Vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi? | Sinh học 7
Sốt rét là căn bệnh nguy hiểm tới tính mạng con người. Vậy, Vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi? Hãy cùng Thư Viện Hỏi Đáp tìm hiểu ngay dưới đây nhé! Ngày nay, sốt rét không còn là căn bệnh xa lạ với mọi người. Miền núi là khu vực nơi mầm bệnh sốt rét hoành hành dữ dội nhất. Vậy, vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi? Hãy cùng Thư Viện Hỏi Đáp tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây nhé! Vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi? Nguyên nhân của bệnh sốt rét? Sở dĩ bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi vì ở đây môi trường thuận lợi cho muỗi sinh sôi và phát triển. Xung quanh đây có nhiều vùng lầy và nhiều cây cối rậm rạp nên muỗi thường tập trung ở đây.
Bên cạnh đó, người dân đồng bào miền núi chưa có trình độ dân trí cao. Họ sống ngủ không là chủ yếu, chưa có thói quen ngủ mùng. Hơn nữa, điều kiện sống ở miền núi khó khăn hơn đồng bằng và môi trường chưa được sạch sẽ và đảm bảo. Tất cả những điều đó là điều kiện thuận lợi nhất cho muỗi phát triển, đặc biệt là loài muỗi Anophen [bọ gậy].
Nguyên nhân của bệnh sốt rét là do loại ký sinh trùng Plasmodium gây nên. Loại ký sinh trùng này gây truyền nhiễm ở người thông qua muỗi cái Anophen chích vào máu.
Kí sinh trùng sốt rét không tồn tại ở môi trường bên ngoài mà tồn tại ở cơ thể muỗi truyền bệnh và trong máu người. Mỗi người có những triệu chứng khác nhau là do mỗi hồng cầu bị kí sinh trùng làm vỡ gây nên. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 9-12 ngày tùy vào loại kí sinh mà người bệnh bị nhiễm.
Trùng sốt rét có cấu tạo và dinh dưỡng như thế nào?
Trùng sốt rét có cấu tạo khá đơn giản. Nó là một sinh vật dị dưỡng có kích thước nhỏ và có chân giả. Bên cạnh đó, loài này không có cơ quan di chuyển và các không bào.
Quá trình dinh dưỡng của trùng sốt rét được thực hiện qua màng tế bào; chúng thường chui vào hồng cầu và sử dụng các chất dinh dưỡng trong hồng cầu để nuôi sống bản thân. Trong tuyến nước bọt của muỗi khi vào máu người, chui vào hồng cầu sống và sinh sản phá hủy hồng cầu. Dinh dưỡng ở trùng sốt rét và trùng kiết lị giống nhau và khác nhau như thế nào? Trùng sốt rét và trùng kiết lị đều là sinh vật dị dưỡng. Cả hai cùng tấn công vào một tế bào đó là hồng cầu. Tuy nhiên, giữa hai loài sinh vật này cũng có những đặc điểm khác nhau sau đây:
Trùng kiết lị có kích thước lớn hơn so với hồng cầu vì vậy chúng có thể nuốt được nhiều hồng cầu cùng một lúc. Chúng sinh sản bằng cách phân đôi liên tiếp [theo cấp số nhân]. Con đường truyền bệnh của trùng kiết lị là qua máu và kí sinh ở ruột người. Bệnh kiết lị thường gây viêm loét dạ dày, đau ruột và đi ngoài.
Trùng sốt rét có kích thước nhỏ hơn hồng cầu nên chúng thường chui vào kí sinh trong hồng cầu [kí sinh nội bào]. Con đường truyền bệnh cho người của trùng sốt rét là qua máu người. Chính vì vậy mà nó kí sinh trong ruột và nước bọt của muỗi. Khi người bị muỗi cắn thì chúng sẽ theo tuyến nước bọt chạy vào máu người để tiếp tục kí sinh. Chúng ăn chất nguyên sinh của hồng cầu rồi sinh sản ra nhiều trùng kí sinh cùng một lúc còn được gọi là phân nhiều hoặc liệt sinh.
Tiếp theo đó những con trùng sốt rét mới ra đời sẽ phá vỡ hồng cầu đi ra ngoài. Sau khi chui ra ngoài, chúng lại một lần nữa tìm những hồng cầu khác để chui vào tiếp tục kí sinh. Những hành động đó cứ liên tục được lặp lại cho đến khi các hồng cầu của người bị phá vỡ hoàn toàn.
