Đề bài
Nếu có một kim nam châm thì em làm thế nào để phát hiện ra trong dây dẫn AB có dòng điện hay không ?
Video hướng dẫn giải
Phương pháp giải - Xem chi tiết
Không gian xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện tồn tại một từ trường. Nam châm hoặc dòng điện đều có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt gần nó.
Lời giải chi tiết
Đặt kim nam châm lại gần dây dẫn AB. Nếu kim nam châm lệch khỏi hướng Nam - Bắc thì dây dẫn AB có dòng điện chạy qua và ngược lại.
Loigiaihay.com
Đề bài
Treo thanh nam châm gần một ống dây như hình 30.1. Đóng mạch điện.
a] Có hiện tượng gì xảy ra với thanh nam châm ?
b] Đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây, hiện tượng sẽ xảy ra như thế nào ?
c. Hãy làm thí nghiệm kiểm tra xem các câu trả lời trên của em có đúng không?
Video hướng dẫn giải
Lời giải chi tiết
a] Thanh nam châm bị hút vào ống dây. Vì khi đóng mạch điện, dòng điện chạy qua cuộn dây theo chiều từ trong ra ngoài mặt phẳng, sử dụng quy tắc nắm bàn tay phải, ta xác định được chiều từ trường do ống dây gây ra có chiều đi ra từ đầu B, nên B là cực Bắc, sẽ hút cực nam S của nam châm bên ngoài.
b] Lúc đầu nam châm bị đẩy ra xa, sau đó xoay đi và khi cực Bắc của nam châm hướng về phía đầu B của ống dây thì nam châm lại bị hút vào ống dây. Vì khi đổi chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì từ cực tại B sẽ đổi thành cực Nam, cùng cực với nam châm ngoài nên sẽ đẩy ra xa, sau đó nam châm bên ngoài bị xoay đi và cực Bắc của nam châm ngoài sẽ gần đầu B [cực Nam] của ống dây nên bị hút vào.
c] Dụng cụ thí nghiệm: 1 ống dây, 1 thanh nam châm và 1 mạch điện. Tiến hành thí nghiệm theo hình vẽ và kiểm tra kết quả.
Loigiaihay.com
- Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!
Học sinh cần nhớ và nắm được kiến thức về dòng điện xoay chiều
1. Dòng điện xoay chiều:
Dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín đổi chiều khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây đang tăng mà chuyển sang giảm hoặc ngược lại đang giảm chuyển sang tăng. Dòng điện luân phiên đổi chiều gọi là dòng điện xoay chiều.
Quảng cáo
2. Các tác dụng của dòng điện xoay chiều
Dòng điện xoay chiều có tác dụng như dòng điện một chiều: tác dụng nhiệt, tác dụng phát sáng, tác dụng từ …
Lực điện từ [tác dụng từ] đổi chiều khi dòng điện đổi chiều.
Ví dụ 1 : Dòng điện xoay chiều khác dòng điện một chiều ở điểm
Quảng cáo
A. dòng điện xoay chiều luôn xoay quanh một trục.
B. dòng điện xoay chiều có chiều luân phiên thay đổi.
C. cường độ dòng điện xoay chiều luôn tăng.
D. hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều luôn tăng.
Hướng dẫn giải:
Đáp án B
Dòng điện xoay chiều có chiều luân phiên thay đổi, còn dòng điện một chiều thì luôn luôn không đổi chiều
Ví dụ 2 : Điều nào sau đây SAI khi so sánh tác dụng của dòng điện một chiều và dòng điện xoay chiều?
A. Dòng điện xoay chiều và dòng điện một chiều đều có khả năng trực tiếp nạp điện cho ắcquy.
B. Dòng điện xoay chiều và dòng điện một chiều đều tỏa ra nhiệt khi chạy qua một dây dẫn.
C. Dòng điện xoay chiều và dòng điện một chiều đều có khả năng làm phát quang bóng đèn.
D. Dòng điện xoay chiều và dòng điện một chiều đều gây ra từ trường.
Quảng cáo
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Dòng điện xoay chiều không trực tiếp nạp điện được cho ắc quy. Chỉ có dòng điện một chiều là có thể trực tiếp nạp điện cho ắc quy được
Ví dụ 3 : Trong thí nghiệm đặt kim nam châm dọc theo trục của nam châm điện, khi ta đổi chiều dòng điện chạy vào nam châm điện thì có hiện tượng gì xảy ra?
Hướng dẫn giải:
Kim nam châm quay ngược lại
Do dòng điện đảo chiều nên lực từ cũng bị thay đổi và kim nam châm quay ngược lại so với lúc đầu.
Câu 1: Tác dụng nào phụ thuộc chiều của dòng điện?
A. Tác dụng nhiệt.
B. Tác dụng từ.
C. Tác dụng quang.
D. Tác dụng sinh lý.
Đáp án B
Tác dụng từ của dòng điện phụ thuộc vào chiều của dòng điện vì lực điện từ [tác dụng từ] đổi chiều khi dòng điện đổi chiều.
