Tại sao một bên tai không nghe được

Tại sao một bên tai không nghe được

Các bệnh nhân bị mất thính lực một tai có thể có các vấn đề khác nhau. Phần lớn  phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của mất thính lực (ngưỡng nghe và hiểu lời nói), tuổi khởi phát, tình trạng nghe của tai bên đối diện và các bệnh  kèm  theo...

Khởi phát điếc thần kinh giác quan nặng đến sâu một bên tai ở người lớn với tai còn lại nghe bình thường là một vấn đề nan giải đáng chú ý. Các vấn đề phổ biến nhất thường được mô tả trong nhóm người này bao gồm: khó hiểu lời nói trong tiếng ồn, khó định vị âm thanh, khó nhận thức âm thanh bên tai mất thính lực (ngay cả trong yên tĩnh) và ù tai.

Tại sao một bên tai không nghe được

Những giải pháp

Hiện có một số lựa chọn để giải quyết điếc thần kinh giác quan nặng đến sâu một bên tai ở người lớn với tai còn lại nghe bình thường. Một phương pháp là khuếch đại âm thanh truyền thống. Phương pháp này phụ thuộc vào chức năng thính giác còn lại và khả năng nghe đạt được của tai bị mất thính giác. Phương pháp thứ hai là chuyển âm thanh từ tai mất thính lực sang tai nghe bình thường ở đối bên. Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng máy nghe CROS (contralateral routing of signal) hoặc  qua  dẫn truyền xương. Dẫn truyền xương có thể đạt được theo hai cách, hoặc sử dụng máy trợ thính công suất cao, hoặc sử dụng thiết bị cấy đường xương. Phương pháp thứ ba là sử dụng cấy ốc tai điện tử để cố gắng khôi phục nghe bằng hai tai. Phương pháp cuối cùng là không làm gì cả. Vậy nên chọn phương pháp nào?

Gần đây, Kitterick và cộng sự (2016) thực hiện một nghiên cứu xem xét lại  một cách hệ thống và phân tích tổng hợp để xác định bản chất và chất lượng của bằng chứng về sử dụng các dụng cụ nghe ở người lớn bị điếc thần kinh giác quan nặng đến sâu một bên tai với tai còn lại nghe bình thường. Các tiêu chí để nghiên cứu được yêu cầu như sau:

- Tai tốt có ngưỡng nghe đơn âm trung bình ≤ 30 dBHL và các ngưỡng nghe của  tai nghe kém  > 70 dBHL.

- Điếc thần kinh giác quan.

- Sử dụng 1 dụng cụ nghe.

- Sử dụng 1 dụng cụ nghe và 1 thiết bị giả (placebo device) hoặc không can thiệp.

- Đo nhận biết lời và / hoặc các kết quả khác  (ví dụ: định vị âm thanh).

- Thiết kế phù hợp với một đợt thử nghiệm có kiểm soát hoặc một nghiên cứu quan sát trong tương tai.

Chất lượng của các nghiên cứu được đánh giá dựa trên mức độ bằng chứng, sử dụng tính ngẫu nhiên, mù đôi, sử dụng  nhóm  chứng, nhận dạng và kiểm soát những lẫn lộn… Tổng cộng 778 bài viết đã được xác định, trong đó chỉ có 30 bài viết báo cáo  có 27 nghiên cứu riêng biệt phù hợp với tiêu chí. Phần lớn các nghiên cứu bao gồm các so sánh trước và sau trong đó bệnh nhân thực hiện vai trò kiểm soát của họ. Tất cả nghiên cứu được đánh giá là có chất lượng thấp hoặc trung bình; chất lượng giảm liên quan phổ biến nhất là thiếu năng lực phân tích để xác định cỡ mẫu, nhóm chứng không phù hợp và thiếu kiểm soát các yếu tố gây nhiễu.

Bằng chứng sau đó đã được mô tả đối với nhận biết tiếng nói trong yên tĩnh, nhận biết tiếng nói trong tiếng ồn, sự lệch bên của âm thanh/định vị âm thanh, chất lượng cuộc sống và các biến chứng/ các biến cố bất lợi liên quan đến sức khỏe nghe. Trong mỗi kết quả này, đã có so sánh nghe bằng thiết bị chuyển âm thanh từ tai mất thính lực sang tai nghe bình thường ở đối bên với không sử dụng thiết bị trợ thính, thiết bị  dẫn truyền đường xương với thiết bị dẫn truyền đường khí, cấy ốc tai điện tử với không sử dụng gì và cấy ốc tai điện tử với nghe bằng thiết bị chuyển âm thanh từ tai mất thính lực sang tai nghe bình thường ở đối bên.

