Thời gian tiêu hóa thức ăn trong dạ dày có sự chênh lệch phụ thuộc vào yếu tố tuổi tác, giới tính, thể trạng của từng người. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc quá trình tiêu hóa thức ăn trong dạ dày như thế nào, trong bao lâu?
Dạ dày tiêu hóa thức ăn trong bao lâu?
Dạ dày là một bộ phận quan trọng trong cơ thể, thực hiện nhiệm vụ nghiền cơ học thức ăn, thấm dịch vị và phân hủy thức ăn nhờ enzym tiêu hóa trong dịch vị. Chức năng tiêu hóa của dạ dày tốt sẽ giúp cơ thể hấp thụ nhanh các dưỡng chất, tăng cường sức khỏe. Ngược lại, nếu chức năng này có vấn đề sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển vốn có, đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng và những cơn đau dạ dày.
Thời gian tiêu hóa có thể được hiểu là một quy trình làm việc đặc trưng của dạ dày. Chúng bắt đầu khi thức ăn mà bạn nạp vào phân hủy thành các hạt nhỏ, được chuyển thành các chất dinh dưỡng và đi qua hệ thống đường ruột của bạn vào máu. Việc xác định được thời gian tiêu hóa sẽ giúp bạn kiểm soát tốt chế độ ăn uống trong việc giảm cân hoặc duy trì cân nặng hợp lý.
Nhìn chung, quá trình tiêu hóa thức ăn ở người thường kéo dài trong khoảng 24 – 72 giờ. Tuy nhiên, thời gian tiêu hóa phụ thuộc vào thời gian, tuổi tác, giới tính. Ngoài ra, nếu bạn đang gặp các vấn đề về đường tiêu hóa thì cũng có thể ảnh hưởng đến thời gian tiêu hóa thức ăn trong dạ dày.
Không chỉ vậy, thời gian tiêu hóa cũng phụ thuộc vào bản chất của thức ăn. Những loại thức ăn mềm, hoa quả tươi, rau xanh vì có nhiều chất xơ sẽ có thời gian tiêu hóa nhanh hơn, chỉ trong khoảng 1 ngày. Trong khi đó, các loại thực phẩm cứng và nhiều dinh dưỡng như thịt cá sẽ mất nhiều thời gian hơn để cơ thể phân giải. Loại thực phẩm nhanh được tiêu hóa nhất là các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn vặt có đường như kẹo. Cơ thể có thể tiêu hóa chúng trong vòng vài giờ nên khiến bạn đói trở lại nhanh hơn, dẫn đến tình trạng khó kiểm soát cân nặng.
Xem thêm: Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non diễn ra chi tiết như thế nào?
Quá trình tiêu hóa thức ăn ở dạ dày
Ở người, quá trình tiêu hóa thức ăn ở dạ dày bắt đầu ở khoang miệng và kết thúc tại hậu môn, cụ thể như sau:
- Răng nhai nhỏ thức ăn, tuyến nước bọt tiết nước bọt làm mềm thức ăn. Men bột lọc trong nước bọt sẽ đồng thời phân giải hydrocarbon. Đầu lưỡi nhiều dây thần kinh vị giác có nhiệm vụ khống chế thức ăn trong miệng, cắt chúng thành khối nhỏ để dễ nuốt.
- Từ miệng, thức ăn đi qua họng để xuống thực quản, rồi được chuyển thức ăn xuống dạ dày. Tại đây, thức ăn được nhào đều với axit clohidric và enzym do niêm mạc dạ dày tiết ra, giúp phân giải protein. Dạ dày đóng vai trò tiêu hóa cơ năng thông qua nhu động trộn thức ăn. Khi thức ăn được chuyển hóa sẽ lập tức được đưa xuống tá tràng môn vị.
- Dịch vị tiêu hóa do tuyến tụy tiết ra chảy vào ruột non, dịch tiêu hóa này chứa nhiều enzym tiêu hóa mang đến tác dụng thúc đẩy phân giải hydrocarbon, mỡ và protein.
- Trong ruột non, thức ăn từ chất phân tử lớn phức tạp được phân giải, tiêu hóa thành chất phân tử nhỏ dễ hấp thu. Niêm mạc ruột non hút chất dinh dưỡng đưa vào máu và hệ bạch huyết. Sau giai đoạn này, bã thức ăn cuối cùng được đưa xuống đại tràng, niêm mạc đại tràng hút phần lớn thành phần nước trong bã, biến bã chưa tiêu hóa và thượng bì niêm mạc ống tiêu hóa bong tróc thành phân và được thải ra ngoài qua hậu môn.
Quá trình tiêu hóa ở dạ dày 4 ngăn
Quá trình này diễn ra ở các động vật nhai lại như trâu, bò, được miêu tả cụ thể thông qua các giai đoạn chính như sau:
- Thức ăn sau khi được trâu bò ăn vào sẽ được chuyển vào dạ cỏ. Dạ cỏ là nơi chứa, làm mềm thức ăn, có các vi sinh vật cộng sinh tiết enzim xenlulaza giúp trâu bò tiêu hóa xenlulozo và các chất khác
- Thức ăn sau khi được lên men và làm mềm sẽ được chuyển qua dạ tổ ong [cùng với một lượng lớn vi sinh vật], sau khi trâu bò ngừng ăn, thì thức ăn sẽ được ợ lên miệng để nhai kĩ lại.
- Thức ăn [sau khi được nhai kĩ] sẽ được chuyển xuống dạ lá sách để hấp thụ bớt nước.
- Sau khi được hấp thụ bớt nước, thức ăn sẽ được chuyển qua dạ múi khế, dạ múi khế đóng vai trò như dạ dày thật sự, có chức năng tiết pepsin và HCl tiêu hóa protein ở cỏ và vi sinh vật.
Dạ dày có tiêu hóa được xương không?
Xương nếu không được nhai kỹ có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho dạ dày. Trên thực tế, dạ dày rất khó để tiêu hóa được xương, với những trường hợp mảnh xương nhỏ, dạ dày cần rất nhiều thời gian để có thể tiêu hóa. Đối với những mảnh xương to, khả năng tiêu hóa hầu như là không thể. Do đó, khi hóc xương, hoặc nghi có dị vật trong dạ dày, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên môn để được thăm khám và điều trị trong thời gian sớm nhất.
Vai trò tiêu hóa ở dạ dày
Quá trình tiêu hóa của con người diễn ra theo chu trình từ Khoang miệng →Thực quản → Dạ dày → Tá tràng →Ruột non → Đại tràng [ruột già] → Trực tràng → Hậu môn.
Mỗi bộ phận đều có những chức năng và vai trò nhất định để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tiêu hóa. Trong đó, dạ dày thực hiện các chức năng chính sau:
- Sau khi thức ăn từ thực quản xuống dạ dày. Dạ dày có chức năng nghiền, nhào trộn thức ăn với dịch vị và kiểm soát việc đưa vị trấp xuống tá tràng.
- Thức ăn được chứa đựng trong dạ dày và bắt đầu quá trình trộn lẫn với dịch vị dạ dày, bao gồm acid, enzyme pepsin, chất nhầy, tạo thành một chất bán lỏng, đồng nhất giống cháo bột gọi là vị trấp. Vị trấp được đưa từng đợt xuống tá tràng với tốc độ phù hợp với sự tiêu hóa và hấp thu ở ruột non.
- Kết quả của quá trình tiêu hóa ở dạ dày là tạo ra vị trấp trong đó một phần protein được chuyển hóa thành proteose và pepton, một phần tinh bột chín thành maltose, maltotriose và oligosaccharide. Dầu mỡ, lipid hầu như chưa được phân giải.
Trên đây là những thông tin về quá trình tiêu hóa thức ăn trong dạ dày như thế nào, trong bao lâu hy vọng đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích về dạ dày – bộ phận quan trọng trong cơ thể.
