Ung thư có an được thịt vịt không
|
Theo giáo sư, tiến sĩ Lê Thị Hương - Viện trưởng Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng, Phụ trách Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng, Bệnh viện K, trên thế giới một số nghiên cứu chỉ ra rằng, những người ăn nhiều thịt đỏ sẽ có nguy cơ bị ung thư đại trực tràng cao hơn những người ăn bình thường, hoặc ăn ít. Tuy nhiên, về dinh dưỡng, người bệnh bị ung thư đại trực tràng vẫn có thể ăn thịt đỏ bình thường với liều lượng vừa đủ theo khuyến cáo của bác sĩ. Kể cả trong quá trình hoá trị liệu, người bệnh cũng không cần thiết phải bỏ thịt đỏ ra khẩu phần ăn của mình. Bởi thịt đỏ ngoài việc có hàm lượng protein cao thì còn chứa các vi chất dinh dưỡng như sắt, kẽm... rất tốt cho sức khoẻ. “Những người bệnh ung thư hay đang điều trị ung thư thì không phải kiêng bỏ thịt đỏ mà vẫn ăn như bình thường, nhưng với liều lượng vừa phải là khoảng 400 – 500g/tuần, tương đương với việc 1 tuần có thể ăn 3 bữa thịt đỏ, hoặc 3 ngày có thực đơn thịt đỏ với lượng 70 – 100g/lần. Lúc chế biến vẫn có thể làm thành nhiều món ăn cho dễ ăn như phở, thịt bò xào cần tây…”, bác sĩ Hương nói. Quan niệm bệnh nhân ung thư không được ăn thịt đỏ là hoàn toàn sai lầm. (Ảnh minh hoạ) Theo bác sĩ Hương, thịt đỏ là thịt của những con gia súc có 4 chân như lợn, trâu, bò, chó… Thịt trắng là thịt của gia cầm như gà, chim, vịt, ngan, ngỗng. Với những bệnh nhân ung thư đang hoá trị liệu, việc ăn uống rất khó khăn, đặc biệt là họ không có cảm giác thèm ăn. Ngoài ra, họ cũng hay gặp phải những tác dụng phụ của hoá chất như buồn nôn, nôn, tiêu chảy… Tuy nhiên, khó ăn không có nghĩa là kiêng khem bừa bãi, mà chỉ cần lưu ý những thực phẩm ăn nhiều, hay ăn ít tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh cũng như chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh việc ăn thịt đỏ theo sự hướng dẫn của các bác sĩ, tăng lượng thịt trắng thì người bệnh vẫn có thể ăn được nhiều loại thực phẩm giàu protein thực vật như lạc, đậu đỗ, đậu phụ. Điểm đặc biệt trong chế độ ăn của người bị ung thư đại trực tràng đó là họ thường được khuyến cáo ăn nhiều cá biển hơn những thực phẩm khác. Bởi trong cá biển có rất nhiều omega-3, protein của cá cũng được chuyển hoá và hấp thu tốt hơn thịt. Còn lại những thực phẩm khác, ngoại trừ trường hợp phải phẫu thuật hậu môn nhân tạo phải chú ý hơn thì chế độ ăn uống của bệnh nhân ung thư vẫn khá đa dạng. “Chỉ trừ một số trường hợp phẫu thuật làm hậu môn nhân tạo thì người bệnh mới phải chú ý kiêng một số thực phẩm dễ gây khó chịu. Do hậu môn nhân tạo là bộ phận dễ sinh hơi, nên khi chọn thực phẩm người bệnh nên tránh những thực phẩm sinh ra nhiều hơi như đậu đỗ, rau họ cải, uống nước có ga, thực phẩm chế biến sẵn, chiên rán…”, bác sĩ Hương khuyến cáo.
Ăn thịt gà thay vì các loại thịt khác sẽ làm giảm 28% nguy cơ phát triển ung thư vú ở phụ nữ. Một nghiên cứu mới đây của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ trên chế độ ăn của hơn 42.000 phụ nữ trong suốt 8 năm, đã cho thấy việc sử dụng thịt gà (thay vì thịt bò, thịt cừu hay thịt lợn) có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ. Cụ thể nghiên cứu như sau: Các nhà khoa học đã phân tích chế độ ăn và phương pháp nấu ăn của 42.012 phụ nữ tham gia chiến dịch, có tên Sister Study. Những người phụ nữ này có độ tuổi từ 35 đến 74, chưa từng được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, nhưng có chị em gái hoặc chị em gái cùng cha khác mẹ/cùng mẹ khác cha gặp phải căn bệnh này. Sau khoảng 7 năm, 1.536 trường hợp đã được chẩn đoán mắc ung thư vú xâm lấn (ung thư vú xâm lấn được định nghĩ là các tế bào ác tính phát triển qua lớp lót của ống dẫn vào các mô vú xung quanh).  Thịt đỏ mang lại nguy cơ ung thư vú cao. Tổng kết lại, nghiên cứu đưa ra những kết luận: - Những người ăn nhiều thịt đỏ có khả năng phát triển một dạng ung thư vú xâm lấn gấp 4 lần so với những người ăn ít. - Trong khi đó, những người ăn nhiều thịt gia cầm như gà, vịt, gà tây,... có khả năng mắc bệnh thấp hơn 15%. - Các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng, nếu thay thế bít tết, xúc xích,... bằng thịt gà, nguy cơ mắc bệnh của phụ nữ sẽ giảm 28%. - Dù chế độ nấu ăn như thế nào (bao gồm chiên hay nướng) cũng không ảnh hưởng đến bệnh ung thư. - Tình trạng bệnh có khả năng phát triển mạnh ở những người phụ nữ sau mãn kinh. - Các chế độ tập thể dục, kiêng rượu,... không ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu. Ăn thịt gia cầm thay thịt đỏ giảm 28% nguy cơ mắc ung thư vú. Tác giả cuộc nghiên cứu, tiến sĩ Dale Sandler chia sẻ, nghiên cứu chỉ dựa trên những người phụ nữ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú. Do đó, những người tham gia có thể có nguy cơ mắc bệnh di truyền, nên kết quả này không hoàn toàn đúng với dân số nói chung. Bà cũng cho biết thêm: “Thịt đỏ đã được xác định là một yếu tố có thể gây ung thư. Nghiên cứu của chúng tôi bổ sung thêm bằng chứng, chứng minh việc ăn thịt đỏ có thể liên quan đến khả năng tăng nguy cơ ung thư vú, trong khi gia cầm thì ngược lại. Nghiên cứu này cho thấy rằng, thay thế thịt gia cầm cho thịt đỏ là một cách thức đơn giản, giúp giảm tỉ lệ mắc bệnh ung thư vú.” Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế đã xếp loại thịt đỏ vào dạng “có thể gây ung thư cho con người”, đặc biệt là ung thư vú. Thịt đỏ được tạo thành từ những hợp chất chứa sắt, chất béo và N-glycolylneuraminic – cả ba đều có liên quan đến sự hình thành khối u. Các chất này thường xuất hiện khi thịt đỏ được chế biến. Không giống như thịt đỏ, thịt gà tương đối ít chất béo. Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng, ăn thịt gà có khả năng giảm căng thẳng bên trong, giảm tổn thường DNA và ít gây ra đột biến. Trong tương lại, các nhà khoa học sẽ tìm hiểu thêm và xác định cách thức chống lại ung thư vú nhờ gia cầm.
Theo Khám Phá
Người bệnh ung thư chỉ nên ăn thịt có liều lượng - Ảnh: QUANG ĐỊNH GS.TS Nguyễn Bá Đức, phó chủ tịch Hội Ưng thư Việt Nam, cho biết việc người bệnh ung thư nghe theo đồn thổi, ăn uống thiếu dưỡng chất rất nguy hiểm và phản khoa học, đi ngược lại với kiến thức y học tiên tiến hiện nay. Thiếu dưỡng chất dễ tử vong Theo GS Nguyễn Bá Đức, trong các y văn điều trị ung thư từ trước đến nay chưa có thông tin nào khẳng định quan điểm này mặc dù có nghiên cứu về thịt đỏ, đặc biệt thịt chế biến sẵn là nguyên nhân gây ung thư. Bằng các chứng minh về dịch tễ học và thực nghiệm, người ta đã chứng minh được chế độ ăn có liên quan tới 30 - 40% ung thư ở nam và tới 60% ung thư ở nữ. Tuy nhiên, bản thân thực phẩm không gây ung thư nhưng các chất bảo quản thực phẩm, các chất trung gian chuyển hóa và các chất sinh ra từ nấm mốc là nguyên nhân dẫn tới ung thư. Đặc biệt, ngày nay người ta còn thấy sự mất cân bằng các thành phần trong chế độ ăn, nhiều chất béo quá làm tăng ung thư. Do vậy, nếu kiêng cữ, làm mất cân bằng sẽ là nguyên nhân gây bệnh. Bệnh nhân ung thư sức khỏe yếu, sức đề kháng kém, nếu không được ăn uống đầy đủ sẽ càng yếu hơn, sức đề kháng giảm sút làm cơ sở để khối u phát triển. Thực tế, có tới 90% bệnh nhân ung thư chết do suy kiệt. Vì vậy, người dân chớ nên tin theo. Hạn chế thịt nướng than, xông khói Người bệnh ung thư nên ăn nhiều rau xanh và hoa quả bởi nguy cơ mắc ung thư vú giảm đi ở nhóm người ăn nhiều rau, hoa quả tươi và ít chất béo. Tránh ăn quá nhiều chất béo, các chất cay nóng, mặn. Không uống rượu, không hút thuốc, thức uống có cồn… Không nên ăn thịt được nướng bằng than, xông khói hoặc chiên rán, nhất là chiên rán bằng dầu mỡ đã qua sử dụng. Thay mỡ động vật bằng dầu thực vật, nên sử dụng càng ít càng tốt… Chỉ nên ăn thịt khoảng 70 gam/ngày GS.TS Nguyễn Bá Đức nhấn mạnh việc bệnh nhân ung thư vú kiêng thịt đỏ là hoàn toàn không đúng. Bởi các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt dê; tôm, cua, hải sản... là nguồn bổ sung dinh dưỡng quý báu: sắt, kẽm, selenium, các vi chất hữu cơ, nhiều vitamin B6, B12, D và omega 3. Đặc biệt, nó cung cấp cho cơ thể một lượng acid amin đủ để cấu tạo nên những protein trong cơ thể, nhất là các acid amin thiết yếu mà cơ thể không tự tạo ra được. Hơn nữa, ngay trong bản thân thịt lại chứa nhiều chất góp phần phòng chống ung thư bao gồm kẽm, vitamin B6, B12, D, calcium, folate và selenium. Vì vậy, phòng chữa ung thư là chế độ ăn đa dạng, không phải là chế độ ăn không có thịt hoặc kiêng thịt đỏ. Cái chính là lượng thịt ăn vào. Tốt nhất, nên ăn thịt đỏ dưới 500 gam/tuần và hạn chế ăn thịt chế biến sẵn. Nên ăn thịt gia cầm, cá các loại hơn là thịt đỏ. Tuyệt đối không nên bỏ thịt. Theo GS.TS Nguyễn Bá Đức, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân ung thư. Bình thường 2/3 số bệnh nhân ung thư trước khi điều trị đã bị sụt cân và suy dinh dưỡng. Khi điều trị, phương pháp điều trị cũng gây giảm tiếp thu dinh dưỡng, trong khi nhu cầu dinh dưỡng của bệnh nhân ung thư lại cao hơn so với người bình thường. Chẳng hạn, người bình thường một ngày cần 25-30 kcal/kg cân nặng thì bệnh nhân ung thư cần từ 35-50 kcal/kg cân nặng, tương tự protein ở người bình thường là 0,8g/kg thì bệnh nhân ung thư là 1,5 - 2g/kg. Do đó, bệnh nhân tuyệt đối không thể nhịn ăn hoặc kiêng khem mà ngược lại, muốn khỏi bệnh phải duy trì một chế độ dinh dưỡng tốt. Ngoài việc đảm bảo đủ số lượng calo trong 4 nhóm dinh dưỡng thiết yếu: đạm, đường, chất béo, tinh bột, cần đảm bảo chất xơ. Tốt nhất là ăn uống theo sở thích và nhu cầu, đảm bảo cân bằng dinh dưỡng trong khẩu phần ăn. Người bệnh ung thư có thể ăn uống ra sao? Theo lý thuyết Otto Warburg (nhà sinh lý học Đức, đoạt giải Nobel 1931): "Chế độ ăn đầy đủ, dù ăn chay hay ăn mặn, cần đủ 4 nhóm thực phẩm: bột đường, dầu mỡ, đạm, khoáng và chất sinh tố - chất xơ. Hai chế độ chay, mặn khác nhau chủ yếu là thành phần đạm. Chế độ đạm khi ăn mặn có nguồn gốc từ động vật (thịt, cá, trứng, sữa) sau khi ăn vào được tiêu hóa sẽ sản sinh nhiều axit hơn kiềm. Bên ăn chay lấy đạm từ các loại đậu sẽ sản sinh axit ít hơn đạm động vật, đồng thời chế độ ăn chay tiêu thụ nhiều rau củ quả là nguồn sinh nhiều kiềm. Tóm lại, ăn chay hay ăn mặn đều phải ăn đủ dưỡng chất nhưng ăn chay đủ bốn nhóm dưỡng chất làm cho máu nhanh chóng kiềm hơn là mặn. Về dinh dưỡng có thể đổi thịt, sữa, trứng, đường trắng bằng cách ăn ít cá, tép đồng tươi (< 50 gam/ngày), các loại đậu, ưu tiên đậu trái (đậu que, đậu bắp, đậu rồng, đậu đũa…), nhiều rau củ quả (> 500 gam/ngày), lưu ý chọn hàng hữu cơ an toàn, tươi sống, rau nào ăn sống được thì tốt hơn. Nên ăn gạo lứt. Cần nhai kỹ. Nên uống nước kiềm như nước luộc rau, nước rau hoa quả, nước củ sả, nước khoáng kiềm (không dùng nước tinh khiết), tuyệt đối không uống các loại nước ngọt đóng chai - lon (vì sinh axit mạnh)… ThS.BS QUAN VÂN HÙNG (nguyên trưởng khoa ung thư Viện Y học dân tộc TP.HCM) |
