Virus covid-19 nhân lên bằng cách nào

Cũng giống như cúm, COVID-19 là một bệnh đường hô hấp. Vì vậy với gần hết các bệnh nhân nhiễm virus corona mới, các bệnh lý sẽ xuất hiện cũng như kết thúc ở phổi. Qua nghiên cứu và các báo cáo, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kết luận rằng, căn bệnh này tấn công phổi qua 3 giai đoạn: sự nhân lên của virus, đáp ứng quá mức của hệ miễn dịch và sự tàn phá phổi. Không phải tất cả các bệnh nhân đều trải qua cả 3 giai đoạn này. Trên thực tế, có khoảng 82% các ca bệnh có triệu chứng nhẹ và 18% còn lại rơi vào trường hợp nặng hoặc nguy kịch.

Vào những ngày đầu tiên sau khi lây nhiễm, virus corona mới sẽ nhanh chóng tấn công vào tế bào phổi. Những tế bào phổi này sẽ được chia làm 2 loại: Tế bào tạo chất nhầy và tế bào bào lông.

Chất nhầy sẽ phủ ở lớp ngoài của các cơ quan trong hệ hô hấp, làm nhiệm vụ bảo vệ mô phổi khỏi mầm bệnh và tránh tình trạng bị khô đi. Trong khi đó, các tế bào lông sẽ quét liên tục để loại bỏ chất bẩn như phấn hoa hay virus, được giữ trong chất nhầy, ra bên ngoài cơ thể, với sự trợ giúp của hành động ho.

Những nghiên cứu sớm nhất về COVID-19 đã cho thấy rằng, nhiều bệnh nhân xuất hiện viêm phổi ở cả hai lá phổi, cùng với đó là các triệu chứng như thở gấp.

Virus corona chủng mới (SARS-CoV-2)

Giai đoạn 2 của quá trình tàn phá phổi: lúc này, hệ miễn dịch sẽ thực hiện các đáp ứng để chống lại kẻ ngoại lai, với việc tung đội quân tế bào miễn dịch tràn ngập 2 lá phổi, để dọn dẹp các tế bào đã bị virus xâm nhiễm, cũng như sửa chữa các mô phổi bị tổn thương.

Nếu hoạt động trơn tru, phản ứng viêm (đáp ứng miễn dịch) sẽ được điều tiết chặt chẽ để chỉ xuất hiện giới hạn ở những khu vực bị virus xâm nhiễm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, hệ miễn dịch của bạn sẽ phản ứng thiếu kiểm soát và những tế bào này sẽ tiêu diệt bất kể cái gì trên đường đi của nó, kể cả những mô khỏe mạnh.

“Chính vì vậy, bạn sẽ bị tổn thương nhiều hơn thay vì được làm giảm nhẹ các tổn thương trước đó, bởi chính các đáp ứng miễn dịch. Tình trạng viêm phổi cũng từ đó mà diễn biến nặng hơn” – GS Frieman (chuyên gia về virus học) cho biết.

Các tổn thương trên phổi liên tục được tăng lên và ở một mức độ nào đó sẽ dẫn đến suy hô hấp, nghĩa là bệnh nhân không thể tự thực hiện chức năng trao đổi oxy, mà phải cần đến sự trợ giúp của máy thở. Ngay cả khi bệnh nhân được cứu chữa, họ vẫn có thể sống với 2 lá phổi bị tổn thương vĩnh viễn.

SARS-CoV-2 tấn công vào màng tế bào phổi người bệnh

Theo WHO, SARS tạo ra các lỗ nhỏ trên phổi, khiến chúng có hình dạng y hệt như tổ ong, hình thái tổn thương phổi này cũng được quan sát trên các bệnh nhân Covid -19.

Những chiếc lỗ trên phổi này chủ yếu được tạo ra bởi chính sự đáp ứng quá mức của hệ miễn dịch, với việc tạo ra các mô sẹo vừa có vai trò bảo vệ, vừa làm phổi trở nên cứng hơn. Tuy nhiên nếu có quá nhiều mô sẹo, phổi sẽ dần mất hết khả năng hô hấp. Cùng với đó, phản ứng viêm cũng khiến lớp màng giữa các phế nang và mạch máu trở nên dễ thấm hơn, điều khiến phổi bị tràn dịch và ảnh hưởng đến khả năng cung cấp oxy cho máu.

“Trong trường hợp nguy kịch, về cơ bản phổi sẽ bị ngập trong chất lỏng và bệnh nhân không thể thở được. Đây cũng chính là cách mà họ tử vong” - GS Frieman nhấn mạnh.

Lý do trẻ em có khả năng đề kháng với virus Corona tốt hơn người lớn

nCoV: Tại sao có người tiếp xúc với nguồn bệnh nhưng không nhiễm virus?

XEM THÊM:

• Xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase sao chép ngược theo thời gian thực (RT-PCR) các dịch tiết ở đường hô hấp trên và dưới

Ngoài các phòng xét nghiệm y tế công cộng, việc xét nghiệm chẩn đoán COVID-19 cũng đang dần có nhiều tại các phòng xét nghiệm thương mại và phòng xét nghiệm của bệnh viện. Xét nghiệm có PCR để xét nghiệm tại chỗ cũng có trên thị trường.

• Một mẫu bệnh phẩm mũi họng được thu thập bởi một chuyên gia chăm sóc sức khỏe (mẫu vật ưa thích nếu có)

• Một mẫu miệng-họng (họng) được thu thập bởi một chuyên gia chăm sóc sức khỏe

• Một tăm bông ở giữa mũi được thu thập bởi một chuyên gia chăm sóc sức khỏe hoặc bởi một người tự chăm sóc tại chỗ (sử dụng một tăm bông tép)

• Một mẫu lỗ mũi trước được thu thập bởi một chuyên gia chăm sóc sức khỏe hoặc bằng cách tự thu thập tại chỗ hoặc tại nhà (sử dụng tăm bông polyester)

• Một dịch rửa mũi họng/hút mũi hoặc rửa mũi/hút mũi

Tham khảo việc chấp nhận hướng dẫn lấy mẫu của phòng thí nghiệm, bởi vì không phải tất cả các mẫu xét nghiệm và phòng thí nghiệm đều có thể kiểm tra được tất cả các mẫu bệnh phẩm. Đối với bệnh phẩm mũi họng và hầu họng chỉ sử dụng tăm bông sợi tổng hợp với dây nhựa hoặc ống nhựa. Không sử dụng gạc canxi alginate hoặc gạc bằng trục gỗ, vì chúng có thể chứa các chất bất hoạt và ức chế PCR. Các miếng gạc nên được đặt ngay vào một ống vận chuyển vô trùng chứa từ 2 đến 3 mL môi trường vận chuyển vi rút, môi trường vận chuyển Amies, hoặc nước muối vô trùng, trừ khi sử dụng một xét nghiệm được thiết kế để phân tích trực tiếp. Duy trì việc kiểm soát nhiễm trùng thích hợp khi thu thập các mẫu bệnh phẩm.

CDC cũng khuyến nghị xét nghiệm các mẫu bệnh phẩm ở đường hô hấp dưới, nếu có. Đối với những bệnh nhân có chỉ định lâm sàng (ví dụ: những người đang thở máy xâm lấn), cần phải lấy mẫu hút đường hô hấp dưới hoặc rửa phế quản phế nang và xét nghiệm mẫu đó dưới dạng mẫu bệnh phẩm ở đường hô hấp dưới. Chỉ nên thực hiện việc thu thập đờm với những bệnh nhân bị ho có đờm. Không nên kích thích để tạo đờm. (Xem CDC: Hướng dẫn tạm thời về thu thập, xử lý và xét nghiệm mẫu bệnh phẩm lâm sàng của những người mắc bệnh do Coronavirus 2019.) Vì lý do an toàn sinh học, CDC khuyến nghị các cơ sở ở địa phương không cố gắng phân lập vi rút trong nuôi cấy tế bào hoặc thực hiện đặc tính ban đầu của các tác nhân vi rút trên những bệnh nhân nghi nhiễm COVID-19.

