Vaccine vero cell có cần tiêm mũi 3 không
|
Trong văn bản về tăng cường triển khai tiêm vaccine COVID-19 gửi 9 bộ: Bộ Quốc phòng; Bộ Công an; Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Công thương; Bộ Giao thông vận tải; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; Bộ Xây dựng và Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng UBND các tỉnh, thành phố, Bộ Y tế cho biết, trong thời gian gần đây, tình hình dịch COVID-19 tại Việt Nam có những diễn biến mới phức tạp, gia tăng số ca mắc bệnh với sự xuất hiện của nhiều ca mắc biến chủng mới BA.4, BA.5… Việc tiêm vaccine COVID-19 là biện pháp hiệu quả và có ý nghĩa chiến lược trong phòng, chống dịch bệnh. Bộ Y tế đã có đầy đủ các hướng dẫn chuyên môn về tiêm các mũi vaccine COVID-19, tuy nhiên thời gian vừa qua có những thông tin chưa chính xác về cách gọi tên các mũi tiêm. Để thống nhất và tăng cường hơn nữa công tác triển khai tiêm chủng vaccine COVID-19, tăng nhanh tỷ lệ bao phủ các mũi vaccine cho các nhóm đối tượng, đặc biệt là trẻ em từ 5 - dưới 12 tuổi và những người có nguy cơ cao, đảm bảo an toàn, thích ứng linh hoạt trong mọi diễn biến dịch mới có thể xảy ra theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế điều chỉnh, làm rõ về cách xác định các mũi tiêm và thời gian tiêm.  Tại hướng dẫn mới nhất về thời gian tiêm vaccine COVID-19, Bộ Y tế nêu rõ người từ 18 tuổi trở lên tiêm mũi 3 ngay sau tiêm mũi 2 ba tháng, tiêm mũi 4 ngay sau tiêm mũi 3 bốn tháng; Người từ 12- dưới 18 tuổi tiêm mũi 3 ngay sau tiêm mũi 2 năm tháng... Tiêm ngay cho các đối tượng ngay sau khi đủ thời gian, cụ thể:
Tiêm mũi 4 ngay sau mũi 3 bốn tháng; người đã mắc COVID-19 thì tiêm ngay sau khi khỏi bệnh ba tháng; Tiêm cho trẻ từ 5 - dưới 12 tuổi: trẻ đã mắc COVID-19 thì tiêm ngay sau khi khỏi bệnh ba tháng. Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông về tác dụng, hiệu quả của vaccine; tập trung truyền thông và tiêm chủng cho các đối tượng, đặc biệt cho trẻ em từ 5 - dưới 12 tuổi, lưu ý các trẻ có nguy cơ cao, trẻ sống ở khu vực có tỷ lệ bao phủ vaccine thấp; tổ chức các đội tuyên truyền, vận động tiêm vaccine đến từng địa bàn dân cư. Công khai các điểm tiêm chủng trên địa bàn (địa chỉ, người phụ trách, thông tin liên hệ) và thông tin đến người dân để người dân biết và đi tiêm chủng kịp thời. Cũng tại văn bản này Bộ Y tế đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo tăng tốc độ tiêm chủng vaccine cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên đặc biệt ưu tiên trẻ em từ 5 - dưới 12 tuổi và trẻ có nguy cơ cao; nhanh chóng hoàn thành tiêm mũi 3, mũi 4 cho cán bộ, công nhân viên chức và người lao động trong ngành theo hướng dẫn của Bộ Y tế; Tăng cường truyền thông, tư vấn cho học sinh, sinh viên, cha mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp của trẻ em, học sinh về tác dụng, lợi ích của việc tiêm chủng, những phản ứng có thể gặp sau tiêm chủng và trách nhiệm bảo đảm quyền được tiêm chủng của trẻ em để tạo sự đồng thuận, vận động các em và phụ huynh, người giám hộ hợp pháp của trẻ đưa con em đi tiêm chủng đầy đủ, kịp thời. Bộ Y tế đề nghị các Bộ chỉ đạo đẩy nhanh hơn nữa việc tiêm vaccine cho cán bộ, công nhân viên chức, người lao động, quân nhân, chiến sỹ trong toàn ngành đảm bảo hoàn thành tiêm hết các đối tượng theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Theo thông tin của Bộ Y tế, đến hết ngày 21/7, tổng số liều vaccine COVID-19 đã được tiêm là 241.480.787 liều, trong đó: + Số liều tiêm cho người từ 18 tuổi trở lên là 210.612.349 liều: Mũi 1 là 71.298.413 liều; Mũi 2 là 68.814.862 liều; Mũi 3 (vaccine Abdala) là 1.515.146 liều; Mũi bổ sung là 14.048.754 liều; Mũi nhắc lại lần 1 là 47.347.351 liều; Mũi nhắc lại lần 2 là 7.587.823 liều. + Số liều tiêm cho trẻ từ 12 - dưới 18 tuổi là 19.949.234 liều: Mũi 1 là 9.030.318 liều; Mũi 2 là 8.695.112 liều; Mũi nhắc lại lần 1 là 2.223.804 liều. + Số liều tiêm cho trẻ từ 5 - dưới 12 tuổi là 10.919.204 liều: Mũi 1 là 7.388.541 liều; Mũi 2 là 3.530.663 liều. Theo đánh giá của Bộ Y tế thời gian qua, tiến độ tiêm mũi 3 và mũi 4 cho các đối tượng từ 12 tuổi trở lên theo hướng dẫn của Bộ Y tế còn chậm; tiến độ tiêm mũi 1 và 2 của trẻ từ 5 - dưới 12 tuổi rất chậm, đến nay nhiều địa phương tiêm mũi 2 chỉ đạt dưới 17%. (PLO)- Trẻ em trong độ tuổi khuyến cáo, nếu đã tiêm hai mũi vaccine Pfizer thì nên tiêm thêm mũi 3. Chưa cần tiêm mũi 4.
Trước đây, ngành y tế từng hy vọng có thể ngăn chặn bệnh COVID-19 mà không cần tiêm chủng cho trẻ. Họ hy vọng nếu đạt tỉ lệ miễn dịch đủ cao ở người lớn sẽ tạo được miễn dịch cộng đồng bền vững bằng vaccine và nhiễm tự nhiên. Trên lý thuyết, miễn dịch cộng đồng và các biện pháp xã hội để phòng bệnh (như cách ly xã hội; xét nghiệm phát hiện người bệnh để cách ly và điều trị; truy vết, cách ly người tiếp xúc; buộc đeo khẩu trang ở nơi cộng cộng, khai báo y tế bắt buộc…) có thể loại bỏ hoàn toàn COVID-19 và như vậy trẻ em không cần tiêm chủng, không chịu những tác dụng phụ của vaccine mà vẫn hưởng lợi của công tác chống dịch của toàn xã hội.
