Lãi suất là cụm từ khá quen thuộc trong lĩnh vực tài chính. Dù bạn là một nhà đầu tư hay người đi vay thì vẫn phải luôn quan tâm tới vấn đề này, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi. Mặc dù vậy nhưng nhiều người vẫn chưa hiểu rõ lãi suất danh nghĩa là gì và nó khác gì so với lãi suất thực.
Qua bài viết này, Wealth In Asia sẽ cung cấp đầy đủ thông tin liên quan tới lãi suất danh nghĩa. Hãy nắm rõ cách tính toán để đưa ra những lựa chọn tối ưu trong tài chính.
Lãi suất danh nghĩa là gì?
Hiểu một cách đơn giản về thuật ngữ này, lãi suất danh nghĩa chính là mức lãi kiếm được khi bạn đi đầu tư hay gửi tiết kiệm. Trường hợp bạn là người đi vay thì đó là mức lãi tính ra số tiền phải trả cho chủ nợ.
Khi chưa tính đến sự thay đổi của sức mua, lãi suất này được xem như tỷ lệ biểu thị cho sự gia tăng của tiền sau một thời gian nhất định. Nói cách khác, chính là khi không có ảnh hưởng của lạm phát. Trên thị trường lĩnh vực tài chính thì mức lãi suất này thường tính trong thời hạn 1 năm.
Lãi suất thực là gì?
Thông thường, lãi suất thực chúng ta cũng có thể hiểu là lãi suất hiệu quả. Mức lãi suất này được coi là lãi suất thực sự mà bạn được hưởng khi đi đầu tư hay phải trả cho một khoản vay. Lúc này, sự tác động của lạm phát đã được tính tới.
Như chúng ta đã biết, trên thực tế thì lạm phát luôn luôn tồn tại trong nền kinh tế. Đó chính là sự gia tăng giá cả của hàng hóa lẫn dịch vụ.Các khoản vay hoặc gửi tiền thời hạn dài, lạm phát khiến số tiền bạn thực nhận/thực trả thay đổi giá trị so với hiện tại. Vì vậy, yếu tố này đã tác động mạnh mẽ tới mức lãi suất.
Sự khác nhau giữa lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực
Lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực luôn tồn tại mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Tuy nhiên, xét về bản chất hay đặc điểm thì đều thấy rõ những điểm khác biệt rõ rệt. Cùng tìm hiểu vấn đề này qua những phân tích dưới đây.
1/ Xét về bản chất
Như đã đề cập tới ở khái niệm, lãi suất thực đã tính tới sự ảnh hưởng của yếu tố lạm phát trong nền kinh tế. Trong khi đó, sự ảnh hưởng này lại không hề được đề cập trong lãi suất danh nghĩa. Đây chính là sự khác nhau rõ rệt nhất gây ảnh hưởng không ít tới lượng tiền.
2/ Xét về đặc điểm
Lạm phát trong nền kinh tế tác động tới giá trị đồng tiền trên thị trường. Khi giá trị đó giảm hay tăng thì lại đánh thẳng vào lãi suất. Chính vì vậy lạm phát ít nhiều cũng phần nào có mối liên hệ với lãi suất. Vậy mà, trong lãi suất danh nghĩa lại hề quan tâm tới nó nên mức lãi suất này chỉ mang tính chất tham khảo nhiều hơn.
Bên cạnh đó, lãi suất thực thường được áp dụng để đo lường, tính toán sức mua tiền lãi. Vì vậy, mọi người tính toán rất kỹ vấn đề này để đảm bảo mang về lợi ích tối ưu.
3/ Về công thức tính
Chính vì sự khác biệt về bản chất đã dẫn tới sự khác nhau về công thức tính. Bởi khi lấy lãi suất danh nghĩa trừ đi lạm phát ta tính được lãi suất thực.
Cách tính lãi suất thực tế và lãi suất danh nghĩa
Để thấy rõ hơn sự khác nhau về công thức tính mọi người cùng tìm hiểu cách tính toán các loại lãi suất sau đây. Từ đó có thể thấy rõ mối liên hệ đã nhắc tới liên quan tới yếu tố nào.
