đào tạo luật và nghề luật ở Trung Quốc.

15

Nhật Bản. 6B4.So sánh được việc đào tạo luật ở Nhật Bản với đào tạo luật của Pháp, Đức, Anh, Mỹ. 6B5.So

sánh được hệ thống toà án của Trung Quốc và hệ thống toà án của Nhật Bản. 6B6.Ph

được bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. 6C4.Bì nh luận được những đặc điểm của dòng họ pháp

luật XHCN được thể hiện trong hệ thống pháp luật Trung Quốc.

ân tích được vai trò của luật thành văn trong hệ thống nguồn luật của Trung Quốc. 6B7.So sánh được đào tạo luật và nghề

luật ở Trung Quốc và ở một số nước khác trên thế giới. 7. TỔNG HỢP MỤC TIÊU NHẬN THỨC Mục tiêu Vấn đề 16

Bậc 1

Bậc 2

Bậc 3

Tổng

Vấn đề 1

8

6

3

17

Vấn đề 2

11

10

7

28

Vấn đề 3

13

12

7

32

Vấn đề 4

2

1

2

5

Vấn đề 5

4

3

2

9

Vấn đề 6

9

7

4

20

Tổng

47

39

25

111

8. HỌC LIỆU

1. GIÁO TRÌNH 1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình luật so sánh, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008. 2. Michael Bogdan, Luật so sánh [bản tiếng Việt], Nxb. Kluwer, Norstedts Juridik, Tano, 2002. 3. Rene David, Những hệ thống pháp luật chính trong thế giới đương đại, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 2003.
2. TÀI LIỆU THAM KHẢO BẮT BUỘC *

Sách

1. Michel Fromont, Những hệ thống pháp luật cơ bản trên thế giới, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006. 2. Võ Khánh Vinh, Giáo trình luật học so sánh, Nxb. CAND, Hà Nội, 2002. *

Bài tạp chí

1. Viện khoa học pháp lí Bộ tư pháp, Chuyên đề luật so sánh, số 7/1998. 2. Trường Đại học Luật Hà Nội, Tạp chí luật học [Chuyên đề: Sử 17

dụng luật so sánh trong hoạt động lập pháp], số 4/2007.

3. Nguyễn Văn Nam, “Luật La Mã trong sự hình thành và phát triển của hệ thống pháp luật châu Âu lục địa”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 3/2006. 4. Nguyễn Văn Nam, “Tìm hiểu về đào tạo luật và nghề luật ở CHLB Đức”, Tạp chí Nghiên cứu châu Âu, số 5/2005. 5. Lê Thu Hà, “Chế độ đào tạo luật gia tại Hoa Kì”, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 2/2005. 6. Nông Quốc Bình, “Tìm hiểu về common law”, Tạp chí luật học, số 4/1998. 7. Đào Thị Hằng, “Đào tạo một số chức danh tư pháp ở Cộng hoà Liên bang Đức”, Tạp chí luật học, số 2/1998. 8. Nguyễn Thị Ánh Vân, “Hiểu thế nào về sử dụng luật so sánh trong nghiên cứu và giảng dạy luật”, Tạp chí luật học, số 10/2006. 9. Nguyễn Thị Ánh Vân, “Cải cách tư pháp ở Anh và những ý kiến về cải cách tư pháp ở Việt Nam trong thời gian tới”, Tạp chí luật học, số 8/2007. 10. Nguyễn Thị Ánh Vân, “Xu hướng mới trong đào tạo luật ở Nhật Bản và vài gợi mở cho đào tạo luật ở Việt Nam”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 7[225]/2009. 11. Nguyễn Thị Ánh Vân, “Bàn về học thuyết tam quyền phân lập và kiềm chế đối trọng trong Hiến pháp Hoa Kỳ”, Tạp chí luật học, số 12/2010. 12. Nguyễn Văn Cường, Nguyễn Ngọc Ánh, “Án lệ Nhật Bản và một số vấn đề đặt ra khi đưa án lệ vào công tác xét xử tại toà án Việt Nam”, Tạp chí toà án nhân dân, số 19 [10/2009]. 13. Nguyễn Huy Tiến, “Viện kiểm sát và kiểm sát viên Nhật Bản”, Tạp chí kiểm sát, số 9[5/2010]. 14. Hoàng Thế Liên, “Về tổ chức và thẩm quyền của toà án Nhật 18

Bản”, Tạp chí dân chủ và pháp luật, số 10/1999. 15. Lệ Thuỷ, “Một số nội dung cải cách tư pháp ở Trung Quốc”, Tạp chí kiểm sát, số 15/2005. 16. GS.TS. Roland Fritz, M.A., “Hệ thống tài phán hành chính Cộng hoà liên bang Đức”, Tạp chí Luật học, số 9/2011. 17. TS. Phạm Hồng Quang, “Nguồn luật và một số kinh nghiệm giải thích pháp luật ở Nhật Bản”, Tạp chí luật học, số 8/2011.

1. TÀI LIỆU THAM KHẢO TỰ CHỌN * Sách 1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Tập bài giảng luật so sánh, 2003. 2. Hoàng Xuân Liêm, “Pháp luật so sánh với vấn đề đổi mới pháp luật nước ta hiện nay” [trong sách: Đại hội VIII Đảng cộng sản Việt Nam và những vấn đề cấp bách của khoa học về nhà nước và pháp luật, Nxb. KHXH, 1997]. 3. Đào Trí Úc, “Tiếp cận một số hướng nghiên cứu mới trong khoa học pháp lí ở nước ta hiện nay” [trong sách: Nhà nước và pháp luật của chúng ta trong sự nghiệp đổi mới], Nxb. KHXH 1997. 4. Dominique Sourdel, Hồi giáo, Nxb. Thế giới, 2003. 5. M.A. Glendon, M.W. Gordon, P.G. Carozza, Comparative Legal Traditions In a Nutshell, Second Edition, West Group, 1999. 6. Zweigert and Kotz, An Introduction to Compartive Law, Oxford 1997. 7. D. René, J. Brierley, Major Legal Systems in the World Today, 3rd ed. London 1985. 8. H. P. Glenn, Legal Traditions of The World, Oxford University Press, 2000. 9. H.C. Gutterridge, Comparative Law: An Introduction to the Comparative Method of Legal Study & Research, Cambridge 19

University Press, Reprinted 1971. 10. P. de Cruz, Comparative Law in a changing world, Cavendish Publishing Limited, 1999. 11. A. Harding & E. Orucu [Editors], Comparative Law in the 21st Century, Kluwer academic Publishers, 2002. 12. Bộ luật dân sự Pháp, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2005. * Bài tạp chí 1. Thái Vĩnh Thắng, “Tìm hiểu hệ thống pháp luật Hồi giáo”, Tạp chí luật học, số 1/2006. 2. Thái Vĩnh Thắng, “Tìm hiểu hệ thống pháp luật châu Âu lục địa”, Tạp chí luật học, số 2/2004. 3. Thái Vĩnh Thắng, “Tìm hiểu hệ thống pháp luật Anglo-Saxon [common law]”, Tạp chí luật học, số 6/2003. 4. Phan Hữu Thư, “Tổ chức tư pháp của Pháp”, Tạp chí luật học, số 4 và 6/1996. 5. Trần Văn Nam, “Cơ quan công tố Nhật Bản và những kinh nghiệm trong việc xây dựng mô hình viện công tố ở nước ta hiện nay”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 3/ 2009. 6. Nguyễn Ngọc Khánh, “Vị trí, vai trò của Viện công tố Hoa Kỳ, Viện công tố Nhật Bản, Viện công tố Cộng hoà Indonesia trong tố tụng dân sự”, Tạp chí kiểm sát, số 3/2008. 7. Nguyễn Đăng Dung, Bùi Xuân Đức, “Luật hiến pháp của các nước tư bản. Phần phụ lục, Hiến pháp Mỹ, Pháp, Nhật, Cộng hoà Liên bang Đức, Anh”, Trường đại học tổng hợp Hà Nội, Khoa luật, 1994. 8. Nguyễn Huy Quý, “Về việc Trung Quốc sửa đổi Hiến pháp”, Tạp chí nhà nước và pháp luật, số 5/2004. 20

9. HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY - HỌC 9.1. Lịch trình chung Hình thức tổ chức dạy-học Tuần

VĐ

1

1+ 2

4

2

6

2

2

2+ 3

4

2

6

2

3

3+ 5

4

2

6

2

4

5+ 6

2

4

6

4

5

4+ 6

2

4

6

4

Lí thuyết

LVN Semina Tự NC r

16 tiết 14 tiết 30 tiết 14 tiết Tổng cộng

\= 16 giờ TC

9.2. Lịch trình chi tiết Tuần 1: Vấn đề 1 + 2 21

\=7

giờ TC

\= 15 giờ TC

\=7 giờ TC

KTĐG Nhận BT Mức độ tham gia trong giờ seminar Nộp và thuyết trình BT nhóm Mức độ tham gia trong giờ seminar Nộp và thuyết trình BT nhóm Mức độ tham gia trong giờ seminar Nộp và thuyết trình BT nhóm Nộp BT lớn

Hình thức Số tổ chức giờ

dạy-học TC

Nội dung chính

Lí thuyết

2 - Giới thiệu giờ chung về luật TC học so sánh: tên gọi, học liệu, hệ thống khái niệm, thuật ngữ... - Giới thiệu về môn học luật học so sánh: mục tiêu khái quát, thành tựu và triển vọng... - Hướng dẫn các phương pháp thu thập, xử lí thông tin luật học so sánh. - Khái niệm, đặc điểm luật học so sánh. - Đối tượng nghiên cứu của luật học so sánh: Phạm vi, cấp độ

so sánh. - Phương pháp của luật học so sánh.

