Trong các bài nhạc vàng, danh xưng phổ biến nhất trong bài hát có thể là “anh và em” [đối với bài hát về về tình yêu giữa nam và nữ]. Hoặc ít hơn, có thể là xưng “anh và tôi” trong các bài nhạc lính, khi 2 người lính trận tâm tình với nhau. Nhưng đối với bài hát Hai Vì Sao Lạc của nhạc sĩ Anh Việt Thu, danh xưng gọi nhau trong bài là “người và ta”: Người về, người về đâu nhớ ta chăng…
Nội dung của bài hát này là hình ảnh của hai người đưa tiễn nhau trong một đêm không trăng. Bài hát không nói rõ là ai đưa tiễn ai, tiễn đi đâu, xa cách trong bao lâu, nhưng với tâm trạng và hoàn cảnh đưa tiễn, chia ly như vậy, bài hát rất dễ nhận được sự đồng cảm của nhiều người yêu nhạc, bởi vì ở đời, hầu như ai cũng đã từng trải qua một vài lần ở vào hoàn cảnh đó.
Bạn đang xem: Ý nghĩa bài hát hai vì sao lạc
Với khán giả nghe nhạc, mỗi người đều có thể cảm nhận bài hát này theo cách riêng của mình. Nội dung của bài hát có thể là tâm trạng của một chàng trai vừa chia tay người yêu để ra về sau một đêm hò hẹn, hoặc cũng có thể đó là đêm cuối gặp nhau để chia tay và cô gái sẽ rời bến sang ngang. Hoặc cũng có thể là ngày mai đây chàng trai sẽ lên đường ra trận, trong tâm tư bâng khuâng đó, người trai thầm hỏi:
Người về, người về đâu nhớ ta chăng?Người ơi mỗi lá thu rơi làm ta bâng khuâng…
Dù hiểu theo nội dung như thế nào thì Hai Vì Sao Lạc vẫn là một ca khúc có ca từ thật đẹp, giai điệu mượt mà, tha thiết và chưa đựng rất nhiều cảm xúc.
Xem thêm: Hướng Dẫn Chèn Nhạc Trong Proshow Producer Trên Mọi Phiên Bản
Người về, một mùa thu gió heo may Về đâu có nhớ chăng những vì sao long lanh đưa tiễn người một đêm không trăng Nói sao nên lời, lòng buồn như chiều rơi Như trong đêm khuya những bước chân qua thềm gợi niềm thương nhớ vô vàn
Người về, đường đi kết gió trăng sao Người đi có biết chăng trong chiều nay bơ vơ Nghe lá thu vàng rơi bâng khuâng Bước chân ai về chừng thời gian ngừng trôi Như quên đêm khuya để gió sương thêu thùa thầm làm ướt áo vai gầy
Người về chiều mưa hay nắng Sao để khói lam chiều như se trùng màu không gian Người về giòng sông thương nhớ để bến vắng con đò buồn mong người người hay chăng?
Người là vì sao nhỏ bé Ta mãi ước cho lòng làm bầu trời xanh xanh Người về lòng ta thương nhớ Ta khẽ hỏi đưa người về hay thầm người đưa ta
Người về, người về đâu nhớ ta chăng Người ơi mỗi lá thu rơi làm ta bâng khuâng Như áng mây chiều lan trong sương Bước đi âm thầm lòng buồn như thời gianNghe chăng thu ơi để lá rơi chi hoài gợi niềm thương nhớ ai nhiều…
Bài hát như là được thêu hoa dệt gấm bằng loạt những ngôn từ đầy chất thơ, tạo thành một bức tranh tuyệt mỹ, nhưng rất buồn: Cuộc từ ly diễn ra trong một buổi khuya vắng, đêm không trăng, chỉ có những vì sao long lanh như đang hoà cùng tâm trạng của người đi và kẻ ở. Ở bên đường kia, từng chiếc lá cuối thu khẽ khàng rơi từng chiếc, gợi cho đôi người thêm những bâng khuâng. Muốn thời gian ngừng trôi, quên đi rằng đêm đã khuya và sương xuống lạnh để kéo dài thời gian ở bên nhau trong đêm cuối cùng.
Về hoàn cảnh sáng tác của ca khúc này, vì nhạc sĩ sáng tác đã qua đời từ rất sớm nên không biết được chính xác. Có 2 câu chuyện được kể lại đằng sau bài hát này như sau:
Thời còn trẻ và chưa lập gia đình, nhạc sĩ Anh Việt Thu ở chung với một người bạn thi sĩ tên là Anh Phương, quê ở Sóc Trăng. Tình nghệ sĩ, tình đồng hương miền Tây gắn bó nên hai người rất thân nhau, khắn khít như hình với bóng. Một hôm, gia đình của Anh Phương gọi ông về quê Sóc Trăng vì có việc làm ở địa phương. Trong mấy tuần cuối trước khi chia tay, hai người thường dẫn nhau đi chơi, tâm sự rất khuya mới về. Không biết sự tâm đắc và mật thiết giữa hai người như thế nào mà cả hai lại nghĩ rằng: “Hai người có lẽ là hai vì sao trên trời bị lạc xuống trần gian và vô tình gặp lại nhau”. Sau khi chia tay người bạn thân, Anh Việt Thu cảm tác viết nên bài Hai Vì Sao Lạc để tặng bạn, ví mình và bạn như hai vì sao đã lạc nhau trên đường đời.
Hai Vì Sao Lạc rất được yêu thích qua giọng hát của danh ca Thanh Lan từ trước năm 1975. Tuy nhiên sau năm 75, ca khúc như được sống lại 1 lần nữa qua giọng hát truyền cảm của ca sĩ Tuấn Vũ thời đỉnh cao trong sự nghiệp của mình. Mời các bạn nghe lại:
Lương An Cảnh2016
Nhạc sĩ Anh Việt ThuTrường Quốc Gia Âm Nhạc Lúc mới thành lập, Trường Quốc Gia Âm Nhạc ở đường Phạm Đăng Hưng Đakao. Năm 1958, khi tôi vào học, Trường đã dời về 112 đường Nguyễn Du. Nhạc sinh gia tăng hằng năm và cần một Hội Trường có sân khấu để nhạc sinh thực tập, thi cuối năm, thi ra trường hay các nhạc sĩ ngoại quốc đến trình diễn, nên cần một địa điểm rộng lớn hơn. Lúc bấy giờ, nhà trường có 2 ban nhạc:
1] Ban nhạc Plectre, thành phần nhạc khí gồn có: Mandoline, Mandole [lớn và tiếng trầm hơn Mandoline], Guitare và Contrebasse. Ban nhạc này do giáo sư dạy Mandoline là Trần Anh Tuấn điều khiển. Tôi xin nói rõ thêm vì có thể một số người chưa nghe qua chữ” Plectre” bao giờ. Tiếng Pháp gọi Plectre, tiếng Ý là Plectrum, tiếng thông dụng chúng ta thường dùng ở Việt Nam là Médiator, miếng phím dùng để gảy đàn, vì thế, ban nhạc toàn Mandiline và Guitare gọi là Plectre Orchestra. 2] Ban nhạc Giao hưởng do Giáo sư violon Đỗ Thế Phiệt điều khiển. Nhạc khí gồm toàn bộ thuộc họ Violon như: 1. Violon [Violin-tiếng Anh]2. Violon Alto [Viola - tiếng Anh] 3. Violoncelle [Cello-tiếng Anh] 4. Contrebasse [String Bass- tiếng Anh] Nhạc khí ở mục số 1 và 2, nhạc sinh rất đông. Số 3, Cello chỉ có 2 người: Đoàn Châu Nhi, anh của Đoàn Thanh Vân con tài tử Đoàn Châu Mậu, sau này là vợ của nhạc sĩ Ngô Thụy Miên và một người nữa là Lương Vinh do một người Hoa tên Phùng Hán Cao phụ trách. Sau này có thêm một giáo sư người Đức qua dạy một thời gian, thêm được một nhạc sinh nữa là Cao Thanh Tùng. Sau 75 khi qua Mỹ, anh đàn cho Trung Tâm ASIA lúc đầu. Có lẽ Trầm Tử Thiêng giới thiệu vì trước 1975, cả hai làm ở Trung Tâm Học Liệu Sàigòn. Riêng nhạc khí Contrebasse chưa có nhạc sinh nào.Các phòng trà Sàigòn lúc bấy giờ đều dùng Contrebasse cho ban nhạc vì Guitare Basse chưa có, nhưng họ chỉ biết dùng ngón tay móc dây. Còn dùng cung để chơi với dàn nhạc Giao Hưởng lúc đó chỉ có 2 người là Đoàn Minh và ông Nghiêm, chủ tiệm Photo La- Mi ở Chợ Quán. Họ chỉ tham dự trong những buổi tập dượt của dàn nhạc Giao hưởng Sàigòn để trình diễn chứ ở trường nhạc, họ không tham dự và họ cũng không có bằng cấp về nhạc khi này. Phần đông những người xử dụng Contrebasse ở phòng trà trước kia ở Sàigon, chỉ cần biết vị trí các nốt trên cần đàn là có thể đàn chung với ban nhạc khiêu vũ chứ không thể điêu luyện như Những ban nhạc Jazz được vì họ học căn bản trường lớp. Còn khi đàn với dàn nhạc Giao Hưởng dung cung, phải học kỹ từng vị thế bấm và khi kéo đàn, cung phải lên xuống thế nào đều giống nhau. Vì thế, trong dàn nhạc Giao Hưởng, ta thấy tất cả các cây cung đều kéo hay đẩy cùng một lúc vì đã thành một thói quen đã được ghi trong các bài tập khi học đàn.Gặp gỡ Anh Việt Thu Lúc bấy giờ, tại trường Quốc Gia Âm Nhạc có một giáo sư người Pháp qua sống ở Việt Nam, mở tiệm bán nhạc khí, có vợ người Hoa. Tên ông là Barthélemy, khi nhập Việt tịch, lấy tên Việt là Trần Lệ Mỹ và không biết nói một tiếng Việt nào. Mục đích chính của ông là muốn ở Việt Nam để thí nghiệm trồng loại giống như tre để làm dăm kèn [Tiếng Anh gọi là Reed] cho Clarinet và Saxophone. Ông có 3 bằng tốt nghiệp tại Trường Nhạc Toulouse bên Pháp gồm: sáo Tây, kèn Trombone và Contrebasse. Ông đang dạy môn sáo Tây cho Trường Quốc Gia Âm Nhạc và các ban nhạc trên Đài phát thanh Sàigòn.
Vì nhu cầu, trường mở cuộc thi tuyển nhạc sinh Contrebasse khóa đầu tiên. Kết quả có 5 người: - Tambicanou-Jules, người Việt lai Ấn, học sinh Taberd, trưởng ban nhạc Rock’ in Star, cùng thời phong trào nhạc trẻ với Trường Kỳ. Sau 1975, qua Pháp lập Trung tâm băng nhạc Phượng Nga và tôi là 2 người còn đang đi học. - Huỳnh Xương Mậu, dạy nhạc tại trường Trung Học Phước Đức Cho Lớn. - Dương Quang Đức, trong ban nhạc Thời Đại của Dương Quang Định, đang phụ trách phòng trà Đại Nam. - Mai Văn Truyền, y tá Bệnh viện Chợ Rẫy. Các nhạc sinh khác có đàn riêng tập dượt. Riêng tôi không có nên ghi tên mượn đàn và phòng học của trường. Trong phòng tập của tôi, có một đàn Harmonium nhưng ít khi xử dụng, nên một nhạc sinh học Hòa âm được phân phối xử dụng đàn này để tập nghe hợp âm. Khi gặp nhau, anh cho biết tên là anh Huỳnh Hữu Kim Sang, còn khi viết nhạc, anh lấy tên là Anh Việt Thu. Sau một thời gian, hai đứa thân nhau, anh rủ tôi về ở chung tại số 41 đường Da Bà Bầu, cạnh bên nhà của Trường Kỳ số 39. Lúc bấy giờ, Anh Việt Thu đang dạy nhạc tại Trung Học Trịnh Hoài Đức tỉnh Bình Dương. Tuy bận rộn nhưng cũng nhận thêm chương trình Tổng Hội Sinh Viên phát thanh hằng tuần trên Đài Phát Thanh Sàigòn. Thành phần nồng cốt gồm: Anh Việt Thu lo phần soạn Hòa Âm. Nhạc khí gồm Huỳnh văn Hóa, Cao Thanh Tùng, tôi và một số anh em khác được tăng cường tùy theo nhu cầu. Ca sĩ thì có thể thay đổi tùy chương trình. Năm 1960, Tổng Hội Sinh viên tổ chức trại Hè Hội Thảo tại Đà Lạt, chúng tôi phụ trách phần văn nghệ và tổ chức hai buổi phát thanh tại Đài Phát Thanh Đà Lạt.Nhạc sĩ Anh Việt Thu học khóa đầu tiên về Hòa Âm của Trường Quốc Gia Âm Nhạc qua các thầy dạy là: Hải Linh, người viết bản nhạc nổi tiếng cho đến nay vẫn được dùng mỗi dịp Giáng Sinh về, đó là bản Đêm Đông mà hầu như ai cũng nghe qua với câu đầu là “Đêm Đông lạnh lẽo Chúa sinh ra đời”. Sau đó là linh mục Ngô Duy Linh thay thế. Khi Trường Quốc Gia Âm Nhạc Huế được thành lập, Linh Mục Ngô Duy Linh được đề cử ra làm Giám Đốc. Người thay thế sau cùng là giáo sư Nghiêm Phú Phi.
Khi nói đến Nhạc sĩ Anh Việt Thu, mọi người đều cho rằng anh là người đỗ Thủ Khoa lớp Hoà Âm. Trong một chương trình Văn Nghệ hằng tuần của Người Việt TV, người điều khiển chương trình là Phương Nam, ca sĩ Quỳnh Giao, người học cùng thời với Anh Việt Thu cũng cho rằng Anh Việt Thu là người Thủ Khoa, nhưng chính Anh Việt Thu nói với tôi, anh đỗ hạng Nhì. Thủ Khoa là Nguyễn Văn A. Không biết anh hoạt động âm nhạc ở đâu nhưng sau khi tốt nghiệp, không nghe ai nhắc đến tên anh nữa. Riêng những người chuyên về Hòa Âm phụ trách các ca đoàn hay phong trào ca nhạc lúc bấy giờ như Ngô Mạnh Thu, Viết Chung, Phạm Minh Cảnh tôi đều biết vì họ thường đến gặp Anh Việt Thu. Sau khi rời trường Quốc Gia Âm Nhạc, mỗi đứa có hướng đi một nơi. Tôi đi dạy học rồi bị động viên nên vào ngành Quân nhạc, còn Anh Việt Thu dường như đi dạy ở Tây Ninh nên ít gặp nhau. Sau đó có lệnh gọi nhập ngũ nên tình nguyện vào Tâm Lý Chiến, phòng văn nghệ chuyên sáng tác với cấp bậc bình nhì mặc dù anh có bằng Tú Tài. Thỉnh thoảng tôi có ghé thăm anh tại Cục Tâm Lý Chiến ngay đầu cầu Thị Nghè, đối diện cổng sau Vườn Bách Thảo.Sau hiệp định Ba Lê, anh cho biết rất bận rộn vì mỗi cuộc hành quân hay trận nào lớn, đều có lệnh phải sáng tác một bài để hát trên Đài Phát Thanh hay Truyền Hình khi trận đánh kết thúc. Vì quá cấp bách, không biết bài sáng tác của mình có hay hay không nên thường để những tên lạ, không dám để tên thật. Anh cho tôi hay là đang tuyển lựa những ca khúc quân hành hay để cho vào tuyển tập “Đường chúng ta đi” do Cục Tâm Lý Chiến thực hiện.
Nói về ca khúc “Hai vì sao lạc”
Đã từ lâu, khi nói đến Nhạc sĩ Anh Việt Thu và những sang tác của anh đều có nhắc đến ca khúc "Hai vì sao lạc", nhưng chưa có ai nói đến hay hiểu ý nghĩa, nội dung của lời ca nói những gì và cũng không muốn tìm hiểu mà chỉ thích nhạc điệu của bài ca thôi. Năm vừa rồi, trong một chương trình văn nghệ của Đài Truyền Hình SBTN, nhạc sĩ Trần Chí Phúc có nêu lên thắc mắc: trong những bài tình ca, khi viết lời thường dùng từ ANH hay EM. Riêng trong bài “Hai vì sao lạc” của Nhạc sĩ Nhạc sĩ Anh Việt Thu, toàn bản nhạc đều dùng chữ NGƯỜI. Sau đây là trích đoạn lời ca khúc “Hai vì sao lạc”:
"Người về, một mùa thu gió heo may Về đâu có nhớ chăng những vì sao long lanh Đưa tiễn người một đêm không trăng Nói sao nên lời lòng buồn như chiều rơi Như trong đêm khuya những bước chân qua thềm Gợi niềm thương nhớ vô vàn. ……… Người là vì sao nhỏ bé Ta mãi ước cho lòng làm bầu trời xanh xanh Người về lòng ta thương nhớ Ta khẽ hỏi đưa người hay thầm người đưa ta Người về người về đâu nhớ ta chăng Người ơi mỗi lá thu rơi làm ta bâng khuâng Như áng mây chiều lam trong sương Bước đi âm thầm lòng buồn như chiều rơi Nghe chăng thu ơi để lá rơi chi hoài. Gợi lòng thương nhớ ai nhiều." Xin ghi lại vài dòng kỷ niệm với Nhạc sĩ Anh Việt Thu.
Lương An Cảnh
Adelaide, đầu năm 2016Nguồn: //www.namuctuanbao.com.au/permanent/1030/truyenNgan/truyenngan_14.php