BS. Lê Thị Ny Ny
Khoa Chẩn đoán hình ảnh, BV Nguyễn Tri Phương
Các loại tổn thương lành tính thường gặp
Nang vú [Breast cysts]
Nang vú là nguyên nhân phổ biến nhất của khối ở vú ở phụ nữ trong độ tuổi 35 đến 50. Một nang xuất hiện khi chất lỏng tích tụ do sự tắc nghẽn ống tận tiểu thùy, hoặc do xơ hóa hoặc do tăng sinh biểu mô nội ống. Một nang nhìn thấy trên siêu âm là một cấu trúc xác định rõ, hình tròn hoặc bầu dục, trống âm với thành mỏng [hình 2A]. Chúng có thể đơn giản hoặc phức tạp [hình 2B].
Hình 2. A-D. Các nang.
[A] Các nang thường biểu hiện thành mỏng và cho sóng âm đi qua
[B] Nang nhiễm trùng: biểu hiện thành dày phù nề [mũi tên] với lớp dịch dày/mỏng bên trong [đầu mũi tên].
[C] Nang sữa: biểu hiện hồi âm dạng kính mờ trong nang.
[D] Áp xe mạn tính: nhìn thấy trong một trường quan sát rộng cho thấy thành giả không đều [mũi tên] với hồi âm bên trong lợn cợn do mủ hoặc mảnh vụn [X].
Nang phức tạp: khi thấy có hồi âm lợn cợn hoặc mảnh vụn bên trong, nang được gọi là nang phức tạp. Các hồi âm lợn cợn bên trong này có thể là các tinh thể cholesterol, mủ, máu hoặc sữa của các tinh thể canxi [hình 2C].
Áp xe mạn tính ở vú [Chronic abscess of the breast]
Bệnh nhân có thể biểu hiện sốt, đau, đau khi sờ chạm và tăng bạch cầu. Áp xe thường nằm ở vùng trung tâm hoặc dưới quầng vú. Áp xe có thể biểu hiện một cấu trúc xác định rõ hoặc không rõ ràng. Nó có thể trống âm hoặc hồi âm dạng kính mờ bên trong hoặc tăng âm phía sau [hình 2D].
Bệnh lý vú xơ nang [Fibrocystic breast condition] [Thay đổi sợi bọc tuyến vú]
Bệnh lý này được gọi nhiều tên khác nhau : bệnh lý u xơ, thay đổi u xơ, bệnh u nang, viêm vú mạn tính hoặc loạn sản tuyến vú. Đặc điểm siêu âm vú trong bệnh lý này rất khác nhau vì nó phụ thuộc vào giai đoạn và mức độ thay đổi hình thái. Ở giai đoạn đầu, đặc điểm siêu âm có thể bình thường mặc dù các khối u có thể sờ thấy khi khám lâm sàng. Có thể có các vùng dày lên khu trú của nhu mô, có hoặc không có tăng độ hồi âm khu trú [hình 3A]. Các nang đơn lẻ hoặc chùm nang nhỏ có thể được nhìn thấy trong một số hình 3B và 3C. Thay đổi xơ nang khu trú có thể biểu hiện dưới dạng khối đặc hoặc u nang có thành mỏng. Khoảng một nửa trong các khối đặc này thường được phân loại là không xác định và cuối cùng sẽ được sinh thiết.
Hình 3 [A-C] Thay đổi xơ nang [Thay đổi sợi bọc tuyến vú]
Hình ảnh mở rộng [A,B] cho thấy một vùng dày lên khu trú của nhu mô tuyến vú [A] với tăng độ hồi âm khu trú [mũi tên] và các nang thành mỏng, đơn lẻ, rải rác [đầu mũi tên trong hình B]. Khối u có thể biểu hiện phối hợp chùm nang nhỏ và nhu mô hồi âm dày [mũi tên trong hình C].
Giãn ống dẫn sữa [Duct ectasia]
Tổn thương này có đặc điểm thay đổi. Thông thường, các ống dẫn sữa có thể biểu hiện dưới dạng một cấu trúc hình ống đơn chứa đầy dịch hoặc đôi khi có thể biểu hiện nhiều cấu trúc như vậy. Các mảnh vỡ tế bào cũ có thể biểu hiện dưới dạng có hồi âm bên trong. Nếu các mảnh vỡ lấp đầy lòng, đôi khi nó có thể bị nhầm lẫn với một khối đặc,trừ khi hình dạng ống được nhìn thấy [hình 4]
Hình 4 [A,B] Giãn ống dẫn sữa mạn tính.
Hình cắt dọc [A] cho thấy một ống dẫn sữa giãn chứa mảnh vụn cô đặc [mũi tên]. Hình cắt ngang [B], mảnh vụn trong ống có thể biểu hiện dưới dạng tổn thương khu trú [đầu mũi tên].
U xơ tuyến [Fibroadenoma] [Bướu sợi tuyến]
U xơ tuyến là một khối u do estrogen gây ra ở người 0,05]. Heinig và cộng sự cũng tìm thấy đặc điểm siêu âm của tổn thương vú bằng việc sử dụng tiêu chuẩn BIRADS để có độ chính xác cao.
Tài liệu tham khảo
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh