Nhiều trường hợp ngộ độc khí H2S đã dẫn đến tử vong - Ảnh: GETTY IMAGES
Mới đây, trong quá trình trục vớt tàu chìm ở Cần Giờ, TP.HCM, 5 thợ lặn bất ngờ gặp nạn nghi do ngộ độc khí H2S từ thùng hàng container bị bung ra. Khí này hình thành như thế nào, độc hại ra sao?
Theo Cơ quan Quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp Mỹ, H2S là hợp chất khí độc có mùi trứng thối đặc trưng.
Trong tự nhiên, khí H2S thường có trong khí núi lửa hoặc sinh ra từ các chất protein bị thối rữa trong quá trình phân hủy một số loại chất hữu cơ, trong các hầm kín, đường ống nước rác, giếng sâu...
Các khoang chứa cá trên tàu biển cũng có thể là nguồn khí H2S dồi dào.
Tùy theo nồng độ H2S mà độ nguy hiểm của khí này sẽ khác nhau. Do có khả năng tước oxy rất mạnh, khí H2S rất dễ gây ngạt.
Cũng theo tài liệu của Cơ quan Quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp Mỹ, nồng độ khí H2S dưới 0,025ppm cho mùi không rõ ràng, tùy người có thể cảm nhận được hay không. Với nồng độ 3 - 5ppm, khí H2S cho mùi rõ ràng hơn, giống mùi trứng thối.
Khí H2S thường có nhiều trong các hầm kín, bể chứa... - Ảnh: TIMPLUS56.RU
Nồng độ khoảng 100ppm, khí có mùi nặng, gây kích thích màng phổi, nếu hít thở lâu khoảng 1 giờ, mắt và đường hô hấp bị kích thích. Nếu tiếp tục hít trên 8 giờ liên tục có thể gây tử vong.
Nồng độ khoảng 400ppm đến 700ppm, khí sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng chỉ trong khoảng 30 phút, nồng độ trên 800ppm có khả năng gây mất ý thức người gặp nạn và có nguy cơ làm tử vong ngay lập tức.
Theo một nghiên cứu của Trung tâm Thông tin công nghệ sinh học quốc gia [Mỹ], trong tự nhiên khí H2S có tác động rất mạnh và nhanh đến cơ thể gần giống chất độc xyanua.
Theo thống kê ở Mỹ, trung bình 24% tai nạn ngộ độc khí H2S gặp trong quá trình xử lý rác, 18% trong công nghiệp khí tự nhiên.
Đặc biệt, 87% các ca tử vong do ngạt H2S xảy ra ngay tại hiện trường, 21% tai nạn thường có từ hai người mất mạng trở lên. Nhiều trường hợp chính những người lao vào cứu hoặc hỗ trợ nạn nhân lại là người tử vong.
Hiện trường vụ tai nạn lao động ngộ độc khí H2S tại Alabama vào năm 2002 - Ảnh: GETTY IMAGES
Trên tạp chí Nature, các chuyên gia khuyến cáo người dân trong quá trình lao động và sinh hoạt nếu phát hiện mùi trứng thối - mùi đặc trưng của khí H2S - cần chú ý bảo vệ bản thân ngay lập tức.
Nếu thấy đau đầu, choáng với mùi trứng thối, cần nhanh chóng đến ngay nơi thoáng, nếu bị nặng có thể nằm thở oxy.
Những nơi như giếng, bể nước thường có lượng khí H2S cao nên khi vệ sinh, cần chú ý để không bị ngộ độc khí. Trước khi dọn bể hay hầm, có thể thổi quạt hoặc phun dưỡng khí; khi tiến hành vệ sinh cần chủ động có những thiết bị bảo hộ.
Khi người lao động buộc phải xuống cống, hầm... cần có người hỗ trợ bên trên và có thể buộc dây vào người để xử lý khi gặp trường hợp khẩn cấp.
HOÀNG THI
H2S là một loại khí độc nguy hiểm được tìm thấy xuất hiện trong nhiều môi trường làm việc khác nhau. H2S gây ảnh hưởng xấu cho con người, động vật, thực vật và môi trường xung quanh. Vậy, nhận biết h2s như thế nào và tác hại của h2s ra sao? Dù tồn tại ở nồng độ thấp nó cũng rất độc, khí H2S thật sự là mối nguy hiểm đáng lo cho người lao động. Vậy cụ thể khí H2S có gây hại gì? Cách nhận biết khí độc H2S và phòng tránh ngộ độc khí, ngạt khí.
Tất cả những vấn đề này sẽ được chúng tôi giải đáp cụ thể dưới đây, nhưng đầu tiên hãy xem khí độc này sinh ra từ đâu nhé.
Nhiều người trong số chúng ta đã gặp chất khí hydrogen sulphide [H2S]. Ví dụ như khi đập vỡ một quả trứng thối, thì mùi đặc biệt của nó chính là cách nhận biết h2s.
Khí H2S rất dễ bắt gặp, có thể từ các hoạt động sản xuất, công nghiệp, sinh hoạt hay sinh ra từ tự nhiên.
>>>>> Xem thêm: Khí H2S [hidro sunfua] là gì?
Khí Hydro sunfua [H2S] là sản phẩm phụ được sinh ra từ các quá trình lọc dầu, khi khai thác mỏ, từ các nhà máy giấy, và luyện kim sắt.
- Chất khí này có thể được tạo ra từ các sản phẩm sinh hoạt, sản xuất của con người
- Khí H2S thường xuất hiện khi lọc dầu thô và xử lý chất khí gas tự nhiên.
- Hoặc tạo ra bởi sự phân hủy của các phụ phẩm, các chất hữu cơ trong tự nhiên.
- Từ sản xuất dầu mỏ ngoài khơi đến các công trình hệ thống thoát nước
- Các nhà máy hóa dầu đến các trang trại, trại nuôi tôm và tàu cá,…
Với nhu cầu về dầu khí ngày càng tăng, những giếng dầu đã khoan trước đây chưa được khai thác lại đang được khai thác lại đưa ra thị trường. Điều này dẫn đến tình trạng ngày càng khó kiểm soát mức độ lưu huỳnh có trong sản phẩm thành phẩm.
Vì thế các doanh nghiệp đã phải đầu tư các phương pháp trung hòa hóa khí nguy hiểm này xuất hiện từ các nguồn năng lượng hydrocarbon.
Hydro sunfua cũng là một sản phẩm phụ được sinh ra từ tự nhiên, tạo ra bởi sự phân hủy sinh học của các chất hữu cơ hay do tác động của vi khuẩn.
Trong môi trường khí oxy hạn chế hoặc không có oxy, các vi khuẩn này sẽ sử dụng lưu huỳnh [ S] thay vì oxy để tạo ra năng lượng hoạt động. Nó “oxy hoá” các chất hữu cơ và tạo ra H2S.
Những chất khí này có thể được gom lại lắng xuống không gian kín hoặc tích tụ trong bản thân của sinh vật, vi khuẩn và chúng sẽ giải phóng ngay khi bị tác động.
Khí H2S tồn tại xung quanh chúng ta. Vậy, khí h2s có độc không, tác hại của h2s mang lại như thế nào?
H2S là khí độc, nếu ở nồng độ rất cao thì có thể hại ảnh hưởng xấu cho sức khỏe, thậm chí có thể dẫn đến tử vong chết người.
Khí H2S thường không tích lũy trong cơ thể con người mà nó chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe khi nồng độ khí tồn tại quá mức giới hạn cho phép.
Hydro sunfua là chất khí rất cực độc [độc tính của nó ngang với HCN và cao hơn chất khí CO từ 5 đến 6 lần].
Người lao động nếu làm việc thường xuyên trong môi trường có khí H2S và không nhận biết h2s được, có thể dần dần quen với mùi và lâu ngày không nhận ra sự tồn tại của nó dẫn đến những tác hại nguy hiểm về sau.
Với hàm lượng thấp, ngộ độc h2s chỉ ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp, ảnh hưởng niêm mạc và giác mạc. Với hàm lượng nồng độ cao, Hidro sunfua làm tê liệt thần kinh khứu giác, choáng bất tỉnh, mất ý thức và có thể dẫn đến tử vong đột ngột.
Đối với thực vật, khí H2S có thể làm cây rụng lá, giảm khả năng sinh trưởng tự nhiên của thực vật.
Những tác hại do khí H2S gây ra khi nó thoát ra đột ngột ở các cơ sở sản xuất, nhà máy công nghiệp thường lớn hơn so với khu vực dân cư vì tại đây chúng được sản sinh ra với nồng độ lớn hơn rất nhiều.
Đây cũng là nguyên nhân các loại thiết bị, máy móc và các đường ống dẫn ăn mòn nhanh chóng, đó là do chất khí H2S gây nên.
Ban đầu mới phát tán thì khí H2S sẽ có mùi hôi trứng thối rất dễ gây chú ý. Đây là cách nhận biết h2s dễ nhất. Tuy nhiên nó lại nhanh chóng làm bạn mất đi khứu giác do cơ thể tạo cảm giác sai lầm.
Nếu không nhận biết đúng về mối nguy hiểm tiềm tàng, người ta có thể tiếp tục làm việc mà không hay về nguy cơ nhiễm độc. Không có những biện pháp phòng ngừa thích hợp tránh bị ngạt hay ngộ độc khí H2S.
♦ Máy đo nồng độ khí độc cầm tay nhỏ gọn hay máy cố định được lắp đặt để phát hiện, giám sát, kiểm soát nồng độ khí H2S. Nếu máy phát hiện mức khí nguy hiểm sẽ báo động bằng còi báo hiệu và đèn báo.
♦ Nếu đã ngửi thấy mùi khí H2S lúc sau thấy đau đầu, choáng váng thì cần di chuyển xa chỗ đang đứng nhanh chóng, chuyển vị trí thoáng gió chứa nhiều oxy.
♦ Khi làm việc ở những thường có nồng độ khí H2S cao thì luôn chú ý để bản thân không bị ngộ độc khí.
♦ Có thể dùng quạt tản khí hoặc phun dưỡng khí cung cấp O2;
♦ Khi tiến hành vệ sinh hay lao động sản xuất cần chủ động sử dụng thiết bị bảo hộ đảm bảo an toàn.
Trên đây là một số thông tin về độc tính khí H2S có gây hại gì và cách nhận biết H2S cũng như phòng tránh ngộ độc khí. Liên hệ cho chúng tôi được tư vấn chi tiết khí H2S và nhận báo giá nhanh nhất.
>>> 093.77.55.800