Tại sao một bên tai không nghe được

 Ốc tai điện tử

Nhận biết lời trong yên tĩnh

Nhìn chung, không có bằng chứng cho thấy có sự khác biệt về hiệu suất nghe  khi tiếng nói phát ra trực tiếp ở phía trước của bệnh nhân có sử dụng thiết bị hỗ trợ nghe hay không sử dụng. Một nghiên cứu cho thấy độ chính xác nhận biết lời bị tổn hại ở những người sử dụng thiết bị dẫn truyền đường khí. Ngoài ra, nhìn chung không có bằng chứng cho thấy có sự khác biệt về lợi ích giữa sử dụng thiết bị dẫn truyền âm thanh từ tai nghe kém sang tai nghe bình thường theo dẫn truyền đường xương so với dẫn truyền đường khí. Các nghiên cứu cấy ốc tai điện tử chỉ kiểm tra nhận biết lời trước và sau cấy tai được cấy; do đó, không có chứng cứ có lợi chứng minh đối với  hiệu suất cải thiện nghe hai tai.

Một tình trạng dường như bị thiếu trong các tài liệu là tiếng nói nhỏ đến tai mất thính lực trong yên tĩnh, phù hợp với trường hợp một người nào đó nói nhỏ bên tai mất thính lực.

Nhận biết lời trong ồn

Có lợi ích khi tai bị mất thính lực có một tỉ lệ tín hiệu trên ồn (signal-to-noise ratio = SNR) thuận lợi hơn. Ngược lại, những trường hợp thiếu hụt nghe đã được báo cáo khi tai nghe kém có tỉ lệ tín hiệu trên ồn ít thuận lợi. Khi tiếng ồn hai tai như nhau, bệnh nhân nghe âm thanh truyền từ tai mất thính lực sang tai nghe bình thường tốt hơn với thiết bị dẫn truyền đường xương so với  thiết bị dẫn truyền đường khí. Một phụ thuộc tương tự vào tỉ lệ tín hiệu trên ồn đã được các nghiên cứu cấy ốc tai điện tử báo cáo. Nhìn chung, các bằng chứng cho thấy  việc nghe tốt hay nghe kém tùy thuộc vào tỉ lệ tín hiệu trên ồn ở mỗi tai.

Định vị âm thanh

Nhìn chung không có bằng chứng về định vị âm thanh. Một số nghiên cứu báo cáo không có ảnh hưởng, một số nói có cải thiện và những nghiên cứu khác nói định vị âm thanh kém.

Sức khỏe thính giác liên quan đến chất lượng cuộc sống

Nhìn chung, các bằng chứng cho thấy lợi ích nhận được khi nghe tốt  và sử dụng thiết bị truyền âm thanh từ tai mất thính lực sang tai nghe bình thường làm giảm khó khăn nghe. Tuy nhiên, hiện bằng chứng hạn chế về chất lượng cuộc sống và sức khỏe thính giác khi cấy ốc tai điện tử cho trường hợp mất thính lực một tai. Ngoài ra, không có mô tả về việc kiểm soát các hiệu quả/giả dược.

Những phàn nàn phổ biến nhất của những người lớn khởi phát điếc thần kinh giác quan nặng đến sâu một bên tai với tai còn lại nghe bình thường bao gồm khó khăn  nghe lời nói trong tiếng ồn và định vị âm thanh. Nhìn chung, các bằng chứng cho thấy nghe tốt trong điều kiện tiếng ồn cụ thể và nghe kém trong các điều kiện tiếng ồn khác. Ngoài ra, không có bằng chứng về định vị âm thanh. Mặc dù bằng chứng còn hạn chế đối với các phàn nàn phổ biến, nhưng nói chung, bệnh nhân cho biết đã nhận được lợi ích. Điều này có thể đặc biệt trong các tình huống với tiếng ồn tối thiểu, và người nói ở bên tai bị nghe kém của họ.

Tuy nhiên, tình trạng này, hay điều kiện này, không được báo cáo hay thảo luận trong các nghiên cứu. Ngoài ra, đã có một cuộc thảo luận nhỏ về sự mệt mỏi và nỗ lực lắng nghe trong  khi sử dụng thiết bị truyền âm thanh từ tai mất thính lực sang tai nghe bình thường. Khi sử dụng thiết bị này, các bệnh nhân cần để đối phó với  âm thanh vào hai tai nhưng chỉ có một tai hoạt động. Cuối cùng, không có nghiên cứu nào trong số những nghiên cứu trên báo về bệnh nhân của họ chỉ cần đơn giản quay đầu để nghe.

TTƯT.BS.CKII. NGUYỄN THỊ BÍCH THỦY

(Theo http://www.audiology.org)

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS CKII Nguyễn Văn Thái - Khoa Tai Mũi Họng và Phẫu thuật đầu cổ, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Điếc đột ngột có thể xảy ra đột ngột hoặc xảy ra trong vòng vài giờ. Hiện vẫn chưa rõ chính xác nguyên nhân gì gây ra mất thính lực đột ngột và các chuyên gia Y tế trên thế giới đang tìm cách để hiểu rõ hơn về hiện tượng này. Ảnh hưởng của điếc đột ngột từ nhẹ đến nặng tùy thuộc vào các yếu tố sức khỏe khác và có khả năng trở thành điếc vĩnh viễn. Mất thính lực đột ngột cũng có thể xảy ra cùng với chứng ù tai.

Điếc đột ngột (tên tiếng Anh là Sudden Hearing Loss) là một mất thính giác đột ngột và diễn ra nhanh mà không giải thích được, người bệnh có thể bị điếc một lúc hoặc trong một vài ngày. Điếc đột ngột xảy ra do vấn đề về các cơ quan cảm giác của tai trong. Điếc đột ngột thường chỉ xảy ra ở một tai.

Những người bị điếc đột ngột thường phát hiện mất thính giác khi thức dậy vào buổi sáng, có những người phát hiện ra giảm thính lực đột ngột khi đang cố gắng nghe gì đó, chẳng hạn như khi đang sử dụng điện thoại, thậm chí có những trường hợp ngược lại, người bệnh nghe thấy tiếng ồn ào ngay trước khi thính giác của họ biến mất. Những người bị điếc đột ngột cũng có thể nhận thấy một hoặc nhiều triệu chứng: cảm giác đầy tai, chóng mặt và / hoặc ù tai..

Đôi khi, những người bị điếc đột ngột không đến gặp bác sĩ vì họ nghĩ rằng mất thính lực là do dị ứng, nhiễm trùng xoang, ráy tai nhiều hoặc các tình trạng thông thường khác. Điếc đột ngột là một cấp cứu trong chuyên khoa Tai Mũi Họng và cần phải khám điều trị tức thì.

Mặc dù điếc đột ngột có thể tự phục hồi một phần hoặc hoàn toàn thính lực một cách tự nhiên trong vòng một đến hai tuần, tuy nhiên nếu chẩn đoán và điều trị điếc đột ngột muộn có thể ảnh hưởng kết quả điều trị. Ngược lại, nếu người bệnh được điều trị kịp thời thì sẽ làm tăng đáng kể khả năng phục hồi thính lực.

Dịch tể học, điếc đột ngột xảy ra với tỷ lệ từ 1 đến 6 người trên 5.000 mỗi năm, nhưng trên thực tế có thể cao hơn nhiều vì điếc đột ngột nhiều lúc không được chẩn đoán.

Tại sao một bên tai không nghe được

Điếc đột ngột xảy ra do vấn đề về các cơ quan cảm giác của tai trong

Có rất nhiều các rối loạn ảnh hưởng đến tai có thể gây ra điếc đột ngột nhưng chỉ có 10% những người được chẩn đoán mắc điếc đột ngột có nguyên nhân có thể xác định được, như:

  • Nhiễm trùng.
  • Chấn thương đầu.
  • Bệnh tự miễn.
  • Tiếp xúc với một số loại thuốc điều trị ung thư hoặc nhiễm trùng nặng.
  • Vấn đề lưu thông máu.
  • Rối loạn thần kinh, chẳng hạn như bệnh đa xơ cứng.
  • Rối loạn tai trong, chẳng hạn như bệnh Ménière.

