Mình nảy ra ý tưởng viết bài này sau khi nhận được chín chín tám mốt câu hỏi từ cô dì chú bác, hàng xóm, ba mẹ, cô bán rau, chú bán cá, ... sau khi biết tin mình đậu đại học, thông thường cuộc đối thoại sẽ diễn ra thế này:
- T.A vừa đậu đại học à? Thi được bao nhiêu điểm thế con?
- Dạ, con không xét điểm. Con xét ưu tiên xét tuyển ạ.
- Ưu tiên xét tuyển là cái gì?
- Dạ, nó là blah blah [giải thích]
- Nó là xét học bạ ấy hả?
- Cơ bản là vậy, nhưng không chỉ có học bạ ... blah blah [ giải thích tiếp]
- T.A nghe nói được tuyển thẳng hả con?
- Dạ không. Con được ưu tiên xét tuyển ạ.
- Ưu tiên xét tuyển là cái gì?
Và cuộc đối thoại diễn tiến y như trên
Nhận ra có quá nhiều người chưa từng nghe, chưa từng biết đến phương thức này nên mình quyết định viết một bài giải thích rõ nó là cái gì.
Tên đầy đủ của nó là phương thức ưu tiên xét tuyển theo quy định của Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh [bên Đại học Quốc gia Hà Nội cũng có nhưng mình sẽ không bàn]. Nó là một phương thức để xét vào đại học bên cạnh thi Trung học phổ thông Quốc gia, thi đánh giá năng lực hay xét học bạ. Tuy nhiên phương thức này giới hạn đối tượng đăng kí.
- Học sinh của 82 trường THPT chuyên, năng khiếu của các trường đại học thuộc các tỉnh, thành trên toàn quốc.
- Học sinh của 67 trường phổ thông thuộc nhóm 100 trường có điểm trung bình thi THPT cao nhất cả nước các năm trước đó [năm mình là 2016, 2017, 2018] [danh sách do ĐHQG - HCM công bố]
Nhưng có phải tất cả các học sinh thuộc diện trên đều có cơ hội nộp ưu tiên xét tuyển. Không hề. Vì luôn có điều kiện đi kèm.
Ngoài việc tốt nghiệp THPT năm 2020, các thanh niên nộp phương thức này còn phải đảm bảo mình là con ngoan trò giỏi với hạnh kiểm tốt ba năm cấp 3 và là thành viên đội tuyển của trường hoặc tỉnh tham dự kì thi học sinh giỏi quốc gia [cái này giống như vớt vát mấy bạn có trong danh sách đi thi học sinh giỏi quốc gia nhưng xui xẻo không có giải ấy]. Trường Nhân văn của mình rất nhân từ khi mở rộng vòng tay đón thêm các bạn được học sinh giỏi ba năm nữa. Mỗi trường mỗi khác nhưng nói nôm na nếu bạn không đi thi Quốc gia thì ít nhất cũng phải được 3 năm học sinh giỏi trường Chuyên để xét phương thức này. Nhưng như vậy có hết chưa, chưa đâu nha bưởi.
Mình nói sơ thôi nha, ai mà hứng thú thì mình sẽ để link bên dưới để đọc thêm.
- Thư giới thiệu của giáo viên [thường ở trường mình để được giáo viên giới thiệu bạn bắt buộc phải học đội tuyển học sinh giỏi và có giải tỉnh, vì nếu không thì ... biết giới thiệu cái gì, vì thế dù bạn có được 3 năm học sinh giỏi cũng bít cửa]
- Phiếu ưu tiên xét tuyển in ra từ hệ thống.
Về cơ bản nó giống y như tuyển thẳng đại học, nhưng tốt hơn. Vì khi tuyển thẳng đại học bạn chỉ được xét những ngành liên quan đến môn bạn thi. Ví dụ mình thi học sinh giỏi lịch sử thì chỉ được xét đại học ngành lịch sử, đông phương học, nhân học, lưu trữ học,... Nhưng khi mình xét ưu tiên xét tuyển mình có thể xét bất cứ ngành nào mà mình thích, miễn sao mình cảm thấy phù hợp với bản thân là được. Với lại khi xét tuyển thẳng bạn bắt buộc phải có giải nhất, nhì, ba [giải chính thức] còn ưu tiên xét tuyển thì điều kiện dễ thở hơn nhiều, chỉ cần có tên trong danh sách đi thi học sinh giỏi Quốc gia là được.
1. Ưu tiên xét tuyển không phải tuyển thẳng đại học, đó là tên hai phương thức khác nhau.
2. Ưu tiên xét tuyển không phải là xét học bạ, mặc dù nó có bao gồm học bạ.
3. Ưu tiên xét tuyển biết kết quả trước khi các trường công bố danh sách trúng tuyển theo phương thức thi Trung học phổ thông Quốc gia. Nên đừng quá ngạc nhiên khi nhiều đứa đã ăn chơi còn nhiều đứa vẫn còn thấp thỏm đợi điểm chuẩn. Chúng chỉ xét phương thức khác nhau mà thôi.
4. Ưu tiên xét tuyển này chỉ dành cho hệ thống trường thuộc đại học quốc gia.
5. Chỉ tiêu mỗi trường dành cho phương thức này mỗi khác, nhưng chỉ dao động khoảng mười mấy phần trăm thôi.
6. Đa phần các bạn có giải quốc gia, dù giải số hay giải chữ đều có cơ may đậu phương thức này cao hơn các bạn giải tỉnh.
4
Cộng điểm ưu tiên và điểm khuyến khích khi xét tốt nghiệp THPT
-Điểm xét tốt nghiệp [ĐXTN]: gồm điểm 4 bài thi thí sinh đăng ký để xét công nhận tốt nghiệp, điểm ưu tiên, khuyến khích [nếu có] và điểm trung bình cả năm lớp 12; được tính theo công thức sau:
HƯỚNG DẪN VỀ CÁC DIỆN ƯU TIÊN VÀ ĐIỂM KHUYẾN KHÍCH
I. DIỆN ƯU TIÊN XÉT TỐT NGHIỆP Thí sinh thuộc một trong các diện:
1. Diện 1: Không được cộng điểm ưu tiên.
Còn gọi là diện bình thường. [Ký hiệu: D1]
2. Diện 2: cộng 0,25 điểm đối với thí sinh thuộc một trong những đối tượng sau:
a] -Thương binh, bệnh binh, người được hưởngchính sách như thương binh, bệnh binh mất sức lao động dưới 81% [chỉ với GDTX]; Con của thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh bị suy giảm khả năng lao động dưới 81%; Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động; [Ký hiệu: D2-TB2]
-Con Anh hùng LLVT, con Anh hùng lao động, con Bà mẹ VN Anh hùng [Ký hiệu: D2-CAH]
- Người dân tộc thiểu số; [Ký hiệu: D2-TS2]
- Người Kinh, người nước ngoài cư trú tại Việt Nam có hộ khẩu thường trú từ 3 năm trở lên [tính đến ngày tổ chức kỳ thi] ở xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu thuộc diện đầu tư của chương trình 135; ở xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ; ở thôn đặc biệt khó khăn, xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc và miền núi theo quy định hiện hành của Ủy ban Dân tộc, học tại các trường phổ thông không nằm trên địa bàn các quận nội thành của các thành phố trực thuộc Trung ương ít nhất 2 phần 3 thời gian học cấp THPT; [Ký hiệu: D2-VS2]
- Người bị nhiễm chất độc màu da cam; con của người bị nhiễm chất độc màu da cam; con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học; người được cơ quan có thẩm quyền công nhận bị dị dạng, dị tật, suy giảm khả năng tự lực trong sinh hoạt hoặc lao động do hậu quả của chất độc hoá học; [Ký hiệu: D2-CHH]
- Con của người hoạt động cách mạng trước Tổng khởi nghĩa 19 tháng 8 năm 1945 [đối với GDTX]; [Ký hiệu: D2-CCM]
- Có tuổi đời từ 35 tuổi trở lên, tính đến ngày thi. [Ký hiệu: D2-T35]
3. Diện 3: cộng 0,5 điểm đối với thí sinh thuộc một trong những đối tượng sau:
- Người dân tộc thiểu số, bản thân có hộ khẩu thường trú ở xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã an toàn khu thuộc diện đầu tư của chương trình 135; ở xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo theo quy định hiện hành của Thủ tướng Chính phủ; ở thôn đặc biệt khó khăn, xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc và miền núi theo quy định hiện hành của Ủy ban Dân tộc, đang học tại các trường phổ thông dân tộc nội trú hoặc các trường phổ thông không nằm trên địa bàn các quận nội thành của các thành phố trực thuộc Trung ương; [Ký hiệu: D3-TS3]
- Thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên [đối với GDTX]; [Ký hiệu: D3-TB3]
- Con của liệt sĩ; con của thương binh, bệnh binh, người được hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên. [Ký hiệu: D3-CLS]
* Học sinh có nhiều tiêu chuẩn ưu tiên thì chỉ hưởng theo tiêu chuẩn cao nhất.
II. ĐIỂM KHUYẾN KHÍCH:
1. Đạt giải cá nhân kỳ thi học sinh giỏi bộ môn văn hoá lớp 12:
- Giải nhất, nhì, ba cấp quốc gia hoặc giải nhất cấp tỉnh:2,0 điểm.
- Giải khuyến khích cấp quốc gia hoặc giải nhì cấp tỉnh:1,5 điểm.
- Giải ba cấp tỉnh:1,0 điểm.
2. Đoạt giải cá nhân và đồng đội trong các kỳ thi thí nghiệm thực hành môn Vật lí, Hoá học, Sinh học; thi văn nghệ; thể dục thể thao; hội thao giáo dục quốc phòng; cuộc thi khoa học kỹ thuật; viết thư quốc tế do ngành Giáo dục phối hợp với các ngành chuyên môn từ cấp tỉnh trở lên tổ chức ở cấp THPT:
- Đoạt giải nhất, nhì, ba quốc gia hoặc giải nhất cấp tỉnh hoặc Huy chương Vàng:2,0 điểm.
- Giải khuyến khích quốc gia hoặc giải nhì cấp tỉnh hoặc Huy chương Bạc:1,5 điểm.
- Giải ba cấp tỉnh hoặc Huy chương Đồng:1,0 điểm.
* Giải đồng đội chỉ tính cho giải quốc gia, mức điểm cộng thêm giống như giải cá nhân.
* Học sinh đạt nhiều giải khác nhau thì chỉ được hưởng mức cộng điểm của giải cao nhất.
3.Được cấp Giấy chứng nhận nghề:
- Loại giỏi:2,0 điểm.
- Loại khá:1,5 điểm.
- Loại trung bình:1,0 điểm.
4. Nếu học viên GDTX có chứng chỉ Ngoại ngữ A hoặc Tin học A trở lên [kể cả kỹ thuật viên]: được cộng thêm 1,0 điểm cho mỗi loại chứng chỉ.
* Điểm khuyến khích tối đa của các mục 1,2,3,4 trên không quá 4,0 điểm.
* Điểm khuyến khích quy định của các mục 1,2,3,4 trên được bảo lưu trong toàn cấp học./.