Nhà máy xử lý rác thải phú quốc

Thế nhưng, cùng với sự phát triển của ngành du lịch, đảo ngọc Phú Quốc đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường.

Toàn huyện đảo có hơn 100.000 người dân sinh sống; trên 1.600 công ty và doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó có hơn 60 cơ sở sản xuất nước mắm và nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch, ăn uống… mà phần lớn trong số đó không có hệ thống xử lý nước thải đáp ứng tiêu chuẩn, nước thải chưa qua xử lý chảy thẳng ra môi trường tự nhiên. 

Bên cạnh đó, theo thống kê sơ bộ, hiện mỗi ngày trên huyện đảo Phú Quốc có khoảng 180 tấn rác được thải ra, trong khi đó năng lực thu gom của các đơn vị chỉ đạt trên 50%. 

Do trên địa bàn huyện chưa được đầu tư nhà máy xử lý rác thải nên đa phần rác thải thu gom được xử lý bằng cách đốt hoặc đưa về tập trung tạm ở hai bãi rác thuộc thị trấn An Thới và xã Cửa Cạn. Rác được đưa về chất đống ngày càng nhiều, các bãi rác trở nên quá tải đã bốc mùi nồng nặc, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt của những khu dân cư gần bãi rác. Số rác thải chưa được thu gom và nước thải chưa qua xử lý trôi dạt trong tự nhiên, theo các cống, kênh rạch, sông ngòi trôi thẳng ra biển gây ô nhiễm môi trường sinh thái biển của Phú Quốc. 

Tại những bãi tắm công cộng như Dinh Cậu hay các cửa sông ngòi gần khu dân cư ở Phú Quốc, rất dễ nhận thấy cảnh tượng rác thải tràn lan… 

Trên các miệng cống nước gần bãi biển, trong những ngày mưa lớn cũng rất dễ bắt gặp hình ảnh những dòng nước bẩn chưa qua xử lý chảy thẳng ra biển, tạo nên những vùng nước đen kịt. Thậm chí, những bãi tắm được cho là sạch nhất của Phú Quốc, trong mùa gió Tây Nam, rác theo sóng nước cũng tấp thẳng vào bờ.

Thực trạng ô nhiễm môi trường không chỉ khiến cho du khách thất vọng mà còn khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại. Ông Phùng Xuân Mai, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Sài Gòn Phú Quốc, một trong những nhà đầu tư đầu tiên ở Phú Quốc, cho biết mặc dù đã nghiêm chỉnh chấp hành các quy định về môi trường, nhưng doanh nghiệp của ông lại phải chịu ảnh hưởng trực tiếp việc ô nhiễm. Những ngày nắng đẹp thì không sao, còn trong những ngày mưa lớn, rác, nước thải từ các hộ dân, các cơ sở dịch vụ phía trên đường cứ theo đường cống nước chảy thẳng ra biển gây ô nhiễm khu vực bãi biển trước khách sạn của doanh nghiệp này.

Đề cập về thực trạng ô nhiễm môi trường, ông Huỳnh Quang Hưng, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Phú Quốc, thừa nhận cùng với sự phát triển nhanh và mạnh, môi trường ở Phú Quốc hiện nay có lúc, có nơi chưa được đảm bảo. Huyện đã cố gắng để thu gom, vận chuyển và xử lý nguồn rác thải ở khu dân cư, khu trung tâm và các bãi biển công cộng… Tuy nhiên nhiều lúc, công tác thu gom chưa triệt để. 

Lãnh đạo huyện luôn xác định, đối với việc phát triển dịch vụ du lịch sinh thái chất lượng cao ở Phú Quốc, môi trường là vấn đề rất cần được quan tâm. Tuy nhiên để có nguồn lực đầu tư cho môi trường, bao gồm nhà máy xử lý nước và rác thải đòi hỏi nguồn lực rất lớn. Huyện đã kiến nghị với các bộ, ngành Trung ương và tỉnh sớm chọn nhà đầu tư để tổ chức thu gom, xử lý rác thải, trước mắt đảm bảo yêu cầu theo quy định. 

Huyện cũng sớm triển khai hệ thống xử lý nước thải để đảm bảo nước thải ra môi trường đạt tiêu chuẩn; thường xuyên kiểm tra, xử lý các cơ sở sản xuất kinh doanh, đặc biệt là các khu resort, khu du lịch không đảm bảo vệ sinh môi trường. Đối với các dự án, trước khi triển khai, nhà đầu tư phải có báo cáo tác động môi trường và phải xây dựng hệ thống xử lý nước thải đảm bảo tiêu chuẩn.

Theo Ủy ban Nhân dân tỉnh Kiên Giang, sau nhiều lần khảo sát, Ủy ban Nhân dân tỉnh đã chấp thuận về chủ trương chọn Công ty cổ phần Năng lượng tái tạo Toàn Cầu làm nhà đầu tư thực hiện Dự án đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải tại huyện Phú Quốc. Ủy ban Nhân dân tỉnh yêu cầu nhà đầu tư này cam kết thực hiện hoàn thiện dây chuyền công nghệ xử lý rác thải phải đảm bảo theo Quy chuẩn kỹ thuật môi trường quốc gia; cam kết hoàn thành và đưa nhà máy vào hoạt động trong vòng sáu tháng kể từ ngày được chấp thuận chủ trương. 

Với chủ trương này, hy vọng vấn đề ô nhiễm môi trường sẽ sớm được giải quyết để Phú Quốc xứng danh là đảo ngọc hấp dẫn du khách, để huyện đảo sớm trở thành đô thị du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng chất lượng cao của khu vực và thế giới./.

Việc chậm triển khai các dự án xử lý rác thải, nước thải đô thị dẫn đến các vấn đề môi trường, nguy cơ phát triển không bền vững trong tương lai gần ở đảo ngọc Phú Quốc.

Nhà máy xử lý rác thải phú quốc
Bãi rác ở xã Cửa Dương, thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Ảnh: PV

Cần lắm nhà máy xử lý rác... làm được việc

Theo báo cáo, mỗi ngày Phú Quốc phát sinh khoảng 150 tấn rác thải sinh hoạt, những ngày cao điểm có nhiều khách du lịch, số rác thải phát sinh có khi lên đến 180 tấn.

Tuy nhiên, do chưa có nhà máy xử lý rác nào hoạt động nên số rác phát sinh hằng ngày chỉ được thu gom rồi đưa về bãi rác Ông Lang.

Từ tháng 7.2020, rác được đưa về bãi rác Đồng Cây Sao (xã Cửa Dương). Sau 20 tháng, lượng rác ở bãi rác Đồng Cây Sao đã lên đến hơn 90.000 tấn, dự kiến không lâu nữa cũng sẽ quá tải như bãi rác Ông Lang trước đó.

Phú Quốc đã có một nhà máy xử lý rác đặt ở ấp Bãi Bổn (xã Hàm Ninh) do Công ty Cổ phần năng lượng tái tạo Toàn Cầu đầu tư với số vốn khoảng 230 tỉ, hoạt động với công suất 200 tấn/ngày.

Nhưng do trục trặc về máy móc nên không xử lý đúng như công suất nêu trên, dẫn đến lượng rác tồn động ngày càng nhiều (có thời điểm tồn đọng tại nhà máy đến 300 tấn rác) gây ô nhiễm cho người dân xung quanh khiến người dân bức xúc, nhà máy buộc phải dừng hoạt động.

Sau một thời gian cải tạo, việc hoạt động của nhà máy không hiệu quả nên UBND tỉnh Kiên Giang đã quyết định thu hồi dự án này của Công ty cổ phần năng lượng tái tạo Toàn Cầu.

Sau đó, trong thời hạn cho phép, công ty Cổ phần năng lượng tái tạo Toàn Cầu đã chuyển nhượng tài sản cho Công ty TNHH Minh Thuận Thành.

Công ty này tiếp tục đầu tư thêm thiết bị phù hợp và đã chạy thử đã đạt công suất 200 tấn/ngày và bày tỏ mong muốn chính quyền cho chạy thử nghiệm.

Nhà máy xử lý rác thải phú quốc
Đoàn công tác của UBND tỉnh Kiên Giang và thành phố Phú Quốc trao đổi về vấn đề của nhà máy xử lý rác ở xã Hàm Ninh. Ảnh: PV

Theo báo cáo của UBND TP.Phú Quốc tại buổi làm việc với đoàn công tác của UBND tỉnh Kiên Giang về công tác bảo vệ môi trường, xử lý rác thải thì Phú Quốc đang phát triển mạnh về du lịch, dịch vụ với nhiều điểm đến thu hút du khách.

Tuy nhiên, việc đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội chưa theo kịp nhu cầu phát triển, đặc biệt là việc chậm triển khai các dự án xử lý rác thải, nước thải đô thị dẫn đến các vấn đề ô nhiễm môi trường.

Hiện nay, hầu hết các sông, rạch trên đảo Phú Quốc, nhất là các sông, rạch đi qua khu dân cư đều bị ô nhiễm do chất thải không được xử lý, bùn đáy tích tụ nhiều năm…

Ngoài ra, tình trạng lấn chiếm sông suối làm tắc nghẽn dòng chảy khiến khả năng điều hòa tự làm sạch của sông, rạch suy giảm.

Phải giải quyết nhanh, dứt điểm

Tại buổi làm việc về công tác bảo vệ môi trường, xử lý rác thải diễn ra vào ngày 5.3 ở thành phố Phú Quốc, Ông Nguyễn Thanh Nhàn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang cho rằng, phải xử lý các vấn đề trước mắt ngay và không để phát sinh thêm bãi rác tạm nữa.

Cần đánh giá lại năng lực của của các đơn vị liên quan thực hiện cho phù hợp với mức phát triển của thành phố, nếu các doanh nghiệp vào tham gia thì tốt còn không thì các đơn vị phải có hướng xử lý đẩy nhanh tiến độ đầu tư nhà máy xử lý rác mới.

Nhà máy xử lý rác thải phú quốc
Đoàn công tác của UBND tỉnh Kiên Giang và lãnh đạo thành phố Phú Quốc khảo sát nhà máy xử lý rác ở xã Hàm Ninh. Ảnh: PV

Ông Nguyễn Thanh Nhàn nhấn mạnh: “Về đầu tư khu xử lý rác mới, UBND tỉnh giao cho Ban Quản lý Khu Kinh tế Phú Quốc làm đầu mối, khẩn trương chuyển đổi đất rừng theo quy hoạch, đảm bảo tiến độ thực hiện nhà máy xử lý rác.

Tăng cường quản lý các khu du lịch, khu dân cư trung tâm, phải làm sớm vấn đề phát triển đô thị để đầu tư hạ tầng cho đồng bộ mà 2 quy hoạch quan trọng là khu Dương Đông và cảng An Thới”.

Ngoài ra, Phú Quốc cần nghiên cứu đầu tư khôi phục lại các sông, rạch trên địa bàn thành phố, xử lý tình trạng lấn chiếm, bao chiếm ảnh hưởng đến dòng chảy của các sông, rạch này.