Người bệnh có triệu chứng điếc đột ngột, đầu tiên bác sĩ sẽ loại trừ mất thính lực do tắc nghẽn tai ngoài, chẳng hạn như chất lỏng hoặc ráy tai. Đối với điếc đột ngột không có nguyên nhân rõ ràng, có thể xác định được khi đo thính lực đơn âm (tên tiếng Anh là Pure Tone Audiometry) trong vài ngày kể từ khi xuất hiện các triệu chứng để xác định bất kỳ mất thính giác thần kinh giác quan (sensorineural hearing loss).

Với xét nghiệm đo thính lực đơn âm, bác sĩ có thể đo được mức độ lớn của các tần số hoặc âm vực khác nhau cần phải có trước khi người bệnh có thể nghe thấy. Dấu hiệu của điếc đột ngột có thể là mất ít nhất 30 decibel (decibel là thước đo cường độ âm thanh) trong ba tần số được kết nối trong vòng 72 giờ.

Nếu người bệnh được chẩn đoán bị điếc đột ngột, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu các xét nghiệm bổ sung, những xét nghiệm này có thể xét nghiệm máu, hình ảnh (thường là hình ảnh cộng hưởng từ hoặc MRI) và xét nghiệm cân bằng (balance tests).

Tại sao một bên tai không nghe được

Phương pháp phổ biến nhất hiện nay để điều trị điếc đột ngột là sử dụng thuốc corticosteroid

Để điều trị điếc đột ngột, đặc biệt là khi chưa rõ nguyên nhân, phương pháp phổ biến nhất hiện nay là sử dụng thuốc corticosteroid. Trước đây, steroid được đưa ra ở dạng thuốc tiêm hoặc uống. Vào năm 2011, một thử nghiệm lâm sàng được hỗ trợ bởi Viện Quốc gia về điếc và các rối loạn giao tiếp khác (NIDCD) cho thấy tiêm intratympanic (Tiêm xuyên nhĩ) có hiệu quả như steroid đường uống.

Steroid nên được sử dụng càng sớm càng tốt để có hiệu quả tốt nhất và thậm chí có thể được khuyến nghị trước khi có kết quả của các xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân. Nếu việc điều trị bị trì hoãn hơn hai đến bốn tuần thì tình trạng điếc ít có khả năng đảo ngược hoặc giảm hoặc mất thính lực vĩnh viễn.

Các phương pháp điều trị bổ sung có thể cần thiết nếu bác sĩ của bạn phát hiện ra nguyên nhân dẫn đến điếc đột ngột. Ví dụ: Nếu điếc đột ngột là do nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh. Nếu người bệnh đã dùng thuốc gây độc cho tai thì khuyến cáo người bệnh có thể được khuyên nên chuyển sang loại thuốc khác. Nếu tình trạng tự miễn dịch khiến hệ thống miễn dịch của người bệnh tấn công tai trong, bác sĩ có thể kê đơn thuốc ức chế hệ thống miễn dịch.

Nếu bị mất thính lực nghiêm trọng, không đáp ứng với điều trị và/hoặc xảy ra ở cả hai tai, bác sĩ có thể khuyên người bệnh nên sử dụng máy trợ thính (để khuếch đại âm thanh) hoặc thậm chí nhận cấy ốc tai điện tử (để kích thích trực tiếp các kết nối thính giác trong tai mà đi lên não).

Hiện nay, tại Bệnh viện Đa Khoa Quốc tế Vinmec có triển khai dịch vụ Đo thính lực đơn âm và đo nhĩ lượng. Đây là phương pháp khách quan, có thể sử dụng cho những trường hợp không hợp tác, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Các bước thực hiện kiểm tra thính lực với máy mới, tốt: KARNSTORCH (nhập khẩu Đức).

  • Kiểm tra máy
  • Khám tai, nếu có ráy tai cho đi lấy
  • Chọn núm tai phù hợp
  • Hướng dẫn bệnh nhân ngồi yên khi đo, không giơ tay, không nói chuyện.
  • Bật máy, đặt đầu dò vào ống tai, khi đèn màu xanh báo hiệu đầu dò đặt đúng vị trí, tiến hành đo theo cài đặt của máy. Đo từng tai một để có kết quả chính xác nhất.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!

Bài viết tham khảo nguồn: Webmd.com; Hear.com; Nidcd.nih.gov

XEM THÊM: