Các Viện nghiên cứu của Bộ Quốc phòng

Những năm qua, viện luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội. Nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống của đơn vị [12-10-1960 / 12-10-2020] và đón nhận danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, phóng viên BáoQuân đội nhân dânđã phỏng vấn Đại tá, TS Nguyễn Trung Kiên, Giám đốc Viện KH&CN quân sự.

Phóng viên [PV]:Là một đơn vị NCKH hàng đầu của quân đội, thời gian qua, viện đã đạt được những kết quả nổi bật nào để khẳng định vị thế, vai trò của mình, thưa đồng chí?

Đại tá, TS Nguyễn Trung Kiên:Suốt 60 năm qua, Viện KH&CN quân sự luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, trong đó có nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc. Trước hết, viện đã hoàn thành xuất sắc chức năng tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác nghiên cứu khoa học kỹ thuật và công nghệ quân sự. Điển hình là đã tham mưu, tư vấn độc lập, phản biện trong việc xây dựng chủ trương, định hướng, chính sách phát triển KHCN và môi trường của quân đội; trong lựa chọn, mua sắm vũ khí trang bị kỹ thuật [VKTBKT], đầu tư công nghệ, đặc biệt là đối với các lực lượng được đầu tư tiến thẳng lên hiện đại, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội và bảo vệ Tổ quốc. Viện đã chủ động tham mưu, đề xuất nhiều nhiệm vụ KHCN mang tính định hướng quy mô lớn, có độ phức tạp và liên ngành cao, hiệu quả thiết thực, đáp ứng nhu cầu trước mắt và lâu dài của quân đội, tạo lập luận cứ khoa học cho phát triển các hướng công nghệ mũi nhọn...

Bên cạnh đó, viện hoàn thành xuất sắc chức năng, nhiệm vụ tổ chức NCKH, phục vụ đắc lực nhu cầu huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu [SSCĐ] của quân đội. Với thế mạnh có đội ngũ cán bộ khoa học trình độ cao, đa ngành, viện đã từng bước đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác NCKH, xác định đúng, trúng khâu đột phá, tập trung mọi nguồn lực cho công tác NCKH theo hướng bám sát, phục vụ nhu cầu huấn luyện, SSCĐ, chiến đấu của quân đội cũng như quá trình phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Chỉ tính từ năm 2010 đến nay, viện đã triển khai thực hiện thành công gần 720 dự án, đề tài, nhiệm vụ khoa học các cấp, trong đó một số đề tài đạt loại xuất sắc, có nhiều sản phẩm được đưa vào ứng dụng trong thực tiễn, được các cơ quan, đơn vị đánh giá cao. Công tác NCKH của viện đã hướng vào việc nghiên cứu, thiết kế, chế tạo ra các sản phẩm có giá trị thực tiễn, hàm lượng khoa học cao, tập trung trên 4 hướng cơ bản: Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo các hệ thống VKTBKT mới phục vụ nhu cầu huấn luyện, SSCĐ và chiến đấu của quân đội; nghiên cứu, cải tiến, hiện đại hóa, sửa chữa, tăng hạn các hệ thống VKTBKT hiện có trong quân đội; nghiên cứu giúp các quân, binh chủng khai thác, làm chủ VKTBKT hiện đại, công nghệ cao mới được trang bị; nghiên cứu, thiết kế, chế tạo linh kiện, vật tư thay thế cho các loại VKTBKT hiện có trong quân đội.

Công tác đào tạo sau đại học của viện cũng đạt được những thành tích đáng khích lệ. Hiện nay, viện đào tạo tiến sĩ ở 13 chuyên ngành. Điểm nổi bật trong đào tạo tiến sĩ là luôn gắn chặt và phục vụ đắc lực cho công tác NCKH, nhờ đó chất lượng đào tạo cũng như NCKH không ngừng được nâng cao.

PV:Thưa đồng chí, để đạt được những thành tích nói trên, viện đã có chủ trương, giải pháp gì?

Đại tá, TS Nguyễn Trung Kiên:Trước hết, phải thường xuyên quan tâm chăm lo xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện. Tiếp theo, phải hết sức chú trọng phát triển tiềm lực KHCN, tập trung vào tiềm lực cơ sở vật chất và đặc biệt là yếu tố con người. Theo đó, viện đã có nhiều cơ chế, chính sách phù hợp nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học vững về chính trị, giỏi về chuyên môn, tâm huyết với công việc, đồng thời phát huy được tính tích cực, năng động, sáng tạo của mỗi người.

Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phải xác định đúng trọng tâm, trọng điểm; lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, khoa học, cụ thể, quyết liệt; chủ động nắm bắt nhu cầu thực tiễn để xây dựng định hướng nghiên cứu và sản phẩm mục tiêu phù hợp; đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng nhằm tạo ra các sản phẩm phục vụ kịp thời nhu cầu huấn luyện, SSCĐ của quân đội...

PV:Thời gian tới, viện phải làm gì để xứng đáng là đơn vị nghiên cứu khoa học công nghệ quân sự hàng đầu của quân đội và cả nước, thưa đồng chí?

