Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Tốc độ màn trập là gì? Tốc độ của màn trập là khoảng thời gian ánh sáng sẽ tác động vào bề mặt cảm biến và được điều chỉnh bằng một vòng chỉnh tốc độ trên thân máy (shutter dial). Các chỉ số chỉ tốc độ màn trập là con số tỷ lệ so với 1 giây, như 500 nghĩa là 1/500 giây. Các chỉ số thông thường chỉ tốc độ màn trập: 30s - 15s - 8s - 4s - 2s - 1s - 2 - 4 - 8 - 15 - 30 - 6- - 125 - 250 - 500 - 1000 - 2000 - 4000 - 8000 ...

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

  • Mỗi nấc tốc độ tương ứng thời gian màn trập mở nhanh gấp đôi nấc đứng trước nó và bằng 1/2 nấc đứng sau nó. 1/125 nhanh gấp đôi tốc độ 1/60 và 1/250 nhanh gấp đôi 1/125 chẳng hạn.
  • Màn trập còn có thể thiết đặt tốc độ B (Bulb) hay T (Time). Khi chọn tốc độ này, chừng nào nút bấm chụp còn nhấn xuống thì màn trập còn mở ra cho cảm biến lộ sáng.

Phối hợp tốc độ và khẩu độ là gì? Tốc độ và khẩu độ sẽ được phối hợp với nhau để điều chỉnh lượng sáng tác dụng vào bộ cảm biến. Để dễ hình dung, ta ví dụ cái ly hứng nước ở cái vòi. Vòi mở lớn, ly nhanh đầy. Vặn vòi nhỏ cho rỉ từng giọt, cái ly đầy nước sau một khoảng thời gian dài. Tốc độ và khẩu độ làm việc với nhau gần như vậy.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

  • Với lượng sáng lớn (khẩu độ ống kính lớn) thì cảm biến chỉ cần khoảng thời gian lộ sáng ngắn (tốc độ nhanh) là nhận đủ lượng sáng cần thiết (đủ sáng). Với cùng một cường độ sáng, cặp thông số 1/500 - f/4, 1/125 - f/5.6, 1/60 - f/8 hay 1/30 - f/11 ... có cùng lượng sáng vào bộ cảm biến như nhau.
  • Với cùng một cường độ sáng, ta có thể dùng nhiều cặp tốc độ khẩu độ khác nhau để cho cùng một lượng sáng như nhau đi vào cảm biến ảnh. Nói cách khác, với một giá trị lộ sáng (exposure value - EV), ta có nhiều tuỳ chọn thời chụp (tốc độ phối hợp với khẩu độ) khác nhau tuỳ ý đồ riêng. Chẳng hạn muốn lấy vùng ảnh rõ (DOF) thật sâu thì dùng tốc độ màn trập chậm - khẩu độ ống kính nhỏ (chỉ số f lớn), muốn bắt dính chuyển động thì dùng tốc độ màn trập nhanh - khẩu độ lớn (chỉ số f nhỏ). Chúng ta có bài bàn riêng về khẩu độ.

Thiết lập tốc độ màn trập thế nào?

  • Trên các dòng máy DSLR và nhiều loại máy ảnh khác, có một nút gọi là ưu tiên tốc độ. Thường được đánh dấu bằng chữ “S” (Nikon) hoặc “Tv” (Canon). Bằng cách chuyển qua chế độ ưu tiên tốc độ này, người chụp chủ động kiểm soát tốc độ và để cho máy tuỳ ứng trị số khẩu độ thích hợp cho chính xác với môi trường ánh sáng. Các chỉ số tốc độ thường giới hạn từ 30 giây đến 1/8000 giây trên một số dòng máy mình biết.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

  • Hoặc chụp chế độ M (manuel mode), để chủ động tuỳ chọn các thông số khẩu độ, tốc độ màn trập...
  • Ngoài ra, có máy ảnh cho phép chụp với chế độ “Bulb”, cho phép giữ nguyên vị trí màn trập mở khi bấm nút chụp và chỉ đóng khi nút bấm chụp được thả ra. Tốc độ màn trập khi đó dựa vào việc người chụp giữ nút chụp lâu hay mau.

Chụp ở tốc độ màn trập chậm, hoặc chế độ “Bulb”, sự rung lắc là không tránh khỏi, nên phải gắn máy ảnh lên chân máy hoặc đặt máy ảnh cố định trên bề mặt nào đó, thậm chí phải sử dụng một phụ kiện bấm máy bên ngoài, hay gọi là remote, dây bấm mềm...

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Một số gợi ý chụp tốc độ màn trập chậm: Chuẩn bị:

  • Gắn máy ảnh vào chân máy, hoặc đặt lên bề mặt nào đó vững chắc.
  • ISO thấp nhất (thường là 100 - 200)
  • Tốc độ màn trập tuỳ cơ ứng biến, từ 2s - 30s hoặc Bulb tuỳ hoàn cảnh và ý muốn.
  • Lấy nét thủ công (manuel), vì đôi khi hoàn cảnh thiếu sáng máy khó lấy nét AF
  • Gạt nút che ống ngắm phòng ánh sáng phản chiếu đi vào đến cảm biến ảnh (nếu có).
  • Sử dụng filter ND (neutral density) nếu cần thiết.

Chụp sóng nước bồng bềnh như mây gợn kỳ diệu Ảnh tualionsg - tốc độ màn trập 32 giây

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Đã cầm trên tay một chiếc máy ảnh thì không phân biệt bạn là dân nghiệp dư hay nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp, điều phải hiểu rõ 3 thuật ngữ quan trọng: Khẩu độ, độ nhạy sáng và tốc độ màn trập thì mới có thể tạo ra được một hình đẹp. Ở phần một chúng ta đã làm quen với khẩu độ và độ sâu trường ảnh, hôm nay Nguyễn Kim sẽ tiếp tục với những điều cơ bản về tốc độ màn trập nhé!

Màn trập là gì?

Trước khi tìm hiểu tốc độ màn trập là gì, chúng ta cần nên biết màn trập là gì. Đây là một bộ phận rất quan trọng của máy ảnh, giúp điều tiết lượng ánh sáng đến bộ cảm biến. Nó có hai loại, một nằm trong ống kính, nó thường kiêm luôn vai trò khẩu độ. Khi bạn nhấn nút chụp, vòng các lá thép mở ra theo kích thước khẩu độ để ánh sáng đi vào bộ cảm biến, sau đó đóng lại sau thời gian đã được ấn định, kết thúc việc lộ sáng.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Màn trập ống kính kiêm luôn là khẩu độ

Loại thứ hai là màn trập nằm trong thân máy, gồm hai màn đen bằng nhiều lá thép kết hợp xếp chồng khít lên nhau để cản sáng. Khi bấm nút chụp, tấm thứ nhất dịch chuyển sang một bên để lộ mặt bộ cảm biến ra ánh sáng, sau khoảng thời gian ấn định thì tấm thứ hai dịch chuyển theo tấm thứ nhất che kín mặt bộ cảm biến lại, kết thúc việc lộ sáng.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Màn trập trên thân máy gồm hai màn đen

Tốc độ màn trập là gì?

Bạn nên biết rằng bức ảnh tối hay sáng, mờ hay nét, chủ thể tĩnh hay động tất cả đều phụ thuộc vào tốc độ màn trập, vậy nó là gì? Nói một cách đơn giản thì tốc độ màn trập chính là khoảng thời gian màn trập mở ra để cho ánh sáng vào trong cảm biến. Và nó được tính bằng giây hoặc phần của một giây, ví dụ như 1/1000s, 1/800s, 1/250s, 1/60s,... mẫu số càng lớn thì tốc độ đóng mở màn trập càng nhanh, lượng ánh sáng vào càng ít.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Tốc độ màn trập được tính bằng phần giây

Điều gì xảy ra khi thay đổi tốc độ màn trập?

Mỗi khi chúng ta thay đổi tốc độ màn trập đồng nghĩa việc điều tiết lượng ánh sáng đi vào cảm biến, do đó độ sáng tối của hình cũng thay đổi theo. Với tốc độ chậm, màn trập mở ra lâu hơn thì hình ảnh sáng hơn khi điều chỉnh ở tốc độ nhanh. Điều quan trọng là bạn phải biết điều chỉnh dựa vào điều kiện môi trường xung quanh, ở những nơi có ánh sáng mạnh thì không nên để tốc độ màn trập quá chậm sẽ làm hình bị quá chói, bể nét.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Tốc độ quá chậm thì hình dễ bị chói

Nếu bạn muốn chụp chủ thể đang chuyển động thì thay đổi tốc độ màn trập cũng khiến cho tấm hình bạn chụp được có ý nghĩa, hiệu ứng khác nhau. Bạn có thể cho người nhìn cảm nhận được chủ thể của hình ở trạng thái tĩnh hay động thông qua các điều chỉnh tốc độ màn trập. Tốc độ càng nhanh thì chúng ta càng bắt kịp lại chuyển động của đối tượng chụp một cách rõ nét nhất, và ngược lại.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Thay đổi tốc độ màn trập hình ảnh chuyển động khác biệt

Mách nhỏ cho bạn

Muốn điều chỉnh được tốc độ màn trập thì bạn cũng nên biết rằng chúng đang nằm ở đâu trên máy ảnh đúng không nào? Chúng ta có hai lựa chọn, một là điều chỉnh bằng tay (ký hiệu M), hoặc là chế độ ưu tiên màn trập (ký hiệu Tv trên máy Canon, S trên máy Nikon). Khi chọn ưu tiên màn trập thì khi bạn điều chỉnh tốc độ, máy sẽ tự động điều chỉnh khẩu độ thích hợp để bức hình có ánh sáng chuẩn xác nhất.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Chế độ ưu tiên màn trập ký hiệu Tv trên máy Canon

Vào ban đêm, hay những nơi thiếu sáng, chúng ta nên chọn tốc độ màn trập chậm hơn, hay nói cách khác là sử dụng kỹ thuật phơi sáng, để cảm biến tích lũy được lượng ánh sáng nhiều hơn. Ngoài ra, bạn nên thử kèm theo các dụng cụ hỗ trợ như đèn pin, nến,... để gia tăng ánh sáng khi phơi sáng. Từ đây, bạn có thể thoải mái hô biến ban đêm thành ban ngày ngay trong bức hình mình chụp được rồi nhé!

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Thực hiện phơi sáng cho bức ảnh tuyệt đẹp

Nếu bạn muốn "đóng băng chuyển động" của chủ thể đang chuyển động, thì lời khuyên tốt nhất cho bạn là điều chỉnh tốc độ màn trập nhanh. Ví dụ như tốc độ 1/500s máy sẽ đóng băng chuyển động của các vận động viên, tăng lên 1/1000s thì bắt được chuyển động của xe máy hay xe hơi đang chuyển động trên đường. Nhưng đôi khi với tốc độ chậm, ảnh mờ ảo chút xíu lại tạo sự chuyên động thú vị cho chủ thể tấm ảnh đó bạn.

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Chụp đống băng chuyển động với tốc độ nhanh

Bạn ấn tượng với hình ảnh những thác nước chảy xuống như dải lụa, hay mặt nước bốc khói bồng bềnh như mây? Điều giúp chúng ta chụp được một bức hình như vậy là chỉnh máy ảnh có tốc độ màn trập chậm lại ở một giây hoặc chậm hơn. Tuy nhiên khi để ở tốc độ chậm hình ảnh rất dễ bị mờ do máy bị rung lắc, nên để có hiệu ứng tốt nhất thì bạn nên cài tốc độ gấp đôi chỉ số tiêu cự, hoặc dùng chân máy để cố định nhé!

Hướng dẫn chụp ảnh tốc độ cao năm 2024

Hiệu ứng hình ảnh ảo diệu hơn khi thay đổi tốc độ màn trập

Vậy là chúng ta đã tìm hiểu được một số thông tin cơ bản về tốc độ màn trập rồi! Bạn hãy lấy máy ảnh ra để thực hành ngay nào. Nếu vẫn chưa có một em máy ảnh cho riêng mình, bạn có thể tham khảo một số sản phẩm tại Nguyễn Kim. Muốn biết thêm thông tin chi tiết, bạn có thể liên hệ qua số hotline 1900 1267 (nhấn phím 1) để được tư vấn.