Sự giống nhau của trùng giày và vi khuẩn là gì
|
Trùng đế giày (còn gọi là Paramecium, trùng cỏ, trùng giày hay thảo trùng) là đại diện của lớp Trùng cỏ. Tế bào trùng đế giày đã phân hóa thành nhiều bộ phận. Mỗi bộ phận đảm nhận một chức năng sống nhất định.
Paramecium aurelia Trùng đế giày được con người biết đến trước tiên trong thế giới động vật đơn bào. Khi chế tạo được kính hiển vi, người ta thử lấy nước "cỏ ngâm" soi thì tình cờ phát hiện ra chúng và vì thế được gọi là "trùng cỏ". Ngày nay "trùng cỏ" trở thành tên chính thức cho nhóm động vật này và nước "cỏ ngâm" vẫn là môi trường nuôi cấy trùng cỏ lý tưởng ở phòng thí nghiệm.
Có hình giống đế giày.[1] Cơ thể có hình khối, không đối xứng, giống chiếc giày. Trùng di chuyển nhờ lông bơi. Phần giữa cơ thể là bộ nhân gồm: nhân lớn và nhân nhỏ. Nửa trước và nửa sau đều có 1 hệ thống không bào co bóp hình hoa thị và ở 1 vị trí cố định. Chỗ lõm của cơ thể là rãnh miệng, cuối rãnh miệng có lỗ miệng và hầu. Mỗi bộ phận đảm nhiệm chức năng sống nhất định.[cần dẫn nguồn] Trùng giày là động vật đơn bào đã có sự phân hóa thành các bộ phận như nhân lớn, nhân nhỏ, không bào co bóp. Thức ăn (gồm vi khuẩn, vụn hữu cơ,...) được lông bơi dồn về lỗ miệng. Thức ăn qua miệng và hầu được vo thành viên trong không bào tiêu hóa. Sau đó không bào tiêu hóa rời hầu di chuyển trong cơ thể theo một quỹ đạo nhất định, Enzim tiêu hóa biến thức ăn thành chất lỏng thấm vào chất nguyên sinh nuôi cơ thể. Chất bã được thải ra ngoài lỗ thoát ở thành cơ thể.[cần dẫn nguồn] Ngoài hình thức sinh sản vô tính bằng cách phân đôi theo chiều ngang, trùng giày còn có hình thức sinh sản hữu tính gọi là sinh sản tiếp hợp. Chúng phân đôi trung bình gần 1 lần mỗi ngày. Quá trình tiếp hợp xảy ra có thể kéo dài tới 12 giờ ở điều kiện 16 độ C.[cần dẫn nguồn] Trùng giày sống ở những váng cống rãnh hoặc những váng nước đục. Mỗi khi đời sống gặp khó khăn (khô hạn hay thiếu thức ăn), trùng đế giày có khả năng tiết nước thừa, thu nhỏ cơ thể lại, tiết ra lớp vỏ bọc gọi là hóa bào xác. Trong bào xác, chúng tồn tại rất lâu và có cơ hội được gió cuốn đi để phát tán đến những môi trường mới thích hợp hơn trước.[cần dẫn nguồn] Trùng giày di chuyển theo kiểu vừa tiến vừa xoay nhờ lông bơi bao quanh cơ thể rung động theo kiểu làn sóng và mọc theo vòng xoắn quanh cơ thể.[cần dẫn nguồn] Trùng giày có ích lợi trong việc đóng vai trò là một mắt xích trong chuỗi thức ăn của tự nhiên và còn làm sạch môi trường nước.[cần dẫn nguồn]
Trùng giày
Trong tự nhiên có hàng ngàn các loại trùng khác nhau, hình thành các chuỗi mắt xích trong hệ sinh thái. Tiêu biểu nhất là trùng roi và trùng giày, đây là 2 loại trùng được đưa vào chương trình giáo dục phổ thông. Trùng roi là gì? trùng giày là gì? So sánh trùng roi và trùng giày có điểm gì giống nhau, khác nhau? Muốn phân biệt trùng roi và trùng giày, trước hết chúng ta cần nắm được rõ khái niệm, đặc điểm sinh dưỡng, sinh sản của loài. Trùng roi là gì?Trùng roi là một động vật đơn bào, có khả năng di chuyển nhờ vào những roi xung quanh thân. Đây là dạng động vật sống nhờ khả năng dị dưỡng của cơ thể, hô hấp qua màng, hệ bài tiết và điều chỉnh áp suất thẩm thấu dựa vào không bào. Trùng roi sinh sản theo kiểu vô tính, từ cơ thể đơn bào chúng tự tách làm đôi.  Hình ảnh sinh sản vô tính ở trùng roi Trùng roi có cấu tạo đo được dưới kính hiển vi khoảng 0,05mm. Nhìn thấy rõ loại trùng này có cấu tạo hình thoi, đầu tù, đuôi nhọn, có roi di chuyển. Cấu tạo trong cơ thể gồm: nhân, chất nguyên sinh, các hạt dự trữ, điểm mắt, không bào. Hình ảnh trùng roi Bạn có thể bắt gặp trùng roi ở rất nhiều địa điểm khác nhau. Trong hồ nước, ao đầm, thậm chí cả vũng nước mưa đọng,…Đặc điểm nhận biết trùng roi chính là chúng tạo ra các váng xanh nổi trên bề mặt nước. Những con trùng roi sinh sản sẽ phát triển thành từng tập đoàn, liên kết với nhau thành nhiều tế bào có roi. Tập đoàn trùng roi dưới kính hiển vi Trùng roi phát triển và sinh trưởng theo kiểu dị dưỡng và tự dưỡng. Chúng hô hấp qua màng tế bào, có thể thấy chúng lấy thức ăn khá ổn định nhưng đường tiêu hóa lại không ổn cho lắm. Hệ bài tiết chỉ dựa vào chính áp suất thẩm thấu tại không bào. Trong quá trình sinh trưởng và phát triển, nếu gặp bất lợi về môi trường sống hay nguồn thức ăn, những con trùng roi sẽ có hiện tượng “kết bào xác”. Hiện tượng này giúp cho chúng thoát bớt nước thừa, cơ thể dần thu nhỏ lại, hình thành vỏ bọc ngoài để bảo toàn sự sống. Đợi gặp môi trường thuận lợi để phát triển thì lại thoát vỏ bọc và sinh trưởng tiếp. ||Xem thêm: Đặc điểm chung của ngành ruột khoang Trùng giày là gì?Trùng đế giày, hay còn gọi là trùng giày hay thảo trùng là một bộ phận đại diện cho lớp trùng cỏ. Loài trùng này có cơ thể được phân hóa thành nhiều bộ phận, mỗi bộ phận lại có một chức năng riêng nhất định. Trùng giày là một loại động vật đơn bào được con người khám phá ra đầu tiên dưới kính hiển vi. Khi người ta đang trong quá trình chế tạo kính hiển vi thì vô tình soi thấy trùng giày trong nước “cỏ ngậm”. Cấu tạo của một con trùng đế giày gồm có các bộ phận: Hình ảnh cấu tạo của một con trùng giày Nhìn vào hình ảnh, có thể thấy cơ thể của trùng giày là một hình khối không đối xứng, ở giữa hơi hẹp nhìn như một chiếc giày của con người. Phần cơ thể gồm: Nhân nhỏ, nhân lớn, không bào, rãnh miệng, lỗ miệng, hầu,… Các con trùng giày thường di chuyển tiến lùi bằng cách xoay các lông bơi bao quanh cơ thể rung động. Hình ảnh hệ tiêu hóa của trùng giày Trùng giày tổng hợp chất dinh dưỡng cho cơ thể bằng cách thu gom vi khuẩn, các vụn hữu cơ trong môi trường sống. Những chất dinh dưỡng được lông bơi dồn về lỗ miệng. Thức ăn sẽ được vo tròn và di chuyển vào không bào. Từ không bào thức ăn di chuyển trong cơ thể theo một quỹ đạo nhất định, các Enzym sẽ biến thức ăn thu nhận được thành chất lỏng và thấm vào chất nguyên sinh để giúp cơ thể tồn tại, phát triển. Các chất cặn bã sau khi hấp thụ dinh dưỡng sẽ được thải ra ngoài qua một lỗ nằm trên thành cơ thể. Quá trình tiêu hóa được tóm tắt bằng sơ đồ sau: Thức ăn → miệng → hầu → không bào tiêu hóa → chất lỏng (nhờ enzym) → Chất bã thải nhờ không bào co bóp →lỗ thoát ra ngoài. Trùng giày sinh sản theo hình thức vô tính, nhân đôi lên theo chiều ngang. Hoặc có thể sinh sản hữu tính bằng cách tiếp hợp. Hình ảnh sinh sản vô tính của trùng giày Hình ảnh sinh sản tiếp hợp của trùng giày Môi trường sống của trùng giày là những vũng nước đục, váng nước cống rãnh. Trong môi trường sống thuận lợi, trùng giày thường sinh trưởng và phát triển nhanh chóng. Ngược lại khi gặp điều kiện bất lợi, chúng thường tiết nước thừa, thu hẹp cơ thể tối đa và hình thành lớp bào xác “ngủ đông”. Đợi khi được cuốn đi tới môi trường mới tốt hơn, nhiều nguồn thức ăn sẽ tiếp tục thoát bào, sinh trưởng và phát triển. ||Ôn tập: so sánh trùng kiết lị và trùng sốt rét So sánh trùng roi và trùng giày giống nhau như thế nào?Hai loại trùng roi và trùng giày có rất nhiều điểm giống nhau. Một số điểm giống nhau mà chúng ta có thể nhìn thấy gồm có:
||Xem thêm: So Sánh Sinh Sản Vô Tính Và Sinh Sản Hữu Tính | Giống & Khác So sánh trùng roi và trùng giày khác nhau như thế nào?Từ cấu tạo, đặc điểm sinh trưởng, đặc điểm sống, chúng ta có một số so sánh trùng roi và trùng giày cụ thể:
Trùng roi và trùng giày là những động vật đơn bào được cho là tìm thấy đầu tiên sau khi con người phát minh ra kính hiển vi. Nó phản ánh chính xác sự tiến hóa, đa dạng các loài sinh vật từ loài có kích thước nhỏ xíu tới loài có kích thước khổng lồ. Với các so sánh trùng roi và trùng giày trên, hy vọng là nguồn kiến thức bổ ích, phục vụ tích cực cho bạn trong quá trình ôn thi, học tập. ||Ôn Tập bài học: |