Do bộ dụng cụ xét nghiệm ngày càng có nhiều ở Hoa Kỳ, các hạn chế trước đây đối với việc lựa chọn bệnh nhân để xét nghiệm đang được nới lỏng và xét nghiệm được mở rộng sang một nhóm lớn hơn gồm những bệnh nhân có triệu chứng. Các bác sĩ lâm sàng nên sử dụng đánh giá của mình trong việc xem các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh nhân có tương thích với COVID-19 hay không và xét nghiệm có ảnh hưởng đến việc chăm sóc bệnh nhân hoặc các biện pháp y tế công cộng hay không. Quyết định xét nghiệm cũng có thể tính đến dịch tễ học địa phương của COVID-19, diễn biến bệnh và các yếu tố dịch tễ học của bệnh nhân như là tiếp xúc gần với trường hợp COVID-19 đã có chẩn đoán xác định trong vòng 14 ngày kể từ khi khởi phát triệu chứng. Các bác sĩ lâm sàng cũng được khuyến khích kiểm tra các nguyên nhân khác gây ra bệnh hô hấp tương tự (ví dụ: cúm) nếu phù hợp về mặt dịch tễ học. Bệnh nhân không có triệu chứng cũng có thể là ứng viên để xét nghiệm dựa trên hướng dẫn y tế công cộng tại địa phương. (Xem CDC: Đánh giá và xét nghiệm về bệnh do Coronavirus 2019.)

Các gợi ý của CDC rằng những điều sau đây là ưu tiên cao đối với xét nghiệm COVID-19:

• Người lao động trong các cơ sở chăm sóc sức khỏe, nơi sinh sống, và những người đầu tiên có triệu chứng

• Cư dân trong các cơ sở chăm sóc dài hạn, các cơ sở sinh hoạt chung khác, nhà tù và nhà tạm trú

• Những người được xác định thông qua các cuộc điều tra y tế công cộng

Các khu vực vẫn có lây truyền sẽ thay đổi khi tiếp tục có đợt bùng phát dịch. Đối với các khu vực bên trong Hoa Kỳ, các bác sĩ lâm sàng nên tham khảo ý kiến của các sở y tế tiểu bang hoặc địa phương. Các trường hợp đã được báo cáo ở tất cả các tiểu bang. CDC khuyến cáo tránh tất cả các chuyến du lịch quốc tế và du lịch trên biển bằng du thuyền do đại dịch toàn cầu; để biết thông tin cập nhật, hãy xem CDC: Thông tin bệnh Coronavirus 111240 cho du lịch.

Kết quả xét nghiệm dương tính cần được báo cáo cho các sở y tế địa phương và tiểu bang và bệnh nhân cần phải cách ly nghiêm ngặt tại nhà hoặc tại một cơ sở chăm sóc sức khỏe.

Chú ý: Không nên sử dụng xét nghiệm huyết thanh học hoặc kháng thể để chẩn đoán bệnh cấp tính COVID-19.

Các xét nghiệm thường quy cho những người bị bệnh nặng hơn bao gồm giảm bạch cầu lympho cũng như các kết quả kém đặc hiệu về nồng độ aminotransaminase (ALT, AST), tăng lactate dehydrogenase (LDH), D-dimer, ferritin và các dấu hiệu viêm cao như phản ứng C protein.

Chẩn đoán hình ảnh ngực có thể là bình thường với bệnh nhẹ và tăng theo mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các dấu hiệu điển hình phù hợp với viêm phổi do vi rút và bao gồm các hình ảnh kính mờ và hình ảnh đông đặc trên phim X-quang ngực hoặc CT ngực.