Dextran 40 và 70 so sánh

TTO - Bộ Y tế đề nghị sở y tế các tỉnh, thành khẩn trương, chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức mua sắm theo quy định để đảm bảo kịp thời cung ứng dịch truyền Dextran 40 trong điều trị sốc trên bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue.

Khoa sốt xuất huyết - huyết học Bệnh viện Nhi đồng 2, TP.HCM - Ảnh: XUÂN MAI

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên vừa ký văn bản gửi đến sở y tế các tỉnh, thành phố và các đơn vị cung ứng thuốc về việc cung cấp dịch truyền Dextran 40 trong điều trị sốc trên bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue.

Trong văn bản, Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cho biết đơn vị nhận được công văn của một số bệnh viện và các sở y tế báo cáo khó khăn trong cung ứng dịch truyền cao phân tử trong điều trị sốc trên bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue nặng.

Theo đó, dung dịch cao phân tử dùng trong điều trị sốc sốt xuất huyết Dengue là Dextran 40 hoặc Dextran 70, hydroxyethyl starch (HES) 200.000 dalton. Các thuốc này đều rất ít nguồn cung do nhu cầu sử dụng ít. Hiện tại chưa có công ty nào có giấy đăng ký lưu hành còn hiệu lực đối với các thuốc này.

Vào ngày 17-6, Cục Quản lý dược đã tổ chức cuộc họp với sở y tế các tỉnh, thành phố và các đơn vị liên quan về việc đảm bảo nguồn cung ứng dịch truyền Dextran này.

Theo báo cáo từ các cơ sở khám, chữa bệnh, từ cuối năm 2020, các cơ sở khám chữa bệnh có dự trù số lượng dịch truyền Dextran gửi về Cục Quản lý khám chữa bệnh và Cục Quản lý dược.

Nguyên nhân của việc dự trù thuốc với số lượng lớn nhưng số lượng ký hợp đồng và số lượng đặt hàng thực tế thấp hơn rất nhiều, thậm chí là không lấy hàng theo kế hoạch là do đến năm 2021 các đơn vị y tế tập trung mua sắm thuốc, vật tư y tế phục vụ cho điều trị COVID-19 và không có nhu cầu mua thuốc Dextran 40 cũng như các thuốc điều trị sốt xuất huyết khác.

Từ đầu năm 2022 đến nay, tình hình dịch sốt xuất huyết lại tăng cao trở lại dẫn đến nhu cầu sử dụng thuốc Dextran 40 tăng cao nhưng cơ sở nhập khẩu không cung cấp được do thuốc đã hết hạn từ 28-4-2022.

Để chủ động, kịp thời cung ứng dịch truyền Dextran 40 phục vụ điều trị, Bộ Y tế đề nghị sở y tế các tỉnh, thành thực hiện hoặc chỉ đạo các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên địa bàn khẩn trương, chủ động xây dựng kế hoạch và tổ chức mua sắm theo quy định để đảm bảo kịp thời cung ứng được dịch truyền Dextran cho nhu cầu điều trị.

Đảm bảo việc ký hợp đồng giữa các đơn vị cung ứng thuốc (nhập khẩu phân phối) dịch truyền Dextran 40 (đơn vị trúng thầu) với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cần thể hiện dưới dạng hợp đồng chi tiết, có số lượng và thời gian giao hàng cụ thể, đồng thời nêu rõ trách nhiệm của các bên trong quá trình thực hiện hợp đồng.

Đối với đơn vị cung ứng thuốc, khẩn trương liên hệ với cơ sở sản xuất để có được nguồn Dextran cung ứng sớm nhất cho thị trường Việt Nam và sớm hoàn thiện hồ sơ đăng ký lưu hành thuốc Dextran sản xuất tại Việt Nam.

Cơ sở nhập khẩu, cung ứng thuốc nói gì?

Theo báo cáo từ phía cơ sở nhập khẩu, số lượng thuốc thực tế mà cơ sở đã nhập là 9.000 túi (trên tổng số 50.000 túi được cấp phép vào Việt Nam). Tuy nhiên, có rất nhiều cơ sở khám chữa bệnh dự trù thuốc với số lượng lớn nhưng số lượng ký hợp đồng và số lượng đặt hàng thực tế thấp hơn rất nhiều, thậm chí là không lấy hàng theo kế hoạch, dẫn đến số lượng thuốc còn tồn tại kho của công ty là 3.476 túi.

Hiện nay toàn bộ số lượng thuốc tồn kho này đã hết hạn sử dụng và phải chờ hủy gây thiệt hại lớn về kinh tế cho đơn vị nhập khẩu.

Do đó, mặc dù ở thời điểm hiện tại, đơn vị cung ứng thuốc tiếp tục nhận được các đơn đặt hàng thuốc Dextran 40 từ các cơ sở khám chữa bệnh, nhưng công ty lo ngại nếu tiếp tục nhập khẩu về sẽ phải đối mặt với tình trạng tương tự nêu trên nên hiện nay các đơn vị cung ứng thuốc chưa có kế hoạch nhập khẩu tiếp.

Ngoài ra, mặt hàng này không sẵn nguồn nguyên liệu nên cần đặt hàng với nhà sản xuất trước ít nhất 6-9 tháng, do đó gặp khó khăn trong việc đáp ứng thuốc theo nhu cầu chống dịch.

Mặt khác, hàng có tuổi thọ 18 tháng, các bệnh viện chỉ nhận hàng còn hạn dùng trên 3 tháng nên gây khó khăn cho đơn vị cung ứng thuốc vì từ lúc đặt hàng nhà sản xuất đến khi hàng về đến Việt Nam hạn dùng còn nhiều nhất khoảng 15-16 tháng.

Một khó khăn nữa được phía cơ sở nhập khẩu nêu ra là việc đấu thầu, mua sắm tại bệnh viện diễn ra từ 5-6 tháng dẫn đến tình trạng thuốc đã được nhập về kho của đơn vị cung ứng thuốc nhưng phải đợi bệnh viện làm thủ tục đấu thầu (sau khoảng 5 tháng) mới ký được hợp đồng. Như vậy, hạn dùng của thuốc giảm xuống còn khoảng 10 tháng.

Để nhập khẩu được 1.500 túi dịch truyền Dextran này, Cục Quản lý dược đã liên hệ với Cơ quan Quản lý dược phẩm Thái Lan (FDA Thái Lan) để có được sự hỗ trợ và thúc đẩy cơ sở sản xuất tại Thái Lan cung ứng dịch truyền Dextran cho Việt Nam.

Dưới sự hỗ trợ của FDA Thái Lan, ngoài việc đã nhập khẩu được 1.500 túi dịch truyền Dextran, Việt Nam tiếp tục nhập khẩu thêm dịch truyền này để cung ứng cho nhu cầu điều trị.

Ngoài Thái Lan, Cục Quản lý dược cũng nhận được thông tin, có một đơn vị khác đã tìm được một nguồn cung ứng dịch truyền Dextran từ Pháp.

Cục Quản lý dược thông báo, các cơ sở khám, chữa bệnh có nhu cầu về thuốc chứa Dextran chủ động liên hệ với Công ty cổ phần Dược phẩm Trung ương CPC1 để được cung ứng thuốc.

Theo hướng dẫn của Bộ Y tế về chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết Dengue, dung dịch cao phân tử được hướng dẫn sử dụng trong điều trị sốc sốt xuất huyết gồm: Dextran 40, Dextran 70, Hydroxyethyl starch 6% 200.000 dalton.

Tuy nhiên, trong văn bản Cục Quản lý dược mới gửi các cơ sở nhập khẩu thuốc đề nghị khẩn trương liên hệ, tìm các nguồn cung ứng đối với các thuốc chứa Dextran 40, hoặc Dextran 70 điều trị sốc sốt xuất huyết, cho biết, hiện không có sản phẩm nào nói trên có giấy đăng ký lưu hành tại Việt Nam. Vì vậy, việc cung ứng thuốc phải thông qua hình thức cấp phép nhập khẩu chưa có giấy đăng ký lưu hành tại Việt Nam.

Việc nhập khẩu thuốc cũng gặp nhiều khó khăn do hạn chế về cơ sở nước ngoài cung ứng thuốc vào Việt Nam.

Để kịp thời cung cấp thuốc chống sốc trên bệnh nhân sốt xuất huyết nặng, Cục Quản lý dược đề nghị các cơ sở nhập khẩu thuốc khẩn trương liên hệ, tìm các nguồn cung ứng đối với các thuốc chứa Dextran 40 hoặc Dextran 70. Sau khi tìm được nguồn cung ứng, các cơ sở nhập khẩu này phải liên hệ với các cơ sở khám, chữa bệnh để xác định nhu cầu, ký hợp đồng và nộp hồ sơ đề nghị cấp phép nhập khẩu về Cục.

Cục Quản lý dược yêu cầu các đơn vị cung ứng đầy đủ thuốc theo dự trù của các sở y tế, các bệnh viện, viện có giường bệnh trực thuộc Bộ Y tế khi nhập khẩu được thuốc và báo cáo về Cục về tình hình nhập khẩu.

Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc đề nghị các cơ sở báo cáo kịp thời về Cục Quản lý dược để xem xét, giải quyết theo quy định.

Trước đó, việc thiếu các thuốc chứa Dextran 40 và Dextran 70 đã được phản ánh, ghi nhận ở nhiều cơ sở khám, chữa bệnh. Cuối tháng 7 vừa rồi, Bộ Y tế đã yêu cầu các địa phương khẩn trương mua sắm để kịp thời cung ứng dịch truyền điều trị cho bệnh nhân sốc sốt xuất huyết nặng. Tuy nhiên, hiện nay việc thiếu thuốc này ở các cơ sở y tế vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Theo thống kê của Bộ Y tế, từ đầu năm đến đầu tháng 9 này, cả nước ghi nhận hơn 190.000 ca mắc sốt xuất huyết, 72 ca tử vong. So với cùng kỳ năm 2021, số ca mắc và ca tử vong đều tăng cao.