Đại tá, TS Nguyễn Trung Kiên:Những năm tới, chúng tôi xác định phải tiếp tục nỗ lực khắc phục khó khăn, tích cực đổi mới sáng tạo, kiên trì định hướng nghiên cứu và sản phẩm mục tiêu phục vụ việc nghiên cứu, thiết kế, chế tạo mới VKTBKT; cải tiến, hiện đại hóa VKTBKT hiện có; khai thác, làm chủ và bảo đảm kỹ thuật cho VKTBKT mới, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ của quân đội. Viện sẽ tập trung nguồn lực để nghiên cứu, thiết kế, chế tạo các sản phẩm có hàm lượng khoa học công nghệ cao mang tầm quốc gia, có tính đột phá. Nâng tỷ lệ sản phẩm đề tài khoa học được đưa vào thử nghiệm và ứng dụng trong thực tiễn. Tích cực khai thác có hiệu quả các trang thiết bị đã được đầu tư, đồng thời đề xuất mở mới các dự án đầu tư tiềm lực để nâng cao năng lực nghiên cứu, thiết kế, chế thử. Tiếp tục tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học có chất lượng, phấn đấu có đủ các chuyên gia đầu ngành trên các hướng nghiên cứu trọng điểm...

PV:Trân trọng cảm ơn đồng chí!

PHƯƠNG HIỀN [thực hiện]

Dự buổi lễ có Thiếu tướng, TS Nguyễn Văn Oanh, Cục trưởng Cục Nhà trường [Bộ Tổng Tham mưu]; Thiếu tướng, TS Nguyễn Trung Kiên, Giám đốc Viện KH&CN quân sự.

Nghiên cứu sinh thứ 300 bảo vệ thành công luận án tiến sĩ là đồng chí Trần Văn Chinh, cán bộ thuộc Viện Hóa học-Vật liệu, Viện KH&CN quân sự, với đề tài luận án “Nghiên cứu chế tạo vật liệu trên cơ sở spinel ferrite ứng dụng để xử lý kim loại nặng và chất màu hữu cơ độc hại trong môi trường nước”, thuộc ngành Kỹ thuật hóa học.

Phát biểu tại buổi bảo vệ luận án tiến sĩ, Đại tá, PGS, TS Nguyễn Trang Minh, Phó giám đốc Viện KH&CN quân sự chúc mừng nghiên cứu sinh thứ 300 bảo vệ thành công luận án tiến sĩ tại viện, đồng thời nhấn mạnh, đây là mốc son đánh dấu sự phát triển cũng như đóng góp của Viện KH&CN quân sự đối với sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao cho đất nước và quân đội.

Cùng với nghiên cứu khoa học, công tác đào tạo sau đại học là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của Viện KH&CN quân sự. Phát huy vai trò, thế mạnh của đội ngũ cán bộ khoa học, các viện chuyên ngành cùng hệ thống phòng thí nghiệm, thư viện tham gia công tác đào tạo, từ năm 1979 đến nay, Viện KH&CN quân sự đã đào tạo được 300 tiến sĩ và 128 thạc sĩ; tổ chức biên soạn, xuất bản hàng trăm đầu sách, tài liệu, giáo trình phục vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Nhiều tiến sĩ được đào tạo tại viện đã trở thành các nhà khoa học đầu ngành. Hiện nay, viện đang tổ chức 13 ngành đào tạo trình độ tiến sĩ. Chương trình đào tạo của viện thường xuyên được đổi mới, cập nhật để theo kịp sự phát triển nhanh chóng của khoa học kỹ thuật, phù hợp với định hướng nghiên cứu, nhiệm vụ của viện và quân đội...

Tin, ảnh: NGUYỄN HÙNG

Trực thuộc Bộ Quốc phòng còn có các viện nghiên cứu về khoa học - nghệ thuật - kỹ thuật quân sự như Viện Chiến lược Quốc phòng, Viện Khoa học và Công nghệ quân sự, Viện Lịch sử Quân sự, Viện Quan hệ quốc tế về Quốc phòng...

Viện Chiến lược Quốc phòng có chức năng tư vấn cho lãnh đạo Bộ Quốc phòng Việt Nam những vấn đề liên quan đến đường lối, chính sách quốc phòng và xây dựng lực lượng vũ trang; nghiên cứu, phân tích, dự báo các nguy cơ đối với an ninh - quốc phòng của Việt Nam; các vấn đề tư tưởng, đường lối, học thuyết quân sự; nghệ thuật quân sự, phương thức tiến hành chiến tranh; các vấn đề kinh tế - quốc phòng, đề xuất phương hướng tổ chức, xây dựng các lực lượng vũ trang, hệ thống lãnh đạo, chỉ huy và các biện pháp bảo vệ Tổ quốc.

Viện Khoa học và Công nghệ quân sự là cơ quan nghiên cứu khoa học kỹ thuật quân sự; nghiên cứu phát triển các trang thiết bị vũ khí của quân đội đáp ứng các yêu cầu của chiến tranh hiện đại đồng thời nghiên cứu khoa học kỹ thuật, công nghệ phục vụ dân sinh.

Viện Lịch sử Quân sự là cơ quan nghiên cứu lịch sử đầu ngành của quân đội, có nhiệm vụ nghiên cứu lịch sử quân sự Việt Nam và thế giới nhằm rút ra những bài học kinh nghiệm phục vụ nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay cũng như trong tương lai.

Viện Quan hệ quốc tế về Quốc phòng là cơ quan nghiên cứu các vấn đề quan hệ quốc phòng của các nước đồng thời là cơ quan có nhiệm vụ tham mưu và tổ chức các hoạt động đối ngoại quốc phòng đa phương của Bộ Quốc phòng.