Câu 2: Dòng điện xoay chiều qua dụng cụ nào sau đây chỉ gây tác dụng nhiệt?
A. Bóng đèn. B. Quạt điện.
C. Mỏ hàn điện. D. Loa điện
Đáp án C
Mỏ hàn điện hoạt động nhờ tác dụng nhiệt của dòng điện.
Câu 3: Đặt một đầu nam châm điện A có dòng điện xoay chiều chạy qua trước một thanh sắt nhỏ. Người ta thấy thanh sắt nhỏ bị hút về phía nam châm điện. Đây là tác dụng gì của dòng điện xoay chiều?
A. Tác dụng cơ B. Tác dụng nhiệt
C. Tác dụng hấp dẫn D. Tác dụng từ.
Đáp án D
Đây là tác dụng từ của dòng điện xoay chiều
Câu 4: Cho khung dây hình chữ nhật có dòng điện chạy qua quay đều giữa hai cực của nam châm. Kết luận nào dưới đây là chính xác?
A. Trong khung dây xuất hiện dòng điện xoay chiều, vì số đường sức từ qua khung dây thay phiên tăng giảm
B. Trong khung dây xuất hiện dòng điện một chiều, vì số đường sức từ qua khung dây không đổi
C. Trong khung dây xuất hiện dòng điện một chiều, vì số đường sức từ qua khung dây luôn tăng hoặc luôn giảm
D. Trong khung dây xuất hiện dòng điện xoay chiều, vì lực điện từ tác dụng lên khung dây thay phiên tăng giảm
Đáp án A
Vì khi khung dây quay thì số đường sức từ qua khung dây thay phiên tăng giảm nên dòng điện xuất hiện trong khung dây là dòng điện xoay chiều
Câu 5: Người ta không dùng dòng điện xoay chiều để chế tạo nam châm vĩnh cửu vì lõi thép đặt trong ống dây
A. không bị nhiễm từ.
B. bị nhiễm từ rất yếu.
C. không có hai từ cực ổn định
D. bị nóng lên.
Đáp án C
Vì dòng điện xoay chiều thay đổi chiều liên tục, nên cực từ cũng thay đổi liên tục.
Câu 6 : Trong thí nghiệm tác dụng từ của dòng điện. Ban đầu kim nam châm bị hút về phía lõi sắt. Nếu ta thay đổi chiều dòng điện qua cuộn dây thì hiện tượng gì sẽ xảy ra? Giải thích
Nếu ta thay đổi chiều dòng điện qua cuộn dây thì kim nam châm sẽ bị đẩy ra xa lõi sắt. Do khi đảo chiều dòng điện thì lực từ cũng bị đảo chiều, ban đầu hút thì sau đó sẽ là đẩy kim nam châm.
Câu 7 : Khi treo nam châm lên giá đỡ bằng một sợi dây và kích thích cho nam châm dao động qua lại trước cuộn dây dẫn kín thì bóng đèn led sẽ như thế nào? Hãy giải thích hiện tượng này?
Bóng đèn led sẽ luân phiên sáng tắt.
Vì khi nam châm dao động qua lại trước cuộn dây thì dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây là dòng điện xoay chiều. Khi dòng điện có chiều trùng với hai đầu bóng đèn led thì bóng đèn sẽ sáng, khi dòng điện đổi chiều thì bóng đèn sẽ không sáng
Câu 8 : Biết rằng lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều. Tại sao nam châm điện xoay chiều lại luôn hút thanh sắt [mà không phải là hút - đẩy luân phiên]?
Vì khi chiều dòng điện thay đổi thì cực của nam châm điện thay đổi. Nhưng vẫn là nam châm nên nó vẫn hút thanh sắt.
Câu 9 : Đặt một kim nam châm trước một nam châm điện. Nếu dòng điện qua cuộn dây là dòng điện xoay chiều thì có hiện tượng gì sẽ xảy ra?
Kim nam châm quay tròn
Vì dòng điện qua cuộn dây là dòng xoay chiều, nên cực từ của nam châm điện luân phiên thay đổi. Lực từ tác dụng lên kim nam châm cũng luân phiên thay đổi [hút – đẩy] làm kim nam châm quay tròn
Câu 10 : Dòng điện một chiều được dùng để mạ điện. Vì sao lại không sử dụng dòng điện xoay chiều để mạ điện?
Vì dòng điện xoay chiều có chiều luân phiên thay đổi, nên cực âm dương cũng thay đổi, vì thế không thể mạ điện được.
Xem thêm các dạng bài tập Vật Lí lớp 9 có đáp án và lời giải chi tiết khác:
Xem thêm các loạt bài Để học tốt Vật Lí lớp 9 hay khác:
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
- Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!
- Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k7: fb.com/groups/hoctap2k7/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:Loạt bài Lý thuyết - Bài tập Vật Lý 9 có đáp án của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung chương trình Vật Lý lớp 9.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.