13 Tháng Mười, 2020
Quá trình tiêu hóa protein ở dạ dày đóng một vai trò rất quan trọng giúp cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Quá trình tiêu hóa protein không chỉ là sự kết hợp hoạt động thông thường của ống tiêu hóa và gan mật mà chúng còn đòi hỏi sự phối hợp của toàn bộ cơ thể. Vậy quá trình tiêu hóa protein ở dạ dày diễn ra như thế nào?
Chiều dài ống tiêu hóa của con người rơi vào khoảng 9 mét. Giữa các cá thể khác nhau, sinh lý tiêu hóa thức ăn thay đổi và phụ thuộc vào các yếu tố khác như thức ăn và kích thước bữa ăn. Quá trình tiêu hóa hay diễn ra trong thời gian từ 24 giờ đến 72 giờ.
Ngay từ trong khoang miệng đã bắt đầu quá trình tiêu hóa cùng với sự tiết nước bọt và các enzym tiêu hóa của nó. Bởi các cơ nhai và nuốt vào thực quản tại chỗ thức ăn được hình thành vào một bolus, sau đó nó đi vào dạ dày thông qua hoạt động của nhu động ruột. Acid clohydric và pepsin có trong dịch dạ dày có thể làm hỏng thành dạ dày, các chất nhầy được tiết ra để bảo vệ. Tại đây, dạ dày giải phóng nhiều các loại enzym khác nhau giúp quá trình phân hủy thức ăn diễn ra nhanh chóng, đồng thời kết hợp với hoạt động khuấy của dạ dày. Một phần thức ăn sau khi tiêu hóa sẽ đi vào tá tràng trong trạng thái chất chyme đặc bán lỏng. Ở ruột non, phần lớn diễn ra quá trình tiêu hóa và nó được hỗ trợ bởi sự bài tiết của dịch tụy, mật và dịch ruột.
Nhung mao được lót trên thành của ruột, những tế bào biểu mô của ruột được bao phủ bởi nhiều vi nhung mao nhằm cải thiện sự hấp thụ các chất dinh dưỡng bằng cách tăng tiết diện bề mặt ruột. Trong ống tiêu hóa thức ăn di chuyển chậm lại và tạo điều kiện để diễn ra quá trình lên men của hệ vi khuẩn đường ruột diễn ra ở ruột già. Tại ruột già, nước được hấp thụ ngược trở lại, còn các chất thải lưu trữ dưới dạng phân để thải ra ngoài theo đường đại tiện qua ống hậu môn.
Xem ngay: Quá trình tiêu hóa ở ruột non khác gì ruột già?
Quá trình tiêu hóa protein diễn ra trong dạ dày và tá tràng là một phần nhỏ trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Trong đó có ba loại enzyme chính tham gia vào quá trình tiêu hóa đó là pepsin do quá trình tiêu hóa ở dạ dày tiết ra và trypsin, chymotrypsin do tuyến tụy tiết ra sẽ làm phân hủy protein thức ăn thành polypeptid, sau đó được phân hủy bởi nhiều dipeptidaze và exopeptidaze thành các amino acid. Tuy nhiên, chủ yếu những enzym tiêu hóa tham gia vào quá trình tiêu hóa protein ở dạ dày được tiết ra dưới dạng tiền chất không hoạt động của chúng, các zymogens ví dụ như tuyến tụy tiết ra emzym trypsin dưới dạng trypsinogen được kích hoạt trong tá tràng bởi enterokinase để tạo thành trypsin. Tiếp đó, trypsin có nhiệm vụ phân cắt protein thành các polypeptit nhỏ hơn.
Ở trong dạ dày dịch vị xuất hiện ngay trước cả khi thức ăn đến nơi. Những tác động như mùi vị, hình ảnh hay chỉ cần những suy nghĩ về thức ăn cũng có thể kích thích hệ thần kinh trung ương truyền tín hiệu đến các tuyến của dạ dày để hoạt động tiết dịch. Khi thức ăn di chuyển tới dạ dày và chạm vào niêm mạc của nó, các tế bào niêm mạc sẽ tiết ra hormone gastrin. Lúc này gastrin có nhiệm vụ kích thích sản xuất một lượng lớn dịch vị dạ dày.
