Bài 7. MỒI TRƯỜNG NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT ĐƯỢC Biết vị trí của môi trường nhiệt đới gió mùa trên bản đồ Tự nhiên thế giới. Trình bày và giải thích ở mức độ đơn giản một số đặc điểm tự nhiên cơ bản của môi trường nhiệt đới gió mùa. KIẾN THỨC Cơ BẢN Khí hậu Khí hậu nhiệt đới gió mùa. Điển hình là ở Nam Á và Đông Nam Á: + Mùa hạ: gió thổi từ Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương tới, đem theo không khí mát mẻ và mưa lớn. + Mùa đông: gió thổi từ lục địa ra, đem theo không khí khô và lạnh. - Đặc điểm nổi bật của khí hậu nhiệt đới gió mùa: + Nhiệt độ, lượng mưa thay đổi theo gió mùa. + Thời tiết diễn biến thất thường. Đặc điểm chung: + Nhiệt độ trung bình năm trên 20°C, biên độ nhiệt trung bình năm khoảng 8°c. + Lượng mưa trung bình năm trên l.OOOmm. Mùa mưa [từ tháng V đến tháng X] tập trung từ 70% đến 95% lượng mưa cả năm. Mùa khô [từ tháng XI đến tháng IV], lượng mưa ít. + Thời tiết diễn biến thất thường. Mùa mưa có năm đến sớm, năm đến muộn. Lượng mưa có năm ít, năm nhiều,... Các đặc điểm khác của môi trường Môi trường đa dạng và phong phú [có rừng rụng lá theo mùa, đồng cỏ cao nhiệt đới, rừng ngập mặn...]. Gió mùa ảnh hưởng sầu sắc đến thiên nhiên và cuộc sống của con người. Vùng nhiệt đới gió mùa là một trong những nơi sớm tập trung đông dân trên thế giới. Nơi đây thích hợp cho việc trồng cây lương thực [đặc biệt là cây lúa nước] và cây công nghiệp. GỢI ý trả lời câu hỏi giữa bài Câu 1. Xác định vị trí của môi trường nhiệt đới gió mùa trên hình 5.1 Trả lời-. Môi trường nhiệt đới gió mùa chủ yếu nằm ở Nam Á và Đông Nam Á. Câu 2. Quan sát các hình 7.1 và 7.2, nhận xét về hướng gió thổi vào mùa hạ và vào mùa đông ở các khu vực Nam Á và Đông Nam Á. Giải thích tại sao lượng mưa ở các khu vực này lại có sự chênh lệch rất lớn giữa mùa hạ và mùa đông. Trả lời-. Nhận xét hướng gió: + về mùa hạ: hướng gió chủ yếu thổi vào Nam Á và Đông Nam Á là tây nam; khi thổi lên phía bắc, hướng gió đổi sang đông nam. + Về mùa đông: hướng gió chủ yếu thổi vào Nam Á và Đông Nam Á là đông bắc; khi thổi xuống phía nam, hướng gió đổi sang tây nam. Giải thích: mùa hạ mưa nhiều do gió Tây Nam thổi qua vùng biển xích đạo mang theo nhiều hơi nước; mùa đông mưa rất ít, do gió Đông Bắc thổi từ lục địa về, có tính chất khô ~ Câu 3. Quan sát các biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của Hà Nội và Mum-bai [Ân Độ], qua đó nêu nhận xét về diễn biến nhiệt độ, lượng mưa trong năm của khí hậu nhiệt đới gió mùa. Diễn biến nhiệt độ trong năm ở Hà Nội có gì khác ở Mum-bai? Trả lời: Nhận xét về diễn biến nhiệt độ, lượng mưa trong năm của khí hậu nhiệt đới gió mùa Nhiệt độ trung bình năm trên 20°C, nhưng thay đổi theo mùa [một mùa có nhiệt độ cao và một mùa có nhiệt độ thấp hơn]. Lượng mưa trung bình năm trên 1.500mm, nhưng thay đổi theo mùa: một mùa mưa nhiều [từ tháng V đến tháng X], một mùa mưa ít [từ tháng XI đến tháng IV năm sau]. Sự khác nhau về diễn biến nhiệt độ trong năm ở Hà Nội và ở Mum-bai Về nhiệt độ: + Hà Nội có mùa đông xuống dưới 18°c, mùa hạ lên tới hơn 30°C, biên độ nhiệt năm cao, đến trên 12°c. Hà Nội trong năm có một mùa đông lạnh. + Mum-bai có nhiệt độ tháng nóng nhất dưới 30°C, tháng mát nhất trên 23°c. Mum-bai nóng quanh năm. Về lượng mưa, cả hai đều có lượng mưa lớn [Hà Nội: 1.722mm, Mum-bai: 1.784mm] và mưa theo mùa, nhưng lượng mưa phân bố vào mùa đông của Hà Nội lớn hơn Mum-bai. Câu 4. Nhận xét về sự thay đổi của cảnh sắc thiên nhiên qua hai ảnh 7.5 và 7.6 trong SGK [trang 25]. Trả lời: Về mùa mưa: rừng cao su lá xanh tươi. Về mùa khô: rừng cao su lá rụng đầy, cây khô, lá vàng. GỢI ý THực hiện câu hỏi và bài tập cuối bài Câu 1. Nêu đặc điểm nổi bật của khí hậu nhiệt đới gió mùa. Trả lời: Nhiệt độ, lượng mưa thay đổi theo mùa: + Nhiệt độ trung bình năm trên 20°C, nhưng thay đổi theo mùa: một mùa có nhiệt độ cao [trên 29°c vào cuối mùa] và một mùa có nhiệt độ thấp hơn. + Lượng mưa trung bình năm trên 1.500mm, nhưng thay đổi theo mùa: một mùa mưa nhiều, chiếm 70 - 95% lượng mưa cả năm và một mùa mưa ít. Thời tiết diễn biến thất thường: mùa mưa có năm đến sớm, có năm đến muộn; lượng mưa có năm ít, năm nhiều dễ gây ra hạn hán, lũ lụt. Câu 2. Trình bày sự đa dạng của môi trường nhiệt đới gió mùa. Trả lời: Cảnh quan thiên nhiên biến đổi theo thời gian và không gian do có sự khác nhau về lượng mưa và về phân bố mưa trong năm giữa các địa phương và giữa các mùa. + Về mùa mưa, cây cối xanh tươi; về mùa khô, cây cối rụng lá, trơ cành. + Ở những nơi mưa nhiều, rừng có nhiều tầng; trong rừng có một số cây rụng lá vào mùa khô. + ở những nơi mưa ít, có đồng cỏ cao nhiệt đới. + Ở vùng cửa sông, ven biển xuất hiện rừng ngập mặn. Tính đa dạng về cảnh quan này không thể có ở môi trường xích đạo ẩm hay ở môi trường nhiệt đới. CẢU HỎI Tự HỌC 7. Đặc điểm nào sau đây không đúng với khí hậu nhiệt đới gió mùa'? Trong năm có hai hướng gió thổi hướng ngược nhau. Có sự chênh lệch rất lớn về lượng mưa giữa hai mùa. c. Nhiệt độ, lượng mưa thay đổi theo mùa. D. Trong năm thời tiết tương đối ổn định. Loại thảm thực vật nào sau đây không có ở môi trường nhiệt đới gió mùa? A. Rừng thường xanh có nhiều tầng. B. Đồng cỏ cao nhiệt đới. c. Rừng ngập mặn ven biển. D. Rừng lá kim. Khí hậu nhiệt đới gió mùa thích hợp cho trồng các cây: A. Lúa gạo, củ cải đường. B. Củ cải đường, cà phê. c. Cao su, lúa mì. D. Lúa mì, lúa gạo. ơ môi trường nhiệt đới gió mùa, mùa mưa từ tháng: A, V đến tháng VIII. B. V đến tháng IX. c. V đến tháng X. D. V đến tháng XI. Trên thế giới, khu vực có khí hậu nhiệt đới gió mùa điển hình là: A. Nam Á và Đông Nam Á. B. Tây Á và Đông Nam Á. c. Trung Á và Đông Nam Á. D. Đông Á và Đông Nam Á.
- lý thuyết
- trắc nghiệm
- hỏi đáp
- bài tập sgk
1.NÊU ĐẶC ĐIỂM NỔI BẬT CỦA KHÍ HẬU NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA
2. TRÌNH BÀY SỰ ĐA DẠNG CỦA MÔI TRƯỜNG NHIỆT ĐỚI GIÓ MÙA
Các câu hỏi tương tự
- lý thuyết
- trắc nghiệm
- hỏi đáp
- bài tập sgk
Trình bày sự đa dạng của môi trường nhiệt đới gió mùa.
Các câu hỏi tương tự
Nhiệt đới ẩm gió mùa là một trong những nội dung quan trọng trong chương trình học địa lý lớp 10 Trung học phổ thông. Tuy nhiên, với khối lượng kiến thức quá lớn như hiện nay, không có nhiều người có thể nắm bắt đầy đủ những nội dung liên quan để trả lời cho các nội dung thuộc vấn đề này.
Trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ cung cấp tới quý bạn đọc một số nội dung liên quan đến vấn đề: Đặc điểm của môi trường nhiệt đới gió mùa.
Thứ nhất: Khái niệm khí hậu nhiệt đới gió mùa
– Khí hậu nhiệt đới gió mùa hay còn được gọi là khí hậu nhiệt đới ẩm là khí hậu tương ứng với nhóm Am theo phân loại khí hậu, giống như khí hậu xavan, khí hậu nhiệt đới gió mùa có nhiệt độ trung bình tháng trên 18 độ trong mỗi tháng và có mùa ẩm, khô đặc trưng lượng mưa trung bình năm khoảng 1000 đến 1500 mm ở nhiệt đới gió mùa châu Á.
– Không giống với khí hậu xavan, tháng khô nhất của khí hậu nhiệt đới gió mùa có lượng giáng thủy ít hơn 60 mm/tháng, nhưng lớn hơn. Quan trọng hơn nữa, khí hậu nhiệt đới gió mùa thường không có mùa khô đáng kể như khí hậu xavan. Khi hậu nhiệt đới gió mùa gặp ít sự thay đổi về nhiệt độ trong năm hơn khí hậu xavan, đối với khí hậu này khô nhất thường xảy ra vào đông chí đối với phía đó của đường xích đạo.
Thứ hai: Đặc điểm của môi trường nhiệt đới gió mùa
– Mưa tập trung theo mùa và gió mùa:
+ Mùa khô bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, có gió mùa đông lạnh khô.
+ Mùa mưa bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 10 có gió mùa hạ mát, gây mưa.
– Nhiệt độ trung bình trên 20 độ C.
– Thời tiết diễn biến thất thường thường xuyên suốt hiện hạn hán, lũ lụt,…
– Mưa trung bình trên 1500 mm.
– Nhịp điệu mùa ảnh hưởng sâu sắc đến cảnh vật thiên nhiên và đời sống con người.
– Là nơi tập trung đông dân trên Thế giới.
– Là nơi trồng cây công nghiệp và lương thực.
– Động vật trên cạn, dưới nước đều phong phú.
– Thảm thực vật đa dạng như rừng rậm, đồng cỏ cao nhiệt đới, rừng rụng lá vào mùa khô, rừng ngập mặn,…
– Khí hậu nhiệt đới gió mùa được tìm thấy phổ biến ở Nam Á và Tây Phi. Tuy nhiên, có những vùng của Đông Nam Á như Việt Nam hay Thái Lan, cùng Caribe, Bắc và Nam Mĩ có kiểu khí hậu này.
– Những cách thay đổi áp suất mà ảnh hưởng đến sự phân bố theo mùa của lượng giáng thủy cũng xuất hiện ở châu Phi, mặc dù thông thường nó khác với sự hoạt động của châu Á.
– Nhân tố chính kiểm soát khí hậu nhiệt đới gió mùa là hướng gió mùa. Gió mùa là một loại gió đổi hướng theo mùa, ở châu Á vào mùa hè, có một luồng không khí vào bờ. Vào mùa đông, luồng không khí ra bờ thường xuất hiện, sự thay đổi về hướng là do sự khác biệt trong cách nước và đất nóng lên.
Yếu tố tạo nên khí hậu nhiệt đới gió mùa
– Thay đổi mô hình áp lực ảnh hưởng đến tính thời vụ của mưa cũng xảy ra ở châu Phi mặc dù nó thường khác với cách thức hoạt động ở châu Á. Trong mùa nắng thấp, cao cận nhiệt đối tạo điều kiện khô ráo. Khí hậu gió mùa của châu Phi và châu Mỹ cho vấn đề thường nằm dọc theo bờ biển thương mại.
– Khí hậu nhiệt đới gió mùa thường được tìm thấy nhiều nhất ở Nam và Trung Mỹ. Tuy nhiên, có những khu vực Nam Á, Châu Phi, Đông Nam Á, Bắc Mỹ và Úc cũng có khí hậu này.
– Trong mùa đông, mặt trời thấp một luồng khí ngoài khơi không khí di chuyển từ đất liền sang nước là phổ biến. Sự thay đổi hướng là do sự khác biệt trong cách nhiệt nước và đất.
– Yếu tố kiểm soát chính đối với khí hậu nhiệt đới gió mùa là mối quan hệ giữa nó với gió mùa hoàn lưu. Gió mùa là một sự thay đổi thao mùa trong hướng gió. Ở châu Á, trong mùa hè có một luồng không khó trên bờ.
Ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới gió mùa đến con người
– Những ảnh hưởng tiêu cực:
+ Môi trường tự nhiên dễ bị suy thoái.
+ Thường xuyên xảy ra thiên tai, bão lũ gây tổn thất nghiêm trọng trong sản xuất nhất là nông nghiệp.
+ Tính chấy thường của các yếu tố thời tiết và khí hậu gây khó khăn cho hoạt động canh tác, cơ cấu cây trồng, kế hoạch thời vụ,…
– Những ảnh hưởng tích cực:
+ Khí hậu nước ta tạo điều kiện nâng cao năng suất cây trồng và nhanh chóng phục hồi lớp phủ thực vật trên đất trống bằng mô hình nông – lâm kết hợp.
+ Tạo thuận lợi cho nước ta phát triển các ngành kinh tế như lâm nghiệp, thủy sản, giao thông vận tải hay du lịch và đẩy mạnh hoạt động khai thác, xây dựng nhấy là vào mùa khô.
+ Điều kiện nóng ẩm cây trồng pháy triển quanh năm có thể cấy cày và xen canh để tận dụng ánh sáng dồi dào, có thể kết hợp nông – lâm theo hình thức VAC hoặc VACR.
Như vậy, Đặc điểm của môi trường nhiệt đới gió mùa là nội dung đã được chúng tôi phân tích ngay trong mục đầu tiên của bài viết. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã trình bày một số nội dung liên quan đến vấn đề môi trường nhiệt đới gió mùa. Chúng tôi mong với những nội dung trong bài viết sẽ giúp ích được quý bạn đọc.