Cách chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi
Thứ Ba ngày 08/03/2022
- Nhận biết 5 loại ung thư thường gặp ở đàn ông
- Bệnh nhân ung thư phổi bị phù chân phải làm sao?
- Những điều cần biết về hội chứng Pancoast trong ung thư phổi
Bệnh ung thư phổi là quá trình các khối u hình thành từ các tế bào của lá phổi. Bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi cần được chăm sóc cả về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần để bệnh nhân hồi phục nhanh chóng. Vậy chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi như thế nào cho đúng cách?
Trong đa số các trường hợp, người chăm sóc chính là vợ hay chồng, người yêu, bố mẹ hoặc có khi là con của người bệnh. Ngoài những công việc thường nhật như: Chuẩn bị bữa ăn, tắm rửa cho bệnh nhân, dọn dẹp, đưa rước đến bệnh viện… người chăm sóc đóng vai trò rất quan trọng. Sự chăm sóc tận tình và tin cậy của người chăm sóc là điều cần thiết để duy trì sức khỏe tinh thần và thể chất của người bệnh.
Người mắc bệnh ung thư phổi các khối u di căn khá nhanh. Vì thế, người bệnh rất cần được chăm sóc và có chế độ dinh dưỡng hợp lý để giúp bệnh nhân duy trì được sức khỏe, giúp kéo dài thêm sự sống.
Cách chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi
Đối với các bệnh ung thư nói chung và bệnh ung thư phổi nói riêng, quá trình chăm sóc đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị cũng như góp phần xây dựng nên sự hồi phục của người bệnh. Do đó, người chăm sóc cần phải biết cách chăm sóc đúng để cho bệnh nhân có cuộc sống tốt nhất, nhất là trong khoảng thời gian điều trị bệnh.
Theo dõi chặt chẽ sức khỏe người bệnh
Người chăm sóc cần theo dõi sức khỏe của bệnh nhân như sau:
- Người chăm sóc cần quan sát nhận định tình trạng người bệnh.
- Theo dõi, quan sát những thay đổi nếu có xảy ra với người bệnh.
- Nếu bệnh nhân có ho khan, ho đờm hoặc ho có đờm lẫn máu: Quan sát màu sắc và tính chất của đờm.
- Nếu người bệnh chán ăn: Kiểm tra tình trạng bệnh nhân có cảm thấy khó thở hay không.
- Hay khi người bệnh đau ngực, tức ngực... cũng cần có người chăm sóc bên cạnh.
Ngoài ra đặc biệt lưu ý người bệnh có dấu hiệu nuốt khó, phù vùng đầu và cổ, khàn tiếng hoặc sụp mắt... nếu có những triệu chứng trên cần báo ngay cho bác sĩ.
Phòng tránh sự nhiễm khuẩn cho bệnh nhân ung thư phổi
Cần bên cạnh khuyên và hướng dẫn bệnh nhân không đến những nơi không khí ô nhiễm. Bên cạnh đó duy trì hệ thống thông gió tại phòng bệnh, giữ cho không khí trong lành, bằng cách:
- Làm sạch đường thở cho bệnh nhân bằng cách vỗ rung lồng ngực, ho có hiệu quả, dẫn lưu tư thế. Nếu đờm đặc có thể phun khí dung hơi nước làm loãng đờm.
- Tuyệt đối không được hút thuốc lá vì điều đó làm giảm sức đề kháng của hệ thống hô hấp.
- Theo dõi để phát hiện sớm các triệu chứng của nhiễm khuẩn, như sốt là dấu hiệu rất quan trọng.
- Khi thực hiện các quy trình kỹ thuật phục vụ cho việc chăm sóc bệnh nhân phải tuyệt đối vô khuẩn.
- Phòng của người bệnh cần được sạch sẽ và thoáng mát, không có quá nhiều ánh nắng gay gắt hoặc gió lùa.
Người chăm sóc bệnh nhân nên dọn dẹp phòng ốc lúc nào cũng luôn sạch sẽ nhất có thể để tránh cho bệnh nhân bị nhiễm khuẩn về đường hô hấp. Nên nhắc nhở bệnh nhân không nên ra ngoài và đến nơi có nhiều khói bụi mà chỉ nên vận động đi lại ở nơi có không khí trong lành và nhiều cây xanh.
Tăng cường dinh dưỡng giúp người bệnh mau hồi phục
Dinh dưỡng góp phần rất quan trọng trong việc hồi phục sức khỏe của bệnh nhân. Về dinh dưỡng cần đảm bảo chế độ ăn giàu chất đạm, tăng cường calo, nhiều vitamin và khoáng chất. Người chăm sóc không chỉ chăm lo sức khỏe của bệnh nhân mà còn là người nội trợ tài ba, chế biến các món ăn đẹp mắt và đầy đủ chất dinh dưỡng. Cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Nên chia nhỏ bữa ăn, cho bệnh nhân ăn nhiều bữa.