Quá trình tiêu hóa ở dạ dày có sự tham gia của một số loại enzym
Dạ dày bắt đầu căng ra khi thức ăn được đổ đầy. Hiện tượng này giúp kích thích quá trình tiêu hóa cơ học của dạ dày. Ở thành dạ dày các cơ trơn bắt đầu chuyển động co bóp để nhào trộn thức ăn. Đồng thời, dịch vị dạ dày cũng được trộn lẫn với thức ăn và bắt đầu quá trình tiêu hóa hóa học. Một loại enzyme có nhiệm vụ tiêu hóa protein có trong dịch vị đó là enzyme pepsin, bắt đầu phân ra những phần tử protein phức tạp. Chất béo và tinh bột ít được tiêu hóa trong dạ dày. Các loại thực phẩm như nước, thuốc và rượu,... ví dụ như thuốc aspirin được hấp thu trực tiếp xuyên qua thành dạ dày để đi vào máu.
Khi thức ăn được trộn lẫn và phân giải ra thành các dưỡng trấp, ở phần dưới của dạ dày nhu động ruột bắt đầu xuất hiện. Dưỡng trấp sẽ di chuyển xuống phía dưới vùng môn vị. Cơ vòng môn vị mở ra một ít sau mỗi nhát bóp của thành dạ dày, giúp cho một lượng dưỡng trấp đi vào trong tá tràng. Khi tá tràng đã được đổ đầy, thành của tá tràng sẽ căng ra và dạ dày sẽ nhận được một tín hiệu từ thần kinh để hoạt động chậm lại. Thời gian để dạ dày tiêu hóa được hoàn toàn sau một bữa ăn cân bằng mất khoảng 4 giờ đồng hồ. Nếu trong bữa ăn có chứa nhiều dầu mỡ thì quá trình tiêu hóa sẽ mất nhiều hơn, tốn khoảng ít nhất 6 giờ đồng hồ hoặc lâu hơn.
Tóm lại, quá trình tiêu hóa protein ở dạ dày là sự kết hợp không chỉ của hoạt động thông thường của ống tiêu hóa và gan mật mà chúng còn đòi hỏi sự phối hợp của toàn bộ cơ thể. Quá trình này của cơ thể đóng một vai trò quan trọng giúp cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Do vậy, nếu có xuất hiện những triệu chứng bất thường về đường tiêu hóa thì bạn cần tới ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Khoa Tiêu hóa của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec luôn nhận được sự hài lòng và đánh giá cao của khách hàng bởi chất lượng điều trị, trang thiết bị y tế và dịch vụ chăm sóc bệnh nhân.
- Trang thiết bị hiện đại hàng đầu Việt Nam: Máy nội soi tiêu hóa ống mềm độ phân giải cao giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm và các bệnh lý tiêu hóa chính xác. Robot phẫu thuật của Mỹ có độ chính xác cao, ít xâm lấn, thời gian hồi phục của bệnh nhân nhanh.
- Đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao: Các bác sĩ được đào tạo bài bản tại các Trung tâm ngoại khoa hàng đầu của Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản, có trình độ chuyên môn cao. Được tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn tại nước ngoài, cập nhật các kỹ thuật, phác đồ điều trị mới nhất trên thế giới.
- Chẩn đoán và điều trị bệnh tiêu hóa với kỹ thuật mới nhất: Phẫu thuật nội soi bằng robot với tỉ lệ thành công lên đến 95%. Nội soi tiêu hóa gây mê không đau, không khó chịu.
- Chăm sóc người bệnh toàn diện: Là bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam áp dụng chương trình phục hồi sớm sau phẫu thuật [ERAS], giúp rút ngắn thời gian nằm viện chỉ còn sau 3 - 5. Tỷ lệ biến chứng, chi phí của người bệnh giảm, đem lại nhiều lợi ích cho khách hàng.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 [phím 0 để gọi Vinmec] hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn
XEM THÊM: