Trên vũ trụ có bao nhiêu hành tinh

TTO - Nhà khoa học NASA cho biết hơn 5.000 hành tinh ngoài hệ Mặt trời không chỉ là phát hiện mang tính số lượng, vì mỗi một hành tinh là một thế giới hoàn toàn mới, ẩn chứa những khám phá mới mà khoa học chưa từng biết đến.

Hình ảnh minh họa về Transiting Exoplanet Survey Satellite - kính viễn vọng không gian được thiết kế để tìm kiếm các hành tinh ngoài hệ Mặt trời - Ảnh: AP/NASA

Theo Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA), hơn 5.000 hành tinh được phát hiện cho đến nay bao gồm các hành tinh nhỏ, nhiều đá như Trái đất, các hành tinh khí lớn hơn nhiều lần so với sao Mộc và các hành tinh "sao Mộc nóng" có quỹ đạo gần sao chủ.

NASA đã sử dụng nhiều phương pháp khoa học và kỹ thuật phân tích để xác nhận sự hiện diện của các hành tinh này.

Bà Jessie Christiansen - trưởng nhóm khoa học của NASA Exoplanet Archive, nhà khoa học nghiên cứu của Viện Khoa học NASA Exoplanet tại Caltech - cho biết đây không chỉ là phát hiện mang tính số lượng, vì mỗi một hành tinh là một thế giới hoàn toàn mới, ẩn chứa những khám phá mới mà khoa học chưa từng biết đến.

NASA cũng cho biết các kính thiên văn thế hệ tiếp theo, như siêu kính viễn vọng James Webb, sẽ thu ánh sáng từ bầu khí quyển của hành tinh ngoài hệ Mặt trời, thu thập thông tin về các loại khí, từ đó xác định dấu hiệu về môi trường sống khả thi.

Con người đang sống trong thời kỳ hoàng kim của các khám phá ngoài hệ Mặt trời, dù các nhà khoa học chỉ mới phát hiện các hành tinh ngoài hệ Mặt trời đầu tiên vào đầu thập niên 1990. Các phát hiện trước đó đều nhờ đến sự tân tiến của các thiết bị như kính viễn vọng Không gian Spitzer, kính viễn vọng Không gian Kepler và Vệ tinh Khảo sát hành tinh ngoài hệ Mặt trời.

Đến nay, các nhà khoa học đã xác nhận hơn 5.000 hành tinh ngoài hệ Mặt trời, song có khả năng còn hàng trăm tỉ hành tinh khác nằm trong dải Ngân hà.

Nhà toán học Hy Lạp cổ đại Metrodorus (400-350 trước Công nguyên) từng nói: Vũ trụ chứa Trái đất là "thế giới duy nhất".

Khoảng 2.000 năm sau, vào thế kỷ XVI, nhà triết học người Ý Giordano Bruno cũng có tuyên bố tương tự. Ông nói: "Có vô số Mặt Trời và vô số Trái đất tồn tại ở những nơi khác, tất cả đều quay quanh Mặt trời của chúng giống hệt như các hành tinh trong hệ thống của chúng ta".

Các nhà khoa học hiện biết rằng cả Metrodorus và Bruno về cơ bản đều đúng. Ngày nay, những nhà thiên văn học vẫn đang khám phá câu hỏi này nhưng sử dụng các công cụ mới.

Sự tồn tại của các ngoại hành tinh

Hiện nay đã có bằng chứng chứng minh sự tồn tại của "ngoại hành tinh" - tức là các hành tinh quay quanh các ngôi sao khác ngoài Mặt trời của chúng ta.

Bằng chứng đó dựa trên những khám phá được thực hiện bởi kính viễn vọng không gian Kepler, do NASA phóng vào năm 2009.

Trong bốn năm, kính thiên văn liên tục nhìn tìm kiếm một vùng không gian bên trong chòm sao Cygnus.

Kepler có 42 máy ảnh trên tàu, tương tự như loại máy ảnh điện thoại thông minh mà bạn sử dụng để chụp ảnh. Trong một khu vực đó, kính thiên văn đã phát hiện ra hơn 150.000 ngôi sao.

Khoảng nửa giờ một lần, nó quan sát được lượng ánh sáng tỏa ra từ mỗi ngôi sao. Gửi trở lại trên Trái đất, một nhóm các nhà khoa học vẫn đang phân tích dữ liệu.

Đối với hầu hết các ngôi sao, lượng ánh sáng vẫn giữ nguyên như nhau. Nhưng đối với khoảng 3.000 ngôi sao, lượng ánh sáng liên tục giảm đi, từng lượng nhỏ và trong vài giờ. Những sự sụt giảm độ sáng này xảy ra đều đặn, giống như kim đồng hồ.

Các nhà thiên văn học kết luận rằng, đó là do một hành tinh quay quanh ngôi sao của nó, định kỳ chặn một số ánh sáng mà máy ảnh của Kepler sẽ phát hiện ra.

Sự kiện này xảy ra khi một hành tinh đi qua giữa một ngôi sao và trong khu vực không gian đó, Kepler đã tìm thấy 3.000 hành tinh.

Đó chỉ là sự khởi đầu

Mặc dù 3.000 hành tinh nghe có vẻ rất nhiều, nhưng chắc chắn rằng nhiều hành tinh khác trong khu vực đó vẫn chưa bị phát hiện.

Đó là bởi vì quỹ đạo của chúng không bao giờ chặn ánh sáng như Kepler nhìn thấy. Quỹ đạo hành tinh không phải tất cả đều giống nhau, chúng được định hướng ngẫu nhiên.

Nhưng do số lần chuyển mà Kepler quan sát được và kiến thức về hình học của các nhà thiên văn học, chúng ta có thể phỏng đoán chính xác về tổng số hành tinh ngoài đó.

Và sau khi thực hiện những tính toán, các nhà khoa học hiện nay trung bình nghĩ rằng mỗi ngôi sao có ít nhất một hành tinh. Khám phá này đã cách mạng hóa thiên văn học và quan điểm của chúng ta về vũ trụ.

100 tỷ ngôi sao, 100 tỷ hành tinh

Ví dụ, thiên hà Milky Way của chúng ta có ít nhất 100 tỷ ngôi sao, điều đó có nghĩa là nó cũng có ít nhất 100 tỷ hành tinh.

Nhưng hãy nhớ rằng: Vũ trụ có thể chứa tới 2 nghìn tỷ thiên hà. Và mỗi thiên hà chứa hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ ngôi sao.

Vì vậy, số lượng hành tinh trong vũ trụ thực sự gần tương đương với số lượng hạt cát khô trên mỗi bãi biển trên Trái đất.

Một số hành tinh trong số đó là những hành tinh khí khổng lồ, giống như Sao Mộc trong Hệ Mặt trời của chúng ta hay như Sao Kim. Những hành tinh khác có thể là thế giới nước hoặc hành tinh băng. Và một số giống Trái đất.

Trên thực tế, nhóm nghiên cứu Kepler đã tính toán mức độ phong phú của các hành tinh giống Trái đất trong "vùng có thể ở được", một khu vực không gian xung quanh mỗi ngôi sao nơi một thế giới có thể có nhiệt độ vừa phải và nước lỏng.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy khoảng 50% các ngôi sao giống Mặt trời trong Dải Ngân hà có hành tinh giống Trái đất trong khu vực có thể sinh sống được.

Điều đó tạo thêm hàng tỷ thế giới có thể sinh sống được chỉ trong thiên hà của chúng ta.

Sự sống có thể tồn tại ở nơi khác không?

Mặc dù các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra bằng chứng, nhưng nhiều người đều nghĩ rằng không chắc Trái đất là hành tinh duy nhất có sự sống phát triển.

Khi nào con người phát hiện ra sự sống ở nơi khác? Nó sẽ là cuộc sống thông minh? Liệu mọi người có bao giờ nhận được một thông điệp từ một nền văn minh khác không?

Bao nhiêu hành tinh trên vũ trụ?

Các nhà thiên văn học ước tính có khoảng 100.000 tỷ tỷ hành tinh trong vũ trụ dựa trên giả định mỗi ngôi sao có một hành tinh xoay quanh. Chỉ riêng dải Ngân Hà đã có khoảng 100 tỷ ngôi sao và có hàng nghìn tỷ thiên hà trong vũ trụ.

Có bao nhiêu dải Ngân hà trong vũ trụ?

Hiện khoa học ghi nhận khoảng 50 thiên hà trong nhóm thiên hà địa phương, khoảng 100.000 thiên hà trong siêu nhóm địa phương và khoảng 170 tỷ thiên hà trong vũ trụ quan sát được.

Hành tinh là gì lớp 6?

Hành tinh là thiên thể quay xung quanh một hằng tinh hay một tàn tích sao, có đủ khối lượng để nó có hình cầu hoặc hình gần cầu do chính lực hấp dẫn của nó gây nên, có khối lượng dưới khối lượng giới hạn để có thể diễn ra phản ứng hợp hạch (phản ứng nhiệt hạch) của deuteri, và đã hút sạch miền lân cận quanh nó như các ...

Vũ trụ và hành tinh khác nhau như thế nào?

Vũ trụ là một không gian rộng lớn và bí ẩn, chứa hàng tỷ ngôi sao, thiên hà và các vật thể khác. Trong số đó, hành tinh là những vật thể có kích thước tương đối lớn, quay quanh một ngôi sao hoặc một thiên thể khác.