1/ Cách tính lãi suất danh nghĩa
Với lãi suất danh nghĩa thì sẽ không có công thức tính toán cụ thể. Mà đây chính là mức lãi suất mà nơi cho vay đưa ra cho người đi vay vốn.
Sẽ dễ hình dung hơn với ví dụ này: Khi bạn đi vay vốn mở công ty tại ngân hàng với số tiền 100 triệu đồng và ngân hàng đưa ra mức lãi suất 6,5%/ năm. Lúc này, 6,5% chính là lãi suất danh nghĩa.
2/ Cách tính lãi suất thực tế
Trên thực tế, về cơ bản lãi suất thực sẽ bằng lãi suất danh nghĩa trừ lạm phát. Tuy nhiên, con số tính ra chỉ là xấp xỉ với kết quả chính xác.
Trong kinh doanh hay lĩnh vực tài chính, một đơn vị sau dấu phẩy thập phân cũng đã quyết định mức lợi nhuận của các nhà đầu tư, Vậy nên, theo nghiên cứu thì công thức tính lãi suất thực tế được thiết lập như sau:
[1 + lãi suất danh nghĩa] = [1 + lãi suất thực] x [1 + tỷ lệ lạm phát]
Tính toán theo công thức này sẽ cho bạn kết quả chính xác nhất về lãi suất thực. Mọi người cần nhớ công thức này để lựa chọn hướng đầu tư phù hợp, mang lại lợi nhuận cao.
3/ Cách tính toán tỷ lệ lạm phát
Tỷ lệ lạm phát có công thức tính toán riêng là [[CPI2 – CPI1]/ CPI1]. Trong đó CPI2 chính là chỉ số giá tiêu dùng trong một năm và CPI1 là năm trước đó.
Mối quan hệ giữa lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực
Như đã đề cập ở trên, lãi suất thực sẽ bằng lãi suất danh nghĩa trừ đi tỷ lệ lạm phát. Qua đây, mọi người sẽ thấy mối liên hệ này được biểu hiện qua tỷ lệ lạm phát.
Khi tỷ lệ lạm phát tăng thì lãi suất thực sẽ giảm và ngược lại. Thực tế, tỷ lệ lạm phát sẽ không bao giờ giống như dự kiến, bạn không thể biết trước được giá trị của nó cho tới khi công bố. Trái lại, lãi suất danh nghĩa được ghi rõ ràng trong hợp đồng tài chính khi mọi người xuất vốn đầu tư hay đi vay lãi.
Kết luận
Lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực có mối liên quan chặt chẽ tới nhau song vẫn tồn tại nhiều điểm khác biệt. Hy vọng những thông tin được Wealth In Asia chia sẻ này sẽ hữu ích với bạn và giúp bạn đưa ra những quyết định đúng đắn khi lựa chọn đầu tư tài chính.
Có thể bạn chưa biết!
Mình là Nguyễn Khả Hân, Founder Wealthinasia.com. Với 07 kinh nghiệm trong lĩnh vực tín dụng và Fintech. Website được lập ra với mục đích mang đến những kiến thức căn bản về tài chính ngân hàng. Hãy để lại bình luận dưới bài viết này, Hân đang chờ bạn đấy!
Tòa nhà Flemington – 182 Lê Đại Hành, Phường 15, Quận 11, Hồ Chí Minh.Lãi suất là gì thì chắc hẳn rằng ai cũng đều biết rồi. Tuy nhiên, lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực tế là gì đôi khi lại khiến khá nhiều người cảm thấy hoang mang, mơ hồ không hiểu. Vì vậy, trong bài viết này chúng tôi sẽ giới thiệu chi tiết hơn cho bạn biết thế nào là lãi suất danh nghĩa, lãi suất mơ hồ và cách tính.
Bạn thắc mắc không biết lãi suất danh nghĩa là gì? Đây là một thuật ngữ khá phổ biến trong ngành tài chính. Thuật ngữ này được sử dụng để chỉ tỷ lệ biểu thị sự gia tăng của tiền sau một khoảng thời gian nhất định [thông thường là 01 năm] và không tính đến sự thay đổi về sức mua của loại tiền đó.