Buộc phải tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho trẻ em Tuy nhiên, trên thực tế vaccine dù có hiệu quả rất tốt để phòng ngừa tử vong, biến chứng nặng và hậu COVID-19 ở người được tiêm nhưng không có hiệu quả đủ tốt để ngăn ngừa lây lan bệnh tật qua miễn dịch cộng đồng. Hiệu quả vaccine trong ngăn ngừa lây lan lại bị giảm dần theo thời gian trong khi các biến chủng mới có khả năng lẩn tránh vaccine lại xuất hiện, khả năng có những làn sóng dịch mới trong tương lai là tất yếu. Do ảnh hưởng lên cuộc sống và phát triển, các biện pháp xã hội để phòng bệnh có hiệu quả nhưng không thể kéo dài. Mọi người và toàn xã hội phải trở lại cuộc sống bình thường. Trong tình hình này, nếu muốn bảo vệ một đứa trẻ không bị COVID-19 thì đứa trẻ đó phải có miễn dịch, không thể mong đứa trẻ được bảo vệ từ miễn dịch của người xung quanh. Trong khi đó, dù tỉ lệ mắc bệnh nặng và tử vong do COVID-19 ở trẻ là thấp hơn so với người lớn và thấp hơn nhiều so với người già, COVID-19 vẫn có thể khiến trẻ ở mọi lứa tuổi bị bệnh rất nặng và đôi khi phải điều trị tại bệnh viện. Thậm chí, một số trẻ đã tử vong vì COVID-19, nhiều trẻ bị ảnh hưởng bởi COVID-19 kéo dài. Vì vậy, để quyết định có nên tiêm vaccine cho trẻ hay không cần so sánh nguy cơ của việc tiêm chủng (do tác dụng phụ) và nguy cơ của việc không tiêm chủng (có thể mắc bệnh). Mặc dù ưu điểm của vaccine là rõ ràng trên lý thuyết nhưng ngành y tế của các nước cũng rất thận trọng. Ngành y tế các nước rất thận trọng
Nên tiêm vaccine cho trẻ trong độ tuổi khuyến cáo . Phóng viên: Tình hình dịch diễn biến như hiện nay, với sự xuất hiện của hai biến thể phụ của Omicron, biến thể BA.5, có nên tiêm mũi 3, mũi 4 cho các con không ạ? Các bé chưa từng mắc COVID-19, thưa bác sĩ? + PGS-TS Đỗ Văn Dũng (ảnh): Theo nhận định của tôi, một nhân viên y tế làm việc trong lãnh vực phòng chống dịch, việc cho phép mở rộng đối tượng tiêm chủng cho trẻ dưới 18 tuổi và sau đó cho trẻ dưới 12 tuổi ở Việt Nam là phù hợp. Tổ chức Y tế Thế giới trước đây, trong khẳng định ngày 26-11-2021 cũng cho rằng không nên tiêm vaccine COVID-19 cho trẻ (trừ trẻ bị bệnh nền) nhưng đến tháng 2-2022 đã khuyến cáo nên tiêm vaccine cho trẻ trên 12 tuổi và hiện nay đã khuyên nên tiêm vaccine cho trẻ trên năm tuổi nếu quốc gia có đủ vaccine ngừa COVID-19. Vì vậy, các bé trong độ tuổi khuyến cáo, nếu đã tiêm hai mũi vaccine Pfizer thì nên tiêm thêm mũi 3, chưa cần tiêm mũi 4. . Trẻ chưa tiêm mũi nào, từng mắc COVID-19 thì giờ có nên tiêm không, thưa bác sĩ? + Nên tiêm cho bé. Đặc biệt là nếu bé chưa tiêm. Về bản chất, tiêm vaccine là tạo việc giả lập một thành phần của nhiễm trùng nhẹ có kiểm soát. Nên ngoài những tá chất (như PEG) gặp trong hầu hết loại vaccine thì nếu người được tiêm phơi nhiễm với chất nào thì người bị nhiễm sẽ phơi nhiễm với chất đó nhưng với liều lượng cao hơn. Thí dụ, nếu tiêm vaccine Pfizer thì trẻ có thể bị phơi nhiễm với mRNA của virus thì trong tế bào của trẻ bị COVID-19 cũng dày đặc mRNA với nồng độ cao hơn. Vì vậy, có thể hình dung là nếu tiêm vaccine có thể có tác dụng phụ nào (như sốt, nhức đầu, mệt mỏi, hiện tượng tăng viêm, viêm cơ tim...) thì việc mắc bệnh cũng tạo ra các rối loạn tương tự với tỉ lệ cao gấp nhiều lần. Thí dụ như tỉ lệ tổn thương cơ tim ở người nhiễm COVID-19 cao gấp 2-115 lần so với tỉ lệ ở người tiêm chủng đầy đủ vaccine, tùy thuộc vào giới tính và tuổi của người được tiêm. Chắc chắn mệt mỏi ở người tiêm vaccine là nhẹ và ngắn hơn so với mệt mỏi ở người bị COVID-19. Chỉ trừ sốc phản vệ là tác dụng phụ có thể xảy ra ở nhóm tiêm vaccine mà không xảy ra ở người mắc bệnh (dù tỉ lệ sốc phản vệ là rất thấp). Mặc dù ưu điểm của vaccine là rõ ràng trên lý thuyết nhưng ngành y tế của các nước cũng rất thận trọng. Ngành y tế chỉ khuyến cáo người dân tiêm vaccine khi có các bằng chứng cụ thể trên các nghiên cứu trên người thật cho thấy rằng tiêm vaccine là có lợi hơn so với không tiêm vaccine. Thí dụ, ngành y tế gần đây khuyến cáo người dân đã tiêm mũi 4 (mũi nhắc lần thứ hai) vì trên khảo cứu ở người tiêm cho thấy so với việc tiêm mũi 4 làm giảm 67% trường hợp nhập viện và 72% tử vong so với người đã tiêm mũi 3 trên bốn tháng mà chưa tiêm lại. Ngành y tế cũng thử nghiệm từ người trưởng thành, người cao tuổi, sau đó thử nghiệm cho trẻ 12-17 tuổi, sau đó là trẻ từ năm đến 11 tuổi và gần đây nhất là thử nghiệm trên trẻ em từ sáu tháng tuổi đến dưới năm tuổi. Dựa trên kết quả của các thử nghiệm này, ngành y tế của từng quốc gia sẽ quyết định mở rộng đối tượng tiêm chủng ở từng nước.•
Sự khác nhau giữa tiêm vaccine COVID-19 mũi bổ sung và mũi 3 Hiện có nhiều người đang nhầm lẫn giữa tiêm vaccine COVID-19 mũi bổ sung và mũi 3 (mũi nhắc lại lần 1), về vấn đề này, TS-BS Phạm Quang Thái, Trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng miền Bắc thuộc Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, nêu rõ: - Mũi bổ sung dành cho đối tượng suy giảm miễn dịch hoặc sử dụng các vaccine mà bằng chứng cho thấy cần phải tiêm thêm mới đạt miễn dịch cơ bản (ví dụ vaccine Vero Cell, Sputnik V); - Còn mũi nhắc lại là mũi tăng cường, thường tiêm sau 3-4 tháng sau các mũi cơ bản để duy trì miễn dịch ở mức cao. “Nói dễ hiểu thì việc tiêm mũi 3 vaccine COVID-19 giúp duy trì miễn dịch ở mức độ cao; còn việc tiêm mũi bổ sung - không phải là mũi 3 giúp hoàn thành miễn dịch cơ bản” - TS-BS Phạm Quang Thái nói. Theo PGS-TS-BS Phạm Quang Thái, hướng dẫn tại văn bản mới nhất của Bộ Y tế nêu rõ việc tiêm liều bổ sung (liều này không phải mũi 3) cho đối tượng từ 18 tuổi trở lên, bao gồm người có tình trạng suy giảm miễn dịch vừa và nặng như người đang điều trị ung thư tích cực đối với các khối u hoặc ung thư máu; Người cấy ghép nội tạng và đang dùng thuốc ức chế miễn dịch; người điều trị bằng liệu pháp thụ thể kháng thể tế bào T (một loại điều trị giúp hệ miễn dịch tấn công và tiêu diệt các tế bào ung thư) hoặc được cấy ghép tế bào gốc (trong vòng hai năm qua); người suy giảm miễn dịch nguyên phát trung bình hoặc nặng (ví dụ hội chứng DiGeorge, hội chứng Wiskott-Aldrich); người nhiễm HIV tiến triển hoặc không được điều trị; người đang điều trị tích cực corticosteroid hoặc các loại thuốc ức chế miễn dịch liều cao. - Người đã tiêm đủ liều cơ bản bằng vaccine Sinopharm (Vero Cell) hoặc vaccine Sputnik V. - Vaccine tiêm là loại vaccine cùng với liều cơ bản hoặc vaccine mRNA; hoặc vaccine Astra Zeneca đối với người đã tiêm đủ liều cơ bản bằng vaccine Sinopharm (Vero Cell). Bộ Y tế |