Tự NC

1 giờ

22

Yêu cầu sinh viên chuẩn bị * Đọc: - Giáo trình luật so sánh, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008, tr. 7 - 44. - Luật so sánh [tiếng Việt], Michael Bogdan, Kluwer, Norstedts Juridik, Tano, 2002, tr. 11 – 19, tr.30 - 63. - Những hệ thống pháp luật chính trong thế giới đương đại, Rene David, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 2001, tr. 7 - 19. - Các hệ thống pháp luật cơ bản trên thế giới, Michel Fromont, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006, tr.

10 - 12.

- Sự hình thành * Đọc: và phát triển của - Giáo trình luật so sánh, Trường

luật so sánh. - Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luật học so sánh. - Cách phân nhóm các hệ thống pháp luật trên thế giới.

Đại học Luật Hà Nội, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008, tr. 46 - 68. - Những hệ thống pháp luật chính trong thế giới đương đại, Rene David, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 2001, tr. 7 - 30. - Luật so sánh [tiếng Việt], Michael Bogdan, Kluwer, Norstedts Juridik, Tano, 2002, tr. 63 - 70. - Các hệ thống pháp luật cơ bản trên thế giới, Michel Fromont, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006, tr. 12 - 18.

2 Sự hình thành và giờ phát triển của TC dòng họ Civil Law.

* Đọc: - Giáo trình luật so sánh, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008, tr. 103 - 117. - Những hệ thống pháp luật chính trong thế giới đương đại, Rene David, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 2001, tr. 7 - 19; tr. 33 - 67.

TC

Lí thuyết

LVN

1 giờ TC

Semina 3 giờ r TC

Tư vấn

23

Thảo luận vấn đề theo nhóm Thảo luận các nội dung thuộc vấn đề 1 + 2

- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu... - Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ Tư nếu học buổi chiều Từ 14h00’ đến 17h00’ thứ Tư nếu học buổi sáng - Địa điểm: Văn phòng Viện luật so sánh

KTĐG

Buổi học thứ nhất của tuần 1: Nhận BT lớn, BT nhóm. Mức độ tham gia trong giờ seminar.

Tuần 2: Vấn đề 2 + 3 Hình thức Số tổ chức giờ dạy-học TC Lí thuyết

Nội dung chính

Yêu cầu sinh viên chuẩn bị

2 - Cấu trúc của giờ các hệ thống

TC pháp luật thuộc dòng họ Civil Law. - Nguồn của các hệ thống pháp luật thuộc dòng họ Civil Law.

* Đọc: - Giáo trình luật so sánh, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008, tr. 118 - 143. - Những hệ thống pháp luật chính trong thế giới đương đại, Rene David, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 2001, tr. 7 - 19; tr. 68 - 128.

Tự NC 1 giờ Hệ thống pháp TC luật Pháp và hệ thống pháp luật Đức.

* Đọc: - Giáo trình luật so sánh, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb. CAND, Hà Nội, 2008, tr. 143 192. - Luật so sánh [tiếng Việt], Michael Bogdan, Kluwer,

Norstedts Juridik, Tano, 2002, tr. 131 - 155. - Các hệ thống pháp luật cơ bản trên thế giới, Michel Fromont, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006, tr. 31 - 59.

LVN Lí 24

1 giờ TC

Thảo luận vấn đề theo nhóm.

2 giờ - Khái quát về * Đọc:

thuyết

TC dòng họ common law. - Hệ thống pháp luật Anh: Sự hình thành và phát triển.

- Giáo trình luật so sánh, Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb.

CAND, Hà Nội, 2008, tr. 193 232. - Những hệ thống pháp luật chính trong thế giới đương đại, Rene David, Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh, 2001, tr. 7 - 19; tr. 222 - 241. - Các hệ thống pháp luật cơ bản trên thế giới, Michel Fromont, Nxb. Tư pháp, Hà Nội, 2006, tr. 130 - 136.

Semina 1 giờ r TC

Thảo luận các nội dung thuộc vấn đề 2 + 3

Semina 2 giờ r TC

Thuyết trình BT nhóm

- Nội dung: Giải đáp, tư vấn về nội dung và phương pháp học tập; chỉ dẫn khai thác các nguồn tài liệu... Tư vấn

- Thời gian: Từ 08h00’ đến 11h00’ thứ Tư nếu học buổi chiều Từ 14h00’ đến 17h00’ thứ Tư nếu học buổi sáng - Địa điểm: Văn phòng Viện luật so sánh

KTĐG

- Mức độ tham gia trong giờ seminar - Thuyết trình BT nhóm

Tuần 3: Vấn đề 3 + 5 Hình thức Số tổ chức giờ dạy-học TC 25

Nội dung chính

Yêu cầu sinh viên chuẩn bị