- Chọn thức ăn mềm, loãng và dễ tiêu hóa như: Cháo thịt, sữa, súp, rau củ nấu nhừ...
- Người bệnh nên được bổ sung các loại sữa ít béo, rau bina, cà chua, cải xanh, cải lá, trái cây màu tía giàu flavonoids và trà xanh… giúp làm giảm tốc độ phát triển của bệnh.
- Tăng cường protein hơn so với bình thường như những loại thực phẩm: Thịt gà, cá, trứng…
- Bệnh nhân cần được uống nhiều nước để bù lại lượng nước bị hao hụt do thuốc điều trị và sự thay đổi chuyển hoá bên trong cơ thể.
- Cần kiêng những thực phẩm cay như : Ớt, tiêu, bột cari...
- Cũng cần kiêng những thực phẩm béo như đậu phộng, bơ đậu phộng, hồ đào…
- Không được uống rượu, bia và ăn đồ nhiều dầu mỡ,đồ nướng…
Chăm sóc sức khỏe tinh thần cho bệnh nhân ung thư phổi
Người thân và người chăm sóc bệnh nhân cần thường xuyên thăm hỏi, động viên và an ủi bệnh nhân an tâm điều trị bệnh. Ngoài ra, cần tâm diễn biến tâm lý của bệnh nhân để phát hiện trường hợp bất thường. Luôn bên cạnh giải thích những thắc mắc của bệnh nhân để họ không lo lắng.
Cách chăm sóc giúp giảm khó thở và đau cho bệnh nhân ung thư phổi
Để giảm sự khó thở nên cho bệnh nhân nằm đầu cao hơn một chút, sẵn sàng cho thở ôxy theo chỉ định của bác sĩ. Dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ như: Thuốc long đờm, phun khí dung, giãn phế quản...
Hướng dẫn bệnh nhân thở: Hít sâu và thở đều bằng mũi, dặn dò bệnh nhân chú ý tập trung vào hơi thở giúp thở dễ dàng hơn.
Để giúp giảm những cơn đau cần hướng dẫn bệnh nhân nằm đúng tư thế. Hướng dẫn bệnh nhân đặt tay ôm lồng ngực khi ho để giúp giảm đau. Tăng cường giấc ngủ cho bệnh nhân, làm giảm sự lo lắng cho người bệnh. Thực hiện thuốc giảm đau chỉ dẫn của bác sĩ.
Lưu ý nếu bệnh nhân ho và lượng đờm nhiều, hay đờm chuyển từ màu trắng, trắng đục sang màu vàng, xanh thì cần phải lấy mẫu đờm gửi xét nghiệm gấp. Nếu bệnh nhân ho có đờm lẫn máu thì báo cho bác sĩ gấp để được chỉ định việc dùng thuốc cầm máu.
Những điều cần lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi
Người chăm sóc và cả bệnh nhân không được hút thuốc lá, uống rượu và không tiếp xúc khói bụi. Bên cạnh đó người chăm sóc cần lưu ý một số vấn đề sau nhé:
- Cần giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ hạn chế vi khuẩn gây bệnh.
- Dùng thuốc đúng theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.
- Vận động, xoa bóp cho bệnh nhân thoải mái, tập thể dục hợp lý, nhẹ nhàng.
- Cần kiên những thức ăn nhiều dầu mỡ, những thực phẩm có mùi vị đậm.
- Kiêng dưa cà muối, trái cây sống và lạnh.
- Cần tránh những thức ăn đầy hơi như đậu nấu tái, gia vị cay nồng như ớt tiêu.
- Ăn nhiều trái cây, rau củ quả, ngũ cốc và bơ và sữa ít chất béo.
- Không nên ăn đồ chiên xào, nướng, hun khói…
Hoàng Yến
Nguồn: Tổng hợp
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
- ung thư
- ung thư phổi
Chăm sóc cho người thân mắc bệnh ung thư phổi có thể gặp nhiều khó khăn. Ung thư phổi, các phương pháp điều trị và cách chăm sóc cho bệnh nhân ung thư phổi có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân theo những cách khác nhau. Dưới đây là một số cách giúp chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi.
Các cách chữa ung thư phổi
Bệnh nhân và bác sĩ sẽ chọn kế hoạch điều trị ung thư dựa trên một số yếu tố. Chẳng hạn như sức khỏe tổng thể của bạn, loại ung thư, giai đoạn ung thư và nhu cầu của bệnh nhận.
Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể chọn không điều trị. Ví dụ cảm thấy các tác dụng phụ của việc điều trị lớn hơn những lợi ích tiềm năng. Trong trường hợp đó, bác sĩ có thể đề nghị các phương pháp hỗ trợ chăm sóc để điều trị các triệu chứng mà ung thư gây ra.
Một số phương pháp điều trị ung thư phổi:
- Phẫu thuật
- Xạ trị
- Hóa trị
- Điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu
- Liệu pháp miễn dịch
- Chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi giảm nhẹ các triệu chứng
Chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi
Nếu người bạn thân yêu bị chẩn đoán mắc bệnh, bạn có thể muốn làm mọi cách tốt nhất để chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi. Nhưng đảm nhận vai trò của người chăm sóc không hề dễ dàng.
Việc trở thành một người chăm sóc có thể bổ ích nhưng cũng có thể khiến bạn mệt mỏi. Điều quan trọng là phải hiểu vai trò đó liên quan gì và cách ngăn chặn tình trạng kiệt sức khi chăm sóc.
Ung thư phổi, các phương pháp điều trị và cách chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân theo những cách khác nhau. Dưới đây là một số cách giúp bạn sống chung với căn bệnh này dễ dàng hơn một chút. Đồng thời là một số mẹo để người nhà có thể hỗ trợ cho bệnh nhân.
Về mặt thể chất
Tập thở cho bệnh nhân
Bệnh nhân ung thư phổi đôi khi có thể khó thở. Vì vậy cần phải có cách chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi đúng cách. Việc này có thể dễ dàng hơn khi bạn ngồi, đứng hoặc nằm ở các tư thế khác nhau. Hãy thử một số cách sau:
- Ngồi thẳng lưng, nghiêng người về phía trước và chống khuỷu tay lên tay ghế hoặc đầu gối.
- Nằm nghiêng, kê 3 hoặc 4 gối phía dưới thân trên, từ thắt lưng trở lên.
- Đứng và nghiêng người về phía trước với tay đặt trên bàn.
- Đứng và tựa lưng vào tường.
Các bài tập thở cũng có thể hữu ích. Thử thở bằng bụng hoặc thở chúm môi:
- Thở bằng cách sử dụng cơ ngay dưới xương ức của bạn, được gọi là cơ hoành. Nằm ngửa và đặt sách trên bụng. Cố gắng làm cho cuốn sách tăng lên và hạ xuống khi bạn thở.
- Thở bằng môi cũng có thể hữu ích. Mím môi vào nhau như thể bạn sắp huýt sáo. Hít vào bằng mũi. Mất gấp đôi thời gian để thở ra từ giữa môi.
Cho uống nhiều nước
Uống nước hoặc chất lỏng có thể giúp bạn:
- Giữ cho miệng của bạn không bị khô
- Giúp tiêu hóa tốt hơn
- Giúp bạn không bị mất nước khi nôn mửa hoặc tiêu chảy
- Giúp bạn có nhiều năng lượng
Nếu bạn chán ăn hoặc cảm thấy no với rất ít thức ăn. Hãy cố gắng không ăn quá nhiều chất lỏng trong bữa ăn. Thay vào đó, hãy uống nó vào những thời điểm khác nhau trong ngày.
Chế độ ăn uống
Tăng cung cấp calo cho cơ thể bệnh nhân. Calo là năng lượng. Nhưng sẽ rất khó để có đủ năng lượng nếu trường hợp đau dạ dày vì các phương pháp điều trị ung thư. Vì vậy hãy thay đổi cách ăn uống để mang lại kết quả trong việc chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi:
- Ăn các bữa nhỏ sau mỗi 3 hoặc 4 giờ thay vì 3 bữa ăn lớn.
- Ăn thực phẩm chứa một số calo thành một lượng nhỏ. Như các loại hạt, pho mai hoặc bơ đậu phụng.
- Ăn thực phẩm giàu chất sắt. Như gạo lứt, bánh mì nguyên cám, mật đường, bơ đậu phụng và thịt nạc
- Tư vấn với bác sĩ về việc uống vitamin.
Một số loại thực phẩm có thể làm cho thuốc bạn dùng kém hiệu quả. Vì vậy hãy nhớ hỏi bác sĩ nếu có bất cứ điều gì bạn nên tránh.
Cách chống lại sự mệt mỏi
- Đánh giá bản thân và thiết lập các hoạt động, công việc ưu tiên để bạn sử dụng năng lượng của mình cho các hoạt động quan trọng nhất đối với bạn.
- Hãy chợp mắt hoặc nghỉ 30 phút trong ngày.
- Hãy tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ hoặc yoga để có thể tăng cường năng lượng và đầu óc tỉnh táo
Mặt quần áo điều trị
- Nếu bạn phải tiêm tĩnh mạch hoặc đặt một ống dẫn lưu ở ngực để điều trị. Hãy mặc quần áo điều trị của bệnh viện để y tá có thể thực hiện các thao tác chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi dễ dàng. Mặc tay áo ngắn hoặc rộng, cổ áo rộng.
- Phòng điều trị có thể sẽ lạnh. Vì vậy hãy mang theo một chiếc chăn hoặc yêu cầu cơ sở y tế một cái khi bạn ở đó.
Về mặt tinh thần
Đọc các bài viết về ung thư có chọn lọc
Điều tự nhiên là sẽ muốn đọc mọi thứ có thể tìm thấy về cách chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi sau khi một người thân trong gia định phát hiện ra tình trạng của bệnh nhân, đặt biệt là cách chăm sóc cho bệnh nhân. Mặc dù hiểu về căn bệnh này và các lựa chọn điều trị là một phần quan trọng để trở thành một người chăm sóc, nhưng hãy cố gắng tránh tình trạng những thông tin chưa đúng về căn bệnh.
Nghiên cứu các số liệu thống kê về ung thư phổi có thể khiến bệnh nhân lo lắng và chán nản. Hơn nữa, nó cũng có thể khiến người nhà của bệnh nhân rơi vào trạng thái cảm xúc tồi tệ hơn.
Thay vào đó, hãy tập trung vào cách nhìn khả quan hơn. Tỷ lệ sống sót và các số liệu thống kê khác xem xét số lượng lớn những người bị ung thư phổi. Ngoài ra, triển vọng của bệnh nhân có thể thay đổi đáng kể nếu họ đăng ký tham gia thử nghiệm lâm sàng.
Hãy tư vấn với bác sĩ để trả lời các câu hỏi cụ thể về bệnh ung thư phổi và triển vọng của bệnh nhân.
Hiểu sự kỳ thị
Một trong những thách thức đối với bệnh ung thư phổi là sự kỳ thị khi mắc bệnh. Nhiều cuộc khảo sát đã cho thấy rằng cảm giác tự trách bản thân, tức giận, hối hận, tội lỗi và xấu hổ là phổ biến ở những người bị ung thư phổi.
Ngay cả người nhà của bệnh nhân có thể cũng cần phải vượt qua sự kỳ thị này và hành động bênh vực cho người thân của họ.
Nếu ai đó hỏi liệu người bị ung thư phổi có từng hút thuốc hay không. Hãy giải thích rằng bệnh nhân có thể bị tổn thương khi bị hỏi câu hỏi đó. Nhẹ nhàng nhắc nhở mọi người rằng ung thư phổi không chỉ ảnh hưởng đến những người có tiền sử hút thuốc, mà còn giúp nâng cao nhận thức về căn bệnh này.
Cuối cùng bệnh nhân có thể đối mặt với cảm giác hối hận. Họ có thể cảm thấy mình đáng mắc phải căn bệnh này và bắt đầu thực hiện các hành vi tự hủy hoại bản thân, chẳng hạn như không tuân thủ các khuyến cáo của bác sĩ. Nếu điều này xảy ra với người thân của bạn, hãy nói chuyện với trung tâm sức khỏe để được hỗ trợ chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi tốt nhất .
Người mắc bệnh nên nói với gia đình càng sớm càng tốt
Gia đình và bạn bè của bạn có thể không biết phải nói gì hoặc làm gì để giúp bạn nếu như bạn không nói với họ. Hãy cho họ biết nếu bạn có thể nói về bệnh của mình để người thân chuẩn bị tâm lý và có cách chăm sóc bệnh nhân ung thư phổi tốt nhất có thể.
Lập danh sách những việc mọi người có thể làm cho bạn. Cho dù đó là nấu ăn, làm việc nhà, cho bạn đi nhờ hay dắt chó đi dạo. Mặt khác, có thể một người thân yêu đang lơ lửng hoặc cố gắng làm quá nhiều điều cho bạn. Bạn có thể nói với người đó rằng mặc dù bạn đánh giá cao sự giúp đỡ, nhưng những chuyến thăm hàng ngày sẽ khiến bạn cảm thấy khó chịu và tốt hơn là chỉ nên đến vào những ngày nhất định.
Chăm sóc cho người thân mắc bệnh ung thư phổi có thể gặp nhiều khó khăn. Người chăm sóc sẽ có trách nhiệm từ chăm sóc y tế tại nhà và chăm sóc tại bệnh viện đến hỗ trợ tinh thần. Tuy nhiên, bệnh nhân ung thư cần được chăm sóc, quan tâm tại nhà nhiều hơn bệnh viện. Vì vậy, vai trò trách nhiệm của người nhà bệnh nhân sẽ rất lớn.