Mặt khác, lãi suất danh nghĩa cũng chính là mức lãi suất từ tài khoản tiết kiệm mà bạn kiếm được hay lãi suất mà bạn phải trả khi đi vay tiền.
Lấy ví dụ cụ thể, giả sử bạn đi vay trả góp tại ngân hàng A. Mức lãi suất của gói vay là 10%/năm. Như vậy, bạn đang phải trả mức lãi suất danh nghĩa cho ngân hàng này là 10%.
Vậy còn lãi suất thực tế là gì? Lãi suất thực tế hay còn gọi là lãi suất hiệu quả. Cụm từ này được dùng để chỉ khoản lãi suất thực sự mà qua quá trình kinh doanh, đầu tư bạn thực sự thu được hoặc phải trả cho một khoản vay nào đó khi đã tính tới sự tác động của lãi suất ghép. Bạn cần hiểu rằng, trong thực tế, nền kinh tế rất dễ xảy ra lạm phát và tình trạng lạm phát có thể ảnh hưởng trực tiếp tới tình hình kinh doanh và mức lãi suất. Mức lãi suất thực tế chính là kết quả khi lấy lãi suất danh nghĩa trừ đi tỷ lệ lạm phát.
Để có thể phân biệt lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực tế hãy cùng tham khảo bảng so sánh những điểm khác biệt giữa 2 hình thức lãi suất này:
Đặc điểm so sánh | Lãi suất danh nghĩa | Lãi suất thực tế |
Bản chất | Không đề cập tới yếu tố lạm phát | Tính sau khi đã trừ đi tỷ lệ lạm phát |
Đặc điểm | Mang tính tham khảo | Được áp dụng trong thực tế để đo lường sức mua của biên lai tiền lãi |
Cách tính | Chính là mức lãi suất được áp dụng vay theo năm, ví dụ 15%/năm -> lãi suất danh nghĩa là 15% | Lãi suất thực tế = Lãi suất danh nghĩa – tỷ lệ lạm phát |
Có khá nhiều người cảm thấy tò mò về cách tính lãi suất danh nghĩa. Vì vậy, để bạn có thể hiểu rõ hơn chúng tôi xin lấy một ví dụ cụ thể.
Giả sử rằng bạn cần vay ngân hàng A với số tiền là 100 triệu đồng với mức lãi suất là 8%. Như vậy tính theo công thức tính lãi suất danh nghĩa thì lãi suất danh nghĩa là 10%. Tức là lãi suất danh nghĩa chính là mức lãi suất được ngân hàng, tổ chức tín dụng áp dụng và có ghi rõ trong hợp đồng tín dụng.
Tỷ lệ lạm phát được mỗi nhà đầu tư kỳ vọng khác nhau. Ví dụ, nếu như nhà đầu tư A nhận 5% lãi trong năm tới. Mức lạm phát được dự đoán là 2%. Như vậy, nhà đầu tư lãi sẽ kỳ vọng nhận được mức lãi thực là 3%. Có thể hiểu rằng, lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực tế có mối quan hệ với nhau và lãi suất thực chính là kết quả của phép trừ giữa lãi suất danh nghĩa với tỷ lệ lạm phát.
Công thức tính lãi suất thực dựa trên lãi suất danh nghĩa như sau:
Lãi suất thực tế = [1 + lãi suất danh nghĩa] : [1 + tỷ lệ lạm phát] – 1
Trong đó:
- i = lãi suất danh nghĩa
- r = lãi suất thực
- E[I] = tỷ lệ lạm phát kỳ vọng
Qua công thức tính lãi suất thực tế trên có thể thấy rằng nếu lấy [1+ lãi suất danh nghĩa] chia cho [1 + tỷ lệ lạm phát] sau đó tất cả trừ co 1 sẽ ra được lãi suất thực tế. Công thức này sẽ cho các bạn một đáp án chính xác nhất về lãi suất thực tế là bao nhiêu.
Mối quan hệ giữa lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực được thể hiện rõ ràng thông qua công thức:
1 + i = [1 + r][1 + πe]
Trong đó:
- i là lãi suất danh nghĩa
- r là lãi suất thực thế
- πe là tỷ lệ lạm phát
Lãi suất thực tế = Lãi suất danh nghĩa – Tỷ lệ lạm phát dự kiến
Trên thực tế, có thể rằng tỷ lệ lạm phát dự kiến với tỷ lệ lạm phát sau đó sẽ có sự chênh lệch. Điều này kéo theo kết quả lãi suất thực tế cũng không thể dự đoán chắc chắn. Nhưng lãi suất danh nghĩa thì có thể biết chắc được khi công bố.
Tuy nhiên, bạn cũng cần phải biết rằng, trong công thức lãi suất danh nghĩa không hề tính tới tỷ lệ lạm phát mà sẽ tính tới sự giảm giá trị của đồng tiền. Trong khi đó, lạm phát lại là thước đo để xem đồng tiền ở hiện tại so với một năm về trước có giá trị bao nhiêu. Còn lãi suất thực tế thì sẽ tính cả tỷ lệ lạm phát. Đây cũng là điểm dùng để phân biệt lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa.
Rất khó để lúc nào trên thế giới lạm phát cũng đều bằng 0. Chính vì lẽ đó mà chúng ta cần phải thường xuyên tìm hiểu, nghiên cứu và tính toán để có được lãi suất thực. Nghĩa là chúng ta cần phải tìm được lý do nào đó về lạm phát. Từ đó, tìm cách trừ bỏ lãi suất danh nghĩa để nhận được kết quả lãi suất thực tế.
Dù rằng lãi suất thực và lãi suất danh nghĩa không quyết định được tất cả nhưng nếu hiểu rõ về 2 loại lãi suất này sẽ giúp bạn có cái nhìn đúng đắn hơn về tình hình kinh doanh, đầu tư hiện tại. Từ đó đưa ra một phương án, kế hoạch tài chính phù hợp hơn. Và nếu các bạn cần tới nguồn vốn để đầu tư hay vận hành hoạt động kinh doanh, sản xuất của doanh nghiệp thì có thể tìm đến với dịch vụ vay tiền cầm đồ của Vietmoney. Với nhiều năm kinh nghiệm và cách thức hoạt động chuyên nghiệp, Vietmoney luôn được đánh giá là đơn vị uy tín, đáng tin cậy.
Khi có bạn có nhu cầu vay tiền, chỉ cần mang theo các tài sản có giá như: Nhà đất, xe máy, ô tô, trang sức, vàng miếng,… là có thể vay được tới 90% giá trị tài sản với mức lãi suất chỉ từ 1%. Đặc biệt, thủ tục vay vốn tại Vietmoney rất đơn giản, dễ dàng, nhanh chóng và giải ngân vốn vay chỉ sau 30 phút. Tất cả các giao dịch cầm đồ vay tiền tại Vietmoney đều có hợp đồng, biên lai, biên nhận rõ ràng. Tài sản khách hàng mang đi cầm đồ được đơn vị niêm phong, bảo quản cẩn thận, theo đúng quy trình nội bộ. Cam kết, nếu trong quá trình bảo quản tài sản khách hàng xuất hiện các rủi ro như cháy nổ, thất lạc Vietmoney sẽ có chính sách bồi hoàn thỏa đáng.
Việc có được một nguồn vốn tốt sẽ giúp doanh nghiệp giảm được sự ảnh hưởng của tình trạng lạm phát, có nguồn vốn quay vòng để phát triển kinh doanh.
Trên đây là một số thông tin về lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực. Nếu bạn còn cần tư vấn thêm về 2 loại lãi suất này hay thắc mắc về dịch vụ cầm đồ vay tiền của Vietmoney thì có thể liên hệ để được các chuyên viên tài chính chuyên nghiệp hỗ trợ, giải đáp.
Thông tin liên hệ:
– Hotline: 1900 8009
– Email:
– Website: www.vietmoney.vn
– Địa chỉ: Tòa nhà Flemington – 182 Lê Đại Hành, Phường 15, Quận 11, Hồ Chí Minh.