Vòng đời của trùng sốt rét Vòng đời của trùng sốt rét bắt đầu thông qua muỗi cái Anophen chích vào máu và gây truyền nhiễm ở người. Tiếp đó chúng sẽ theo tuyến nước bọt của muỗi để vào cơ thể người. Sau đó những kí sinh trùng này sẽ tìm đến tế bào gan người và bắt đầu sinh sôi. Sau khi phá vỡ tế bào gan, chúng theo đó thoát ra và tiếp tục xâm nhập vào hồng cầu để sinh nở. Chúng sử dụng chất nguyên sinh bên trong hồng cầu để sinh sống, sinh sản vô tính tạo ra nhiều cá thể mới. Những cá thể này lại tiếp tục phá vỡ những hồng cầu khác.
Chúng phá vỡ hồng cầu chui ra ngoài và tiếp tục một vòng đời mới. Quá trình này lặp đi lặp lại nhiều lần cho đến khi các hồng cầu ở người bị phá vỡ hoàn toàn. Nếu không ngăn chặn kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Tác hại của bệnh sốt rét Bệnh sốt rét gây ra nhiều tác hại nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Thứ nhất, do các kí sinh trùng trong máu làm phá vỡ hồng cầu nên sẽ dẫn đến tình trạng thiếu máu ở người bệnh. Bên cạnh đó, Cơ thể sẽ xuất hiện những dấu hiệu như da xanh, môi thâm, mệt mỏi và gầy yếu.
Thứ hai, khi trẻ em bị mắc bệnh sốt rét thì cơ thể sẽ còi cọc và chậm phát triển hơn trẻ bình thường. Hơn nữa, chúng cũng sẽ kém thông minh hơn các bạn cùng trang lứa.
Thứ 3, phụ nữ mang thai khi mắc bệnh sẽ dễ bị sảy thai, sinh nở khó khăn thậm chí là sinh non. Nhiều trường hợp có thể dẫn đến tai biến nếu không phát hiện kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.
Có thế thấy muỗi và bệnh sốt rét gây ra những tác hại to lớn và nghiêm trọng đối với con người và xã hội. Vậy có biện pháp gì để phòng chống bệnh. Các biện pháp phòng tránh bệnh sốt rét ở miền núi Để phòng tránh bệnh sốt rét ở miền núi mỗi người chúng ta hãy thực hiện các biện pháp dưới đây: Giữ vệ sinh nơi công cộng, nhà ở và môi trường xung quanh. Chung tay loại bỏ những nơi trú ẩn của muỗi như: phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, sắp xếp vật dụng trong nhà ngăn nắp, sạch sẽ. Không nên treo móc quần áo tạo nơi trú ẩn cho muỗi.
Thường xuyên phun thuốc diệt muỗi, bọ gậy tại nơi ở.
Thường xuyên ngủ màn, kể cả ban ngày để tránh bị muỗi đốt. Sử dụng một số biện pháp xua đuổi muỗi như: dùng vợt muỗi, nhang đốt muỗi, thoa kem chống muỗi. Nên mặc quần áo dài khi làm việc bên ngoài vào buổi tối. Tuyên truyền tới người dân về tác hại và biện pháp phòng chống. Nâng cao ý thức cá nhân cũng như ý thức cộng đồng. Khi thấy các triệu chứng của bệnh sốt rét như: Rét run, sốt nóng kéo dài sau đó vã mồ hôi hoặc cảm thấy ớn lạnh, gai rét, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Trên đây là lí do vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi và những cách phòng tránh. Hi vong qua bài viết này các bạn đọc giả của Thư Viện Hỏi Đáp đã hiểu hơn về căn bệnh nguy hiểm này. Mọi người hãy cùng nhau chia sẻ bài viết để bảo vệ sức khỏe cho mình cũng như người thân trong gia đình mình nhé!
#Vì #sao #bệnh #sốt #rét #hay #xảy #ở #miền #núi #Sinh #học
Câu hỏi:Vì sao bệnh sốt rét hay xảy ra ở miền núi?
Lời giải:
Vì ở miền núi có nhiều cây cối, nhiệt độ ẩm thấp thường xuyên nên đã tạo điều kiện cho trùng sốt rét phát triển. Hơn nữa trình độ và tầm hiểu biết của người miền núi còn kém nên không có biện pháp phòng bệnh nên trường hợp này thường xảy ra ở các vùng miền núi.
Cùng Top lời giải tìm hiểu về nguyên nhân gây nên bệnh sốt rét và cách phòng chống nhé!
1. Trùng sốt rét là nguyên nhân gây nên bệnh sốt rét ở người:
a. Cấu tạo và dinh dưỡng của trùng sốt rét
- Trùng sốt rét thích nghi sống ở trong máu người, trong tuyến nước bọt và thành ruột của muỗi Anôphen.
- Chúng có kích thước nhỏ, không có bộ phận di chuyển và các không bào, hoạt động dinh dưỡng đều thực hiện qua màng tế bào.
b. Vòng đời
- Trùng sốt rét kí sinh ở 2 vật chủ trong vòng đời: một là muỗi Anôphen, hai là động vật có xương sống [ở đây chúng ta xét đến trùng sốt rét kí sinh ở người].
Muỗi Anôphen là trung gian truyền sốt rét cho người.
- Trùng sốt rét do muỗi Anôphen truyền vào máu người. Chúng chui vào hồng cầu để kí sinh và sinh sản cùng lúc cho nhiều trùng sốt rét mới. Sau đó chúng phá vỡ hồng cầu để chui ra và lại chui vào nhiều hồng cầu khác, tiếp tục chu kì hủy hoại hồng cầu [cứ sau 48 giờ một lần vớitrùng sốt rét thường gặp, gây ra bệnh sốt rét cách nhật]
2. Triệu chứng của bệnh
-Thời gian ủ bệnh kể từ khi bị muỗi nhiễm ký sinh trùng sốt rét đốt đến khi có các biểu hiện lâm sàng tuỳ thuộc loại ký sinh trùng: nhiễm Plasmodium falciparum từ 9 - 14 ngày, trung bình 12 ngày. Nhiễm Plasmodium vivax từ 12 - 17 ngày, trung bình 14 ngày. Nhiễm Plasmodium malariae từ 20 ngày đến nhiều tháng. Nhiễm Plasmodium ovale từ 11 ngày đến 10 tháng. Nhiễm sốt rét do truyền máu thì thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào số lượng ký sinh trùng trong máu truyền vào nhưng nói chung thời gian ủ bệnh ngắn trong khoảng vài ngày.
-Theo cơ sở phân loại bệnh sốt rét của Tổ chức Y tế thế giới,bệnh sốt rét ở Việt Namđược phân chia theo 2 mức độ lâm sàng: Sốt rét thông thường hoặc sốt rét chưa có biến chứng và sốt rét ác tính hoặc sốt rét có biến chứng
3. Dấu hiệu sốt rét thông thường
Cơn sốt sơ nhiễm: cơn sốt đầu tiên thường không điển hình, sốt cao liên tục trong vài ngày, kèm theo nhức đầu, mệt mỏi, người bệnh sẽ cảm thấy ớn lạnh và hay ngáp vặt.
Một cơn sốt rét điển hình lần lượt qua 3 giai đoạn gồm: rét run, sốt nóng và vã mồ hôi. Trường hợp này người mắc bệnh không có xuất hiện các triệu chứng đe dọa tính mạng. Việc chẩn đoán sẽ dựa vào 3 yếu tố: dịch tễ, triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm.
4. Tác hại của bệnh sốt rét
+ Gây thiếu máu: Do ký sinh trùng vào trong máu nên chúng phá vỡ hàng loạt hồng cầu, dẫn đến thiếu máu, da xanh, môi thâm, mệt mỏi, gầy yếu.
+ Gan to, lách to.
+ Trẻ em bị mắc bệnh sốt rét cơ thể còi cọc chậm lớn, kém thông minh.
+ Phụ nữ có thai mắc sốt rét dễ gâysảy thai, đẻ non hoặc khi sinh nỡ dễ mắc phải những tai biến.
5. Các biện pháp phòng bệnh sốt rét
Để khỏi mắc bệnh sốt rét cần tránh muỗi đốt, mọi người dân cần thực hiện các biện pháp sau:
- Thường xuyên ngủ màn, ngay cả ban ngày và màn cần được tẩm hóa chất diệt muỗi. Đây là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh sốt rét.
- Sử dụng một số biện pháp xua đuổi muỗi như: dung vợt muỗi, nhang đốt muỗi, thoa kem chống muỗi, khi làm việc vào buổi tối cần được trang bị quần áo dài tay để đề phòng muỗi đốt.
- Cần vệ sinh môi trường xung quanh nơi ở, loại bỏ những nơi trú ẩn của muỗi như phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh, sắp xếp vật dụng trong nhà ngăn nắp, sạch sẽ, quần áo phải được xếp gọn gàng không nên treo hay móc quần áo trên tường làm chỗ cho muỗi đậu, vv...
- Những người đi làm ở vùng rừng núi cần mang theo màn để ngủ, trước khi đi nên đến cơ sở y tế để được cấp thuốc uống phòng và khi trở về từ vùng rừng núi nên đến cơ sở y tế để được khám, xét nghiệm, nếu có bị sốt rét sẽ được điều trị kịp thời.
- Khi thấy các triệu chứng của bệnh sốt rét như: Rét run, sốt nóng sau đó vã mồ hôi hoặc cảm thấy ớn lạnh, gai rét, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.